LEYDSCHE
COURANT.
VRIJDAG 8 NOVEMBER.
De Courant wordt MaandagWoensdag en
Vrijdag uitgegeven. Die van Maandag komt
uit Zaturdag Avond.
De Prijs der Courant is f 12 in liet jaar j
de afzonderlijke Nommers worden tegen 10
Centen afgegeven
BINNENLANDSCHE BERIGTEN.
LEYDEN, 7 November.
Op grond van Zr. IIs. besluit van 11 Febr. 1859 is aan den sergeant
F. van Golden van bel lste bat. 4dc reg. infanteriealhier in garnizoende !i
gouden medaille en de aan die onderscheiding verbonden gratificatie van 50 t
toegekend, voor door hem volbragle 36-jarige onafgebroken eerlijke en
trouwe militaire dienst.
De alhier gevestigde kon. Ncderl. grofsmederij beeft een gevoelig ver
lies geleden door het overlijden van den directeur dezer inrigting, den heer 1
W. Woliers, ridder der orde van den Ned. Leeuw en der St. Slanislaus-
orde 3de kl. van Rusland.
Heden in den vroegen morgen tusschen vijf en zes ure heeft een zwaar
onweder, met hagel vergezeld, over deze stad'en omstreken gewoed. De bui,
hoe hevig ook, was echter spoedig overgedreven; hel licht en de slagen
waren zeer fel.
Gisteren avond is, ten gevolge van de sterke duisternis, het paard j
van de Haagsche veerschuit, die ten 5 ure van Leyden vertrekt, onder
Voorburg in hel water geraakt. 3Iet groote inspanning is hel paard gered,
doch het kon niet dan stapvoets de dienst voortzettenwaardoor en ten
gevolge van het oponthoud, de schuit eerst ten lOj ure te 's Ilage
aankwam.
Aan de rijks-kweekschool lot opleiding van onderwijzers te Haarlem
aan welke de lessen weldra een aanvang zullen nemen, kan een zeker
aantal jongelieden worden geplaatst, ten einde aldaar op kosten van het
rijk hunne opleiding tot hulponderwijzer te ontvangen. De leermiddelen wor
den kosteloos, aan de kweekelingen verstrektzoodra het op te rigleti ge
bouw gereed zal zijn, genieten zij daarin vrijen kost, inwoning en bewas-
sching. In afwachting daarvan zal hun eene rijksloclagc van ƒ280 'sjaars
worden toegekend, ten einde zich, onder goedkeuring van den directeur der
kweekschool, kost, inwoning en bewassching binnen de gemeente Haarlem
te verschaffen. Om tot het examen ter opneming op de kweekschool te
worden toegelaten moet men de noodige stukken uiterlijk op 20 Nov. nanst.
toezenden aan den heer dr. A. L. Gastman, directeur der kweekschool.
De opgave dier stukken en de vereischten voor het examen worden door de
Staats-Courant medegedeeld.
Bij een kon. besluit wordt voortaan aan de aspiranten naar de be
trekking van surnumerair bi] het vak der posterijen de verpligting tot het
ondergaan van een vergelijkend examen opgelegd, alsmede aan de surnu-
merairen voor hunne bevordering tol commiesen bij dat vak. De vereisch
ten tot de betrekking van surnumerair zijn, naar men verneemt: Neder
lander van geboorte, leeftijd van 18 tot 21 jaren, goede hand van schrijven,
kennis der Fransche, Duitsehe, Engelsche en vooral Nederl. taal, de vier
hoofdregels der rekenkunde, eigenschappen en toepassing der evenredighe
den en aardrijkskundeen bovenal een gezond en sterk ligchaamsgestel
zonder ligchaamsgebreken. AmslC.)
De Wekker deelt den volgenden staat mede van den uilslag van het
onlangs gehouden najaars-examen voor onderwijzers in de verschillende pro
vinciën. Voor de vakken van het lager onderwijs: hoofdonderwijzers (getal
cand. 124) toegel. 73, afgew. 51; hoofdonderwijzeressen (cand. 24) toegel.
