AMSTERDAM, 12 Augustus.
Gisteren en lieden is in het kerkgebouw der doopsgezinde gemeente de
'79"e algemeene vergadering der maatschappij tot Nut van 't Algemeen ge-
honden. Er waren 199 departementen vertegenwoordigd. De voorzitter, dr. H. J.
Spijker, opende de vergadering met eene toespraak, waarin hij wees op de
aanstaande herdenking van het herkrijgen onzer onafhankelijkheid en zelfstan
digheid in 1813. Hij betoogde dat de maatschappij niet vreemd moest blij
ven aan het gejubel der natiezij kon een weldadigen invloed uitoefenen
op den volksgeest en daardoor aan die herdenking eene goede rigting geven.
Vooris bragt hij hulde aan de mannen die in 1813 voor het herkrijgen on
zer vrijheid hadden geijverd inzonderheid aan G. K. van Hogendorpen
toonde aan wat hel tijdvak van 1813 tot 1863 ons leerde, dat namelijk
om echt nationaal te zijn, men niet moest terugkeeren tot beginselen van
vroegeren tijd. De spreker ging vervolgens na wat de maatschappij in het
afgeloopen 50-jarig tijdvak had gedaan; hij meende, dat zij niet moest stil
staan, want stilstand was achteruitgang. Lang genoeg had de maatschappij j
geteerd op den roem van ons lager onderwijs; dit echter was niet volmaakt,
eu wat het middelbaar onderwijs betrof, daarin stonden wij bij Duitschland
en Engeland achter.
Door den algemeenen secretaris werd het verslag uitgebragt omtrent den
stand der maalschappij hare lotgevallen en verrigtingen. Het aantal leden j
was 13931, dal der departementen 310, er waren 3 departementen verval
len en 5 nieuwe bijgekomen. De begrooting voor het volgende jaar was
geraamd op J 63570 hel balig saldo van de vorige dienst was/31895.26J.
Tot voorziiter der algemeene vergadering van het volgend jaar werd geko
zen dr. T. Modderman, liet hoofdbestuur deelde mede, dat eene gift was
ontvangen van ƒ500, en stelde voor die som te doen dienen tot uitbreiding
van bet vasle fonds, waartoe werd besloten.
Daarna werd uilgebragl hel verslag omtrent de ingezonden schoolboeken
met vermelding van loegewezen premiën. liet hoofdbestuur stelde voor, om
fchrijvers en uitgevers uit te noodigen de werken, door hen na 1 Jan. 1863
uitgegeven aan heL hoofdbestuur der maatschappij in te zenden welk voor-
siel met 376 tegen 163 stemmen werd aangenomen.
Daarna kwam in behandeling het rapport van het hoofdbestuur en de ge
committeerden der depp. Zuid-BevelandAmsterdams Is" dep., 's Graven-
liage en Tielten vorigeu jare belast met het onderzoekof de kosten van
drukwerk niet lot een lager cijfer behoorden leruggebragt te worden, en
zoo ja, de middelen aan te wijzen door welke dit doel kon worden be
reikt. De conclusie was: dat de hoeveelheid drukwerk, die jaarlijks door
de pers voor de maatschappij wordt afgeleverd zonder schade voor de oogmer
ken welke de maatschappij bereiken wilvoor geen vermindering vatbaar
was, en dat dus, wat den aard en omvang van het drukwerk aangaat,
geene der maatschappij dienstige besparing van geldmiddelen was te ver
krijgen. Hierover hadden uitvoerige beraadslagingen plaats, waarbjj het voor
stel werd gedaan om voorlaan het drukwerk aan te besleden, hetgeen dooi
den voorzitter en ook door enkele depp, werd bestredenals niet aan de
orde zijnde. Ten slotte werd het rapport, dal door den voorziiter bij her
haling was verdedigd, als kennisgeving aangenomen.
Met groole meerderheid van stemmen werd aangenomen de conclusie van
het verslag der commissie voor de volksvermaken. Dientengevolge blijft die
commissie diligent, in afwachting van nadere opgaven der departementen.
Op het rapport der commissie, benoemd om te onderzoeken of het oprig-
ten van leeskamers met hoop op gunstig gevolg zon kunnen worden beproefd,
werd door hel dep. Enkhuizen een amendement voorgesteld, waaromtrent
besloten werd dit in handen der commissie te stellenom daarover in de
volgende vergadering verslag uit te brengen.
