LEYDSCHE
COUHANt.
1859.
MAANDAG 5 DECEMBER.
De Courant wordt MaandagWoensdag en
y, ijdag uitgegeven,
uit Zatiirdag Avond.
Die van Maandag komt
De Prijs der Courant is f 12 in het jaar
de afzonderlijke Nommers worden tegen 10
Centen afgegeven.
fleze Courant beïioort Bijblad N°. 21.
BINNENLANDSCHE BERIGTEN.
LEYDEN, 3 December.
Bij kon. besluit van 1 dezer is aan den heer A. J. de Leeuw, controleur
der 2de kl. van de directe belastingen enz. alhier (lsl° afd.), eervol ontslag
uit die betrekking verleend, er. in zijne plaats benoemd de heer A. J. L.
Ileudt, thans als zoodanig werkzaam te llrcda.
Den 5dc" en 19den dezer zal de heer van Duylin het locaal van de
maatschappij tot Nut van 't Algemeen, zijne tweede en derde buitengewone
volksvoorlezing houden. (Zie Advertentie). Reeds voor 14 dagen is de heer
van Duyl als spreker over geschiedenis voor hel volk opgetreden en heeft hij
zich als zoodanig uitstekend van zijne taak gekweten. Zoowel hel Ier
behandeling genomen onderwerp (een der belangrijkste tijdperken uit de ge
schiedenis van ons vaderland), als de wijze, waarop het behandeld wordt,
maken de lezingen van den heer van Duyl uitnemend geschikt tol hel doel
dat de Maatschappij zich daarmede voorstelt, zoodat wij het ons lot eenen
aangenamen pligl rekenen de aandacht van het publiek in het algemeen cn
van de minder beschaafde klasse in het bijzonder op die lezingen te vestigen.
Het getal der in het Werkhuis alhier opgenomenen bedroeg gedurende
deze week dagelijks van 100 lot 114 personen.
De Roti. Cour. berigl, dat in Indië cene regterlijke vervolging inge
steld is tegen den lieer H. J. Lion redacteur van hel Balaviaasch Han
delsbladwegens twee artikelen, voorkomende in de laatste nommers van
bedoeld blad. Het eerste artikel draagt tot titel: De zedelijkheid der
ambtenaren in Neêrl. Indiëcn het tweede: Brievenport.
De Ferdinandina Emmadie op 28 Nov. tusschen Pelten en Calandsoog
is gestrandwas geladen met rijstarak en specerijenook was er eene
geldswaarde van ruim ƒ100,000 aan boord. In weerwil van het uitdruk
kelijk verbod van den kapitein, hadden dc tweede stuurman, de bootsman,
de scheepsdoctorde eerste hofmeester, 3 matrozen en eene Indische dame
(weduwe var. een op de reis overleden officier) zich in eene boot begeven
waarschijnlijk om te trachten hel Nieuwe Diep te hereiken. De overige
bemanning werd later gered cn behouden te Egmond aangebragt. Men mag
aannemen, dat de boot in de branding is omgeslagen en dal de acht boven
genoemde personen zijn omgekomen: want te Calandsoog is de ledige hoot
aangespoeldhenevens het lijk eencr vrouw en vier lakensche pelten. De
boot wasvolgens de verklaring der geredde manschappendie van het ver
ongelukte schip, terwijl ook het lijk en de pellen door hen werden herkend.
Men is druk bezig de lading van het schip te lossenmaar dit werk wordt
zeer bemoeijelijkt door de hoogc zee.
Onder de gemeente Ruinen is op een stuk land eene Israëlitische
vrouw dood gevonden, die slechts cenige bemorste planeten cn liedjes bij
zich had. Waarschijnlijk is zij door koude en gebrek omgekomen.
IJil Breda meldt men dat het examen van de onder-officieren der in
fanterie, 63 in getal, die naar den officiersrang dingen, is afgeloopen.
Thans is het examen der onder-officieren van de kavalerie11 bedragende,
aangevangen.
