algcmeene beschouwing voorafgaan; eene beschouwing, naar hij meent,
peremptoir.
Het beroep in cassatie moet, zegt pleiter, niet verworpen worden, omdat
aan de aangevoerde middelen een feitelijken grondslag ontbreekt, maar om
dat het arrest van het hof op een feitelijken grondslag rust. De hooge raad
kon alleen oordeelen over de vraag: is de wet geschonden en verkeerd toe
gepast? zonder de door den judex facti aangenomene feiten te beoordee-
len, en wanneer aan dat beginsel het arrest wordt getoetst, dan volgt
daaruit, dat het bestreden arrest niet vatbaar is voor een beroep in cassatie,
key den toch heeft niets bewezen dan eigendom van vischregten de hooge
raad moet in deze uitspraak des eersten regters berusten; hij mag in geen
nieuw onderzoek over de genoegzaamheid van het geleverd bewijs treden.
Waaruil zou Leydcns regt op het vischwaler voorlvloeijenUit titels, en
welke zijn die titels? liet charter van 1433 en dat van 1583. Maar nu
beweert de vorige regter: daaruit blijkt niet van uw eigensdomsregt op het
vischwater (en niemand kan vermeenen wat een raadslid van Leyden ver
meend heeft, dat men door het koopen van den canon, meer kon verkrij
gen dan hetgeen men aanvankelijk in erfpacht had), en die uitspraak des
regters is geen non liquet, maar eene zeer stellige beslissing, geene ambi
guïteit, want het hof zegt zelf dat dit uit de duidelijke bewoordingen der
titels voortvloeit. Is dat regt van eigendom van vischwater een gevolg van
verjaring? Maar het hof zegt ipsis verbis, dat de regtbank te regt geoor
deeld heeft, dat verkrijging van eigendom door verjaring in casu onmoge
lijk is. Eindelijk wat beteekent het renvooi, door Leyden gevraagd? De
judex facti toch heeft geen enkel punt onderzocht, en slaat dit vast, dan
zou het arrest eerst moeten worden gecasseerd. Daartoe zou een der mid
delen van cassatie moeten worden aangenomenmaar wanneer nu ieder
middel is gerigt tegen eene feitelijke decisie, dan is de grond tot cassatie
geheel belemmerd. Wanneer men, 2egt pleiter, het gehcele arrest èn in zijn
geheel èn in zijne onderdeden nagaat, zal men er niets in vinden, waarbij
in cassatie kan worden teruggekomenalles in het arrest heeft een feitelij-
ken grondslag. Slechts langs e'e'n weg had het arrest aangevallen kunnen
worden, wanneer wettelijke bepalingen omtrent bewijs of interpretatie van
overeenkomst waren miskend gewordendat is niet het geval geweesten
ook door Leyden niet beweerd. Dus het gehcele beroep van Leyden stuit
af op dc feitelijke beslissing van den vroegeren regter.
Ten overvloede echter de aangevoerde middelen van cassatie nagaande
betoogt pl.dat het charter van 1433 slechts eene handeling van den souve-
rein was, als privaat persoon, en het dus niet als wet kan gelden; dat de
bewering onjuist is, alsof hel hof de publicatie van 1451 1453 en 1454
zou hebben ter zijde gesteldmaar dat het hof ze heeft onderzocht en niet
afdoende heeft bevonden, dat hel duidelijk en niet te verwonderen is,
dat daarin van meeren gesproken wordt, omdat, wanneer men regt in wa
ter heeft, men zeer wel op water verordeningen kan uilvaardigen; dat
de keur van Leyden van 1594als eene interpretatie van den erfpachts-
brief, niet kan in aanmerking komen, omdat Leyden zelf geene uitlegging
aan dat stuk kon geven.
Wat het beroep op art. 1509 B. W. betreft, in verband met de overeen
komende wet uit de Pandecten, het stuit af op zijn vroeger betoog, dat
geene ambiguïteit door de regtbank is aangenomen. Die aanhaling van Ro-
meinsehe wetten noemt spreker een bloot uitkramen van geleerdheidge
heel overbodig, omdat, wanneer die bepalingen in onze wet zijn overgeno
men onze wetsartikelen moeten worden aangehaalden zijn zij niet over
genomen, zij ook alle toepassing missen.
Pleiter zet verder uiteen, dat art. 592 B. W. niet is geschonden, even
min art. 2000 verkeerd toegepast.
Het punt der schadevergoeding beschouwendemerkt hij opdat Leyden
daarmede zelve zich verlegen gevoelde. Zij beklaagt zich over het niet ont
vangen eener vergoeding wegens depossessio via factien tevens over het
niet ontvangen eener vergoeding voor het ontnomen vischregt, waarvan toch
dc eigendom erkend is. Beide punten stuiten wederom af op de decisie der
regtbank, waartoe dc referte van het arrest van hel hof betrekking heeft.