Vervolgens hadden er uitvoerige beraadslagingen plaats over het vraagstuk
der schoolpligtigheid. De schoolpligtighcid vond ook hier hevige bestrijders,
maar niet minder warme verdedigers. Hel eerste puilt van de conclusie van
het rapport der commissie, waarbjj de vraag werd gedaan: zal de maat
schappij zich bij adres lot de hooge regering wendenten einde op de in
voering der school- of leerpligtigheid aan te dringenwerd toestemmend
beslist met 287 tegen 256 stemmen; de tweede vraag in die conclusie voor
gesteld zal het aan het hoofdbestuur opgedragen worden om dat te dien
tijde en op die wijze te doen, als het geschikt zal oordeelenof zal daar
toe aan hel hoofdbestuur nog eene commissie worden toegevoegdwerd met
320 legen 71 stemmen in eerstgemelden zin beslist. Fervolg later.)
BIHTENLANDSCHE BEKIGTEN.j
BELCIK
BRUSSEL, 12 Augustus.
Het bestuur van de internationale vereenigiug tot bevordering der sociale
wetenschappen heeft alhier eene vergadering gehoudenals voorbereidende
vergadering voor het in September te Gend te houden congres. Aan de
vergadering werd medegedeeld dat de kon. familie waarschijnlijk de feesten
zal bijwonen, die bij die gelegenheid in de hoofdstad van Oost-Vlaanderen
zullen plaats hebben. De vergadering heeft besloten aan den minister van
openbare werken haren dank te betuigen wegens het door hem genomen
besluit, om al de leden der vereeniging, op vertoon van hun bewijs van
lidmaatschap, eene vermindering toe te slaan van 50 pCt. op de prijzen van
vervoer op alle Belgische spoorwegen, te rekenen van 10 lot 30 September,
ten einde hen in de gelegenheid te stellen op min kostbare wijze het gcheele
land te bezoeken. Vooris werd nog besloten de vergaderingen van het con
gres aldus in te riglen: lederen dag zullen de sectiën van 9 tol 12 ure
bijeenkomen. Ten 2 ure vergadert eene der sectien en noodigt de leden der
overige sectiën uit daarbij tegenwoordig te wezen. 1 n deze vergaderingen,
welke de algemeene bijeenkomsten vervangen worden uitsluitend onderwer
pen van algemeen belang behandeld. Ieder der sectiën houdt ééne dusdanige
vergadering, waarvan de orde van den dag vooruit wordt bekend gemaakt.
In de werkelijk algemeene vergadering, waarmede de werkzaamheden wor
den beslotenbehandelt men de huishoudelijke aangelegenhedenen geeft
een lid van het bestuur een beknopt overzigt van al hetgeen in de sectiën
is voorgevallen.
Te Anderlecht is een blok van 18 huizen een prooi der vlammen ge
worden. De inwoners, meestal landbouwers, hebben niet alleen hunne
meubelenmaar ook een groot deel van den ingezamelden oogst verloren.
De brand moet ontstaan zijn door het spelen van kinderen met lucifers.
EAGKLAAD.
LONDEN, 11 Augustus.
De Daily News geeft dc redenen op waarom Engeland in de Poolsche
quaeslie voor vrede is. Men twijfelt aan de opregtheid van het Fransche
programma. De keizer zou wel eens geheel andere bedoelingen kunnen
hebben dan de onafhankelijkheid van Polen. Nu meent men wel, zegt dat
blad, dat Engeland, deelnemende aan een oorlog, ook de gevolgen er van
kan beperken; maar een oorlog, waarin Engeland een vijand te bestrijden
en een bondgenoot te bewaken heeft, is te veel voor eene natie. Enge-
lands landmagt bevindt zich op verschillende punten; mitsdien kan het
alleen door zijne vloot deelnemen aan een oorlog; maar dan verliest het
ook zijn invloed.
De Mom. Post meldt, dat de mogendheden, onderteekenaren van de
Weener verdragen, hare bereidwilligheid hebben te kennen gegeven lot de
opheffing van Engelands beschermheerschap over de Ionische eilanden en
alzoo tot de vereeniging dier eilanden met het koningrijk Griekenland.
Uit een verslag van het Manchester comité blijkt, dat gedurende de
maand Julij eenige verbetering is gekomen in den toestand der arbeiders.
Een en twintig onder-comités hebben hunne bemoejjingen kunnen slaken.
Evenwel bedraagt het getal arbeiders, die geen werk hebben, nog 178,000.