15, afgew. 9; huisonderwijzers (cand. 1) toegel. 1; huisonderwijzeressen
(cand. 19) loegel. 15, afgew. 4; hulponderwijzers (cand. 206) loegel. 121,
afgew. 85; hulponderwijzeressen (cand. 116) toegel. 70, afgew. 46. Meer
uitgebreid onderwijs volgens art. 1. Fransch: onderwijzers (cand. 114) toe
gel. 36, afgew. 78; onderwijzeressen (cand. 97) toegel. 65, afgew. 32.
Engelschonderwijzers (cand. 39) toegel. 25, afgew. 14; onderwijzeressen
(cand. 54) toegel. 44, afgew. 10. lloogduitschonderwijzers (cand. 40)
toegel. 22, afgew. 18; onderwijzeressen (cand. 25) loegel. 19, afgew. 6.
Wiskunde: onderwijzers (cand. 51) toegel. 34, afgew. 17. Teekenen: onder
wijzers (cand. 30) toegel. 24, afgew. 6. Landbouwkunde: onderwijzers
(cand. 2) toegcl. 1, afgew. 1. Gymnastiek: onderwijzers (cand. 9) toegcl.
8, afgew. 1. Handwerken: onderwijzeressen (cand. 89) toegel. 80, afgew. 9.
Voortgezet onderwijs volgens art. 72. Fransch: onderwijzers (cand. 1) af
gew. 1; onderwijzeressen (cand. 3) loegel. 3. Engelsch: onderwijzers (cand.
2) toegcl. 2; onderwijzeressen (cand. 1) toegel. 1. lloogduitsch: onderwij
zers (cand. 2) toegel. 1afgew. 1onderwijzeressen (cand. 1) toegel. 1.
Wiskunde: onderwijzers (cand. 7) loegel. 6, afgew. 1. Natuurkunde: onder
wijzers (cand. 6) toegel. 4, afgew. 2. Bovendien is in Gelderland en ook
in Friesland eene onderwijzeres in het leekenen geëxamineerd en toegelaten.
Reeds vroeger hebben wij met een gunstig woord gewaagd van de
stoom-wattenfabriek van onzen stadgenoot, den heer A. Breetveld Az.en
met genoegen kunnen wij thans, na een tijdsverloop van ongeveer een jaar,
vermelden, dat deze fabriek zich meer en meer uitbreidt, zoodat zij onge
twijfeld de grootste van dien aard in ons vaderland is, terwijl zij door
schoon en fraai fabriekaat haar goeden naam met eere staande houdt. Het
aantal werktuigen, dat tot vervaardiging en bereiding der watten dient, en
waarmede ter naaitwernood aan al de bestellingen kan worden voldaan, is,
sedert ons vorig berigt, niet alleen met een gelijk aantal vermeerderd,
maar ook onderscheidene verbeteringen zijn daaraan gebragl, en vooral zijn
het de machines, die de ruwe grondstof zuiveren, waarvan men met regt
raag zeggen, dat zij thans voortreffelijk werken. Een pas aangebouwd lokaal,
dat tot droogplaats dient, is ruim en doelmatig ingerigt, terwijl de verwerij
en de lijmstokerijwaarin almede met behulp van den stoom wordt gearbeid,
het bewijs opleverendat op oordeelkundige wijze partij is getrokken van
de krachten waarover men te beschikken had. Wij hopendat de bloei
dezer nijverheids-onderneming den heer Brcetvelt eene ruime vergoeding mag
schenken voor de vele moeite en opofferingendie hij zich heeft getroost om
zijn fabriekaat tot die volkomenheid te brengen, die het thans heeft bereikt,
en verheugen er ons over, dat zijne onverdroten pogingen om tot dat doel
te geraken nog onlangs zijn erkend en gewaardeerd op de tentoonstelling
van nijverheid te Haarlem, alwaar hem voor zijn fabriekaat eene eervolle
vermelding is te beurt gevallen. Delftsche C.)
Eerstdaags zullen van Rotterdam naar Java vertrekken de officieren
van gezondheid 3e kl.van liet O. I. leger, W. van Geer en W. J.J. Zuur.
Gemelde officieren zullen zich den 10den dezer aldaar inschepen.
