LEÏDSCHE
COURANT.
MAANDAG 10 OCTOBER.
I liet getal der in het Werkhuis alhier opgenomenen bedroeg gedurende
deze week dagelijks van 115 tot 129 personen.
iN". m.
De Courant irordt
Vrijdag uitgegeven,
uit Zaturdag avond.
Maandag, D?oensdag en
Die van Maandag komt
De prijs der Courant is f3.per vierendeel
jaars. Afzonderlijke nommers zijn tegen 10
Cents verkrijgbaar.
BINNEXLANDScnS BERIGTBN.
LEY DEN 8 October.
In de op gisteren gebonden vergadering van de maatschappij der Ne-
dcrlandschc letterkunde alhier is tot voorzitter gekozen de aftredende voor
zitter, prof. de Vries.
Op Vrijdag den 7dcn dezer heeft de hooglceraar dr. J. Pijnappel Gzn.
zijne lessen in de illaleische taal hij de rijksinstelling voor ondervvjjs in de
taal-, land- en volkenkunde van Nederlandse!) Indiê geopend met eeue toe
spraak, waarin lijj beknopt en zakelijk aanwees, welke naar zijne mee
ning de voorname oorzaken waren geweest, dat de sedert 30 Junjj jl. op
geheven kon. akademie ter opleiding van burgerl. ingenieurs enz. te Delft,
aan de bestemming om ambtenaars op te leiden voor de dienst van Nederl.
Indie, niet genoegzaam had kunnen voldoen. Van de nieuwe thans te
Leyden gevestigde inrigting had hij eeue betere verwachting, vooral ook
omdat daarbij niet uitsluitend tot doel was gesteld liet vormen van ambte
naars voor de dienst in Nederl. Indie, maar hel van rijkswege aanbieden
van cene gelegenheid voor ieder die zich in de kennis van de-Nederl. In
dische bezittingen wenschte te bekwamen. Daarom verklaarde hjj zich met
allen ernst tegen de meening onlangs in een op Java verschijnend dagblad
uitgesproken, als of bet bezit van zulk eene instelling van rijkswege eene
onverschillige zaak ware, als of haar nut niet in de eerste plaats zich
meest loonei» in de verspreiding en bevordering van kennis van- en daar
door van meer algemeene belangstelling in- en juistere waardering van- die
Indische bezittingen. Ten gevolge van de bepalingen thans vastgesteld voor
het erlangen van de bevoegdheid tot ambtenaarsbetrekkingen in Indie,
zou de rijksinstelling welligt slechts een beperkt aantal kweekelingen tol
zich trekkenvooral wanneer de gelegenheden om de voor het voorge
schreven examen vereischte kundigheden te erlangen, vermeerderden; maar
het zou een goed verschijnsel zijnwanneer de belangstelling in het onder-
rigt zich loonde bij velen, die niet uitsluitend het erlangen der bedoelde
bevoegdheid beoogen. Spreker eindigde met den wenschdat voor hen die
als ambtenaars zulk eenen uilncmenden invloed op de beschaving in gindsche
gewesten zullen oefenen, met wijziging of uitbreiding van de thans vast
gestelde bepalingenook eene genoegzame bekendheid niet alleen met onze
taai, maar ook met onze letterkunde, alsmede met de Iïngclsche, Fransche
en Duitsche talen als verpligtend mogt worden aangenomen. Wij hopen
dat de lieer Pijnappel, het voorbeeld zijner ambtgenooten volgende, zijne
toespraak door den druk algemeen verkrijgbaar stellen zal.
Uel aantal zwemmers en baders aan de zwem- en bad-inrigliug
Rhijnzigt alhier bedroeg gedurende de maand September 1113; gedurende
hel gansche saizocn beliep het getal 17687.
De taal- en letterkundige afdeeling der kon. akademie van wetenschap
pen te Amsterdam zal Maandag aanst. aldaar eene gewone vergadering houden.
De hoofdcommissie voor het nationaal gedenkteeken voor November
1813, enz. heeft aan de plaatselijke commissidn kennis gegeven, dat de
vergadering tol vaststelling eener gemeenschappelijke voordragt aan Z K. II.
den voorzitter, betreffende het kiezen van een plan voor hel te 's Dage op
te riglen gedenkteeken zal worden gehouden op Donderdag27 October
e. k.te 's Hage.
