LEYDSCHE
comm.
1803.
WOENSDAG 14 OCTOBER.
De Courant wordt MaandagIVoensdag en
Vrijdag uitgegeven. Die van Maandag komt
uit Zaturdag avond.
De prijs der Courant is f3.per vierendeel
jaars. Afzonderlijke nommers zijn legen 10
Cents verkrijgbaar.
BINNENLANDSCHE BERÏGTE».
LEYDEN, 13 October.
Het stoffelijk overschot van den veclbelovenden student J. W. N. Mossel
mans werd heden op de begraafplaats bij de Mare-poort op eenvoudige wijze
bijgezet. Toen de lijkkist in de groeve was nedergelalcnbragt de hoog
leeraar de Vries eene treffende hulde aan de nagedachtenis van den gelief
den leerling, wiens ijver, kunde en talenten, aan een uitmuntend karakter
gepaardzulke schoone verwachtingen van hent hadden doen opvatten en die
zoo vroegtijdig van deze aarde was heengegaan. Daarna herdacht de heer
mr. Mom Visch den hooggeschalten vriend, die in de herinnering van allen,
die met hem hadden mogen verkeeren, zou blijven voortleven, waarop ds.
Moltzer, van Haarlem, namens de achtergelaten betrekkingen, een woord
van dank bragt aan hen, die van hunne vriendschap voor of belangstelling
in den thans ontslapene blijken hadden gegeven.
Gisteren is alhier een 13-jarig meisje op eene noodlottige wijze omge
komen. Terwijl zij bezig was eenige werkzaamheden te verrigten aan de
sloot langs de Vest bij de Koepoort, waaraan het huis, waarin zij dienstbaar
was, uitkomt, is zij voorover in die sloot gevallen en in den modder gestikt.
Aan het dep. van marine te 's Uage zal op 19 October o. a. de aan
besteding plaats hebben van 12000 kan jenever en 7000 pond witte zeep.
Ter gelegenheid van hel vijftigjarig gedenkfeest der omwenteling van
1813 heeft de oud-hoogleeraar mr. P. Bosscha te Deventer een belangrijk
geschenk gedaan. Het bestaat uit de bescheiden, aan wijlen den hoogleeraar
Hermanns Bosscha voor en gedurende de bearbeiding van zijne geschiedenis
der Nederlandsche staatsomwenteling door onderscheidene personen, die aan
de gebeurtenissen dier dagen een werkzaam aandeel genomen hadden, mede-
deeld. liet heeft Z. M. behaagd dit geschenk goedgunstiglijk te aanvaarden
en de plaatsing dier stukken in het rijks-archief te gelasten.
Aan de kon. akademie te Delft is voldoend examen afgelegd voor de
betrekking van O. I. ambtenaar 2de ld. door den heer G. Faber, die door
ongesteldheid verhinderd werd in de maand Jttnij aan de examens deel te
nemen.
Van het (Nieuwe Diep wordt gemeld, dat de navolgende oorlogschepen
met spoed worden gereed gemaakt om in dienst te worder. gesteld, waar
schijnlijk alle voor Indië bestemd, wegens hel voorgevallene in Japan: aan
de marine-werf aldaar het fregat met sloomvermogen de Admiraal van
IVassenaer45 stukken, de korvet met sloomvermogen Prinses Amelia,
19 stukken, Metalen Kruis16 stukken; te llellevoetsluis de sloomschroef-
scheptn 4de kl. Soestdijk, 10 stukken, en Coehoorn10 stukken; te Vlis-
singen het fregat met sloomvermogen Adolf van Nassau51 stukken.