Zondag 11. brak te Ouderkerk aan den IJssel een felle brand uit, in
eene door eene weduwe met 9 kinderen bewoonde boerderijdie binnen
weinig tijds, met bijna alles wat zich daarin bevond, eene prooi der vlam
men is geworden. De bouwhoeve was verzekerd; maar voor de thans broo-
delooze weduwe is de schade zeer aanzienlijk.
Uit Amsterdam meldt men dat op nieuw twee giften, ieder van ƒ1000,
ter beschikking gesteld zijn van regenten van het Ned. Israölietisch wees-
jongens-collcgie, ten behoeve van de door hen beoogden bouw van een nieuw
gesticht voor de aan hunne zorg toevertrouwde weczen.
Wij vernemen, zegt de Tijd, dat de hoogw. heer J. Brinkman tot
proost van het kapittel van Haarlem, de hoogw. lih. Frankenmölle, pastoor
te Haarlem en Snikkers, regent van het seminarie Hageveld, tot kanunniken
en de hoogw. heer Frankenmölle tevens lot penitenlier zijn benoemd.
Genoemd blad deelt mede, dat het Z. II. Pius IX behaagd heeft, eene
bede van wijlen mg', van Vree, om de gunsten, vroeger aan Heilo's kerk
geschonken, te hernieuwen, niet alleen in te willigen, maar dat de Paus
de bepaling er bijgevoegd heeft dat de volle aflaat aan de kerk van Ilcilo
wordt geschonken ten eeuwigen dage, te verdienen door de geloovigendie
gedurende het octaaf van den feestdag van den 11. Willebrordusna ge
biecht te hebben, in de kerk van lleilo de II. communie zullen ontvangen
en zullen bidden voor de uitbreiding des geloofs en het welzijn der kerk.
Men wenseht van de opbrengsten o. a. een den grooten apostel van Neder
land waardigen tempel nabij de bron te lieilo te stichten.
Door de arrond.-reglbank te Nijmegen was eenigen tijd geleden zekere
baron M. bij verstek tot 2 jaren gevangenisstraf veroordeeld, wegens oplig-
tcrij gepleegd jegens eene vrouw, met wie hij verloofd was. Hij had zich
door de vlugt aan de ten uitvoerlegging van dit vonnis weten te onttrekken.
Dezer dagen hield hij zich echter in een klein Overijsselsch dorp op. De
politie te dier plaatse, door het Politieblad van zijn signalement onder-
rigt, nam hem weinige uren na zijne aankomst aldaar gevangen.
Het heeft Z. M. den koning behaagd de doodstraf, waarloc van Dru-
nen, van Sleeuwijk, wegens brandstichting, door het prov. geregtshof van
Noordbrabant was veroordeeld, te veranderen in tuchthuisstraf gedurende
den tijd van 20 jaren.
Uit Vlissingen meldt men van den 3dPn het volgende: De woedende
storm uit het N.N.W, welke gisteren, maar vooral in den afgeloopen nacht
heeft gewoed, deed zoowel in deze stad als in de omstreken zijne verwoes
tende werking gevoelen. Zelfs in 's rijks dok is de korvet Prins Manrits
van den ketting geslagen en tegen de korvet Medusa aangekomengeluk
kig zonder bijzondere avarij. Het Wcsterhoofd bij de Waterpoort heeft ont
zettend geleden; slccnen van meer dan 500 werden door de ontzettende
kracht der branding tegen de palen geworpen waarvan er vele nagenoeg
verbrijzeld zijn. Het oude en nieuwe muurwerk aan de ijzeren brug is ge
heel vernield. Bij de bomvrije kazerne is een groot gat in den zeemuur
geslagen en de zware eikenhouten hekken der explanade zijn omver gewor
pen. Vóór het marine-dok is de Engelsche kolenbrik Change, kapt. Martin,
gezonken, en de kapitein heeft daarbij liet leven verloren. Op de hoogte
van West-Kapelle zijn op het strand geworpen en reddeloos of verbrijzeld
de Bella Donna, van Antwerpen naar Koningsbergen, de Engelsche kolen-