In genoemde maand hebben vele werklieden Lancashire verlaten sommigen
zijn naar het buitenland vertrokken en velen hebben zich naar andere plaatsen
van hel rijk begeven om er werk te zoeken.
Hier te lande zullen met Julij 1864 de tollen op de wegen opgeheven,
en de gemeenten met hel onderhoud der wegen belast worden.
Van dc brievenmaalden 2den dezer van Ipswich naar Londen ver
zonden is de zak met aangeteekende en met geld bezwaarde brieven gesto
len. Er is eene jvremie van 50 op de ontdekking van den dader gesteld.
Alhier is het bcrigt ontvangen dat de handels-stoomboot Esperanza
in de Chinesche wateren met man en muis is vergaan. Geljjk lol heeft
hel Engelsch schip Respigadaravan Liverpool naar Callao bestemd, ge
troffen. De kapitein en 4 man hebben zich gered, maar de overige man
schappen zijn waarschijnlijk omgekomen.
Naar men uit New-York meldt, koesleren velen de meening dat het
vestigen eener monarchie in Mexico, onder bescherming van Frankrijk, zal
uitloopen op de erkenning der zuidelijke staten door Frankrijk en het slui
ten van een of- er. defensief verbond tnsschen Mexicodc zuidelijke staten
van Noord-Amerika en Frankrijk.
FRANKRIJH.
PARIJS, 11 Augnslus.
De nieuwe aartsbisschop van Parijs heeft in een herderlijk schrijven
de geestelijken van zijne diocese uitgenoodigd om op den 15dcn dezer 's kei
zers verjaardag godsdienstig te vieren. In dat schrijven komt de volgende
lofrede voor op de staatkunde des keizers en Frankrjjks betnoeijingen met
de zaken van andere volken, bepaaldelijk met die van Polen: Frankrijk is
waarlijk wat het reeds voor lang is genoemd, het schoonste rijk na hel
koningrijk der hemelen. Rusteloos werkzaam en rijk in hulpbronnen is
hel ongeholpen in staat tot ondernemingen, waarvoor men natiën van min
der ridderlijke inborst heeft zien terugdeinzen. In vredestijd ontluiken de
schoone gewrochten van de industrie en van de kunsten in menigte onder
Frankrijks baud, nevens de riikc voortbrengsels van zijnen landbouw. Des
noods slaat hel de beproevingen van den oorlog door met koenheid en ver
wonderlijk geluk. Terwijl liet in zijn gebied rust en welvaart geniet
trekken zijne adelaren, gedragen door de zege, de wereld rond, waarbjj
j zij langs hunnen weg, aan de haardsteden van ver afgelegen volken, het
aandenken achterlaten aan Frankrijks roemruchtigen naam, die de gedachte
aan al de krijgshaftige deugden en tevens aai: de edelmoedige beginselen
der christelijke beschaving medebrengt. Wij zullen God bidden, dat hij al
onze oorlogen de beste vruchien doe dragen en dat de heerschappij der
beginselen van regtvaardigheid, waarop dc eer en de vrede van het gansche
heelal berustenoveral door den marsch onzer legers worde verzekerden
mogten onze laatstelijk behaalde overwinningen in de raadsvergaderingen,
alwaar thans het lot van een heldhaftig en ongelukkig volk wordt beslist,
invloed uitoefenen eu aan degenen, die van hunne sterkte misbruik maken,
herinneren dat onze edelmoedige degen nooit vruchteloos de zwakheid en
hel regt iu bescherming heeft genomen.
De minister Duruy heeft dezer dagen, bij eene openbare prij snit deel ing
eene redevoering gehouden die zeer geroemd wordt. Aan het slot zijner
rede noemde hjj den keizer: »den meest waarachligen liberaal van geheel
j Frankrijk."
Uet dagblad La France zegtdat zoo Rusland op nieuw mogt weige-
ren regt te laten wedervaren aan de vorderingen der mogendheden, men
dan liet tijdperk der onderhandelingen als gesloten zou kunnen beschouwen.
De Semaphore de Marseille heeft eene waarschuwing ontvangen, we
gens het verspreiden van het valsche herigtdat er lusscheit den keizer der
Franschen en den keizer van Rusland eene briefwisseling zon hebben
plaats gehad.
Het programma der feestelijkheden en plegtighedenwelke aanst. Za-
turdag alhier zullen plaats hebben, tol viering van den Napoleonsdag, is
afgekondigd. Hel vermeldt noch wapenschouwing over de keizerlijke garde
of over de burgerwacht, noch receptie van het corps diplomatique bij den
keizer.