Bij het onderzoek naar de vorderingen van de candïdaten in de geschie
denis, bleek het ook mi al le zeer, dat liet van buiten leeren van dorre
chronologische labellen 1c veel de hoofdzaak was geweest (en velen hadden
het zelfs daarin niet ver gebragl), en dat de mcestcn bij vroegere tijdvak
ken waren blijven steken en verwaarloosd hadden de gebeurtenissen van
latere dagleekening te bestuderenzoodat zij o. a. veel le weinig wisten
van de omwenteling in de vorige eeuw. Wat de geschiedenis der Neder-
landscbe letterkunde betreft, zoo werd, overeenkomstig het programma
slechts ecnigc bekendheid met de voornaamste schrijvers en geschriften ver
langd doch zelfs de geringste kennis daarvan ontbrak bij verreweg de meestcn.
Van belang achten wij het om hier nog te wijzen op de vele gebreken in
dc schoonschriften. Al moge aan de schrijfkunst thans minder tijd dan vroe
ger kunnen worden besteed, is het toch niel te veel gevergd dat dc onder
wijzer grondige kennis bezitte van minstens cénc goede schrijfmethode, en
de vaardigheid verkregen hebbe om die in praktijk te brengen.
liet gebrek van oordeel openbaarde zich niet minder bij het examen in de
wiskunde. Bij dc geringste afwijking van den gang van het leerboek,
raakten velen dadelijk fout, en misten zij ook daardoor dc vaardigheid om
vraagstukken op te lossen.
In de vreemde talen leverde het examen in liet Fransch de minst bevre
digende uitkomst op. Dc mccslen hadden zich kennelijk geen denkbeeld
gevormd van hetgeen van ben gevorderd zou worden: niet slechts ccnc
oppervlakkige bekendheid met sommige taalregels, maar cenc grondige ken
nis van dezulke, die elk onderwijzer kennen moet. Bijna niemand had er
aan gedacht, dat ook het taaleigen zoo bestudeerd moet worden, dat een
niet te nioeijclijk stuk in het Ncdcrlandsch getrouw kan worden vertaald.
Biet dc vertalingen in bet Fransch zag het er nog erger uit. Van daar de
hoogst ongelukkige uitslag. Hel lloogduilsch en Engelsch was, in liet al
gemeen gesproken, beter bestudeerd; vooral bleek liet, dat dc noodzake
lijkheid begrepen was, om in dc syntaxis van het Hoogduitsch geen volsla
gen vreemdeling le wezen. Jammer slechts, dat het ook hier bij velen
met de toepassing van liet geleerde minder goed gesteld was, zoodat zij
moesten afgewezen worden.
'sGRAVENHAGE, 27 October.
By kon. besluit van 24 dezer zijn, ten vervolge op dat van den 8stcn
Feb.houdende toekenning van eervolle bclooningen aan diegenen der zee
ën landniagl, die zich bij de verovering van Djambi op C Sepi. 1858 heb
ben onderscheidenalsnog benoemd lot ridders der 4jc kl. van dc militaire
Willemsorde, de officier van gezondheid 2Jc kl. van het leger in Oosl-
lndië T. J. Jorrilsma, en de thans met verlof hier te lande aanwezige 2,lc
luit. der infanterie van genoemd leger J. D. de Bruyn.
Z. M. heeft den gepensioneerden luil.-koloncl der artillerie van het leger
in Ned. Indië J. Verlholcn, waarnemend administrateur der koloniale be
stellingen bij liet dep. van koloniëneervol van die betrekking ontheven en
hem benoemd tot militairen adviseur bij hel dep. van koloniën.
Genoemde luit-koloncl is door Z. SI. tevens benoemd tot ridder der orde
van den Ncderl. Leeuw.
Door Z. SI. zijn benoemd tot ontvangers der registratie: te Bcctster-
zwaag, de heer F. J. Posthumus, thans te Lemmer; en te Lemmer dc
heer D. van Goens, thans surnumerair; en lot ontvangers der directe be
lastingen: te Putten, dc heer J. II. Caesar, thans te Swalmen; te Osscn-
drecht, de lieer V. J. F. van Stccnacker, thans le Budclle Swalmen de
lieer 11. J. 11. Bcrntz Naus, surnumerair in Limburg; en te Budcl, dc heer
W. A. D. van Groen, surnumerair ter prov. directie van Utrecht.
Naar men verneemt, zou de regering, ten gevolge van de daar tegen
gerezen bedenkingen, van liet voornemen, om door dc provinciën en ge
meenten in dc kosten van den aanleg van spoorwegen le doen bijdragen,
hebben afgezien.