Dc slaat heeft geene onbehoorlijke daad gepleegd, zegt de regtbank, de
staat kan u niet onteigenenomdat hij zelf eigenaar was. En wat de ver
goeding voor uw vischregt betreft, daarvan kan in dit geding de rede niet
zijn. Blijkens dagvaarding, wordt eigendom geïndiceerd. Alzoo zijn noch
art. 645 B. W., noch de grondwet miskend. Vraagt Leyden vergoeding
voor haar vischregt, het is reeds door den pleiter van antwoord gezegd,
de staat is daartoe bereid, doch dit is buiten het tegenwoordig geding.
Op Vrijdag, 18 Maart, zal de proc.-generaal van Maaneu in deze zaak
conclusie nemen.
Naar wij vernemen zijn er tusschen de regering en de heeren Sloct
en Reuchlin, zoowel als met andere belanghebbenden bij andere lijnen
ernstige onderhandelingen aangeknoopt, om nieuwe overeenkomsten te slui
ten op andere grondslagenmeer overeenkomstig met dc denkbeeldenvan
wege de groote meerderheid van de leden der tweede kamer in haar verslag
over de spoorwegen nedergclegd. Het streven der regering moet bovenal
zijn, om, zoo mogelijk, die onderhandelingen ten spoedigste te doen af-
loopenten einde weldra met nieuwe voorstellen bij de wetgevende inagl te
kunnen optreden. Naar men wil, hebben de onlangs gehouden buitenge
wone ministerraden bovenal de zaak der spoorwegen, waaraan de regering
al hare aandacht wijdt, tot onderwerp van overwegingen gehad.
Men weet dat het groote bezwaar van sommige industriëelen tegen hel
nieuwe ontwerp-tarief van in-, uit- en doorvoer gelegen is in hel aannemen
van het beginsel van heffing naar de waarde voor alle goederen. Men wil
dat dc minister van finantiën in dit bezwaar zal trachten te gemoet te ko
men door verhooging van het cijfer, dat thans in den regel op 5 is
gesteld. RC.)
De bijeenkomst van bh. inspecteurs van 'llager onderwijs, onder lei
ding van den minister van binnenl. zaken is op 23 Maart aanst. bepaald.
Te Amsterdam is Vrijdag 11. overleden de heer A. B. B. Taurel, di
recteur van de graveerschoot der kon. akademie van beeldende kunsten
aldaar en oprigler van de maatschappij Arti et Amicitiae.
Het collegie van wetenschappelijke keurders te Amsterdambevonden
hebbende dat een groot deel der aldaar verkocht wordende augurken koper
bevat, doordien er, bij het inleggen daarvan, met hel doel om de kleur te
verfraaijenSpaansch groen wordt bijgemengdheeft de ingezetenen ge
waarschuwd tegen het gebruik vooral der hooge groene augurkenals voor
de gezondheid hoogst schadelijk.
Te Nijmegen brak in den morgen van den 12im dezer een felle brand
uit in een aanzienlijk gebouw aan de Burgstraat, en wel zoo dat de bewo-
j ners naauwelijks den tijd hadden hun leven te redden. Hel pand is grooten-
deels vernield, maar men is er in geslaagd de belendende gehouwen te be
veiligen. Het gebouw was voor brandschade verzekerd en zou eerstdaags
door den hypotheekhouder, wegens wanbetaling der renten, worden ver
kocht. De oorzaak van den brand is niet bekend.
1 Van de Dedemsvaart wordt gemeld dat men aldaar het plan heeft ge
vormd om een gedenkteeken op te rigten ter eere van den heer baron van
Dedem der, aanlegger van de Dedemsvaart, die in de provincie Overijssel
zoo veel welvaart heeft verspreid. Het zal onthuld worden op 9 Julij e. k.,
zijnde de dag, waarop hel kanaal 50 jaren zal hebben beslaan.
Naar men verneemt is de fabrikant L. I.te Tilburg, wiens fabriek
en woning in October des vorigen jaars is verbrandin verzekerde bewa
ring genomen.
Op den 17den dezer zal voor het prov. geregtshof van Noordbrabant de
zaak behandeld worden der personendie zich in het vorige jaar te Tilburg
aan verregaande ongeregeldheden hebben schuldig gemaakt.
'sGRAVENHAGE, 15 Februarij.
Bij gelegenheid van 's konings verjaardag zal door de nationale en de
typografische zangvereenigingen aan Z. M. eene serenade met fakkellicht
worden gebragt. Zoo als men weet, is de koning beschermheer van eerst-
gemelde vereeniging.
