Pea* Teiegraisf.
De slooping der Leidsche ('oorten.
ui.
nieuw eischt, dat alle buitenlanders uit Japan worden vcrwjjderd, en alle
door de regering des Taïkoens gesloten verdragen wraakt.
Berigten uit New-Vork van 14 Jan. bevatten het volgende: Volsens
geruchten uit Georgia heeft een gedeelte van de bevolking der binnen-dis-
tricten van dien staat zich voor de Unie verklaard en heeft de gouverneur
zich niet slechts aan het hoofd dezer beweging gesteld, uiaar ook de al
daar aanwezige troepen der zuidelijken afgedankt. De geruchten omtrent
onderhandelingen over deti vrede blijven aanhouden. Naar men zegt, heeft
generaal Hood der zuidelijken te Corinthe met zijn leger de winterkwartie
ren betrokken. Er is eene tweede expeditie naar Wilmington in zee ge
gaan en voor de passage van New-Inlett aangekomen. In den staal Mis
souri is de slavernij afgeschaft. Van den 19dcn meldt men het volgende:
De noordelijken hebben het fort Fisher vermeesterd. Den volgenden dag
zouden hunne kanonneerboolen de rivier opvaren. De heer Blair is te Was
hington aaugekomen en zon volgens geruchten met eenen ofïiciöelen verte
genwoordiger van het bewind naar Hichmond terugkeeren. Volgens zui
delijke bladen zou de president Davis er in bewilligd hebben om vredes-
onderliandelaars te zenden of te ontvangen.
Dc regerings-magazjjnen en eenige andere openbare gebouwen te Char
lotte, iu Noord-Carolina, zijn afgebrand. Hel verliesdaardoor veroorzaakt
wordt op verscheidene millioencn geraamd.
Volgens den Australasian worden in de omstreken van Victoria vele
edele steeneu gevonden; een derzelve, een diamant, die ruw ruim 3 karaat
woog, was naar Amsterdam gezonden om geslepen te worden en had als-
toen eene waarde van 35 a 40 Men is voornemens te Melbourne eene
tentoonstelling van'koloniale edele gesteenten te houden.
FKANfK.Iil.fH.
PA B IJS 29 Januarij
Naar men verneemt heeft de Fransche gezant te Rome den kardinaal
Antonelli eene nota ter hand gesteld, waarin onze regering te kennen geeft,
dat daar het hof van Rome in geene onderhandelingen met Italic wil tre
den zde middelen tot verzoening uitgeput acht en mitsdien lot de uit
voering der overeenkomst denkt over te gaan.
Van het geschrift van den bisschop van Orleans zjjn reeds meer dan
20,000 exemplaren vei kocht.
De grootvorst-troonopvolger van Rusland ligt te Nizza ernstig ziek.
De doctoren Nelaton cn Boyer zijn derwaarts ontboden, om een consult te
houden over den toestand des lijders.
PSKISSES.
BERLIJN 26 Januarij.
Z M. heeft dezer dagen eene deputatie van hel heerenhuis ten ge-
hoorc ontvangen, ter aanbieding van het adres in antwoord op de troonrede.
Geljjk men weet was dat adres geheel ingerigl naar de inzigten der rege
ring. Z. M. heeft hel met dankzegging aangenomen en op nieuw verklaard
dal hel zjjn wcnsch was het met de tweede kamer aanhangige geschil te
vereffenen. Hij had den eersten slap gedaan cn hel stond nu aan de verte
genwoordiging ook Item te gemoet te komen. Aan hetgeen hij daaromtrent
in de troonrede gezegd had zou hij onwrikbaar vasthouden.
Van hier wordt aan de Frankf. Postz. gemeld, dat er in wel onder-
rigte kringen veel gesproken wordt van het bestaan van verdeeldheid in het
ministerie ter zake van de voor te dragen wet op de organisatie des legers.
Een gedeelte der ministers zouden de voorloopig reeds ingevoerde organisatie
volstrekt willen in stand houden en in geen opzigt van den daarbij aange
nomen driejarigen diensttijd afwijken; terwijl anderen, om eene schikking
met de afgevaardigden gemakkelijker te maken, in de toepassing eenige wij
zigingen zouden willen voorstellen, schier gelijk staande mei dc feitelijke
invoering van eenen tweejarigen diensttijd, welke door de volksvertegen
woordiging verlangd wordt.
