FHINfiKIJK.
PARIJS, 17 December.
In de zaak van het congres moeten zich nog voortdurend moeijelijkheden
opdoen, vooral wat betreft de personen die daarin zitting zullen hebben.
Omdat Engeland niet door een lid van het ministerie zal vertegenwoordigd
wordenmoeten ook andere mogendheden zwarigheid hebben gemaakt hunne
ministers van buitenl. zaken af te vaardigenwaarop Frankrijk echter prijs
stelt. De oplossing van deze nioeijelijkheid zal waarschijnlijk de opening
van het congres vertragen. Het Journ. des Déb. beweert echter dat alle
zwarigheden reeds uit den weg zijn geruimd. De deelneming aan het con
gres van kardinaal Anlonelli en van graaf Cavour houdt men thans voor zeker.
Z. K. H. de prins van Oranje heeft bij prins Jeröme een bezoek wil
len afleggen, maar kon, wegens de ongesteldheid van den prins, niet ont
vangen worden. Z. K. H. heeft ook prins Napoleon een bezoek gebragt.
Prins Jeröme bevindt zich iets beter.
De generaal de Montauban, opperbevelhebber van de expeditie naar
China, zal eene bezoldiging genieten van 100,000 fr.
De vermaarde zanger Roger die, gelijk men weet, ten gevolge vaneen
ongeluk bij het jagen een zijner armen heeft verloren, is thans weder, van
een kunstarm voorzien, voor het ptibiiek opgetreden. De voorstelling, ten
zijnen voordeele, bragt 23,400 fr. op.
Uit Tours wordt gemeld dat de advokaat Lachaud reeds meer dan tien
brieven heeft ontvangen, waarin men om de hand van mej. Angelina
Lemoine vraagt, maar ook tevens om inlichtingen omtrent het vermo
gen waarover zij eenmaal zal kunnen beschikken. Angelina Lemoine is met
haren vader naar Parijs vertrokken. De koetsier Fétis heeft, daar men hem
overal met verachting bejegende, de stad verlaten, om zich naar Angoulême
te begeven.
SPANJE.
Op 15 Dec. hebben de Mooren15,000 man sterk, op nieuw een aanval
gedaan op de linker-redoule van Ceuta. Zij zijn echter door de troepen van
den generaal Ros de Olano met de bajonet uiteengejaagd en verloren daarbij
1500 man. Het verlies der Spanjaarden bestond uit 30dooden en 126gekwelsten.
De generaal Prim beeft eene stelling ingenomen op 2 uren afstands van
de algemeene legerplaatsten einde de werken tot het banen van een weg
naar Teluan te beschermen. De divisie van generaal Ros de Olano is ge
plaatst ter regterzijde van dien weg. De geledene nederlagen moeten het
Marokkaansche leger ontmoedigd hebben.
Tot hiertoe hebben de Spanjaanden slechts te doen gehad met ongeregelde
Kabijlen. De stammen van MarokkoTafilet en Sous hebben aan den strijd
nog geen deelgenomen. Dc keizer is nog altijd te Mequinez en schijnt niet
voornemens te zijn deze residentie te verlaten. Een zijner broeders dekt
Teluan, waarop de Spaansche troepen het gemunt hebben.
ITALIË.
Te Napels hebben in den nacht van 12 op 13 Dec. een aantal gevan
gennemingen plaats gehadzelfs van zeer aanzienlijke personenbeschuldigd
van heimelijk inschrijvingen ten behoeve van Garribaldi bevorderd te hebben.
Door de policie zijn ecnige lijsten van inschrijving in beslag genomen en
worden de verspreiders opgespoord. Ook de Sardinische consul is, hoewel
bij vergissing, in hechtenis genomen, doch weder in vrijheid gesteld.
PK VIS SEW.
BERLIJN, 18 December.
Op den 15den dezer heeft de aangekondigde opening van den spoorweg
van Mentz naar Keulen plaats gehad. De groothertog van Hessen en prins
Fredcrik Wilhelm van Pruissen hebben deze plegtigheid met hunne tegen
woordigheid vereerd.
Prinses Frederik der Nederlanden en prinses Maria hebben, uithoofde
van de koude weêrsgeslcldheidde reis naar 's Hage nog niet durven
ondernemen.
De beroemde hooglccraar W. Grimm is in den ouderdom van 74 jaren
overleden.
Uit Kopenhagen meldt men dal hel kasteel Fredericksborgeene ko
ninklijke residentie plaatsin den nacht van 16 op 17 Dec. geheel is
afgebrand. De koning had zelf de maatregelen tot blussching bestuurd.
