LEYDSCHE
CÜUKAN
WOENSDAG 7 SEPTEMBER.
J)e Courant wordt MaandagWoensdag en
V) ij dig uitgegevenDie van Maandag komt
uit Ziiturdag Avond.
De Prijs der Courant is 12 in het jaar;
de afzonderlijke Nonwier s worden tegen 10
Centen afgegeven.
I'
BIMENLAiVDSCnK BEBIGTETO. I
LEYDEN, 6 September.
De verjaardag van Z. K. II. den prins van Oranje werd Zondag 11. liicr
op de gewone wijze gevierd. De parade, die de bezetting gewoonlijk houdt,
bleef ditmaal achterwege; het gemis van een gedeelte der troepen dat zich
in het kamp bij Zeysl bevindt en het groole aantal zieker, hadden zulks
gevorderd.
Eenigc hoogleeraren der Groningsche hoogcschool hebben zich met
voorkennis van den senaat, lot den minister van binnenlandsche zaken ge
wend met opzettelijke en uitvoerige ontwikkeling en beloog, dat voortaan
vrijer gebruik der Nederlandsche taal voor allerlei wetenschappelijke rncde-
deelingen en werkzaamheden, aan onze academiën dient plaats te hebben,
en dit wel vereenigd met krachtige handhaving van de sludie der oude let- j
terkunde, ter voorbereiding voor en ter beoefening aan onze hoogescholen.
Door die hoogleeraren wordt bepaaldelijk verlangd1°. wat de aantec-
kening van de handelingen en de besluiten van den senaat, alsmede de
openbaarmaking daarvan betreft, dat het voortaan altijd verpligt zijn zal,
die in de Nederlandsche taal te doen plaats hebben. 2°. Dat aan elke facul
teit voor hare examens, aan eiken aanstaanden doctor voor zijne promotie,
en vooral eiken hoogleeraar voor zijne collegieszoowel als voor eenige
akadetnische redevoering, en eiken rector voor zijne rede bij het ncderleg-
gen zijner waardigheid, ook zonder bijzondere aanvrage, de volle vrijheid
moge vergund worden, om, zoo hij dit best acht, in het Latijn, maar
anders in het Nederlandsch te spreken. De aard van elk te behandelen
onderwerp zal van zelf die keuze bepalen.
Daar de miliciens der ligtingen van 1856 en 1857 in de maand Julij 11.
onder de wapenen zijn geweest, is het overbodig geacht, hen in de maand
October aanstaande lot de gewone jaarlijksche inspectie op te roepen. Der
halve zouden alleen de miliciens der ligtingen van 1855 daartoe in aanmer
king komen. Op grond hiervan is het den ministers van biunenl. zaken er
van oorlog voorgekomendat de gewone inspectie over de verlofgangers der j
nationale militie dit jaar kan worden achterwege gelaten. Derhalve is aan
de gemeente-besturen kennis gegeven, dat de bedoelde inspectie niet zal
plaats hebben.
Behalve de verhooging van het handgeld voor hen die zich voor de j
dienst in Indië verbinden, heeft Z. M. ook nog bepaald, dal de onderoffi
cieren, korporaals en manschappen van hel wapen der artillerie en de man- i
schappen van hel wapen der kavalleriedie zich met cene nieuwe verbind-
tenis voor den tijd van C jaren aan de koloniale dienst verbinden 150 S
premie zullen genieten, en de manschappen van het wapen der infanterie
en het bataillon mineurs en sapeurs, eene premie van ƒ120.
