LEYDSCHE
COURANT.
1800.
N°. 9M fi»
VRIJDAG 20 JANUARIJ.
De Courant wordt MaandagWoensdag en
Vrijdag uitgegevenDie van Maandag komt
uit Zalurdag Avond
Z>e Prijs der Courant is 12 het jaar
de afzonderlijke Hommers worden tegen 10
Centen afgegeven.
Si
BUViVtCNLANDSCHE BERIGTEN.
LEYDEN, 19 Jaiiuarij.
Aan den verjaardag van II. JI. de koningin-moeder op heden is alhier
volgens gewoonte door het uitsteken van vlaggen gedacht.
Door bestuurders van het Nederlandsch zendelinggenootschap is aange
nomen het volgende drietal: de hh. H. C. Voorhoeve, pred. te llarlingen;
G. Brtma, pred. te Hasselt; en C. P. Hofstede de Groot, theol. doet. en
pred. te Rottumom daaruit een nieuw beroep te doen tot director van het
zendelinghuis.
Te Koog aan de Zaan had op den 12den dezer het volgende plaats:
Doctor S.henevens zijne vrouw en meerdere huisgenootengevoelden des
avonds, nadat zij koffij hadden gedronken, eene hevige ongesteldheid, die
met brakingen vergezeld ging. Na onderzoek moet zijn gebleken, dat in
de koffij arsenicum was gestrooid. Gelukkig echter, dat hun de koffij al
spoedig niet smaaktewaardoor misschien nog het leven van 0 a 7 personen
is gespaard. Door den officier van justitie van de arr.-reglbank te Haarlem
is omtrent dit voorval een onderzoek ingesteld.
Te Arnhem vond Maandag avond 11. een koperslagersknecht, een reeds
bejaard en oppassend man, zijne vrouw, mede reeds bejaarddood op haren
stoel zitten. Al hare klcederen waren verbrand en haar ligchaam deerlijk
verschroeid. Waarschijnlijk heeft zij zitten slapen en zijn hare klcederen
door het vuur eener stoof in brand geraakt. Naar meti verneemt moet de
oorzaak in het misbruik van sterken drank gelegen zijn.
Uil Odoorn wordt berigt, dat er daar ter plaatse en in de omliggende
gemeenten onderscheidene zeldzame oude munten cn andere zilveren voor
werpen gevonden zijn, zooalsdenariussen van keizer Karei den Groote,
(omstreeks 't jaar 800); ccnc Frankische munt van Lodewijk den Vrome
(820); ccnc tot dusver nog onbekende munt met vreemde teekeneu en let
ters; eene dergelijke, maar in eene ronde zilveren schijf gezet; een fraai
bewerkte zilveren vingerring, met een steentje of glaasje, een dito kleinere?
meer eenvoudig bewerkt. Verder nog op andere plaatsen: f Spaansche
reaal van Karei V, geslagen van het te Mexico of Peru gevonden zilver
(1520 of 1530); een Brabandsche stuiver van Karei V (idem); en eene
gouden munt van graaf Willem 1 (1220), waarvan aan de eene zijde het
Latijnschc opschrift is: «gezegend is hij, die komt in den naam van het-j-,
Vrijdag 11. had te Margraten (Limburg) het volgend ongeval plaats.
Des avonds, omstreeks 9 ure, zag men eensklaps de vlammen uit de woning
van den lieer J. W. Gcclcn in het gehucht Groot-Weisden uitbreken; wel
dra deelden zij zich aan twee belendende huizen mede, cn deze gebouwen
niet hunnen inhoud gingen geheel verloren; op weinig uitzondering na werd
echter het stalvee gered. De geheele schade wordt op 5000 begroot. Ge
durende dit ongeval was men in smartelijke onrust over het lot der dochter
van den heer Geelen, welke reeds 4 uren lang werd gemist, toen men haar
geroep om hulp uit den kelder, waarin zij gevlugl was, hoorde; geluk
kigerwijze slaagde men er in dit meisje daaruit ongedeerd te redden.
liet onderwijs in onze Oost-Indische bezittingen wordt zooveel moge
lijk door de regering begunstigd en wel met het beste gevolg. In 1845 be
droeg het getal lagere scholen 25 en in 1859 reeds 53. Er zouden nog
4 scholen worden opgerigt te Bandong, Ngawie, Wayanassa enz., zoodat
liet getal nu 57 zal bedragen, behalve de verschillende weeshuis-scholen.
