LEÏRSCKE
COURANT.
1802.
VRIJDAG 31 JANUARIJ.
N°. 14.
De prijs der Courant is f 3.per vierendeel
jaars. Afzonderlijke nommers zijn tegen 10
Cents verkrijgbaar.
De Courant wordt
Vrijdag uitgegeven,
uit Zaturdag avond.
Maandag, IVoensdag en
Die van Maandag komt
BÏIÏNENLANDSCHE BERIGTKN.
LEYDEN, 30 Januari].
Wij laten hierachter volgen het berirjt omtrent de samenstelling van het
nieuwe ministeriegelijk wij dat uit 's Hage ontvangen hebben. Nogtans
worden wij in het zekere onderrigt dat die opgave minstens als voorbarig
moet beschouwd worden; dat er heden nog geene voordragt'aan den Koning J
was gedaan, veelmin een besluit door Z. M. genomen was.
De Hoogleeraar A. Kuenen zal op Zaïurdag den 8sten Februarij e, k. het
rectoraat der hoogeschool aan zijnen opvolger overdragen met bet bouden
eener pleglige Lalijnsche redevoering.
Wij vernemen dat de lezing van den heer S. F. Groen, te Utrecht
ten behoeve der noodlijdende werklieden van de fabriek der hh. de Heyder
en C°. gehouden, netto 98.50 heeft opgehragt.
liet Staatsblad n°. 12 bevat het kon. besluit van 4 Jan. 1862, hou
dende goedkeuring van de statuten der vereeniging tot instandhouding en
bevordering van den bloei der Kweekschool voor Zeevaart te Leydenen
erkenning dier vereeniging als regtspersoon. Genoemd besluit benevens het
reglement voor de kweekschool worden heden door de Staats-Courant me
degedeeld. De vereeniging is opgerigt voor den lijd van 29 jarenen aan
hel lidmaatschap is verbonden het betalen eener jaarlijksche bijdrage van
minstens ƒ2.50 of het nemen van e'én of meer aandeelen. Aan het hoofd
der inrigting staat eene commissie van oppertoezigt en beheer, die jaarlijks
verantwoording doel van hare administratie op eene algemeene vergadering
der leden, op den eersten Dingsdag der maand April.
Naar men uit Zalt-Bommel meldt had men daar reeds nieuwe aardap
pelen gezien, geteeld in den tuin van den heer F. W. de Yirieu.
Door het prov. gereglshof van Overijssel is hel door de arrond.-reglbank
t< Almelo gewezen vonnis, waarbij de geneesheer F. A.'t 11.te Diepenheim
is veroordeeld tot drie'maanden eenzame opsluiting wegens het aan een zijner
patiënten toedienen van acetas morphine, waardoor die patient het leven
zoude verloren hebbenbekrachtigd.
