VRIJDAG 21 MAART.
De Courant wordt
Vrijdag uitgegeven,
uit Zalurdag avond.
MaandagWoensdag en
Die van Maandag komt
De prijs der Courant is f 3.per vierendeel
jaars. Afzonderlijke nommers zijn tegen 10
Cents verkrijgbaar.
BINXENLANDSCÜE BERIGTEPi.
LEYDEiV20 Maart.
In de zitting van den gemeenteraad van lieden is de geloofsbrief enz. J
van liet nieuw inkomend raadslidden heer B. W. Wtlewaall, onderzocht en ij
in orde bevonden, waarna tot zijne toelating werd besloten. Boor den raad J
is benoemd tol hoofdonderwijzeres voor de openbare school voor meer uitgebreid j
lager onderwijs der 2de klasse voor meisjes mej. SI. Jesse, hoofdonderwij- j
zeres aan eene bijzondere school alhier. Be benoemde verkreeg 14 stemmen j
en mej. SI. van der Burg, hulponderwijzeres aan eene bijzondere school te ;j
Gorinchem3 stemmen.
Bet is ons aangenaam te kunnen melden, dat het Z. SI. den koning j
behaagd heelt, den lieer mr. J.T. Bodel Nijenhuis, te Leyden, te benoemen
tot oflicier der orde van de Eikenkroon. Allen, die den geachten man ken- i
nenzullen zich zeker met ons verheugen over de liooge onderscheiding,
hem door Z. SI. bewezen, en welke hij zoozeer waardig is. Lange jaren
verdienstelijk en ijverig secretaris van de Maatschappij der Neder!. Letter
kunde, eigenaar van eene met veel moeite en zorg gevormde en voor onze
geschiedenis hoogst belangrijke verzameling van portrettenteekeningen en
kaarten algemeen geacht en ook om zijne bereidwillige medewerking tot
litlerarisclien en hislorischen arbeid, bemind, bekend door zijne veelvul
dige geschriften van cartograpliisehentopographischen en hislorischen aard,
stond hij ook van 1835 tot 18G2, den geleerden staatsraad mr. G. Groen
van Prinsterer ter zijde, bij de uitgave zijner zoo belangrijke Archives de
la Maison d'Orange-Nassauen getroostte hij zich de lastige taak van
het vervaardigen der Tables des matières et des lettreswaardoor het ge
bruik van deze rijke bronnen voor onze geschiedenis voor hare beoefenaren
zoo zeer verligt wordt. Dgblv. 'sGr.)
Wij vernemen dat twee geachte heelkundigen alhier, de lieeren L. J. A.
Desertine en SI. J. Schreden op morgen gedachtenis zullen vieren hunner
volbragte 25-jarige praktijk. Wij verwachten dat het hun bij die gele
genheid niet aan hartelijke blijken van deelneming in hunne vreugde zal
ontbreken.
Bingsdag avond heeft hel studenten-gezelschap Arena Studiosorum in
den daartoe smaakvol versierden schouwburg een openbaar assaut gegeven.
Be leden van het gezelschap hebben bij die gelegenheid op nieuw hunnen
gevesligden roem in de behandeling van onderscheidene wapenen en de gym
nastiek gehandhaafd en de locschouwers meer dan eens door hunne "vaardig
heid en krachtsontwikkeling verrast, zoodal een ieder hoogst voldaan den
schouwburg verliet, overtuigd dat zjj in deze hunne uitspannings oefeningen
eene meer dan gewone hoogte hebben bereikt. De leden niogten op die
wijze weder de zelfvoldoening smaken iets te kunnen bijdragen lot leniging
van den nood der algemeene armen der staddaar de opbrengst van
het assaut daarvoor bestemd was. Wel was door het bestuur van het ge
zelschap aan hli. commissarissen der vereeniging tot instandhouding en be
vordering van den bloei der kweekschool voor zeevaart alhier het aanbod
gedaan die opbrengst te doen strekken ten voordeele dier school, maar hh.
commissarissen, hoewel erkentelijk voor dit hernieuwde blijk van belang
stelling in hunne inrigling, hebben gemeend dit aanbod niet te mogen aan
nemen, daar de toestand der kweekschool die ondersteuning op dit oogen-
blik niet dringend vorderdeen den wensch te moeten uitendat de voor
stelling aan meer algemeene belangen rnogt dienstbaar gemaakt worden.