De arrond.-reglhank te Zwolle heeft II. Vrijdag, bij zeer gemotiveerd
vonnis, mevr. de wed. P. geb. barones v. D.van de voogdij over haar
minderjarig kind onizet, op en met last om binnen 8 dagen na de benoe
ming van den nieuwen voogd aan dezen rekening en verantwoording van
haar gehouden beheer te doen. Tot slaving van die uitspraak zijn in het
vonnis een tal feiten omschreven, zooals die uil het gehouden getuigenver
hoor zijn aan het licht gekomen, en waaruit is gebleken, dat de naauwe
betrekking, waarin mevrouw P. tot den predikant v. R. stond, reeds eenige
jaren schier algemeen bekend was en bij velen groote ergernis verwekte,
waartoe de reizen naar Zandvoorl in de zomers van 1860 en 1861 niet wei
nig hebben bijgedragen. Hel vonnis bevat daarenboven den hoofdinhoud van
verschillende brieven en papieren uit Frankrijk verkregen, onder anderen
van een geboorte-extract van een kindHendrik genaamd waarvan eene
dame uit Holland, te Hyères, departement du Var, in December 1862 is
bevallen, en welk kind door een priester is gedoopt en vervolgens aan eene
min is toevertrouwd, terwijl eenige maanden daarna de predikant v. R. te
Hyères is gekomen, om mevrouw P., die zich aldaar destijds bevond, terug
te halen, en alstoen dat natuurlijk kind heeft uitbesteed of voor immer af
gestaan aan eene metselaarsvrouw te Sollies-Ilauteville voor eene som van
5500 fr. Met achterlating van zijn herderlijken zegen en na een lang ge
bed verliet de predikant hel kind, en keerde met mevr. P. naar Zwolle terug.
Onderscheidene leden der herv. gemeente te Zwolle, behoorende tot de
volgelingen van ds. van Rijn, hebben een adres aan de regtbank gcrigt,
houdende verzoek tot invrijheidstelling van hunnen leeraar. (Zie. Ct.)
De gemeenteraad vau Assen heeft besloten ƒ250 uit de gemeentekas
toe te slaan, als bijdrage voor de feestviering ter herinnering aan Novem
ber 1813.
Uit 's Hertogenboseh meldt men aan de Arnh. C.: Gisteren heeft de
bekende Jan van Veen voor den regter-commissaris een zeer lang verhoor
ondergaan. Naar men verneemt moet de instructie alsnu als geëindigd te
beschouwen zijn, en de ongeloofelijke moeile, die men zich daarbij getroost
heeft, met geen den minst gewenschten uitslag bekroond zijn. Dit moet
evenzoo het geval zijn met het onderzoek, dat te Amsterdam ingesteld is.
Van Veen legt steeds eene onverschillige kalmte, eene zorgelooze gerustheid
aau den dag. Men kan dus in deze gewigtige zaak spoedig eene beslissing
te gemoet zien.
Aan de Amst. C. wordt gemeld, dat als schrijver van het geïncrimi
neerde artikel van den Noordbrabanter (over de behandeling van de zaak,
den aanslag op het leven van den aarlsbissehop Zwijsen betreffendedoor
de justitie) bij de policie thans is bekend geworden de heer van Logchem,
rustend pastoor te Arnhem.
Naar men uit Breda meldt is het onjuist dat de heer mr. C. van Baerle
zich in het buitenland heeft gevestigd. Hij was aldaar, van Spa komende,
teruggekeerd.
Het provinciaal geregtshof van Zeeland heeft uitspraak gedaan in de
zaak van L. J. Kraay, binnenvader in het burgerweeshuis te Zierikzee, be
schuldigd van aanrandingen tegen de eerbaarheid gepleegd jegens weezen,
die aau zijne zorgen waren toevertrouwdalsmede van het toebrengen van
slagen. Het hof heeft hem veroordeeld lot eene tuchthuisstraf van 7 jaren
en tot betaling eener geldboete van 8 gulden.