Blen verneemt dat dc keizer van Rusland aan Z. K. II. den prins van
Oranje een regiment kavalcrie ten geschenke heeft gegeven, dat voortaan
den naam zal dragen van regiment van den prins van Oranje.
Uit Luxemburg meldt mendat de prins van Oranje bij zijn vertrek uit
die stad 1000 frs. heeft geschonken aan de behoeftigen van Luxemburg,
Wolferdangc en Berg.
De tweede kamer heeft heden ccnc zitting gehouden; 41 leden waren
echter afwezig. Dc geloofsbrieven van mr. Luybcn zijn bij dc kamer ingekomen.
Blen verneemt dat dc ontwerpen van wet uitmakende het eerste boek van
bel wetboek van strafregt, en dat nopens dc doorgraving van Holland op
zijn smalst, nog vóór de beraadslaging over liet onlwerp-spoorwcgcn in dc
afdcclingcn zullen worden onderzocht. Blen verwacht alzoo dat de discussie i
over het ontwerp spoorwegen niet voor Donderdag der volgende weck zal
kunnen gehouden worden.
'TT" lltii TKNL AA IISCii'E'llERit.TEA I'
itKbklb
BRUSSEL, 26 October.
De brand in hel entrepot te Antwerpenwaarover men zich meester
waande, is laler weder met vernieuwde woede uitgebarsten, en wel zoo
danig dat menvoor ccnc grootere uitbreiding beduchtaanvrage deed om
hulp uit deze stad. 4 brandspuiten met de noodigc bemanning werden
daartoe beschikbaar gesteldmaar ten gevolge eener later ontvangen tijding
dat liet gevaar op nieuw geweken was, was die hulp onnoodig. liet vuur
bleef echter voortsmeulen en cene geheelc bovenverdieping, met 12,000 balen
rijst beladendreigde in te storten. Er werd toen bevel gegeven om ten
spoedigste de naastgelegen magazijnen zoo veel mogelijk te ontruimen.
Behalve de zoon van den koopman Lyncnwerd ook nog vermist een
zoon van den lieer Janssens, ambtenaar op liet stadhuis, die aan een der
spuiten werkzaam was. Blen verneemt ook dat er nog een derde persoon
onder liet puin bedolven ligt. Biet alle magt zijnonder de leiding van
den hoofdingenieur Zubcrdc werkzaamheden voortgezet, om de ongeluk-
kigen te vinden, waarbij men echter, gelijk le begrijpen is, met groole
behoedzaamheid moest le werk gaan. lieden morgen ten 10 ure zijn dc
lijken van Lyncn en Janssens gevonden, zoodanig verminkt dat zij naauwc-
lijks kenbaar waren.
Van de brandspuitgasten zijn cr twee zwaar en een ligt gekwetst geraakt.
De oorzaak van den brand is onzeker. Waarschijnlijk is hij door brocijing
ontstaan. De verbrande artikelen, die een gewigt van 839,516 kilo's had
den, worden op cene waarde geschat van 246,629 fr. Blen verneemt dat
de goederen verzekerd warendat met het gebouw het geval niet is.
ENGELABin.
LONDEN, 25 October.
Het trekt hier de opmerkzaamheid dat prins Napoleon weder vertrokken
is zonder een bezoek bij liet bof af te leggen.
Een onzer dagbladen, de Daily Neivs, blijft zich hevig legen den
oorlog van Spanje tegen Blarokko aankanten: en noemt die onderneming
onregtvaardigomdat Blarokko bereid is aan redelijke wenschcn toe te geven.
Genoemd blad, dat in betrekking staat met bet ministerie van builen),
zaken, vermeent dat uit de bedoelde verovering Frankrijks heerschappij
over de Middellandsche zee moet voortvloeijcn.
FRANKRIJK.
PARIJS, 25 October.
Dc vrees, die men hier koesterde voor verwikkelingen met Engeland, ten
opzigtc van de expeditie van Spanje tegen Blarokko, is gebleken ecu her
senschim te zjjn geweest, want de Engelsche gezant te Madrid moet ver
klaard hebben dat zijne regering, na de gegeven ophelderingen, zich niet
tegen dezen krijgstogt zou verzetten. Van deze zorg bevrijdhebben dc
dagbladen dc Italiaansche zaak op nieuw met vuur aangevat. De heer Grand-
guillot heeft in den Constitutionnel een artikel geleverdwaarin hijnaar
aanleiding van de aanmerkingen der Engelsche bladenover dc veranderlijke
staatkunde des keizers met betrekking tot Italië, tracht te bctoogen dat de
keizer hierin altijd en in alles aan zich zelvcn gelijk is gebleven, en dat
zijne tegenstanders juist van inconsequentie zijn te beschuldigen. Genoemde
schrijver wordt door dc Pressc op eene gematigde wijze te rcgl gewezen,
en de lndép. Beige merkt aan dat hij in zijne verdediging nog verder gaat
dan de keizer zelf, die na het sluiten der overeenkomst te Villafranca ge
zegd heeft dat zijn programma, ie Milaan uitgevaardigd, niet geheel ver
vuld was, en laler aan de deputatie uit Toskanc ook nog te kennen moet
hebben gegeven dat, hoewel zijne gezindheid omtrent Italië dezelfde bleef,
dc omstaudigheden soms sterker waren dan dc wil der mcnsclicn.
