LEÏDSCHE
COURANT.
186.1.
De Courant wordt MaandagWoensdag en
Vrijdag uitgegeven. Die van Maandag komt
uit Zaturdag avond.
/^nfX
/v>' A
N". or
VRIJDAG 20 JANUARIJ.
Zie jorys der Courant is f 3.per vierendeel
jaars. Afzonderlijke nommers zijn tegen 10
Cents verkrijgbaar.
BIMENLANDSGHE BEKIGTEN.
LEY DEN 19 January.
Aai: den verjaardag van H. M. de koningin-moeder werd lieden door liet
uitsteken van vlaggen gedacht.
De Staals-Cour. bevat een overzigt van de opbrengst van 's lands mid
delen over de twaalf maanden van 1864, waaruil blijkt, dat die bedragen
heeft /64,161,345.06jzijnde 1,958,002 73 meerder dan in 18G3.
Naar men verneemt heeft de heer van Koetsveld lid van gedeputeerde
staten van Zuidholland, besloten om in den] loop van den zomer voor die
betrekking te bedanken.
Dezer dagen is in het leven gelreden de Generale Bank ter bevorde
ring van landbouw en openbare werken, waarvan hel kapitaal is bepaald
op 300 millioen frs.verdeeld in 300,000 aandeden op naam, groot 500 frs.
en 750,000 aandeden aan toonder, groot 200 frs. De administratieve zetel
is te Brussel gevestigd, terwjjl het comité van administratie voor Nederland
uit de aanzienlijke personen des lands is gekozen. De administrateur voor
Nederland is de beer dr. J. W. Cramer, te Amsterdam, liet doel der bank
wordt in het prospectus aldus omschreven: nllet geldt het vormen van een
aanzienlijk kapitaal, groot 300 millioen franken, waarvan reeds een zeer
groot gedeelte volgeteekend is; dat kapitaal bjjeen te brengen inzonderheid
uit den overvloed der publieke besparingen, die zich van speculatie verwij
derd houden; dal kapitaal ir. werking te brengen, om daarmede te bevor
deren de oprigting of de uitbreiding van bijzondere crediet-vereenigingen
van instellingen van landbouw, van ondernemingen van openbaar nut,
als het aanleggen van spoorwegen, hel graven van kanalen, het maken van
landwegen, de opening of voltooying van havens, het verfraaycn ofvergroo-
ten «au voorname steden, enz., cn aai alles, aoor zich voornamelijk te be
lasten met de plaatsing der aandeelen en obligation, welke de maatschap
pijen zullen uilgevendie tot hel bereiken dezer verschillende doeleinden
in het leven zullen treden. Daarvoor maakt de bank aanspraak op een
bepaald aandeel in de winsten dezer maatschappijenvoor alle onzekere
kansen beveiligd. Het hoofddoel der generale bank is dus: de in verschil
lende landen bestaande instellingen of die nog in bet leven zullen treden,
te patroneeren of door voorschot van kapitaal behulpzaam te zijn, veel meer
dau om zelve de operatien cn ondernemingen reglslreeks te besturen, wier
aantal en belangrijkheid in evenredigheid lot het kapitaal der bank vorderen
zouden, dat zij meer op zich nam, dan zij in staat zoude zijn uit te
voeren. Buiten allen twijfel kennen de statuten aan de generale bank
eenen zeer uilgebreiden werkkring toe; trouwens, geen enkele nuttige ope
ratie mag haar vreemd blijven. Hoe breeder evenwel de gebaande weg is.
des te meer zal de bank er op bedacht zijn om dien met de uiterste omzig-
tigheid er. behoedzaamheid te bewandelen. Zij acht dit haren eersten pligt;
en voor de slipte vervulling van dien pligt strekken denamen van hare admi
nistrateuren en van de leden van haar comité voor Nederland tot voldoen
den waarborg. Gewiglige aangelegenheden van onderscheiden aardin ver
schillende landen naauwkeurig onderzocht en voorbereid, zullen aan den
raad van bestuur onderworpen worden, en den eersten grondslag vormen
waarop de bank gevestigd is." Blijkens de statuten zal van de netto winst
zes pCt. worden betaald als eerste dividend aan alle deelhebbers over de
sommen op hun aandeelen gestort.