Een der wetgevende kamets iu Zweden, de stand der burgers, heeft
met eenparige stemmen beslotenzich bij adres lot den koning te wenden
met verzoek, om voor de Italiaansche bevolking het regt te bepleiten, over
haar bestuur zelve uitspraak te doen.
Uit Petersburg meldt men dat Mohammed-Amineen voornaam opper
hoofd der bergbewoners, op den regtervleugel van het leger in den Caucasus,
zich aan het Russische gezag heeft onderworpen. Dc keizer heeft vorst
Bariatinsky, bevelvoerend generaal aldaar, tot maarschalk verheven.
OOSVE1KU SA.
Men beweert dat in den jongsten onder voorzitting des keizers gehou
den ministerraad besloten is de uitgaven van het depart, van oorlog met 38
millioen fl. te verminderen. Eepe ontwapening op grootc schaal zou daar
van het gevolg moeten zijn, hetgeen met het oog op den toestand van
Hongarye nog niet te verwachten is.
De aartshertog Maximiliaan en zijne gemalin zijn in goeden welstand
op Madeira aangekomen.
Naar men uit Hongarye schrijft gaat de regering met groote gestreng
heid te werk tegen de zoogenaamde onrustige» (Protestanten). Gedu
rende de jongst verloopen dagen heeft men bij verscheidene superintendenten
gestrenge huiszoeking gedaanin de hoop papieren aan te treffen welke de
regering aanleiding konden geven om maatregelen van dwang toe te passen.
Toen de policie van Komorn bij den superintendent wilde binnendringen
sloot deze zijne woning en als een opmerkelijk verschijnsel voegt men er
bijdat in gansch Komorn geen enkele smid werd gevondendie de policie
behulpzaam wilde zijn om de kisten en kasten in de woning des superin
tendents open te breken. Men zag zich genoodzaakt tot dat einde een
militairen smid uit de vesting te doen komen.
De verzoekschriften, waarbij van den keizer et herstel der Protcstanische
kerk in hare vroegere reglen en de bijeenroeping eencr synode wordt ge
vraagd, zijn reeds door 2,684,033 personen onderteekend; daarentegen dra
gen de dankadressen voor dc ten opzigte der Protestanten genomen maat
regelen slechts 39,610 onderteekeningen.
Op de plaats, waar in 1849 de Öostenrijkschgezinde graaf Zichy on
bevel van Görgey, den aanvoerder der opstandelingen, opgehangen werd
heeft de regering eene kapel doen stichtenwelke dezer dagen plegtig jn!
gewijd is. Als demonstratie daartegen hebben een aantal Hongaarsche
magnaten in eene der kerken te Pesth eene lijkmis voor de 9 revoluiionnairc
generaals, aan welke in der tijd te Arad het doodvonnis voltrokken is
doen vieren, en die plegtigheid met zeker vertoon en in het nationale kostuum
bijgewoond. Eene groote menigte volks was daarbij op de been gekomen
terwijl van den kant der studenten na den afloop der plegtigheid eene po!
ging tot rustverstoring gedaan werd, die de lusschenkomst der gewapende
magt hoofdzakelijk maakte.
mogen spreken. Zijn dan die voorbeelden zoo navolgenswaardig? Waren
het veeleer geene waarschuwingen? Is het gegoten ijzeren, groen-brons
gevet'wde koorhek in de Oude Kerk te Delft dan zoo fraai? Hel moest
komen in de plaats van het kunstig eikenhouten met ebbenhout ingelegde
koorhek, dal toen afgebroken en verkocht werd en waarvan nog slechts
overblijfsels in de werkplaatsen van ecnige onzer schilders te zien zijn. liet
wapen van den admiraal Piet Hein, eertijds boven zijne tombe geplaatst,
is misschien toen ook met de oude prullen opgeruimdlater werd bet door
ons bij een onzer schilders teruggevonden.
De Domkerk te Utrecht heeft zich ook van binnen aan de mode moeten
ten dienst stellen; vertimmering en verwwerk zijn weinig in overeenstem
ming met het waardige en ernstige gebouwenzooals wij vernamenbe
antwoordt het hooge beschot, dat tegenwoordig zoo zeer door sommige
loglvreezende kerkbezoekers wordt aangeprezen, niet aan het doeliets
waarvan onze stadgenooten zich, bij het bezoeken der Walsche kerk alhier,
evenzeer kunnen overtuigen. Te Gorinchem werd de kerk geheel verbouwd,
slechts de toren bleef gespaardhet prachtige koperen koorhek en het
praalgraf der Heeren van Arkel verdwenen, de grafzerken werden verkocht
en de oude predikstoel, in de onrustige dagen der beeldstormerij gespaard,
werd in eene archiven kast veranderd!!.... Zonderlinge lotbestemming
voorwaar
IlKCfEZWIOIEJN.