Uit Enschedé schrijft men aan het Ilbl. De toestand van ons nijvere
Twenlhe wordt van dag tot dag zorgwekkender. Men zegt, de fabrieken
werken tot dusverre nog allen geregeld voort. Dit is zoo. maar het getal
werkuren is niet alleen vrij wat minder dan in vorige jarenook het per
soneel is aanzienlijk verminderd. Had men het vorige jaar gebrek aan
handen, nu heeft het omzekeerde plaats. Hoe laag ook de Iooneti worden,
de werklieden die ze verdienen zijn nog gelukkig te noemen in vergelijking
van duizende anderen, die, grootendeels tol den minderen boerenstand be-
hoorende, des winters in het weefgetouw het noodige verdienen, lot het
bijeenverzamelen hunner pachtpenningen en daar hun akkergrond slechts
luttel is, ook een groot gedeelte van het jaar zich daarvoor de eerste levens
behoeften moeten aanschaffen. Deze zijn grootendeels broodeloos. Onze
industriëlen spannen alle krachten inotri hunne arbeiders aan het werk te
houden. De lijd is welligt zeer nabij, dat zij, trots den besten wil, hunne
inriglingen zullen moeten sluiten. Die stilstand zal de treurigste gevolgen
na zich slepen. Niet alleen vinden 40- a 50,000 mensehen in de fabrieken
hun bestaan, alle andere standen leven in en door de fabrieken. Maar
zonden de rampen, welke die zoo gevreesde stilstand onvermijdelijk na zich
moet slepenniet voorgekomen althans aanmerkelijk gelenigd hebben kun
nen worden? Zou ook hier geen fonds kunnen bestaan, waaruit bij eene
crisis zoo als nu voor de deur staat in den nood der arbeiders kon wor
den voorzien, of liever deze zeiven daarin voorzagen. Neemt men aan, dat
hier wekelijks ƒ10000 aan arbeidsloon wordt uitbetaald, en de fabriekanten
overeenkwamen van het loon 3 pCt. voor dat doel in te houdendan zou
dit jaarlijks ruim ƒ15000 opleveren. De rente van het eerste jaar zou
reeds meer dan voldoende zijn tot bestrijding van alle onkosten. En niet
alleen zou een dergelijk fonds dienstig zijn, oin bij gebrek aan arbeid in
de behoefte der arbeidende klasse te voorzienook de werkman zou daaruit
zich eer. pensioen kunnen verschaffen.
Het jaar 1861 is voor de Enschedesche katoenspinnerij niet zoo voor-
deelig geweest als 1860. De winst bedraagt 2r'„ pCt.
Een bijzonder berigt uit Kanagawa, dd. 23 Nov. 1861, meldt het vol
gende: In den nacht van 11 op 12 November ontstond er in de Japansche
stad brand in een klein huis, die, door den wind aangewakkerd, in zulke
hevigheid toenam, dat ten 5 ure, volgens de opgave der Japansche autori
teiten, 500 huizen in volle vlam stonden, die dan ook geheel in de asch
gelegd werden. Dat door dezen brand de inlandsche kooplieden groote schade
bekomen hebbenbehoeft niet gezegd te wordente meer daar het deel dat
verbrand is de aanzienlijkste huizen bevatte. Al het lakwerk en porcelcin,
dat in de winkels stond, is vernield; alleen de goederen, die in een tiental
kleine sleenen pakhuizen geborgen warenzijn behouden gebleven. Een ge-
heele stilstand van den handel was dan ook het gevolg van die ramp.
Volgens berigten van de Kaap de Goede Hoop van 21 Dec. had de
commissie voor de jeugdige emigranten uit Holland wederom eene inspectie
reis gehouden. Aan 88 jongelieden werden certificaten van goed gedrag
afgegeven; 11 zijn als ledematen der hervormde kerk aangenomen; 2 jon
gelieden hebben reden van ontevredenheid gegeven.
Hel weder liet op vele plaatsen veel te wenschen over. Er was thans wel
in de meeste streken regen gevallenmaar op onderscheiden plaatsen niet
bij tijds om den oogst te redden, en zoo aan de Oosler-grens als in Brilsch
Kafferland heeft er zulk eene ondragelijke hitte geheerscht, dat hel koorn
letterlijk op het veld verzengd is, en verscheiden personen, vreemd genoeg,
allen inboorlingen, door de hitte bezweken zijn. De wjjngaardzickte wordt
wel veelzins met goed gevolg door zwavelen te keer gegaandoch zij ver
spreidt zich steeds, en heerscht zelfs tot in den Vrijstaat.
's GRAVENHAGE, 30 Januarij.