Gedep. staten der provincie Zuidholland, na lezing eener missive van
de prov. commissie van geneeskundig onderzoek en toevoorzigt in Zuidhol
land, te 's Gravenbage, van den 9dCD dezer, te kennen gevende, dat zich
bij runderen van landbouwers in haar ressort gevallen van koepokken hebben
voorgedaan, doch dat bij onderzoek is gebleken, dal de pokken reeds geheel
opgedroogd en de landbouwers onbekend waren met de bepalingdal zij
by tijdige kennisgeving en beschikbaarstelling van het rund, Ier afneming
van slof, aanspraak hebben op eene premie van ƒ15; hebben den 10deD
Januarij jl. burgemeester en wethouders der gemeenten in Zuidholland
uilgenoodigd om, ter bevordering dezer zoo belangrijke aangelegenheid,
in iedere gemeente bekend te maken, dat dooi' den minister van binnen),
zaken eene premie van ƒ15 is uitgeloofd, ten behoeve van de eigenaars,
die hunne runderen, welke natuurlijke pokken hebben, tijdig stellen ter
beschikking van de provinciale of plaatselijke geneeskundige commission en
om de belanghebbenden vooral te wijzen op de noodzakelijkheid tot onver
wijlde aangifte van zoodanig rund bij het gemeentebestuur, de provinciale
of plaatselijke geneeskundige commissie, opdat het onderzoek op het rund
niet te vergeefs geschiede cn de premie niet teruggehouden worde.
Door den inspecteur van hel lager onderwys in deze provincie is aan
burgemeesters en wethouders en aan de plaatselijke schoolcommissiën in
Zuidholland eene circulaire gerigt Ier zake van het schoolverzuim. De in
specteur zegt daarin dal uit het officiële rcgeringsverslag van den staal van
hel onderwijs over 1862 blijktdat o. a. in Zutdholland op den 15den Ja
nuarij 1862 van elke 100 jongens, lusschen de 6—12 jaren oud, 19, en van
elke 100 meisjes 26 niet ter schole gingen, d. i. noch op eene openbare,
noch op eene bijzondere lagere school als leerlingen waren ingeschreven
en dat, ofschoon de hem reeds bekende statistieke cijfers over hel dienst
jaar 1863 eene eenigzins gunstiger verhouding opleveren, het toch een feit
blijft, dat in deze welvarende cn veelbevolkte provincie geregeld ongeveer
één vijfde deel der kinderen, voor wie de lagere scholen bestemd zijn, die
óf in het geheel niet bezoekenóf die op veel te vroegen leeftijd voor goed
verlaten, óf daar slechts gedurende enkele maanden van het jaar, en dan
zelfs nog zeer ongeregeld, gevonden worden. Terwijl de inspecteur de aan
dacht der gemeentebesturen en schoolcommissiën met den meesten nadruk
op deze bedroevende cijfers der statistiek vestigt, beveelt hjj tevens eenige
maatregelen aan, om den werkelijken toestand in iedere gemeente in dit
opzigt te leeren kennen, en tevens het bestaande kwaad zoo veel mogelijk
te bestrjjden. Uij geeft allereerst in overweging, in elke gemeente eene
commissie te benoemen, om na te gaan: 1°. het juiste getal kinderen, lus
schen de 6 12 jaren; 2°. het cijfer der schoolgaande bevolking van dien
leeftijd; 3°. de bijzondere oorzaken op te sporen en bekend te maken, die
het schoolgaan tegenwerken4°. de middelen aan te wijzendie daartegen
zijn aan te wenden.