Op elke aanwijzing van 20 leerlingen wordt eene school toegestaan. De
gouvernements-onderwijzers zijn allen Nederlanders. Hun getal heiiep in
1859 150. Deze zijn verdeeld over 57 scholen met 3500 leerlingen. De
regering betaalde van 1817 tot 1826 gemiddeld 'sjaars 112,000in 1834
ƒ125,000; in 1851 /152,000; in 1853 ƒ204,000; in 1854 /249,000; en in
1355 ƒ298,000.
's GRAVEN1IAGE19 Januarij.
Z. M. heeft den kapitein-luit. ter zee G. lloijer benoemd lot ridder der
orde van der. Nederl. Leeuw.
De gepensioneerde kapitein van het O. I. leger van Piecs is door
Z. M. den koning groothertog benoemd tot ridder der orde van de Eikenkroon.
Z. M. heeft aan de hh. graaf L. van Bylandt, grootmeester des konings,
toegevoegd aan Z. K. II. den prins van Oranje, J. A. van den Bosch, ma
joor en adjudant van Z. K. II. den Prins van Oranje, cn baron W. C. van
Pallandt vergunning verleend tot het dragen van de versierselen der orde
van de IJzeren Kroon, lstc kl., van Leopold, 3de kl.en van de IJzeren
Kroon 3dc kl., hun door den keizer van Oostenrijk geschonken, alsmede
aan den heer mr. L. A. Lightenvell, Ned. gezant te Parijs, tot het dra
gen der versierselen van ridder-grootkruis der Adolfsorde, hem door den
hertog van Nassau geschonken, cn aan den heer mr. B. O. T. II. Westen
berg, gezantschapssecretaris te Frankfort, tot het dragen der onderschei-
dingsleckenen van ridder der orde van Karei III, hem door de koningin
van Spanje geschonken.
Z. M. heeft aan den lieer mr. E. van Olden, op zijn verzoek, eervol
ontslag verleend als burgemeester der gemeente Voorhout, en in zijne plaats
als zoodanig benoemd den lieer II. D. Ter Wee, ten einde deze betrekking
gelijktijdig met die van burgemeester der gemeente Oegslgcest te bckleedcn.
Bij den raad van state zijn benoemd tot referendaris van de 2dc kl.
de heer jhr. mr. C. van Brcugel, tot dusverre commies, en tot comtuicsen
de heeren mr. W. G. baron Branlscn van dc Zijpe en mr. W. A. J. baron
Schimmclpcnninck van der Oyc.
De heer mr. J. P. Smeelc, advocaat bij den hoogen raad der Nederlan
den, is benoemd lot bezoldigd gegradueerd lid van de regtbank op Curacao.
Z. M. heeft goedgevonden op pensioen te stellen: de majoors IJ. C. W.
van Dassel, A. P. Carré, J. G. Usener en G. Frantzcn, magazijnmeesters
der artillerie van de ls,e kl. te Bergen op Zoom, te Delft, te Naarden cn
te Helder, onder toekenning aan den majoor IJ. C. W. van Dassel van den
rang van luitenant-kolonelvoorts te benoemenbij het wapen der artil
lerie, bij den staf van hel wapen, tot majoor cn magazijnmeester der Ist0
kl. te Helder, den kapitein der Iste kl. P. In de Beton, van het lsle reg,
vesting-artillerie; lot majoor en magazijnmeester der lsle kl. tc Naarden,
den kapitein der lsle kl. P. 11. Ollerbein, van het 3dc reg. vesting-artillerie;
tot majoor en magazijnmeester der lsle kl. tc Bergen op Zoom, den kapi
tein der lslc kl. J. A. Nuy, van hel 2dc reg. vesting-artillerie; tot majoor
cn magazijnmeester der lslc kl. te Delft, den kapitein der lslc kl. J. A. von
Schubcrtz, van het lstc reg. vesting-artillerie; bij het lstc reg. vesting
artillerie, tot kapitein van dc 3dc kl. den lstcn luit. G. van Vollenhoven,
van het reg. veld-artilleriebij het 2dc reg. vesting-artillerie, tot kapitein
van dc 3dc kl. den lslcn luit. W. II. Dyckmcester, instructeur in dc rijkunst
bij het reg. rijdende artillerie; bij het 3dc reg. vesting-artillerie, lot kapi
tein van de 3de kl. den lslc" luit. J. F. W. ill. P. Ninaber, van den staf.