In de A. C. komt het officiële verslag voor, door den burgemeester
van Slompwijk opgemaakt en bij den officier van justitie der arrond.-regt- 1
bank te 's Gravenhage ingezonden omtrent den brand die op den 30sten jj
Aug. II. aldaar heeft plaatsgehad en waarbij, zooals gemeld is, een persoon
is omgekoman. Dit verslag luidt als volgt: Op 30 Augustus, omstreeks
half 9 ure in den avondontstond door het inslaan van den bliksem de
brand in den ondermolen van den grooten drooggemaaklen Slompwijkschen
polder. Ondanks de lofwaardigste inspanning bij de aanwending der be
schikbare brandbluschmiddelenwerd de molen een prooi der vlammen; de
belendende zomerhuizing, hooiberg en korenschelf werden behouden. De
bewoners van den molenallen meer of min ongesteldwerden te naanwer-
nood gered. Het gerucht liep, dat een jongeling, wiens naam destijds nog
onbekend was, vermist werd. Later kwam men te weten, dal hij Tienus
Sweimstra heette, oud 21 jaren, kuipersknecht te Wateringen, en dat bij
inet den schoonzoon van den watcrmolenaar Verheul, ook te Wateringen 5
wbonachtig, was medegekomen om een dag en nacht aldaar te verblijven, j
Het vermoeden, dat hij in den brand zou omgekomen zijn, werd versterkt s
door het verhaal van den oudsten zoon van Verheul. Deze had gezien dat, j:
toen de molen werd aangetast, Sweimstra, op een stoel zittende, achter- 1
over werd geworpen. Verheul had vervolgens de ouders, die ziek lagen,
uit de bedstede gehaald, hen aansporende zich met hem te verwijderen.
Terwijl de rook oogenblikkelijk hel geheele vertrek vervulde, spoedde Ver- ji
heul zich met de oude lieden naar buiten, Sweimstra toeroepende: Volg
ons! In de grootste verwarring ontkwamen zij hel dreigend gevaar, zon- 3
der later zeiven te weten hoe zij uit den molen geraakt warenen oube-
wust of Sweimstra mede ontkomen was. Bij de opruiming van het puin, ij
in den morgen van 31 Augustusdoor eenige personendie de burgemeester
daartoe had aangewezen, vond men overblijfselen van een menschtlijk lig- i
cliaam, beslaande in den romp waaraan het achterhoofd, zijnde het aange-
zigl vernietigd; van de armen en beenen werden later enkele gedeelten ge-
vonden. Kort daarop meldde zich Johannes Dijkshoven, kuiper, te Wate- 1
ringen, aan, bij. wien de vermiste had gediend, en verzekerde dat de
gevonden overblijfselen die van Tienus Sweimstra waren, hoewel geheel
onkenbaar. In de akten van den burgerlijken stand werd vervolgens inge
schreven, dal gevonden is in den puinhoop van den verbranden molen het
overschot van een menschelijk ligchaam, hetwelk volgens onbetwijfelbare
omstandigheden was Tienus Sweimstra.
Te Rijswijk is Zatnrdag II. de eerste steen gelegd voor het gedenk-
leekcn op het graf van den dichter Tollens. Deze plegtigheid werd verrigt
door het zoontje van jhr. Caan van Neck, burgemeester van Rijswijk en lid
der commissie tot oprigting van genoemd gedenkteeken.
Uit Dordrecht schrijft men hel volgende: Het is aan den agent van
politie C. Iloekman) gelukt, op de Varkenmarkt alhier te arresteren,
een welgekleed persoon, naar zijne spraak te oordeelen Duitscher van af
komst, die bij verschillende kasthouders van gouden en zilveren werken,
hier ter stede, onderscheidene gouden voorwerpen te koop had aangeboden,
vermoedelijk afkomstig van den in den nacht van 31 Augustus op 1 dezer
gepieegden diefstal bij den heer de Graaft, in de Veenestraatte 's Hage.