Naar men verzekert is aan den heer von Zcdlitz, civiel commissaris
in dc hertogdommen, bevel gezonden om zich onverwijld herwaarts te be
geven, ten einde naauwkeurige inlichtingen te geven nopens den stand van
zaken in de hertogdommen, alwaar men thans ijverig ten gunste van her
tog Fredcrik werkzaam is. De regering zou het plan hebben om de open
bare drukpers aan banden te leggen en beperkende maatregelen uit te vaar
digen op het regt van vereeniging.
Alhier is eene werkplaats opgespoord en ontdekt, iu welke valsch
papieren-geld op eene grootc schaal werd vervaardigd. Kassen-anweisungen
van 25 th.die valsch waren bevonden, hadden aanleiding daartoe gegeven.
Verscheidene personen zijn, met de in hun bezit bevonden werktuigen,
daarbjj in verzekerde bewaring gesteld.
In den nacht van 6 op 7 Jan. is door middel van inbraak een be
langrijke diefstal gepleegd op een kasteel in de nabijheid van Warschau.
Er is geroofd eene som van 78,000 Poolsche guldens iu contanten en bank
papier, benevens vele voorwerpen van waarde.
Het berigt omtrent het zamenlrekken van een leger in het zuiden
van Rusland wordt ten stelligste tegengesproken.
WEENEN, 30 Jan. De (Jen. Corr. logenstraft het berigt in sommige bladen
voorkomende, dat de regering den engeren rijksraad niet zal bijeenroepen. Een
der Ilongaarsche bladen verklaart namens den heer Deak dat elke ociroye-
ring van wetten een inbreuk is op de constitutie. Indien de regering op
grond daarvan den Ilongaarschen landdag mogt bijeenroepen, dan zon dc
heer Deak het mandaat op zich nemen, om uit naam van het Hougaaische
volk hiertegen te protesteren en te verklaren, dat de consliiutionnele gang
van zaken alleen kan plaats hebben door een streng vasthouden aan de
pragmatieke sanctie. Hongarjje staat nog op den bodem van het landdags-
adres van 1861.
PARIJS, 31 Januarij. De Conslitutionnel verklaart voor onwaar het
berigt, dal de heer de Sartiges aan kardinaal Antonelli eene nota heeft over
handigd, waarin de Fransche regering 's Pausen weigering om met Italic te
onderhandelen betreurt en van verdere onderhandelingen afziet. Volgens
genoemd blad bestaat dit stuk niet.
1 BEXOM II» EBL
De poort is oud, bouwvallig, niet zonder groote kosten te herstellen
»en het onderhoud is bezwarend voor de stedelijke kas." Als bel laatste
gedeelte dezer reden gelden moet, dan moet het dit ook voor andere openbare
gebouwen, die men des noods geheel of gedeeltelijk missen kan, wier
onderhoud vrij wat vordert, en wier afbraak eene goede som zou kunnen
opbrengen. De sladhuistoren bij v. en de toren van de oude Saaibal, de
Fontein op de Vischmarkt, zouden bij slooping al een aardig bedrag leve
ren. En die beweerde bouwvalligheid! liet zou mij zeer bevreemden zoo
zij niet voor herstel vatbaar was. Is zij bet niet, of niet zonder te groot
bezwaar voor de stedelijke financien; aan wie dan de schuld? Immers
aan lien, die voor hel onderhoud niet voortdurend en behoorlijk zorg ble
ven dragen. Wanneer gij u eenmaal in bet hoofd stelt een gebouw te doen
verdwijnen, dan is, zoo gij niet terstond daartoe kunt geraken, zeker wel
een uitmuntend middel toe te passen; laat bet vervallen, lot dat de wegrui
ming on verin ij del yk wordt, of totdat gij op de kosten van herstelals een on
overkomelijk bezwaar kunt wijzen. Men zij op zijne hoede; ik vrees zeer,
dat van lieverlede voor al onze overige stadspoorten het doodvonnis voor
bereid wordt, en achtervolgens voor alle, de kosten van onderhoud en de
slaat van verval als twee hef hoornen zullen worden gebruikt, om haar te
doen kantelen.
De toegangen tot onze stad zullen" zoo zeggen anderen verfraaid wor-
denvrolijke en sierlijke woningen mei smaakvol aangelegd plantsoen,
«zullen een overheerlijk gezigl leveren." Sierlijke woningen, aanleg, plant
soen! Waar moet liet terrein worden gevonden voor dat alles? Bij de
Witle-poort, op de plaats van liet bolwerk? op een welligt aan te plempen
gedeelte van de gracht? Welk eene ruimte voor aanbouw! Of zal de
stad misschien van de aangrenzende gemeente een bouwterrein voor al die
villa's aankoopen? en hoe zal dat alles dan zonder liisschenliggend plein
eenen behoorlijken overgang erlangen lot de straat, wier woningen toch
wel niet afgebroken zullen worden?