Het assaut wordt heden gevolgd door een invitatie-bal op Zomerzorg.
De Economist bevat onder den titel Gebrek aan katoen, het volgende
correspondentie-artikel van S. L. P. te Leyden .-
Voor cenigc dagen lazen wij met belangstelling hoe hel gebrek aan
katoen velen had doen omzien naar een slof die aanvankelijk de plaats
van dit gewas zou kunnen innemen. Napoleon I had gedurende het
continentaal stelsel een belooning van een milliocu (rs. uitgeloofd aan
hem die vlas lot dezelfde fijnte zou kunnen spinnen als katoen. Philippe
de Girard van Vaucluse was het die hiertoe het middel uitvond, en ook den
prijs zou weggedragen hebben, zoo de Keizer niet gevallen was. Van wege
de Restauratie werd Girard de geringe som van 8000 fr. aangeboden, welke
echter door hem, zoo als natuurlijk was, niet werd aangenomen. Liever
dan dit te doen verliet hij zijn vaderland, terwijl hij zijn uitvinding met
zich nam. Eerst ging hij naar Oostenrijk en van daar naar Polen, alwaar
hij een spinnerij oprigtte die zich zoodanig uitbreidde dat er zich een klein
dorpje, Girardow genaamd, om heen vormde. Sedert Girard zijn er door
anderen uilvindingen gedaan; in het vorige jaar o. a. twee. De eene is die
van Edmond Berlin, die hel vlas niet meer laat rooien, maar zjjn vezels
door middel van een machine van de stengels los maakt, en daardoor de
lengte behoudt van het draadje, dat nu tevens veel zachter en buigzamer is.
De andere, eene uitvinding van, omstreeks denzelfdcn aard, is door den rid
der Claussen uit Amerika naar Frankrijk overgebragt. Door deze worden
de vlasvezels, door een chemisch proces en door herhaalde weeking, van de
stengels losgemaakt, waardoor tegelijk het draadje van de harts- en gom
achtige'bestanddeelen wordt gezuiverd. Wat na deze bewerking wordt ver
kregen is naar men zegt een stof die veel overeenkomst heeft met katoen.
Met wol gesponnen geeft het mooijcr goed dan van katoen alleen, terwijl
het, wanneer het op zich zelf bewerkt wordt, hel katoen in sterkte overtreft.
Gaarne zon ik met deze uitheemsche uitvindingen, die misschien de roe
ping hebben om aan het groot gebrek van katoen eenigzins te gemoet te
komen of althans een tijdelijken plaatsvervanger daar te stellen voor dit
belangrijke gewas, eens nader hebben kennis gemaakt (om alzoo den lezer
er beter van op de hoogte te stellen), maar aangezien mij dit nog niet is
mogen gelukken; wil ik van eene poging gewagen die ook eenigermate de
strekking heeft het heerschend gebrek aan katoen te verminderendie po
ging is aanvankelijk gelukt in het werkhuis van mijne woonplaats, waar
de nijvee en knappe directeur op eene aardige wijze partij trekt van het
katoen-afval, dat anders lot schoonmaken van machines gebruikt wordt, en
daardoor den naam van poclskatoen gekregen heeft. Onder die benaming
weid het in de dagen van overvloed voor 20 a 25 cents uil de weverijen
verkocht, terwijl er nu reeds 35 a 40 cents voor gegeven wordt. Op die
wijze wordt er in de weverijen nog iets gemaakt van het verlies, dat on
vermijdelijk bij het weven plaats heeft. Dit verlies (afval) komt voort uit
den inslag, daar het onderste gedeelte van den sloof een peervormige
garenbundel bij het inbrengen van den priem van den schietspoel door
het toesnoeren van het neusje, hel bovenste gedeelte van den sloof, onge
schikt wordt om zonder veel tijdverlies verder gebruikt te worden. Die al
dus gemaakt wordende afval gaf den directeur van het werkhuis, bij het
gebrek dat er bestond aan inslaggaren en bij de behoefte om werk te ver
schaffen, aanleiding tot het scheppen van een nieuwe industrie. Hij laat
nu namelijk de stukjes afval op een spilletje steken en van daar op een
kroontje afhaspelen, waardoor hij weder strengen katoen krijgt die hij, na
het te hebben laten dubbelenweder als 2 dr. inslaggareu gebruikt tot het
weven van hemden, jassen en zakjes voor grutterswaren.
