Vereeniging teleurstelling ondervonden; crbariën voor haar van groot be
lang en die haar waren toegezegd of toegedacht, zjjn voor haar verloren
gegaan: des te meer verblijdend is 't, als zij iets verkrijgt, waarop niet
kon gerekend worden. Dat was ook het geval met de planten uil het her
barium door dr. Suerman nagelatenbij gelegenheid van de vorige verga
dering door den heer IIartsen geschonken. Nader onderzoek heeft getoond,
dat zij niet (en onregte eene belangrijke aanwinst geacht werden. Zij beves
tigen opgaven van groeiplaatsenleeren bijzonderhedendie voor de kennis
van het inheemsch zijn en van de verspreiding van soorten waarde hebben,
en dragen in 't algemeen bij tot het oplossen van vragen die zich bij de
bewerking van den Prodomus opdeden.
In het vorige jaar overleed weder een der ijverigste onderzoekers van
onze flora, dr. J. Wttewaall. Aan zijne verdiensten is door den president
welverdiende hulde gcbragt. Ofschoon de Vereeniging Wttewaall niet onder
hare leden tellen mogt, is ze aan hem door 'tgeen hij deed veel verpligt.
Hij was gewoon van 'tgeen hij belangrijks en zeldzaams vond aan zijne
(alrijke vrienden mede te deelenen er beslaat welligt in ons land niet één
herbarium van eenige beleekenis, waarin de bewijzen, zoowel van zijn veel
omvattend onderzoek als van zijne vrijgevigheid, niet te vinden zijn. Uit
andere herbarien zijn met der lyd zeer vele en zeldzame planten in dat der
Vereeniging overgegaan, die daar de herinnering aan den even bescheiden
als jjverigen geleerde levendig zullen houden. Van 'tgeen Wttewaall verza
melde en opteekende is echter ongetwijfeld nog slechts betrekkelijk weinig
bekend geworden. Zijne nasporingen strekten zich over een groot gedeelte
van ons land uit, getuigen de aanteekeningen in het bijvoegsel tol de Flora
Belgii Septenfrionalis en in den Prodomus. Mogt nu al het meest zeldzame
door hem zjjn medegedeeld, zijn nagelalen herbarium zou niet minder be
langrijk blijven, als bron voor de kennis van de verspreiding van vele soor
ten inzonderheid ook van die ten onregie algemeen voorkomende geacht
wordenmaar er is grond om aan te nemendat het by onderzoek blijken
zou voor de studie van onze flora ook nog in andere opzigten waarde te
hebben. Elk die in de kennis van de vaderlaudsche flora belang stelt, zal
den wenscli deelen, dat Wttewaall's herbarium zorgvuldig bewaard en aan
de bevordering van die kennis dienstbaar gemaakt worde.
Over de waarde van bijdragen voor het herbarium en van mededeelingen
zou voorzeker verkeerd geoordeeld worden, wilde men ze alleen schatten
naar wat zij nieuws leveren voor de flora van hel land in haar geheel ge
nomen. Sommige streken zjjn nog niet of slechts vlugtig doorzocht, wei
nige zóó, dat zelfs wal op zich zelf van geringe beleekenis schijnen mogt,
geen bruikbaar en wenschelijk materiaal zou wezen voor de bewerking van
eene degelijke flora. Voor het tegenwoordige nog is naauwgezet onderzoek
van eene bepaalde streek, waarbjj zooveel doenlijk van alle voorkomende
planten specimina verzameld en bijzonderheden aangeteekend worden, van
geen minder belang, dan het opsporen van soorten, die nog aan de waar
neming ontgaan waren. Het heeft noch aan 'leen noch aan 'tander ont
broken. De excursie in Limburg, waarover reeds in de vorige vergadering
berigt gegeven was, heeft eene verzameling planten opgeleverd, die een
overzigt geeft van de vegetatie eener provincie, welke ons te weinig bekend
was en daarenboven voor onze flora nieuwe soorten doen kennen. De heer
Bondam is met zijn ijverig onderzoek voortgegaan. Zjjne verzameling van
planten, uit de omstreken van Amersfoort, maakt met de vroeger en thans
door hem aan de Vereeniging geschonkene een zamenhangend geheel uit,
waardoor eene leemte in het herbarium op uitstekende wijze aangevuld en
de flora van een belangrijk gedeelte van ons land, zich van Utrecht over
de noordelijke Veluwg tot Kampen uitstrekkende, uaauwkeurigcr is bekend
geworden. Niet het minst is daarbij op prijs te stellen zijne zorg om ook
de meer gemeene planten te verzamelen en omtrent verspreiding enz. bijzon
derheden aan te (eekenen. Eene nieuwe bijdrage lot de Flora van Leyden,
door den heer Suringar geieverd, heeft weder bewezen, dat ook in de zorg
vuldigst doorzochte streek voortdurend waarnemen wenschelijk blijft.
