LEYDSCIIE
COURANT.
MAANDAG 19 OCTOBER.
De Courant wordt
Vrijdag uitgegeven,
uit Zaturdag avond.
MaandagIVoensdag en
Die van Maandag komt
De prijs der Courant is f 3.per vierendee'.
jaars. Afzonderlijke nommcrs zijn tegen 10
Cents verkrijgbaar.
BINNENLANDSCI1E BERIGTEN.
LEY DEN 17 October.
De ijzeren spoorwegbrug over den Rijn bij de Vink is ihans geheel vol
tooid. De beproeving heeft gisteren morgen plaats gehad door er eerst de
locomotief N°. 22 te doen overgaan en vervolgens aan elkander N°. 22, de g
KomeetBotterdam en Kenau Hasselaar. Toen de brug met 4 locomoti-
ven bezwaard was, bleek er naauwelijks cene streep doorzaling te beslaan,
zoodat de brug gezegd kan worden geheel aan het doel te beantwoorden.
Zij is kolossaal en toch eenvoudig, en verstrekt het bestuur der Holl. spoor
wegmaatschappij als ontwerper, benevens den aannemers, den hh. Gebr8. van
Malsem te 'sflage, niet weinig tot eer, terwijl de werkzaamheden aan den
bouw der brug derwijze verdeeld warendat er geenerlei vertraging in de
dagelijksche dienst langs den spoorweg heeft plaats gehad. Dadelijk na de
beproeving is de laatst voltooide helft der brug in dienst gesteld.
Het getal der in hel Werkhuis alhier opgenomenen bedroeg gedurende
deze week dagelijks van 178 tot 187 personen.
Dingsdag aanst. zal door de plaatselijke commissie te Voorschoten eene
collecte worden gehouden voor de oprigting van een nationaal gedenkteeken
voor November 1813 enz.
Uit Veur worden dezer dagen scheepsladingen andijvie naar Amsterdam
verzondenwelke vrucht ook dit jaar goed geslaagd is.
lieden nacht is te Delft op de Markt eene woning afgebrand. De oor
zaak van den brand is nog niet met zekerheid op te geven.
Door den gemeenteraad van Rotterdam is besloten om 500 op de
begrooting te behouden als jaarlijkschc bijdrage, zonder voortdurend ver
band, aan de Rotterdamsche akademie, ten einde, gesteund door particu
liere bijdragen, waartoe reeds de medewerking van het publiek is ingeroe
pen, een fonds te vormen, waarvoor op de aldaar om de driejaren te hou
den tentoonstelling, schilderijen ten behoeve van het museum Boymans zul
len worden aangekocht. Men acht dit eene betere aanmoediging der kunst
dan hel uitreiken van medailles.
Te Dordrecht is Zondag II. de Groote kerk voor liet eerst met gas ver
licht. Een der kerkmeesters, de heer A. Vos van Hagésleinschonk voor
den aanleg cene som van 6000.
De opbrengst der collecte voor hel nationaal monument voor Novem
ber 1813 te Dordrecht is geweest 1347.50; te Deventer 295; te Maas
tricht 835te Wageningen 327.28.
De gemeenteraad van Amsterdam heeft aan burg. en wcili. een crediet
verleend van 10,000, ter bestrijding van de kosten der feestviering in No
vember aanst. De 15de November is aldaar de dag geweest, waarop in 1813
de eerste stool is gegeven aan de thans te herdenken heugelijke gebeurtenis.
Daar deze thans op een Zondag valt, zoo meent men dat die dag allezins
geschikt is om gewijd te worden aan godsdienstige betuiging van dankbaar
heid. De daarop volgende dag is aan burg. en weth. geschikt voorgeko
men tot openbaar vreugdebetoon.
De gemeenteraad van Middelburg heeft lol bedoeld einde een crediet van
1200 verleend. Aldaar zullen op 17 November de armen in de verschil
lende gestichten en de kinderen op de scholen voor on- en minvermogenden
feesleljjk onthaald worden, waartoe men /-700 a 800 meent noodig te
hebben. Na aftrek van die som is het overige van de 1200 voor feesle
lijkheden bestemd.
Het prov. geregtshof van Gelderland heeft Simon Meijer Doppers, koop
man, wonende te Winterswijk, schuldig verklaard aan het opzettelijk in
brand steken van een gebouw, waarbij het te voorzien was dat daardoor
tnenschenlevens in gevaar konden worden gebragten hem veroordeeld lot
de straffe des doods, uit te voeren binnen de gemeente Arnhem.
