5juvgcvliihc 5?tanb.
BROO!$Z£TTIM.
fan den vrede; maar het kan zulks niet doen, wanneer het alleen strekken
snoet om aan anderen een door hen gewenscht uitstel van het begin des
oorlogs te verschaffen. Als voorloopige voorwaarde van het congres had
Oostenrijk de ontwapening van Sardinië gesteld, waarmede Engeland zich
had vereenigd; voorts had het als eerste punt van behandeling op het con
gres een voorstel tot algemeene ontwapening gedaanen alzoo bij de reeds
bekende vier praeliminaire punten een vijfde gevoegd. Daar Frankrijk ech
ter meende dat Sardinië niet te bewegen zou wezen om alle'én tot de ont
wapening over te gaanheeft Oostenrijk vervolgens voorgesteld om eene
algemeene ontwapening aan het congres te doen voorafgaanten einde het
zelve eenen waarachtigen waarborg voor het behoud van den vrede zou
opleveren.
De spoorweg tnssclien deze stad en Triëst is van den 12Jen lot den
Ogstcn dezer maand voor het vervoer van koopmansgoederen geslotenten
einde uitsluitend voor militaire transporten te kunnen dienen.
Volgens een berigt uit Bucharest zou aldaar een helsch werktuig zijn
ontdekt, tegen het leven van vorst Couza gerigt. 7 personen waren dien
ten gevolge gevangen genomen.
OOST-I UI DIE.
BATAVIA, 23 Februarij.
Door de Jav. Cour. wordt omtrent de expeditie naar Boni het volgende
medegedeeld. De gouvernemenls commissaris voor de zaken van Celebes en
onderhoorighedenden 12dcn Jan. aan boord van het stoomschip Madura
van Batavia vertrokken, was den 18den Januarij te Makasser aangekomen,
van waar hij den 24sten te Bonthain arriveerde. Den 7den Feb. was de gc-
heele militaire magt te Sindjai en Badjoa bijeen. De zendelingen der rege
ring, die den 5dcn Feb. het ultimatum naar Badjoa over zouden brengen,
waren afgewezenden volgenden dag derwaarts terug gekeerdwerden zij
goed ontvangen en het ultimatum aangenomen. Den 9dcn Feb. verzocht Boni
evenwel uitstel om zich aangaande de gestelde voorwaarden te verklaren,
ten einde daaromtrent vooraf te raadplegen met de rijken van Soppeng en
Wadjo, welk verzoek werd afgewezen, met den eisch tevens dat den 10dcn
Feb. een bepaald antwoord zou worden gegeven. Ook die dag ging voorbij
zonder dat aan den eisch werd voldaan, waarna de zendelingen den lldcn
Feb. de oorlogsverklaring overbragten. Hoewel daartoe eerst toegelaten,
werden zij op het naderen van verkenningsloepen afgewezen. Den 12dc"
Feb. is een gedeelte der expeditie ontscheept, dat met weinig verlies Badjoa
heeft ingenomen.
De Java-Bode deelt het volgende berigt uit Palembang mede: Onze
troepen zijn midden op den dag in de gracht van de sterkte Djatti afge
daald, en hebben er, zonder door de belegerden verontrust te worden,
eene mijn aangelegd, die door het springen eene bres van 1* Ned. el breedte
heeft doen ontstaan. Niettegenstaande deze bres, moet de daarop gevolgde
bestorming mislukt zijn. Bij het aanvallen dier sterkte vielen er van de
onzen 2 dooden en 46 gekwetsten. Onder deze laalsten de majoor van den
Bergh, de kapitein Rorman en de luitenants Gey van Pittius en de Grijs.
Op 5 Febr.des namiddags, is de bliksem geslagen in de voorbram
steng van het te Bangil ter recde liggende Ned. schip Eva Johanna, ge
zagvoerder S. van Bochove, heeft die geheel verbrijzeld en zich langs den
ankerketting door de kluis in zee uitgedoofdzonder andere schade aan te
rigten. Een matroos, die zich op 2 voet afstand van daar bevond, is be
wusteloos neêr gevallen. Toen hij twee uren daarna weder bij kwamwas
hij zijne spraak kwijt en heeft die eerst later terug gekregen.