Bij zijne visitatie is eene menigte gouden voorwerpenalsmede eene betrek
kelijk groote som (ƒ125) aan ninnt- en bankpapier bij hem gevonden. Op
zijn voorgeven dat hij deze goederen ten verkoop had ontvangen van een
heer, die iu zeker logement te Rotterdam verblijf hield, zijn de agenten
van politie de Vries en Hoekman nog denzelfden avond met den gearres
teerde naar Rotterdam vertrokken, ten einde aldaar door de politie het
noodig geoordeelde onderzoek konde in het werk gesteld worden. Later
hebben wij vernomen, dat de gearresteerde aan de waakzaamheid zijnet-
geleiders heeft weten te ontsnappen. Die ontsnapping heeft op de volgende
wijze plaats gehad. Toen de gevangene met de agenten in de door hem op
gegeven herberg was gekomen, kreeg hij eensklaps buikpijn en verzocht
aanwijzing van de plaats waar zich de bestekamer bevond. De agenten var.
politie verzuimden hem derwaarts te vergezellen en van deze nalatigheid
maakte de gevangene gebruik om op de plaats over een muurtje te klimmen
en zich uit de voelen te maken.
Z. K. II. prins Frederik heeft aan de sergeanten Engeler van het lslc,
Wensman van het 4d' reg. infanterie en den wachtmeester Ballast van het
3dc reg. dragonders, die ordonnancen bij hem zijn geweest, elk een goud
ciliuder-horologie doen toekomen. l)e sergeant Reindcrs van het lslc en
Mensinga van het 7dc reg. infanterie, ordonnancen van den luit.-generaal
Nepveu, hebben van Z. Exc. elk een zilver cilinder-horologie ten geschenke
ontvangen.
Dezer dagen werd te Hoorn gevankelijk binnengebragt een landman
beschuldigd van valschheid in geschriften. Zijne vrouw is blind en hij
woonde met haar bij hare ouders in. Zonder voorkennis der laalsten
en op een valschen naam had hij op huis en hof eene hypotheek genomen
en de akte daarvan aan zijne vrouw in bewaring gegeven.
Te Uarlingen is Zalurdag 11. een gruwelijke moord gepleegd. Een
persoon, de Graaf genaamd, die in Mei 11. uit de gevangenis te Leeuwarden
was ontslagen, had na zijne terugkomst eene meid opgezocht, waarmede hij
vroeger omgang had gehadmaar deze had hem te kennen gegevendat
zij van cene verdere verkeering niets wilde welen. Toen hij haar nu Za
tnrdag 11. op nieuw ontmoette, bragl hij haar met een mes, dal aan beide
zijden geslepen was, zeven wonden toe, vijf onder de reglerborst, een in
de linkerborst en een onder den linkerarm. De ongelukkige is kort daarop
overleden. De dader werd spoedig gevat en men had moeite om hem tegen
mishandeling van de verontwaardigde menigte te beveiligen.
Uit Frcderiksoord schrijft men hel volgende: De commissarissen der
maatschappij van weldadigheid, onlangs benoemd, zijn de vorige week
alhier geweest en hebben de gewone koloniën opgenomen om zich met
het beheer bekend te maken. Tot directeur hebben zij benoemd den heer
C. J. M. Jongkindl Coninck, adjunct-directeur der landbouwkundige school
te Groningen, die deze benoeming aannam. Den 15dc" dezer zal de acte Van
scheiding lusschen het rijk en de maatschappij te Amsterdam geleckend wor
den, en alzoo de scheiding plaats vinden. Het scheen dal de commissaris
sen, door doortastende maatregelen te nemen en de koloniën tol de primi
tieve denkbeelden, met stipte inachtneming der contracten, terug te brengen,
aan het behoud der vaderlandsche instelling niet wanhoopten.
Te Ycenhuizen is Woensdag II. aan het tweede gesticht de bliksem in
eene mijt geslagen. Het daarin voorhanden graan, benevens een daarachter
gelegen dorschschuur en hooischelf, met 30,000 IS hooi, zijn een prooi der
vlammen geworden.
Een inwoner van Rijsbergen (Noordbrabaut)die zich Zaturdag mor
gen op de jagt begaf, heeft zijne liefhebberij met zijn leven moeten boeien.
Bij het doorkruipen eener hegge, is hij gevallen en hij den val ging zijn
dubbel jagtgewcer af, zoodat de lading hem in hel linkerdijbeen drong. Hij