Te Maastricht zijn twee personen gevankelijk binnen gebragt, als ver
dacht van medepligligheid aan den moord der oude vrouw bij Sitlard; een
hunner is dc schoonzoon der vermoorde, de ander is op diens beschuldiging
aangehouden.
's GRAVENIIAGE 3 December.
Z. Jll. heeft bij de orde der Eikenkroon benoemd tot grootkruisden
luit.-generaal Dannhauer; tol groolofficier den generaal-majoor von Twar-
dowskicn tot officier den kapitein von Cohausen, aile drie in Pruissische
dienst. Tot officier van die orde is ook benoemd jhr. T. van Capellcn
laatstelijk resident van Banca, thans met verlof hier te lande.
Door Z. M. zijn benoemd: tol officieren van de orde der Eikenkroon,
■de officieren van gezondheid der lslc kl.C. J. van Hees en dr. F. S. Her-
mus respectivelijk te Breda cn te Leydencn tot ridders dier orde de offi-
.cieren van gezondheid der 2dc kl.II. L. Verspyck en 11. C. A. K. Eikendal,
alsmede de officier van gezondheid der 3dc kl. M. W. C. Gorirespectivelijk
dn garnizoen te Leyden, 's Gravenhage en Woerden, en de kapiteins-direc
teuren bij de militaire hospitalen W. van der Sluytte 's Gravenhage en
A. J. Biern 1c Breda. Voorts zijn benoemd tol ridders der orde van den
Ned. Leeuw, de lstc offiicier van gezondheid der lstc kl. bij het garnizoen
te 's Gravenhagedr. M. Slein en de officier van gezondheid der 2de kl. hij
het garnizoen Ie Woerden, II. Cales. Terwijl wijders een aantal officieren
van gezondheid eervol zijn vermeld ter zake dat zij zich bij de onlangs
geheerscht hebbende cholerabijzonder hebben onderscheiden en gewigtige
diensten bewezen.
Door Z. M. zijn dc navolgende controleurs der directe belastingen enz.
verplaatst, als: naar Breda, dc heer A. P. Boellaard. thans te Eindhoven;
naar Eindhoven, de heer J. M. Walcson, thans te Enschedé; naar Enschedé,
de heer P. C. Kooy, thans te Ubbergen; naar Ubbergen, de heer II. baron
Lewe van Middelslum, thans te Ouder-Amslclnaar Harlingcn, de heer
J. E. Loder, thans te Gorinchcm; naar Gorinehem, de heer J. D. Bichon
van IJsselmonde, thans te Hoorn; naar lloorn, de heer 11. Byleveld, thans
te Zevenbergen; naar Zevenbergen, de heer W. F. II. Tenpken, thans te
Schagen; naar Deventer, de lieer J. A. Meulemans, thans te 1 Jssclsteinnaar
Ooslerhout, dc lieer P. M. Maertens, thans te Bergen op Zoomnaar Bergen
op Zoom, de heer N. J. Martini van Gefien, thans te Eist.
Het Staatsblad van 24 Nov. bevat twee koninklijke besluiten 1°. tot
regeling van de bevordering, het ontslag en liet op non-activiteit stellen van
de Europesche officieren der in Nederl. Indië aanwezige landmagl; en 2".
tot vaststelling van een reglement op het toekennen van pensioenen cn gage-
menten van de Europesche officieren en militairen beneden dien rang van
dc in Nederl. Indië aanwezige landmagl cn aan hunne weduwen cn
kinderen.
Z. M. de koning is heden morgen ten 5} ure met een extra-spoor
trein naar het Loo vertrokken.
De baron von Langenan, nieuw benoemd Ooslcurijksch gezant hij het
Nederl. hof, is alhier aangekomen.
Heden is het stoffelijk overschot van den lieer H. Slollc op de begraaf
plaats Eik cn Duinen pleglig ter aarde besteld.