In verschillende oorden hebben overstroomingen veel schade aan de
suikerrietvelden toegchragt en onderscheidene bruggen vernield.
gaan, dit is zeker dat de cijfers het minimum uitmaken van het getal pon
den brood dat uit een mud graan verkregen wordt. De meerdere droogte
van het meel en de kortere of langere tijd, die het meel in voorraad ligt
vóór het tot bakken wordt gebezigd, hebben er wel invloed op, maar op
de aangenomen cijfers kan deze niet merkbaar zijn. Het gebruik van meel
uit binnen- of buitenlandsehe meelfabrieken zal evenmin eenige voor den
bakker ongunstige verandering daarin te weeg brengen. In eene welinge-
rigte broodbakkerij verkreeg men van een mud tarwe 74j pond meel en dit
gebuild zijnde gaf 55 pond tarwebloem en 3j pond achtermee!waarvan
vervaardigd werden 75 pond best tarwebrood en 5 pond kropbrood. Bijaldien
nu te dien aanzien nog eenige twijfel overbleef, zal deze geheel worden weg
genomen, wanneer men acht geeft op de verhouding tusschen het meel en
gebak, die tot maatstaf is aangenomen bij de peiling en het onderzoek,
waaraan de bakkers met betrekking tot de plaatselijke belasting op het ge
maal onderworpen zijn. Bij art. 7 der verordening van December 1855 is
aangenomendat 100 pond meel van belast graan gelijk slaat met 137 pond
ongebuild of 109 pond gebuild tarwebrood, of 144 pond roggebrood. De
bakkers hebben zich tegen die bepaling niet verzet en bij vergelijking met
den grondslag der broodzetting verkrijgt men op elk mud graan 8 pond ge
build tarwebrood en 3j pond roggebrood meerin het voordeel der bakkers.
Zóó komt men geleidelijk tot de narekening. M.
PROGRAMMA Certaminis Literarii a Reolore et Senatu Academiae
Groninganae die XV mensis Aprilis anni MDCCCLIX indicti.
Ex Regis Augustissimi Guilielmi III liberalilate et munificentia, Rector
et Senatus Academiae Groninganae omnes Academiarum huius Regni cives
et Alhenaeorum alumnos in proximum annum ad cerlamen Literarium invi-
tant, et quaestiones, a singulis Ordinibus Academicis positas, promulgant
hasce
Ah ordine philosophiae theoreticae et literarum humaniorum.
I. Exponantur praecipuae malerialismi et spiritualismi de hominis nalura
senlenliae, turn etiam pro ulrisque allala argumenta diiudicentursunirno-
que cognoscendi criterio subiicianlur.
(In responsis ad hanc quaestionem patrio sermone uti licebit.)
II. Ex veris orationum funebrium Atticarum reiiquiis, ficlis earundem in
Thucydidis libro secundo et Platonis Menexeno exemplis, reliquis vcterum
lestimoniis forma et species eloquentiae funebris Atticae, qualis usque ad
Ilyperidem floruit, adumbreiur; sirnul exponalurquid de imraipioti Lysiae
et Demostheni adscriptis existimaudum videatur.
Ah ordine iurisconsultorum.
Exponatur iuris criminalis locus de mutanda et cmendanda accusatione.
Ita autem explicetur, ut, investigatis principiis quibus nititur, disquiratur
de praeceptis quibus regitur, et de finibus quibus coercetur facultas aecusa-
toris, iis quae in iudicitim deduxit aliquid vel addendi, vel detrahendi, vel
ipsum adco accusationis caput mutandi. Principia illaregulae et fines ex
iis repetantur quae oblinuerunt, et eliamnunc tisum habent in iudiciis priva-
tis. Differentia quoque huius instituti forensis in utroque iudiciorum genere
animadvertatur et explicetur.
Ah ordine medicorum.
I. Quanam rationecum in sanatione vulnerum sive per primam sive per
sccundam intenlioncm, turn in exsudaiis aliis ex inflammatione orlis, fit
formatio vasorum novorumel quomodo in utroque casu vasa recens for-
mata cum iis, quae dudum adfueruntconiunguntur?
II. Quid innotuit de functione hepatis et eius effectu in oeconomiam
organismi
Facultas in responsis ad has quaestiones requirit non solum, ut quae de
istis rebus scripta sint colligantur, componantur, diiudicentur, sed etiam ut
propriis invesligationibus responsorum futuri auctores sentenliam suam muniant.
(Etiam sermone patrio ad has quaestiones responsa conscribere licebit.)
Ab ordine disciplinarum mathematicarum et physicarum.
I. Conscribalur brevis conspectus sed plenus de iis, quae nostro tempore
innotuerunt circa parthenogenesin inseclorum, ita ut addantur auctoris ipsius
observationes et investigaliones. llluslrentur autem liaec omnia praeparatis
commentationi addendisvel minimum iconibus observata accurate referentibus.
II. Disquisitio analytica de insignibus quibusdam curvis sphaericis a geo-
metris adliuc non satis aut plene aut accurate indagatis, vel plane negleelis.
Praemittalur curvarum sphaericarum theoria generalis.