Uit Zwolle meldt men, dat het kerkbestuur van Overijssel, klassis
Zwolle, ds. J. G. van Rijn, die Woensdag II. door eene commissie uit dal
bestuur over de tegen hem ingebragte beschuldigingen gehoord is gewor
den, in zijne bediening heeft geschorst, voorloopig zoolang de bekende
procedure aanhangig is. De geregtclijke instructie, in zake de ontvoering
van het dochtertje van mevr. de wed. Pruimers, wordt voortgezet.
Tc Oldenzaal heerscht sedert geruimen lijd de typhus in zeer ergen
graad, vooral onder den minderen stand. Vele offers sleept hij ten grave;
in de vorige week stonden op eenen dag 8 lijken van personen, aan die
ziekte overleden, boven aarde, en dat in eene plaats van niet meer dan ruim
3000 zielen. Naar men vermoedt is de oorzaak van die ramp alleen gele
gen in de onzuivere lucht in de woningen, die door de mindere klasse wor
den bewoond.
Op den 14dcn dezer is de staats-spoorweg van Leeuwarden naar flar-
lingen geopend. De feesttrein is ten 11 ure van Leeuwarden naar Harlin-
gen vertrokkenen ten 5 ure te Leeuwarden teruggekeerd. Op laatstge
noemde plaats werd des avonds op het plein voor hel paleis van justitie eene
illuminatie ontstoken en later een vuurwerk afgebrand. Aan den heer Fijnje,
hoofd-ingenienr bij de maatschappij tol exploitatie der slaats-spoorwcgcn
werd door den minister van binnenl. zaken, namens den koning, de ridder
orde van den Ned. Leeuw overhandigd.
Uit 's Hertogenbosch meldt men dat voor de regtbank aldaar is aan-
gebragt eene vordering van den heer Takkenvoormalig kruisheer, legenden
heer van Wijmelenbcrg en 7 andere kruisheeren van liet klooster S'. Agatha,
strekkende tot teruggave van zijnen inbreng ad ƒ500, eu tot vcrdecling
van al de roerende en onroerende goederenwelke door het klooster wor
den bezeten. Deze vordering steunt voornamelijk daarop, dat de kloosters
in Nederland geen wettig beslaan zouden hebben, verboden vcreenigingen
zijn, althans regtspersoonlijkheid missen.
De stad Ahaus, in Pruissenniet verre van onze grenzen, is op den
131,c" dezer in weinige uren tijds geheel in asch gelegd. Slechts het slot is
slaande gebleven. 3000 ingezetenen zijn van alles beroofd. De schade moet
zeer aanzienlijk zijn. Ahaus was een welvarend stadje, 't welk hoofdzake
lijk van den landbouw beslaat. De oogst was ingezameld en van dezen
weinig verzekerd. Men vermoedt dat een zinneloos meisje, dat door hare
ouders alleen is gelaten, aanleiding lot den brand heeft gegeven.
Berigten uit Japan melden dat de ministers van den Taikoendie eene
gematigde verzoenende staatkunde waren toegedaanuit hun ambt zijn ont
zet, terwijl de voornaamste dezer staatsdienaars in de gevangenis is ge
bragt, omdat hij aan het bovengenoemd keizerlijk bevel niet terstond ge
volg bad gegeven. Daar hij zich zeer populair had gemaakt en de nieuw
aangestelde ministers weinig kans zien om aan hel bevelschrift te voldoen,
hoopt men nog altoos dat hij ten minste in het leven gespaard zal blijven
en welligt in zijne waardigheid hersteld zal worden. Om dezelfde reden is
ook de gouverneur van Nagasaki gevangen genomen, doch daar er niemand
was die zich bereid loonde hem in de tegenwoordige omstandigheden op te
volgen, werden hem voorloopig voor een bepaalden tijd zijne function we
der opgedragen. In de omstreken van Yokohama vertoonde zich zulk cene
bepaalde vijandschap legen de vreemdelingendat deze zich aldaar binnen
de enge grenzen van linn terrein in zekeren zin moeten o|>geslotcu houden.