Voor de kennis van de inlandsche cryplogamen die zoo lang op lager trap
gestaan heeft, is juist in den laatsten tijd 'l meest gewonnen. De heer
Sprée heeft er weder eene zeer rjjke bijdrage toe geleverd. Hjj deelde eene
Ijjsl mede van 42 soorten en vormen van licheuen (behoorende lot 29 ge
slachten), 66 van algen (uit 42 geslachten) en 61 van dialomefn (uit 26
geslachten), waarvan enkele vroegere opgaven bevestigen, de overige nieuw
en in den Prodromus nog niet vermeld. Van die licheuen werden eenigen
door hem gezathenlijk met den heer Bitse, al 'l overige werd door bem zei
ven waargenomen en verzameld. Keurig geprepareerde voorwerpen verhoog
den zeer het belangwekkende van die mededeeling.
Eindelijk blijft er nog iets te vermelden, wat den leden der Vereeniging
en anderen belangstellenden inzonderheid aangenaam zijn zal. De heer
Westendorp, corresponderend lid, had op zich genomen een gedeelte der
lagere fungi, in het herbarium der Vereeniging voorhanden, Ie bewerken;
hij heeft dien arbeid volbragt. In hel te zijner beschikking gesteld mate
riaal heeft hij ongeveer 800 soorten kunnen bepalen. Het manuscript, dat
de uitkomst van zijn onderzoek bevat, heeft hij aan de Vereeniging overge
geven; de beschrijving van eenige nieuwe fungi zal hij nader in een Notice
mededeelen. Een groot gedeelte van het laatste stuk van den Prodromus
Zal nu, dank zij den ijver van den heer Westendorp, weldra voor den
druk voorbereid kunnen zijn; er blijven nog fungi te bewerken over, doch
er bestaat uitzigt ook die taak eerlang naar wensch afgedaan en den Pro
dromus voltooid te zien.
De algemeene vergadering zal in 1864, op den eersten Vrydag van Julij,
in of nabij Utrecht gehouden worden; het honorair voorzitterschap is den
lieer Kraepelien van Zeist opgedragen.
Van wege den minister van binnenl. zaken is bekendgemaakt, dat de
examens voor het verkrijgen van acten van bekwaamheid tot het geven van
school- en van huisonderwijs voor de tweede maal in hel loopende jaar zul
len worden gehouden op Woensdag den 7 October (voor Gelderland den
14de° October) aanst. en volgende dagen; dal zij, die een dezer examens
wenschen af te leggenzich uiterlijk op den 23s,tn Sept. (voor Gelderland
op den 305,en Sept.) e. k. behooren aan te melden bij den schoolopziener van
hel district, waarin zy wonen, of, van buiten 'slands komende, voorne
mens zjjn zich te vestigen, met opgave van de acte, die zij verlangen en
overlegging van een of meer getuigschriften van hun goed zedelijk gedrag
en van hunne geboorteacteterwijl de dag en plaats van het examen hun
door den schoolopziener zullen worden bekend gemaakt.
De Staats-Cour. bevat een overzigt van de opbrengst van 's lands mid
delen over de zeven eerste maanden van 1863, waaruil blijkt, dat die bedragen
heeft 34,087,862 86, zijnde ƒ1,061,585.24 meerder dan in 1862.
De algemeene vergadering van de Nederl. Guslaaf-Adolf-vereeniging zal
op 22 September e. k. te Zutphen worden gehouden.
Te 's Gravesande had Zaiurdag II. een treurig voorval plaats. In den
vroegen morgen was een jong mensch naar het duin gegaan om konijnen in
hunne holen te vangen. Over zijn lang uilblyven ongerust, ging men hem
later opsporen, en vond men eindelijk den ongelukkige, by na geheel onder
het neérgestorte zand bedolven en geslikt. Het was een zeer oppassend mensch
wiens verlies smartelijk is voor zijne talrijke betrekkingen, smartelijk ook
vooral voor zijne jeugdige vrouw, die vóór weinige dagen van haar eerste
kind beviel.
Uit Vlaardingen meldt men dat de aanvoer van haring zeer gering
blyft, dat de berigten van de vloot mede ongunstig zijn, en dat ook de
prjjzen eene nog al aanmerkelijke daling hebben ondergaan, zoodat de ree-
deryen aldaar met zware verliezen bedreigd worden.
De sub-commissie voor de oprigting van een gedenkleeken voor No
vember 1813 enz. te Rotterdam heeft, wat betreft de voorstellen der hoofd
commissie, het oprigten van een gedenknaald te Scheveningen en van een
gedenkleeken te 's Hage bij acclamatie aangenomen, maar het oprigten eener
ambachtsschool te Amsterdam met 27 tegen 5 stemmen verworpen.