De ministeriele crisis is opgelost. Het heeft Z. M. den koning behaagd:
1». aan te nemen het ontslag, aangeboden door de lib. van Heemstra, als
minister van binnenl. zaken; van Tets van Goudriaan, als minister van finan
ciën; Godefroi, als minister van justitie; Loudon, als minister van koloniën
Strens, als minister voor de r. k. eeredienst, cn ad interim van buitenl.
zaken; de Casembroot, als minister van oorlog:
2°. niet aan te nemen het eveneens aangeboden ontslag door de hh. Jol
les, als minister voor de herv. eeredienst, en Iluyssen v. Kattendijke, als
minister van marine:
3°. te benoemen tot ministers van: binnenl. zaken den heer Thorbecke,
I lid van de tweede kamer; financiën, den heer Betz, lid van dezelfde kamer;
j justitieden heer Olivierlid der kamerkoloniënden heer Uhlcnbeck
voormalig directeur der openbare burgerlijke werken, te Batavia; r. k. eere
dienst, den heer Meeussenlid der tweede kamer; oorlog, den heer Blanken,
kolonel, laatstelijk belast met de betrekking van directeur der artillerie,
stapel- en constructie-magazijnen te Delft; builen), zaken, den baron Strale-
nusNed. gezant te Hanover. (De laatste is echter slechts tijdelijk met de
portefeuille belast.) Zoodat het nieuwe ministerie is zamengesteld uit de hh.
Mr. J. R. Thorbecke, binnenlandsche zaken.
Baron mr. A. J. L. Stratenus, builenlandsche zaken.
Mr. N. Olivier, justitie.
Mr. A. Jolles, herv. eeredienst.
Mr. K. A. Meeussen, r. kath. eeredienst.
YV. J. C. ridder Huyssen v. Kattendijke, marine.
G. 11. Betz, financiën.
Kolonel Blankenoorlog.
G. H. Uhlenbeck, koloniën.
Hoofdzakelijk reeds heden middag afzonderlijk medegedeeld.)
Ten gevolge van de zamenstelling van het nieuwe ministerie, zullen
vier nieuwe verkiezingen voor leden van de tweede kamer der staten-gene-
raal moeten plaats hebben, en wel twee in het boofdkiesdislrict Rotterdam
ter vervanging van de heeren Olivier en Betz; eene in hel hoofdkiesdistrict
Deventer, in de plaats van den heer Thorbecke, cn eene in het hoofdkies-
dislrict Breda, ter vervanging van den heer Meeussen. Verder zal moeten
worden voorzien in de vacature van regter in de arr.-regtb. te Bredawelke
betrekking door laatstgemelden heer werd vervuld; van wethouder te Ley
den, in de plaats van den heer Olivier; van directeur der artillerie-, stapel
en constructie-magazijnen te Delft, laatstelijk door den kolonel Blanken
waargenomen terwijl de gezanlschapsposl te Hanover waarschijnlijk voor
den baron Stratenus vacant zal blijven, daar men wil weten, dat do porte
feuille van buitenl. zaken weldra aan een onzer andere gezantenin het
buitenland residerende, zal worden opgedragen.
Z. M. heeft den heer J. VV. Brouwers, letterkundige te Roermond,
benoemd tot ridder der orde van de Eikenkroon.
Z. M. heeft de bij besluit van 22 September 1855 ingestelde zilveren
of bronzen medaille voor het verriglen van mensehlievende daden weder aan
onderscheidene personen toegekend.
Z. M. heeft aan den heer W. J. Hazeman, consul-generaal van den
Kerkelijken Staat te Amsterdam, vergunning verleend tol het dragen der
versierselen van kommandcur der orde van den H. Silvester, hem door den
Paus geschonken.
Door Z. 31. is de controleur der directe belastingen enz. jhr. G. T. A.
Calkoen, thans te Alphen, verplaatst naar Zalt-Bommel; en zijn benoemd
tot controleurs der directe belastingen enz. te IJsselstein de heer P. R. van
Visvliet, ontvanger te Veere; te Groenlo, de heer M. G. Just de la Paisières,
surnumerair; en te Jledemblik, de heer E. A.Tissot van Patol, surnumerair;
voorts lot adjunct-controleur in de prov. Overijssel de heer YV. J. A. van
Beusekotnthans surnumerair te 's Hertogenbosch.