In het vorige zittingjaar van de tweede kamer was aan hare overwe
gingen onderworpen een ontwerp van vvet, houdende bepalingen nopens den
accijns op de bieren en nopens de azijnmakcrijen. Door de commissie van
rapporteurs is den 16dcn September jl. het voorloopig verslag vastgesteld,
dat thans is rondgedeeld. Daaruit blijkt, dat bij de overweging van dat
ontwerp, welke overwegiug op het einde der maand April dezes jaars in
tegenwoordigheid van 42 leden plaats had, de overgroote meerderheid zich
tegen de voorgestelde verltooging van den bieraccijns verklaarde. In vier
der afdcelingcn was men op dit punt eenstemmig, terwijl in de vijfde de
gchcele onaannemelijkheid van deze verhooging van belasting slechts door
zeer enkelen betwijfeld of betwist werd.
Bij de herv. gemeente te Harderwijk is tol predikant beroepen ds. du
Sart, pred. te Kamcrik bij die te Bolsward d». Dardennc Ankringa, pred.
te Geervlietbij die te 's Gravesande ds. Sypkens, pred. te Loosduinen; bij
die te Poortvliet ds. Gobius du. Sart, pred. te Raamsdonk; bij die te kin
schoten ds. iMcnse, pred. te Voorthuizen; bij die te Veenendaal d». Brouwer
pred. te Bodegraven; en bij die te Nieuwkoop de catid. D. 11. Teljer.
Door het prov. kerkbestuur van Friesland .is op zijn verzoek eervol emeritaat
verleend aan Ds. L. Adriani, pred. te Edens en Spannum.
Door den kerkeraad der Ned. herv. gemeente te Delft is, ter vervul
ling der beslaande vacature, het volgende 12-tal van predikanten gevormd:
Astro, te Vlissingen, Bryce, te Aarlanderveen; Bervoets, te Hattem; Cramer,
'IcCharlois; Eigeman, te Zevenbergen; jh'. de Geer, te Doesburgh; Joris-
sente Ter Aar; Krijt, te Berkel; Lamcrs, te ScherpeozeelNonhebei, te
Middelburg; Rutgers, te Soestcrbergvan Toorenenbergen te Groningen.
Door hel prov. kerkbestuur van Gelderland zijn als kandidaten tot de
evangeliebediening toegelaten de lilt. E. Liera en J. Bachiene, en door dat
jan Groningen de hh. J. Huizinga en H. Ebbinga.
In den loop der maand Sept. jl. is uit eene woning in de gemeente
'Valkenburg ontvreemd: een oblig. Spanje, rentende 2| pCl.serie B, n°.
23183 L. 127.10; en lusschen 22 en 27 Sept. jl uil eene woning onder
Soetcrwoude, met behulp van een valschcn sleutel: een zilveren tabaksdoos,
ever de lengte geribd, in het deksel aan de binnenzijde gemerkt A. v. d. VV.;
3 bankbillelten van 25; zes muntbillctlen van ƒ10. De officier van justitie
te Ley den verzoekt opsporing, aanhouding en berigt.
De gemeenteraad van Woerden heeft besloten tot de wederinstelling
van de aldaar afgeschafte kermis, met bepaling dat die zal aanvangen ge
lijktijdig met de te houden paardenmarkt, invallende op den eersten Maan
dag na den 18deD October van ieder jaar, en eindigende des Zalurdags daar
aanvolgende des avonds ten 6 ure.
De heer dr. J. P. N. Land, benoemd tot hoogleeraar in de bespiege
lende wijsbegeerte en letteren aan liet athenaeum te Amsterdam, zal Maan
dag aanst. ten 1 ure het hoogleeraarambt openlijk aanvaarden met het
uitspreken van eene redevoering in hel kerkgebouw der vereenigde doopsge
zinde gemeente aldaar.
Door den gemeenteraad van Ztitphen is besloten om hel maken van
tic vaste stadsbrug over den l.lssel op te dragen aan den heer llcrkort te
Keulen voor 260.000. De heer llerkort beeft aangenomen de brug met
1 Oct. 1865 af te leveren.
Uit lioogeveen meldt men als eene bijzonderheid dat eene ruim 100
jaren oude vrouw, genaamd R. Lenten, zich wekelijks met een bootje van
het flollandsche veld derwaarts begeeft, om in de kom dier gemeente lief
degaven in te zamelen. Aan haar buitengewoon sterk gestel heeft zij het
te danken, dat zij nog tegen de daarmede noodzakelijk gepaard gaande
vermoetjenissen bestand blijft.
Te Ginniken is op den 3dcn dezer, in den ouderdom van 79 jaren,
overleden de luit.-generaal H. G. Seclig, een man, algemeen in den lande
en ook daar buiten bekend door het groot en roemrijk aandeel dat hij had,
als chef van hel wapen der artillerie, aan de verdediging der citadel van
Antwerpen in het jaar 1832, en vervolgens door zijn 19-jarig bestuur als
eerste kommandanl en gouverneur der kon. militaire akademiewaarvan hem
door koning Willem I in het jaar 1836 de weder-oprigting werd opgedragen.