De subcommissiëu te Gorinchem en tc Leeuwarden hebben zich met de
voorstellen der hoofdcommissie vereenigd.
Te Alkmaar zal door de K.-K. parochie van S'. Dominicus een nieuw
kerkgebouw gesticht worden. Het zal eene golhische koepelkerk worden.
Het werk is aangenomen door den heer II. van Bakel te Amsterdam, voor
89900. Het plan is gemaakt door den architect P. J. 11. Cuypers, van
Roermond, en het werk moet met Mei 1865 voltooid zijn. Op den 25st*B
dezer zal de bisschop den eersten steen leggen.
Te Zwolle heeft Dingsdag II. de heer P. Mokking, gedachtenis zijner
25-jarige ambtsbediening als r. k. priester gevierd. Na afloop der kerkelijke
feestviering werd de jubilaris dooreen 30-lal priesters huiswaarts geleid,
alwaar hem de gelukwenschingen van onderscheidene corporation en parti
culieren, benevens vele geschenken werden aangeboden. Door de mildda
digheid van den jubilaris werd aan de algemeene armen der stad eene bui
tengewone bedeeliug gedaan van vleesch spek brood gort en koffijterwijl
de leerlingen der slads-armeninrigtingvan de bijzondere r. k. school, de
weeskinderen enz., op chocolade, bier en krentebrood werden onthaald. Des
avonds is aan den jubilaris eene serenade gebragt.
Te Enschedé vindt men thans slechts nog weinig niet herbouwde percee-
len, met uitzondering echter van de kerken. Behalve de r. k.die dit jaar
gereed zal zijnliggen de andere kerkgebouwen nog in puin. Met de doops
gezinde kerk zal waarschijnlijk nog dit jaar een begin worden gemaakt. De
hervormde gemeente is het over den herbouw nog niet eens, sommige willen
een geheel nieuw in den modernen trant opgetrokken gebouw; hel meeren-
deel is echter hier tegen, te meer daar, volgens de verzekering van deskun
digen, de nog staande muren hecht genoeg zijn eu alzoo bij mindere kosten
het antieke gebouw in wezen kan blijven. De Israëlitische gemeente schijnt
het over het plan van herbouw tamelijk eens te zijn, maar hier ontbreekt de
hoofdzaakliet geld. De gebouwen dezer gemeente waren even als die der
protestantsche zeer laag verzekerd.
Den 12den dezer is te Franeker de jaarlijksche algemeene synode der
Christ, afgescheiden kerk geopend, waartoe ruim 40 afgevaardigden waren
opgekomen. Voorzitter der vergadering was d'. de Cock uit tloogevcen.
De arrond.-regtbank te Middelburg heeft het volgende 3-tal opgemaakt
voor de opengevallen betrekking van kantonregter te Sluis: de hh. mr8. L. D.
Suringar, procureur bij de arrond.-regtbank te Leyden; VV.van der Os, ad-
vocaal te Ylissingen, en A. VerhoefT, advocaat te Utrecht.
Naar men uit Maastricht meldt heeft men bij de ingezetenen van Smeer
maas (Belgisch grondgebied), ter gelegenheid van den brand waardoor dezer
dagen 14 huizen werden vernield, zeer weinig yver opgemerkt om den
brand te blusscheu. Twee brandspuiten, uit Maastricht overgebragt, heb
ben bjj gebrek aan gewillig personeelbijna niet gewerkt. Die weinige ijver
schrijft men toe aan de omstandigheid dat 2 jaren geleden een zware brand,
een groot gedeelte van die gemeente heeft vernield en de ingezetenen zoo
wel door de assurantie-maatschappijen als door collecten in België en in
Nederland gehouden, zeer ruim ztju schadeloos gesteld geworden.
Uil Emdcn meldt men, dat er te Lingen een zware brand heeft ge
woed, waardoor 14 woningen en bijgebouwen, alsmede de school der prot.
gemeente, in de ascli zijn gelegd en 33 huisgezinnen have en goed hebben
verloren. De gebouwen waren voor 15000 th. verzekerd. Er was eene
commissie gevormd lot heL inzamelen van gelden, ten einde in den nood te
voorzien.
's GRAVENIIAGE. 20 Augustus.
Z. M. heeft vergunning verleend aan den heer II. A. Verniers van der
Loeff, hoofdadministrateur bij het dep. van flnantiën, tot het dragen der
onderschcidingsleekeneu van kommandeur der Leopoldsorde, hem door den
koning der Belgen geschonken.
Tot ontvanger der directe belastingen enz. zijn benoemd: te Ee de
heer P. van Terwisga, thans te Holwerd, en te Buitenpost de heerR.Feith,
thans te Midwolda, en tot ontvanger der registratie en domeinen te Tiel
de heer J. Hora Adema, thans te Hardcgaryp.