«De woningen in het Noordeinde zullen een fraai uitzigt naar buiten
js «erlangen, en daardoor zal bare waarde rijzen." Een ruim en fraai uit
zigt? dat geldt dan toch alleen voor eenige weinige huizen aan het einde
der straat, de overige zullen zich van een spiegeltoestel moeten voorzien,
om van al dit fraaije mede te genieten. Kees kwam na een eerste bezoek
van Amsterdam in zijn dorp terug, en vond de stad danig mooi, vooral
boven van dc sluizen gezienals de huizen maar niet zoo in den weg slon-'
den. In het Noordeinde zullen de buren aclitervolgens gelijke klagten
met meer regt, over de westelijk belendende panden kunnen laten lioorcn.
Eu dal fraaije uitzigt wanneer men uit het Noordeinde naar builen ziet!
een lange smalle koker, twee evenwijdige lijnen als met de koord getrok
ken en zoover het oog reikt verlengd aan liet eind van den koker eenige
hoornen, misschien een gedeelte van een hek of woning. Mij dunkt men
moest verder gaan, en bij kermis of andere soortgelijke gelegenheden,
midden in de straat een beschot plaatsen met een vergrootglas; welk eene
uitnemende rarekiek! Hei is maar jammer dal zulk eeue afsluiting bet
vrije verkeer ie veel zou belemmeren. Ik heb nog een paar vragen. Heeft
men er wel op gerekend, dat, bij liet voortzetten van dien straatkoker tot
aan den Haag weg, wanneer de vaak vrij stormachtige westewinden zich
verheffen, en er eene aardigheid in vinden, om wolken stof naar binnen,
en van de straat omhoog te jagen, men wel eens de vroegere gedeeltelijke
afsluiting terug zou kunnen wenschen? Gelieft men niet, dat, wat elders
de ervaring geleerd heeft ook bier zal ondervonden worden? dat liet ver
dwijnen der poort vrjj nat zal toebrengen tol logt en koude in het gure
jaargetijde? Zou de poort, met een voetweg en hekwerk aan de zuidelijke,
zooals thans aan de noordelijke zijde, niet eene voor hel oog aangename,
cn eene tegen de bovengenoemde ongemakken nuttige bescherming bieden?
Zal in dat gedeelte der stad het gemis van uurwerk en klok niet zeer hin
derlijk gevoeld worden? Zijn elders in en builen ons vaderland dc oude
poorten,-die bij uitbreiding der steden binnen de voortgezette huizenrij in-
gesloten werden, niet meestal met liet voordeel van eene schilderachtige
uitwerking bewaard gebleven? Moet dan volstrekt liet kenmerk van onze
vroegere sleden worden weggenomen? Eindelijk, is er zulk een stellig'
uitzigt op al die fraaije woningen, verrukkende waranden, heerlijke par
tijen, smaakvolle villa's voor onze toekomstige nieuwe, slechts weinige
roeden nietende voorsleden? Tot nog loe kan ik in dit opzigt in hetgeen
van stadswege, of ook op andere wijze in de laatste jaren gebouwd is,
niet veel grond voor eene goede verwachting in de loekonist erkennen. Ik
waardeer vele verbeteringen, die van ijver, zorgen en praklischtn blik ge
tuigen; maar getuigen de nieuwe "werken alle ook van smaak? Voorals
nog gevoel ik uiij niet geroepen om op die laatste vraag een antwoord te
geven; ik laat bare beantwoording aan mijne lezers over, en zal ben wel
ligt later noodigenom tnet mij eeue wandeling door de stad te doen, en
de voortbrengselen der Leidsche bouwkunst van onze dagen een weinig be
daard en met aandacht in oogenschouw te nemen. Thans was mijn doel
om in liet bovenstaande een Quo usque? een hoeverre zult gij bij bet
sloopeu uwer poorten stilzwijgend berusten!" aan mijne sladgenooten toe
te roepen en eene poging, al zij het eene zwakke, le doen tol behoud,
van die gebouwendie nog niet voor de sloopmgswoede bezweken zijn.
Leiden, in de eerste maand van bet
tweede Poortensloopingsjaar. C. LEEM NS.
In N". II, courant van Vrijdag II., zijn in regel 4 >óór heleinde,
achter liet woord heilzame uitgevallen de woorden vruchten ran de. Met)
leze: de heilzame vruchten van de afschaffing enz.