(Ad utramque quaestionem etiam patrio sermone respondere licebit.)
Ah ordine theologorum.
Inter se conferantur Joannis Calvini el Joannis a Lasco senlenliae de
Ecclesia. Exponatur, quomodo ex utriusque rcformatoris historia et ingenio
sint ortae et cum reliqua utriusque doctrina cohaereant. Ad Euangelii
normam diiudicentur.
Commentatior.es, Lalina oralione conscribendae, nisi diserle patrii sermo-
nis usus concessus est, et aliena manu describendae, ante diem XV m.
Aprilis a. MDCCCLX millunlor ad Viruni Clarissimumqui Senatus Acade
mici acta curabit. Singulae lemmate inscribuntor adiunguntorque scedulae
obsignatae, scriptorum nomina el praenomiua integra coniincntes eodemque
lemmate extrinsecus distinclae.
Ordinum de Commentalionibus indicia pronunliabonlur, oplimarumque
Commenlationmn scriploribus, disquisitione ante instituta, praemia tribuen-
tur ipso die Academiae natali a. MCCCLX.
STA0S- BEÏStïOTEftl.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van LEYDEN doen te weten, dat,
wegens den invallenden Feestdag, de Beestenmarktin plaats van op
Vrijdag den 22stcn April aanstaande, zal worden gehouden op Woensdag
den 20stca bevorens.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
D. T1EB0EL SIEGENBEEK Burgemeester.
Lf.yden, 7 April 1859. v. PUTTKAMMER, Secretaris.
Van «len tot en met den 13 April 1859.
BEVALLEN E. Karrcmangeb. DingjanD. M. W. Straathof, geb. Vclt-
huyzenZ. A. Gerard D. J. Verhoeven geb. van der NatZ. M. ,T. van
der Staat, geb. van Leeuwen. Z. J. Voorhuyzen geb. Langezaal, D.. levenl.—
C. W. E. Spöhlergeb. Giethoorn Z. Q. Lagerbcrggeb. van der MeelD.
E. M. van der Heyden geb. de Ridder, Z. E. van der Velden geb. van Kope
renZ. J. C. Sasburggeb. SchreuderZ. M. Marksgeb. SchoutenD.
INGEZONDEN.
IV.
Op grond van gedane proefnemingen is aangenomendat elk mud tarwe
wegende 75 pondoplevert 74 pond gebuild tarwebrood78 pond fransch-
brood, 86 pond huisbakkenbrood, en 108 pond krop uit de zak, alsmede dat
elk mud rogge, wegende 72 pond, oplevert 100 pond zuiver roggebrood.
In hoever die uilkomsten juist zijn, kan beoordeeld worden door eene ver
gelijking met de proefnemingen, die in andere gemeenten hebben plaats
gehad. Voor Leyderdorp, Soeterwoude en Oegstgeest verkreeg men de cijfers
aldus: 77 pond gebuild tarwebrood, 106 pond krop uit de zak en 100 pond
roggebrood. Voor 's Gravenhage waren de uitkomsten: 74 pond gebuild
tarwebrood95 pond ongebuild tarwebrood en van 70 pond rogge 100 pond
roggebrood.
Inlnsschen moet worden opgemerkt, dat het huisbakkenbrood eene verbe
tering heeft ondergaan, die op den prijs natuurlijk niet zonder invloed kon
blijven, 't Is eene nieuwe broodsoort gewordendie door de bakkers is in
gevoerd en met den naam van bruinbrood bestempeld. Die soort is grooten-
deel in de plaats van het witte- of gebuilde brood getreden en kan onder de
grove witbroodsoorien worden gesteld, ofschoon wel te onderscheiden van
het zoogenaamde gebraakte tarwebrood. Uit die opmerking vloeit voort,
dat het onjuist zou zijn bij de toepassing der grondslagen van de broodzet
ting uit het oog te verliezen, dat er eene nieuwe broodsoort bestaat, waar
omtrent die toepassing niet geldt. Bij de wederinvoering der broodzetting
zou het onvermijdelijk zijn ook vooral te dien aanzien eene nieuwe proef
neming te doengelijk die in zoodanig geval zich tot de overige broodsoor
ten, die in de zetting worden opgenomen, zou moeten uitstrekken.
Hoe dit ook zijmen kan veilig aannemen dat die grondslaghet getal
ponden brood uit ée'n mud graan gebakken wordende, bij de broodbakkers-
nering geen bezwaar zal vinden als naar dien maatstaf de broodzetting ge
regeld wordt. Hoe aanmerkelijk ook de veranderingen zijn mogen die de
toestand der bakkerijen en de smaak der broodverbruikers hebben onder