Omtrent het congres verneemt men niets, dan alleen dat het waarschijn
lijk te Brussel zal gehouden worden. Indien Engeland, zegt men, mogt
volharden in zijne weigering lot deelneming, zou men zich echter daardoor
niet laten terughouden.
Officieel wordt verzekert dat de deputatie van dc Sucz-maatschappij
aan liet hoofd waarvan zich de heer dc Lcsseps bevondalle reden beeft
om tevreden le zijn over de welwillendheid, waarmede zij door den keizer
is ontvangen en de belangstelling die zij heeft ondervonden. Blen voegt
cr bij dat de keizer den heer de Lesseps aangespoord heeft zieh niet le laten
ontmoedigen, maar slechts geduld te hebben.
Uit Bladrid wordt gemeld dat de Spaanschc consul Tangcr heeft ver
laten. Dc troepen voor dc expeditie bestemd hadden het bevel lot vertrek
gekregen,
ITALIË.
De Sardinische minister van justitie heeft zijn ontslag genomen, omdat
het hof van cassatie, tegen zijn verlangen, naar Blilaan is verplaatst. Blen
is te Turyn ook zeer ontevreden over den uitslag der zending van den gene
raal Dabormida naar Parijs, en verlangt de optreding van een meer krach
tig bestuur, natuurlijk onder de leiding van graaf Cavour.
Een berigt uit Rome meldt dat dc bisschop van Rimini en ecnigc
andere leden der geestelijkheidop bevel van het voorloopig bestuurin dc
Romagna gevangen zijn genomen, en dat men pogingen doet om ook in de
aan den Paus getrouw gebleven provinciën oproer te verwekken. Uit Bolognc
of uit Turyn wordt daaromtrent niets gemeld.
Dc troepen van de Italiaansche staten staan in de Romagna in het
gezigt van dc Pauselijke troepen. Daar dc eersten niet van uittarting zijn
vrij te pleitenheeft men vrees voor cene botsing.
Sedert de laatste uitbarsting van den Vesuvius, nu 18 maanden gele
den heeft de ondcraardsche beweging van den berg niet opgehouden er.
blijft dc lava onophoudelijk uit den toen gevormden krater stroomen, iels
waarvan in de gescliicdbocken van dezen vulkaandie met het jaar 79 be
ginnen en reeds 50 uitbarstingen vermelden, geen voorbeeld is aan te wij
zen. Dc lava heeft een zoogenaamden bollen weg, onder den naam van dc
groole kom bekend, die 80 ellen diep en 300 ellen wijd is, geheel gevuld,
vervolgens den rijweg op drie plaatsen doorgebroken een 20-tal landelijke
woningen vernielden vele vruchtbare landerijen overdekt. Blen berekent
dat de uit den nieuwen krater gestroomde lava cene massa van 22 millioen
kubiek ellen bedraagt, waarvan men dc hitte op 1000 graden Reaumur
stelt. Het is opmerkelijk dal de lava dc woning van een ouden priester
beeft gespaardwelke geheel door deze stof omringd en dus ongenaakbaar
is. Dc koning en dc koningin van Napels hebben herhaaldelijk dc onge
lukkig geworden landbewoners bezocht en hun onderstand verleend.
PKUISSEM.
BERLIJN, 25 October.
Bij gelegenheid van het verblijf van den keizer van Rusland en den
prins-regent le Brcslau had aldaar eene algemeene illuminatie plaats. De
vorstelijke personen hebben twee dagen in die stad doorgebragt, waarna de
keizer naar Warschau en de prins-regent herwaarts is teruggekeerd. Dc
prins van Oranje heeft den weg naar Bluskau ingeslagen.
Prins en prinses Frcderik der Nederlanden zijn den 24stim dezer naar
liet slot Bluskau vertrokken en zullen aldaar acht dagen vertoeven.
Tc Ncvigcs, op ccnigen afstand van Dusseldorp, is eene katoenspinnerij
afgebrand.
«O STENH UK.
WEENEN, 26 October.
De keizer heeft aan den afgetreden eersten generaal-adjudanlgraaf von
Griinnc, het grootkruis der Stephanus-orde verleend en hem benoemd tot