leydsche courant. 1860. WOENSDAG 31 OCTOBER. J)e Courant wordt MaandagWoensdag en Vrijdag uitgegevenDie van Maandag komt uit ilulurdag Avond. N°. 151. ftt U- De Prijs der Courant is 12 in het jaar de afzonderlijke Hommers worden tegen 10 Centen afgegeven. BINNENLANDSCHE BERIGTEN. LEYDEN30 October. Het verslag van het hoofdbestuur der Leydsche maatschappij van wel dadigheid over het 42ste boekjaar, den 12dcn October 11. uitgebragt, is thans in het licht verschenen. Daaruit blijkt dat die instelling bij voortduring met vrucht in ons midden werkzaam blijft en aan hare roeping, voorkoming van armoede, zooveel in haar vermogen is, beantwoordt. Het hoofdbestuur mogt weder aan een aantal hulpbehoevende gezinnen eene niet onbelangrijke uitreiking van eetwaren als anderzins doenwaartoemet inbegrip van ver leende genees- en heelkundige hulp enz., eene som van ruim ƒ2,600 werd besteed, terwijl het in het najaar van 1859, toen zoowel hier als elders de gezondheidstoestand hoogst ongunstig was en eene buitengewone ondersteu ning dringend vorderde, daartoe nagenoeg ƒ400 uitgaf. Hoewel het gewone tjjdvak van ondersteuning eerst met December begonbegreep het hoofdbe stuur te regt dat, daar de behoefte zich in October en November het drin gendst deed gevoelende liefdadigheid zich naar de omstandigheden moest regelen. Tijdig aangebragle hulp kan in dergelijke gevallen veel goeds uil- werken en voqr geheel verval behoeden. In het afgcloopen boekjaar is gevolg gegeven aan het besluit, in de voor laatste algemeene vergadering genomen, tot aflossing van de nog niet uilge- loten aaudeelcn in de negolialie, in het jaar 1833 aangegaan, voor het bouwen van arbeiderswoningen. Van de 184 overgebleven aandeelen zijn er dadelijk 178 afgelost en wel met eene som van ƒ10,309.25. De weinige, die overbleven, zijn bij de sluiting van het boekjaar uitgeloot en reeds ge deeltelijk ingewisseld. Er is nu dadelijk gevolg gegeven aan het plan om de woningen aanmerkelijk te verbeterenwaartoe de behoefte zich dringend deed gevoelen, liet verhuren der arbeiderswoningen, zegt het verslag, heeft geenszins de balen opgeleverd, waarop aanvankelijk gerekend was, zoodat er jaarljjks, na aftrek der reparatiekosten en ongeldenter naauwernood genoeg overbleef om tot de aflossing van enkele aandeelen over te gaan. liet te kort op de huren bedroeg sedert de stichting der woningennu 24 jaren geleden, ƒ3,385.46;. Belangrjjk is hetgeen in het verslag voorkomt omtrent den arbeid. Door de aanzienlijke bestellingendie de maatschappij van de ministeriën van koloniën en oorlog mogt ontvangenwas zij in de gelegenheid aan een groot aantal personen de middelen te verschaffenom door eigen arbeid in liet onderhond hunner gezinnen te voorzien. Aan arbeidsloon werd ruim ƒ20.000 uitbetaald, tegen slechts ƒ7,600 in her voorgaande jaar. He toestand der maatschappij is, blijkens het bovenstaande, allezins gun stig, maar daar de aflossing der geldleening ten behoeve der arbeiderswonin gen een aanzienlijk deel van het kapitaal heeft gekost, een deel, dat meer aan rente afwierp, dan de verhuriug der woningen vooreerst althans zal •opleveren, verklaart het hoofdbestuur dat de voortduring van den bloei der linrigting geheel en al afhangt van de meerdere of mindere ondersteuning, die Leydens ingezetenen daaraan zullen schenken. Moge de maatschappij die ondersteuning bjj vernieuwing ondervinden, en het hoofdbestuur, alsmede allen, die ten behoeve der maatschappij werkzaam zjjn, daardoor aange moedigd worden, hunne in vele opzigten moeijelijke taak onvermoeid voort le zetten. Zaturdag avond 11. werd in de stads-gehoorzaal de algemeene vergade ring gehouden van de alhier gevestigde maatschappij voor toonkunstwaarin de leerlingen proeven hunner vorderingen aflegden en de prijsuitdeeling plaats had. Een uitvoerig verslag daaromtrent hopen wij in ons volgend nommer mede le deelen. Zondag avond 11. bragt de hoogleeraar J. J. Prins, bij de godsdienst oefening in de Hooglandsche kerkeen kort verslag uit omtrent den loc stand en de werkzaamheden van het Nederl. bijbelgenootschap, en van de afdeeling Leydcn in het bijzonder. Door het genootschap waren op nieuw ran de II. Schrift 33,000 exemplaren en van deze door de Leydsche af deeling 227 bijbels en 574 N. T. verkocht en uitgereikt. De afdeeling had ƒ1500 in de kas van het hoofdbestuur gestort. De hoogleeraar hield hij deze gelegenheidmet het oog op de door de afdeeling aangekondigde bij bellezing eene rede over Hand. VIII. 30b. Gisteren namiddag is op den Ouden Rijn een knaapje in het water geraakten hoewel er terstond pogingen tot redding werden aangewend, beeft men het kind niet levend aan zijne betrekkingen mogen wedergeven, lieden morgen is ter zijde van het Plantsoen, nabij de Koepoort, een be jaard man, die als zwak van gezigt bekend stond, verdronken. Tot lid der prov. stalen van Zuidholland in het district Alphen is in plaats van den heer Geraerds Thesiughdie zijn ontslag genomen heeft, gekozen dc heer J. B. Duissenbcrg, notaris