il. M. de koningin heeft eene som van ƒ300 geschonken aan de school
'ter vervaardiging van kanten tc Sluis, in Zeeland.
De verjaardag van II. M. de koningin-moeder, wordt heden door liet
uilsteken der vlaggen en het houden eener groote parade in de Maliebaan
gevierd. Z. M. de koning heeft in den loop van den morgen zijne opwach
ting bij II. M. de koningin-moeder gemaakt. Ten elf ure heeft er in de
kapel van II. M. de koningin-moeder, aan haar paleis, eene plegtigc dienst
plaats gehad, die door den Russischcn gezant, de leden van hel gezantschap
en de Russische onderdanen, die zich alhier bevinden, werd bijgewoond.
Ten twee ure had er hij II. M. de koningin-moeder receptie en een dejeuner
dinaloir van de leden van het koninklijk gezin plaats. Des middags was
er bij 1111. MM. den koning en de koningin groot diner en gala.
Men verneemt, dal de minister van binnervL zaken lot lector in dc
kruidkunde aan de geneeskundige school te Rotterdam benoemd heeft dr. N.
VV. P. Ilauwenhoff, te Utrecht.
Bij den minister van linantiën is ontvangen ƒ12.97, onder het post
merk Mcppel wegens nog verschuldigde regtcn ingezonden.
Naar aanleiding van het 5de art. der wet van 17 Sept. 1849 en ten
vervolge op de herhaalde openbare kennisgevingen wegens ingetrokkenbij
de algemeene rekenkamer overgenomen cn aldaar onbruikbaar gemaakte
munlbillettenuil gemelde wel gesproten geweest, is aangekondigd, dat ten
overstaan van twee leden der rekenkamer, door middel van verbranding,
zijn vernietigd voor ƒ29,963,080 aan gezegde muntbiljetten cn dal alzoo het
bedrag der overige, niet binnen den bepaalden lijd ter intrekking aange
boden, uitmaakt eene som van ƒ36,920; terwijl tevens op gelijke wijze zijn
vernietigd de muntbillcllcn, gesproten uit de wet van 18 Dec. 1845, voor
welker nadere verwisseling, bij de wet van 24 Dec. 1856, een nieuwe
termijn is geopend, teil bedrage eener som van ƒ6460.
Zoo als wij vroeger berigt hebben verwacht men thans binnen weinige
dagen hel verslag van de eerste kamer der slatcu-generaal over het wets
ontwerp nopens de spoorwegengevolgd door het antwoord van de rege
ring; zoodat de beraadslaging bij de eerste kamer eerlang kan worden te
gemoct gezien. Gelijk vroeger bij het onderzoek iu de afdeclingen gemeld
is, moet het gevoelen van de leden der eerste kamer over gemeld wets
ontwerp zeer uiteenloopen.
Bij dc tweede kamer is ingekomen een ontwerp van wel betreffende
de wijze van overdragt van onroerende zaken cn daarmede in verband
staande verbeteringen van het hypothecair stelsel.
Een per telegraaf, over Aden 8 Januarij van den gouverneur-generaal
van Ncd.-lndië ontvangen, berigt, gedagtcekcnd Batavia 23 Dee. II., meldt:
Boni is genomen; de expeditie is volkomen geslaagd en wordt als geëin
digd beschouwd. Er is lievig gestreden; de verliezen zijn onbeduidend.
Verder niets. Rust in Indië. De kabel gelegd liissehen Munlok en Palctn-
bang. Werkt goed."