De Britsche admiraal was met 1 fregat, 3 korvetten, 1 transportvaartuig
en eene kanoneerboot naar de bezittingen van den prins van Satsuma onder
zeil gegaan. Volgens sommigen zou deze magtige vijand der vreemdelingen
hel voornemen hebben te kennen gegeven om in onderhandeling te treden;
volgens andere berigten evenwel was hij besloten tol het uiterste tegenstand
te bieden. De genoemde admiraal heeft ook een schip naar de straat van
Simoneseki gezonden, alwaar onlangs op het Nederl. schip Medusa, alsook
op 2 Amerikaansche bodems en 1 Fransch vaartuig, gevuurd was. Het
doel van dien togt was om te beproeven of prins Tsuchinbestuurder der
provincie Nagato die aldaar een fort heeft doen aanleggen en van wien de
aanvallen op de schepen zijn uitgegaan, ook op het Engelsch schip zou doen
vuren. Hel schijnt evenwel dat hij het gevaarlijke van de voortzetting dezer
demonstratiën heeft ingezienalthans de officieren van het Engelsche vaar
tuig zijn niet alleen op dat punt ongehinderd aan wal geslaptmaar zelfs
met de meeste hoffelijkheid door hem ontvangen.
's GRAVENHAGE, 17 October.
Door Z. M. is de hoofdingenieur J. G. W. Fijnje benoemd tot ridder der
orde van den Nederl. Leeuw.
Tol ontvangers der directe belastingen enz. zijn benoemd: te Ilolwerd,
de heer K. R. Steringa, thans ontvanger te Ballum te Ballum op Ameland,
de lieer C. C. Exalto d'Almaras, thans commies lsle kl. bij 's rijks belas
tingen te Vlaardingente Nieuwolda, de heer P. M. Schweig, thans ont
vanger te Bottrtange; en tot ontvanger der in- en uilgaande rcglen enz. te
Bonrtange, de heer G. Moesman, thans commies ter directie van 's rijks be
lastingen in Utrecht.
Tot officier van gezondheid 3de kl. hij de geneeskundige dienst der
landmagt in West-Iudie is benoemd de heer 11. J. de Boer.
Men verneemt dat onze regering sedert eenigen tijd met de Italiaansche
regering omtrent het aangaan van een nieuw handelsverdrag in onderhan
deling is.
11. M. de koningin moeder wordt in het begin van de volgende maand
alhier terug verwacht.
Naar men zegt zal de jeugdige prins Alexander als kweekeling de kon.
militaire academie te Breda bezoekenen zal iu het begin des volgenden
jaars een bataillon van het reg. grenadiers en jagers aldaar in bezetting komen.
Al de ministers zijn van hunnen togt naar Leeuwarden en llarlingen
in de residentie teruggekeerd. De minister van binnenl. zaken heeft heden
zijne gewone audiëntie verleend.
Naar men verneemt heeft de commissie tot oprigting van hel nationaal
monument, in het Willemspark alhier, aan de firma wed. P. de kok Pzn.,
te dezer stede, opgedragen hel leveren en vervaardigen van den op 17
November aanst. door Z. M. den koning te leggen gedenksteen voor gezegd
monument.
Bij het aan de tweede kamer aangeboden wels-ontwerp tot het slich
ten van een paleis voor de beide kamers der staten-generaal is de volgende
memorie van toelichting gevoegd: De regering meende zich te moeten ont
houden van allen invloed op de uiting der nationale dankbaarheid voor het
in 1813 herwonnen volksbestaan. Zij oordeelde, aan de viering der No
vemberdagen het karakter eener geheel en alleen uit het volk voortsprui
tende hulde te moeten laten. De regering behield zich voor, de medewer
king der wetgevende magt in te roepen om het groote werkwaartoe de
grondslagen in November en December 1813 gelegd zijn, de vestiging der
hoofdbeginselen onzer staatsregeling, te doen herdenken. Op geen gepaster
wijze schijnt dit te kunnen geschieden dan door het bouwen van een paleis
voor de staten-generaal; dc eerste en voornaamste der instellingen, zonder
welke Willem 1 verklaarde bet eenhoofdig bestuur niet te willen aanvaar
den. In het besluit tot oprigting van zoodanig paleis zullen alle nationale
I overtuigingen een punt van vcrecniging vinden. Daardoor zal eene waar
dige, blijvende hulde gebragt worden aan hel grondwettig verbond, door
I liet stamhuis van Oranje in 1813 met hel Nederlandschc volk gesloten;