Tweede Unmet' der Staten-Generanï
In de zitting van Donderdag, waarin de behandeling van hoofdst. IV der
begrooting werd ten einde gebragt, en waarvan wij slechts den uitslag kon
den mcdedeelcn, heeft art. 47 (wachtgelden ten behoeve van ambtenaren,
uitgevallen ten gevolge van maatregelen van algemeen bestuur) aanleiding
tot uitvoerige beraadslaging gegeven. De heer van Asch van Wyck vroeg
inlichting omtrent de aanvrage om wachtgeld, te verkenen aan den vorigen
secretaris-generaal bij het dep. van justitie, den heer d'Engelbronner. Hij
wilde weten of die aanvrage steunde op een kon. besluit, waarbij de nood
zakelijkheid daarvan was aangetoond. Ook wenschte hij te vernemen of
deze aangelegenheid op nieuw hij den raad van ministers was behandeld.
Zoo dit liet geval mogl zijn, dan verlangde hij te hooren de redenen, die
den raad bewogen hadden op een vroeger besluit tot afwijzing terug te ko
menin hel tegenovergestelde geval zon het hem aangenaam zijn te weten
op welke gronden de minister van justitie van het eenmaal uitgesproken
gevoelen afgeweken was. Eindelijk vroeg hij of hel nu toe te kennen wacht
geld door den betrokkene zou worden genoten lot dat het vervangen werd
door pensioen, dan wel of dc belanghebbende later lot de waarneming van
cenige betrekking zou kunnen worden geroepen.
De minister van justitie verklaarde dat hieromtrent geen kon. besluit be
stond, ten einde Z. M. niet bloot te stellen op eene beschikking, na afwij
zing van den begrootingspost, terug te moeten komen. Mogt de Kamer de
aanvrage afwijzen, dan zou hij den koning vragen eene beschikking te ne
men op liet verzoekschriftdoor den betrokkene ingediend na de vroeger
in deze kamer gevoerde beraadslagingen. Een nieuw onderzoek had hier
niet plaats gehad, hetgeen geheel onnoodig zou zijn geweest; hij het request
van den belanghebbende had deze aangetoond, dal zijne bedoelingen van
vroeger verkeerd waren opgevat. Den raad van ministers had hij, minister,
op de gronden in het adres voorkomende, voorgesteld alsnog een wachtgeld
toe te kennendeze had genoegen genomen met hel denkbeelddat hij op
eigen verantwoording een post op deze begrooiing zou brengen. Omtrent
de vraag, aangaande de al of niet plaatsing van den belanghebbende in
eenige regterlijke betrekking, verklaarde hij hel antwoord schuldig te moe
ten blijven. De minister wilde niets te kort doen aan :s mans reglskcnnis
en kundigheden, maar het had zijne bezwaren, iemand, die reeds zekeren
leeftijd heeft bereikt en altijd administratieve betrekkingen had waargeno
men, tot eene regterlijke betrekking voor te dragen.
Dc heer van Ascli van Wyck, door die inlichtingen niet voldaan, stelde
voor het art. met 2000 te verminderenzijnde het bedrag ten behoeve
van den hier betrokkene aangevraagd. Daartoe werd met 36 tegen 31
stemmen besloten. i
Zitting van Vrijdag 2 December.
De heer Sander heeft kennis gegeven dal hij, ten gevolge zijner benoe
ming tot raadsheer in het prov. geregtshof van Zuidholland, ophoudt lid
der kamer te zijn, en dat hij wenschl hij het doen cencr nieuwe keuze niet
in aanmerking te komen.
De beraadslagingen werden geopend over Hoofdst. V (binnenl. zaken) der
staatsbegrooting over 1860. De heer Thorbeckc wees op het eindcijfer der
begrooiing, ruim 2 millioen meer dan in 1851. Met de beginselen waarop
de uitbreiding door den minister was verdedigd kon hij zich niet verceni-
gen. De gunstige staat der schatkist mogt die uitbreiding toelaten, latei-
zou het tnoeijelijk zijn de uitgaven in te krimpen. Voorts drong die spre
ker aan op de indiening eencr wet op het verleencn van concession. De
minister beweerde dat er niet uitsluitend op den toestand der schatkist was
gelet cn dat de begrooting het. bewijs leverde dal men het cijfer niet teveel
had willen uilbreiden. Het ontwerp eener wet op de concession was ju
bewerking.