Aan dit haspelen, dal natuurlijk met één man begonnen werd, zitten nu
al 50 mannen, en hoewel deze bewerking uiterst langzaam gaat, kunnen
deze, zoo zij met vrouw en kinderen daaraan werken, te zamen een gulden
of vijf verdienen.
Bijzonder trof ons dit bedrijf, dat op eene zoo eigenaardige wijze dc
behoefte aan katoen vervult. Eene vervulling die waarschijnlijk goedkooper
resultaten oplevert dan bovengenoemde uitvinding, en die tevens aan vele
behoeftigen niet alleen iu de werkhuizenmaar ook in hunne woningen werk
verschaffen kan.
Wij kunnen thans melden, zegt het Dagbl. v. 'sGrav., dat de zaak
der bewuste stukkeu van Balthasar Gerards geheel ten genoege der verschil
lende partijen beslist is. De lieeren van Doorn en Zoon hadden to[ dusverre
in naam van cenen ongenoemde gehandeld en in diens naam ook den ver
koop dier stukken aangekondigd. De wezentlijkc houder van die stukken
heeft zijne toestemming gegeven, om ze aan het rijk, waaraan hij ze had
aangeboden, af te staan.
De heer mr. P. A. G. van Limburg Brouwer, te 's IIageheeft aan
den akademischen senaat te Groningen, ten behoeve van de verzameling
portretten van hoogleerarendie vroeger en later aldaar onderwijs hebben
gegeven, het portret van wijlen zijnen vader, den hoogleeraar dr. P. van
Limburg Brouwer, door L. Moritz uitmuntend geschilderd, ten geschenke
aangeboden. (/V. R. C.)
Dingsdag avond is nabij Schipluiden zekere C. met paard en wagen in
de Vlaardingervaai l gereden, liet rnogt eenige personen gelukken met be
hulp van eene melkschuit hem van een anders wissen dood te redden
dewijl misbruik van sterken drauk hem tot handelen ongeschikt, ja zelfs
onwillig maakte.
De stad Haarlem en inzonderheid de lïaarlemsche kunstwereld heeft
door hel overlijden van den heer J. A. Kruscman een even gevoelig als on
verwacht verlies geleden. Haarlemmer van geboorte en geslacht, keerde hij,
na een aantal jaren elders te hebben gewoond, laatstelijk naar Haarlem te
rug en genoot eene werkzame rust, die niemand hem misgunde en waarvan
integendeel >elen wenscblen, dal zij ongestoorder had mogen zijn. Hij was
niet slechts ecu bij uitstek innemend en beminnelijk menseh, aller hoogach
ting en vertrouwen waardig, maar bovendien mag zijne vaderstad zich be
roemen, in hem een schilder te hebben voorlgebragtzoo populair en in het
tijdperk zijner kracht zoo lercgt gevierd, als slechts bij uitzondering hier
te lande aan kunstenaren te beurt valt. Nog in de allerlaatste dagen voor
zijnen dood nam hij de lïaarlemsche belangen ter harte, en wijdde zijne