In de Staatscourant leest men het volgende: Volgens berigten uit Java
met de laatste mail bij het dep. vau koloniën ontvangen, hadden reeds de
voorloopige tijdingenin Engelsche bladen medegedeeldvan het wederva
ren der Medusa en nopens den algemecnen slaat van zaken in Japan, het
Indisch bestuur bedacht gemaakt op de noodzakelijkheid der versterking
van de Nederlandsche zeemagt in de Japansche wateren. Door den gou
verneur-generaal is zonder verwijl aan de betrokken autoriteit opgedragen
al het noodige te verrigten lot uitzending van minstens één schip, zoo de
bovenbedoelde berigten bleken minder juist te zijn en tol uilzending van
meerdere oorlogsbodems, zoo die berigten wierden bevestigd. De gouver
neur-generaal was in zijne aanvankelijke voornemens versterkt geworden
door de voorschriften der regering, welke hij bij het afzenden zyncr be
trekkelijke mededeeling uit Nederland had ontvangen.
Genoemd blad deelt ook nog het volgende mede: De minister van bin-
nenl. zaken, aanleiding gevonden hebbende om een deskundig advies, dat
van den hoogleeraar in de scheikunde te Amsterdam, den heer von Baum-
hauer, omtrent het gebruik van petroleum in te winnen, doel het, tot in
lichting van het publiek, hieronder mededeelen1°. Bij de bcoordceling der
gevaren, zoowel voor brand als voor de gezondheid der ingezetenen, moet
een scherp onderscheid worden gemaakt tusschen zoogenaamd geraffineerd
petroleum en niet of slechts gedeeltelijk geraffineerd petroleum. Onder
goed geraffineerd petroleum versta ik zulk petroleum, hetwelk by de
distillatie eerst opgevangen wordt wanneer de temperatuur der kokende
vloeistof tot 150° C is gestegendaarop moet ik vooral de aandacht ves
tigensedert hel mij voor een paar weken gebleken is. dat bij eene
partij, onder den naam geraffineerd petroleum aangevoerd, sommige va
ten waren, bevattende het eerste en dus hel vlugtigslc product der distil
latie, dat in den handel bekend is onder den naam van petroleum naphta,
en niet lot het hranden in lampenmaar ter vervanging van benzine (vlek
kenwater) en ter bereiding van lakken en vernissen bestemd is; deze stof
is vooral uit het oogpunt van liglonlvlambaarlieid zeer gevaarlijk. Hel is
dus van gewigt, dat tot het branden in lampen niet dan goed geraffineerd
petroleum gebruikt worde. 2°. Ook bij hel gebruik van goed geraffineerd
petroleum zal, gedurende bet branden der lampen, een weinig petroleura-
damp ontsnappen, en des te meer naar male hel val, waarin het petroleum
zich bevindt, warmer wordt; het is daarom dat dit vat niet uit een goeden
geleider, als het koper, maar uil glas of porselein vervaardigd moet zijn.
Bij het gebruik van goed geraffineerd petroleum in eene goed vervaardigde
lamp, is de hoeveelheid ontsnappende onverbrandc petrolcumdamp al zeer
gering, zoodat men alleen in kleine gesloten en niet geventileerde vertrek
ken daarvan last zoude kunnen ondervinden. Doch sommigen gebruiken het
petroleum in dezelfde lampen waarin zij vroeger patentolic brandden, en dat
op deze wijze de lucht met vrij wal petroleumdamp bezwangerd en voor de
ademhaling ongeschikt kan worden, valt niet te betwijfelen. 3°. Hel ge
bruik van petroleum in nachtlampen op slaapkamers raad ik steeds af,
vooral met het oog op de zorgeloosheid der gebruikers. Bij het gebruik
van een drijvend pitje op petroleum kan bij het warm worden van hel glas
de geheele oppervlakte der vloeistof in brand rakenen alsdan zullen door
ongenoegzame toetreding van zuurstof zoowel roet (onverbrande kool) als
onverbrande dampen de ruimte vervullenwaardoor het leven der bewoners
in gevaar kan worden gebragt; hetzelfde heeft echter plaats bij liet dwal-
men van patenlolie. Gebruikt men echter de voor petroleum opzettelijk
vervaardigde nachtlampjes, zoo is dat gevaar zeer gering, waarvan ik mij