Eeza woord aan onze ütadgenooten bij de voorgenonieno
veranderingen In de JPIetersfeerk te Eeyden.
Wanneer men oude bekendenwij willen niet eens zeggen goede vrien
den, ziet verdwijnen, maakt zich een droevig gevoel van ons meester; wij
wenschten hen zoo gaarne nog in ons midden te behouden. Dit gevoel
sommigen mogen het overdreven noemen, werd ook in ons opgewekt zoo
dikwijls een wel levenloos voorwerp, doch waaraan zich voor ons herinne
ringen uit vroegeren tijd verbonden en dat wij steeds met eerbied hadden
aanschouwd, werd gesloopt, vernieuwd of wel vernield, het eenmaal daar
over uilgesproken vonnis onmeêdoogcnd werd voltrokken en wat de tand des
tijds nog had gespaard door menschcnhanden werd geveld.
Had de noodzakelijkheid steeds de slooping of vernieuwing gevorderd,
de rede zoude ons gevoel bedwongen hebbenvooral danals het nieuwe
het oude had overtroffen, of slechts eenigzins gefivenaard, maar helaas! dit
was meestal niet het geval, een slechte smaak deed zich alom kennen;
hetgeen hel voorgeslacht op stevige fondamenten had opgetrokken werd ge
sloopt en op zwakke en ziekelijke grondslagen verrees het gebouw der
19de eeuw.
Toen het berigt der voorgenomenc veranderingen in de Pieterskerk alhier
ons ter oore kwamhoopten wij dat het bij het voornemen zoude bljjven,
te meer nog, daar het, naar ons inzien, niet van de daartoe bevoegde
autoriteit (het collegie van HH. Kerkmeesters) was uitgegaan en ook de
groote noodzakelijkheid niet bestond om tot eene geheele vertimmering van
het inwendige des kerkgebouws te besluiten. De banken komen ons voor te
zijn van goed eikenbout en in eenen zoo niet goeden dan toch ligt te herstellen
slaat, wij vreezen of de nieuwe de oude in bewerking en in deugdelijkheid van
hout wel zullen overtreffen. Waarom moeten de oude banken dus weg?
Omdat er reeds zoo vele geslachten op gezeten hebben en het nu tijd wordt dal
er eens nieuwe voor in de plaats komen? Ook kunnen wij moeijelijk toege
ven, dat de inrigting der gereformeerde kerken te klein voor de gemeente
zoude zijn geworden; vroeger werd die klagt niet vernomen, ofschoon de
toehoorders, wanneer van der Palm of Clarisse den predikstoel besteeg,
misschien nog talrijker waren dan thans. Sedert werden er twee kerken
voor de Afgescheidenen gesticht, een zigtbaar bewijs, dat deze gemeente
in getal van leden sterk is toegenomen en daar de Walsche, dc Re-
monstranlsehe en de Doopsgezinde kerk door de leden der Nederduitsch-
hervormde gemeente veel meer dan vroeger bezocht wordenmoet het getal
toehoorders in de grootc kerken der stad noodwendig aanzienlijk verminderen.
Wij hebben echter thans vernomen, dat de noodigc gelden bij een
gebragt zijn en er uitvoering aan hel plan zal gegeven worden. Wij
betreuren het. Zoo zal dan onze fraaijc hoofdkerkeen sieraad der
stad, waaraan zich voor vaderland, stad en huisgezinnen zoo vele herinne
ringen knoopenook aan het dwangjuk der mode onderworpen worden en
naar de eischen des tijds en naar den aard der openbare Godsdienstoefe
ningen worden ingerigtde banken, waarin onze ouders en voorouders
zalen, zullen voor nieuwe moeten plaats maken, alle onze herinneringen
vernietigd en het eerbiedwaardig gebouw onleerd worden.
liet noodlottig voorbeeld van andere plaatsen is nu ook tot onze stad
overgeslagen, Delft, Utrecht, Gorinchem zijn voorgegaan, Leyden zal vol
gen, de Pieterskerk is aan de beurt. Vergunt .ons voor hel slagtoffer te