's GRAVEN HAGE, 8 October.
Z. M. heeft tol ridders-grootkruis der orde van den Nederl. Leeuw be
noemd: Z. K. H. den prins van Asturie en Z. E. den baron de Wetlcrstedt,
cormalig gezant van Zweden en Noorwegen bij het Nederl. hof.
Z. M. heeft vergunning verleend aan den heer H. N. Schokker, tele
graphist te Nieuwe Diep, lot het dragen van het Gouden Kruis van Ver
diensten, hem door den keizer van Oostenrijk geschonken.
Bij kon. besluit van 8 Julij is de heer J. Ploos van Amslelte 'sGra-
venhage, erkend als behoorende tot den Ncderlandschen adel, met het prae-
dicaat van jonkheer.
Tot burgemeesters zijn benoemd: te Oudenhoorn de heer M. J. de
Jottgh; te Noordwijkerhout de beer VV. Hoog; en te Baarn en Eemnes de
heer mr. J. C. G. C. Laan.
Door L. M. zijn benoemd tot ontvanger der in- en uitgaande reglen te
Sluis de heer II. VV. Stolizenbetgthans hoofdcommies te Tegelenlot
ontvanger der dir. belastingen te Oosthuizen de heer VV. F. R. P. de
Salengre, thans te VVieringerwaarden te Ermclo de heer C. H. L. Nilant,
thans te de Wijck tot ontvanger der registratie te Heusdeu de heer R. Tor-
mijne, thans te Groenlo; te Almelo de heer D. van Goens, thans te Lem
mer; te Brielle de heer W. J. Berdenis van Eerlekomthans te Heerlen;
te Noordwijk, de heer C. Bergsma, thans te Woerden.
Z. M. heeft goedgevonden den generaal-majoor M, baron van Geen,
bevelhebber in de 2de milit. afdeeling, op zijne aanvrage, op pensioen te
stellen, onder toekenning van den rang van luit. generaalen te benoemen:
tot bevelhebber in de 2de milit. afdeeling den generaal-majoor C. II. Happé,
thans hel bevel voerende in de 6de milit. afdeeling, .en lot generaal-majoor
en bevelhebber in de 6de milit. afdeeling, den kolonel P. A. C. van Wicke-
voort Crommclin, commandant van bet reg. rijdende artillerie. Voorts is
aan den kapitein van hel leger in Ned.-Indie G. W. Oppcl. op zijn ver
zoek, een eervol ontslag met toekenning van pensioen verleend.
Met den I6<len dezer wordt in dienst gesteld de korvet Pallas, lig
gende te Vlissingen. Het bevel daarover is opgedragen aan den kapitein-
luit. ter zee W. C. Klis, thans non-actief, terwijl nog op dien bodem wor
den geplaatst: de luit. ter zee lstc kl. P. J. Bnyskes, als lstc officier; de
luit8, ter zee 2dc kl. J. W. Visser, F. H. Coblyn, en P. Crans; de officier
van gezondheid 2de kl. H. C Steenbergen; de officier van administratie 2de
kl. A. J. Looijenen de scheepsklerk M. C. Hazenberg.
Gisteren is aan het ministerie van marine eene commissie vergaderd,
bestaande uit vlagofficierenten einde te beraadslagen over het vervaardigen
van oorlogsvaartuigen van hel grootste kaliber.
De tweede kamer hield gisteren eene zitting, waarin van regeringswege
ingediend zjjn wets ontwerpen betreffende de inkwartieringen en betreffende
eene wijziging van hoofdst. WA der slaalsbegrooting van 1863. Voorts
werden door de commission van rapporteurs over verschillende wets-ontwer-
pen hare eindverslagen uitgebragt.
De tweede kamer zal nog een groot gedeelte van de volgende week
doorbrengen met het onderzoek der staatsbegrooling voor 1865. Meu ver
zekert dat zij daarna gedurende eenige weken, in afwachting van het
opmaken der verslagen van rapporteurs en de beantwoording der regering,
gcene openbare zitting zal houden.
Het prov. gereglshof heeft heden uitspraak gedaan in zake Jacoba van
Soest, beschuldigd van kindermoord voor de eerste maal door de ongehuwde
moeder gepleegd. Het hof heeft haar, wegens gebrek aan bewijs, daaraan
niet schuldig verklaard en hare onmiddclijke invrijheidstelling bevolen.