De Gron. C. deelt mede, dat tegenwoordig ook in ons land agenten
der Amerikaansche Unie werkzaam zijn, om den stroom van landverhui
zers, inzonderheid uit Noordbrabant, weder aan den gang te helpen, en
dat die agenten zand in de oogen trachten te werpen, door hun groole
schatten te beloven. Hel blad waarschuwt daartegen.
dij üe nerv. gemeente te Harderwijk is tot predikant beroepen d«.
Schoutenpred te Apeldoorn.
Het aantal kadetten bij de kon. milit. akademie te Breda was op 1
January 321 en wel, voor het leger hier te lande: wapen der infanterie, 96;
wapen der kavallerie, 11; wapen der artillerie, 54; wapen der genie, 23.
Voor het leger in Oost-Indië: wapen der inf., 82; wapen der kav.8;
wapen der art., 31; wapen der genie, 9. Voor het leger in West-Indië:
wapen der inf., 3; wapen der art., 3.
Door de N. R. C. wordl het volgende berigt uit Amsterdam medege
deeld. Heden avond werd alhier de vroeger aangekondigde bijeenkomst ge
houden van aandeelhouders in de kanaal-maatschappij. Aan het door het
bestuur uitgebragl rapport onlleencn wij het volgende: Uit den brief, door
de lib. Heshuyzen, Josephus Jitta en v. d. Honen in de dagbladen geplaatst
is reeds bekend geworden, dat de heer Brandeis het contract, met de
vroegere aannemers gesloten, heeft overgenomen. De heer Henry Lee en
Henry Lee jp. zijn de borgen van den nieuwen aannemer. De storting op
de 10 millioen, waarvoor de aannemer in het kapitaal deel neemt, zal
niet geschieden; daar nu de regering hierop aandringt, moet er een middel
gevonden worden om in deze moeijelijkheid te voorzien. De directie stelt
voor de benoeming eener commissie, aan welke het beramen van zoodanig
middel zal worden opgedragen. Over dit voorstel ontstaat eene discussie,
waaraan deel nemen de hh. van der Meulen, Corver Hooft, llartsen, Phi
lips, Tigchelaar, Pijnappel, v. d. Biesen, van Hoëvell en van Gelder, Na
deze discussie wordt het voorstel aangenomen en vervolgens stelt de directie
voor de bedoelde commissie zamen te stellen uit een vijftal leden. Diens
volgens wordl besloten. Tot leden dier commissie worden door de directie
voorgedragen: de hh. Pijnappel, van Hoëvell, llartsen, J. van Leghen en
Broms. Voor zooveel de beide laatsten en den heer Pijnappel betreft, wordt de
voordragt goedgekeurd; doch ten opzigte van de hh. van Hoëvell en Hartsen
openbaart zich verschil van gevoelen en eerst na hevige discussie wordt de
nominatie der directie in haar geheel goedgekeurd. Er waren op deze ver
gadering tegenwoordig-504 aandeelhouders. De benoemde commissie moet
vóór 13 February rapport uitbrengen.
Het geregtshof te Maastricht heeft zich op 12, 13 en 14 dezer bezig
gehouden met de behandeling der zaak van Pieter Janssen, Johanna Rut
ten en Catharina Coolenweduwe Rutten, de twee eersten beschuldigd van
het plegen van moord op T. Rutten te Roggelde laatste van mcdepligtig-
heid daaraan. Zeventien getuigen waren gedagvaard, waaronder twee ge
neeskundigen, de hh. Bodenstaf en Hennus, die het visum repertum hadden
opgemaakt. Ten verzoeke van de moeder en de doehier waren twee andere
geneeskundigen a décharge ingeroepen, en wel de hh. Dumoulin en van Lier.
De geregtelyke geneeskundige quaeslie liep over de oorzaak des doods van
Ruiten. De verslagene was eerst geslagen en daarna gesneden, met door
snijding van de inwendige strolader. De doctoren Bodenstaf en Hennus