le Boskoop. Dingsdag 6 Nov. aanst. zullen in de hoofdplaatsen der provinciën de najaarsvergaderingen van de prov. staten aanvangen. Zaturdag avond had le Delft, in de schouwburgzaal op den stads- doelen, de feestviering plaats van het 10-jarig beslaan der Zuidhollandsche onderwijzers-zangvereeniging en werden door de afdeelingen Rotterdam, 's Gravenhage, Leyden, Delft en Westlandzoowel afzonderlijk als te zamenonderscheidene zangstukken op eene verdienstelijke wijze uitgevoerd. Na den afloop der uitvoering, vereenigden de leden zich aan een souper. Zaturdag namiddag is er op het nabij Rotterdam gelegen Feyerioord een zware brand uitgebarsten in de photogène-fabriek aldaar; het hoofd gebouw met den daarin voorhanden voorraad is geheel verbrand, en daar het gebouw groolendecls uit hout bestond, viel er aan blusschen weinig te denken. Uit de gemeente Haarlemmermeer meldt men dat het stoomwerk tuig de Cruquius, na hersteld te zijn, thans weder voor het eerst, en aanvankelijk met 6 ketels en met het beste gevolg, in werking is gebragt, weshalve de ingelanden in den Haarlemmermeer-polder zich mogen vleijen den waterstand in dien polder gaande weg te zullen zien verbeteren. De Lynden, die langen tijd alleen voor de opmaling heeft kunnen worden aan gewend, heeft alle reden van tevredenheid gegeven. Aan de Leeghwater zullen de ketels binnen weinige dagen van rijkswege worden beproefd en ingemetseld. Te Beest heeft in den nacht van Zaturdag op Zondag een hevige brand gewoed, waardoor 4 huizen en 2 bergen met koren zijn in de asch gelegd. Ook eenig vee kwam daarbij om. Zes gezinnen hebben daardoor bjjna alles wat zij bezaten verloren. Uit Overijssel meldt men het volgende: Dc meeste Duitsche arbeiders, welke jaarlijks in hel voorjaar naar Holland gaanom te maaijente hooijen en in te oogsten, zijn weder huiswaarts gekeerd. Sommigen bleven van 3 tot 5 maandenanderen meer dan 6 maanden van huis. Men schal hun getal thans op ruim 6000. Voor 20 jaar bedroeg het aantal tusschen de 25 en 30,000. Te Siddeburen (prov. Groningen) had dezer dagen een noodlottig voor val plaats. Een kweckcling aldaar, naar huis gaande, werd op den grind weg naar Appingadam, door een jager, den heer G., van Zuidbroek, die hem wegens het plantsoen niet bemerkte, terwijl hij op een vlugt patrijzen schoot, getroffen, met dat gevolg, dat hem het gezigt verschrikkelijk be schadigd en het linkeroog geheel weg is Men zegt, dat de heer G. de kosten der verpleging op zich genomen en .bovendien een aanzienlijke som aan den jongeling verzekerd heeft. Uit 's Hertogenbosch meldt men dat de ollicier van justitie bij de arr.- regtbank aldaar eene hoeveelheid gist, door de groote gistmaatschappij al daar aan de bakkers afgeleverd, heeft doen in beslag nemen, omdat hem ter oore was gekomen, dat men vreemde zelfstandigheden onder de gist moest mengen, wilde men mededingen met de gist uit Duitschland aange voerd, welke insgelijks eene groote hoeveelheid vreemde beslanddeelen be vatte. Naar men verneemt is eene groote massa pijpaarde onder die tot eene dagelijksche behoefte geworden zelfstandigheid gevonden. Men verneemt dat Z. M. de koning dezer dagen heeft bepaald, dat het werfdepot, te Biberich (Nassau) gevestigd, onder bevel van den kolonel Schartenzal opgeheven en ontbonden wordenzoodat de werving van vreemdelingen, die zich voorde Indische dienst willen verbinden, gesloten is. Het voorloopig verslag omtrent hoofdstuk V der staatsbegrooling bin- nenl. zaken) is thans openbaar gemaakt. In de afdeelingen is geklaagd over dc voortdurende vermeerdering der uitgaven voor dit departement cn aangedrongen op de indiening der wetten op de schutterijde nationale mi litie, de uitoefening der geneeskunst, de waterschapsbesturen en het hooger cn middelbaar onderwijs. De wijze, waarop de gelden voor den aanleg van spoorwegen zijn aangevraagd, heeft een algemeen gevoel van pijnlijke ver bazing opgewekt. De aangevraagde som is niet voldoende toegelicht. Door de aanvraag van 1,500,000 voor materieel van vervoer wordt de kwestie nopens de exploitatie uil haar geheel gebragt. Bijzonder was men verbaasd, dat de regering in den loop van 1861 ƒ2,300,000 voor bruggenbouw wil besteden. Nagenoeg eenparig is verklaard, dat de goede beginselen van het geldelijk beheer uil hel oog worden verlorenals de uitgaven voor spoorwe gen geschieden zoo als de regering voorstelt. De meerderheid heeft de in diening eener nieuwe afzonderlijke en behoorlijk uitgewerkte begrooting volstrekt noodzakelijk geacht. Vrij algemeen had men bezwaar tegen den post voor het Noordhollandsche kanaal, omdat daardoor wordt gepraejttdi- cicerd de beslissing omtrent dc doorgraving van Holland op zijn smalst. Opmerkingen, waartoe de examens, volgens de wet op het onderwijs dezer dagen door de commissie in Zuidholland gehoudenhebben aanleiding gegeven (vervolg). Dc uilkomsten van het onderzoek in dc geschiedenis liepenvooral bij

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leydse Courant | 1860 | | pagina 1