De hotels van de departementen van algemeen bestuur, als ook die der
builenlandsche gezantenzullen op den avond van dien dag door gaz ver
licht worden.
Heden wordt in de kapel van II. M. de koningin-moeder eene pleglige
godsdienstoefening gehouden, ter viering van haren naamdag.
Donderdag avond zal er bij Z. K. H. prins Frederik een groot bal
gegeven worden.
Naar wij vernemen is het scheikundig onderzoek in de zaak van den
generaal G.door de daartoe benoemde deskundigen, de heeren Vrijdag
Zijnen en van der Burg, afgeloopen. Gisteren moet hun rapport bij den
heer officier van justitie alhier zijn ingekomen.
De heer Bnngener, predikant te Ge'nève, schrijver van verschillende,
ook hier te lande bekende werken, is, naar men verneemt, voornemens naar
Nederland te komen en ook deze residentie te bezoeken.
Het thans rondgedeeld ontwerp van wet tot zamenstelling der regter-
lijke raagt en het beleid der justitie, rust op het volgende stelsel: wegval
ling der bestaande provinciale geregtshoven en hunne vervanging door raden
van justitie, welke, in de plaatsen der tegenwoordige geregtshoven geves
tigd, tevens de thans aldaar bestaande arrondissemenls-regtbanken zullen
vervangenopdragt van het hooger beroepen legen de vonnissenin burger
lijke zaken, in eersten aanleg door de raden van justitie en arrondissemenls-
regtbanken gewezen, aan den hoogen raad; afschaffing van het appel, doch
behoud van beroep in cassatie tegen de strafvonuissendoor de raden van
justitie en arrondissements-regtbanken uitgesprokenuitbreiding der regls-
magt van kantonreglers. De kanlongcregten zullen eene belangrijke som
meer vorderen dan in den legenwoordigen stand van zaken vereischt wordt.
De kosten voor het openbaar ministerie bij de kantongeregten worden ge
raamd op 66.900. Aan de kantonregters wordt eene vaste bezoldiging
toegelegd, met afschaffing van al hunne emolumentenvacatiën enz. De
jaarwedden der griffiers bij de kantongeregten worden eenigzins verhoogd.
De arrondissements-regtbanken zijn alle eene klasse in bezoldiging opge
klommen. De hooge raad wordt zamengesield uit 16 leden, behalve den
voorzitter en twee vice-presidentenen zal ƒ25.000 meer kosten dan tegen
woordig. Het totale cijfer der uitgaven ten behoeve der voorgedragen reg-
terlijke inrigting beloopt een maximum van 1.106.700.
JFevee&e Siasnes' ties' Staten-Gene raai.
Zitting van Dingsdag 15 Februarij.
In deze zitting, waarin de kamer hare werkzaamheden heeft hervat,
zijn de geloofsbrieven der nieuwe leden onderzocht en de hh. van Heuke-
lomBetz en Begram bereids toegelaten. Dc voorzitter heeft daarna mede-
deeling gedaan van de ingekomen wets ontwerpen.
Vervolgens werd overgegaan tot de zamenstelling der afdeelingen. Als
voorzitters zullen optreden de hh. Dirks, de Kempenaer, Duilert, Schim-
raelpenninck van der Oye en Thorbeckc; als onder-voorzitters de hh. Dtl-
prat, van Asch van Wyckflugenholtz, van Hall en Duymaer van Twist.
Door den heer van Hoëvell werd voorgesteld om den minister van kolo
niën uil te noodigen tot overlegging van al de stukken die licht konden
verschaffen in de zaak der openstelling van havens in Nederl. Indië. Op
voorstel van den heer Duymaer van Twist is besloten de beraadslaging
daarover op een nader te bepalen dag te houden.
CUlïKNLANDSCHË BKR iG TEN.
BISSGGIK.
BRUSSEL, 14 Februarij.
Onlangs is melding gemaakt van eene hevige worstelingdie alhier
tusschen eene zekere jufvrouw Jloutfort en hare dienstmaagd was voorge
vallen. Men verneemt thans dat de eerstgenoemde, tegen verwachting, her
stellende is, maar dat de dienstmaagd, door den slag die zij op het hoofd
heeft ontvangen, en ook door de hevige ontroering, waarschijnlijk waan
zinnig zal blijven.
Op den I0d<m dezer is op zijn buitenverblijf overleden de voormalige
burgemeester van Antwerpen, de heer dc Caters, in den ouderdom van
88 jaar. De heer de Caters voerde hel hevel te Gorinchem, toen deze stad
in 1814 aan de verbonden mogendheden overging. Later lot burgemeester
van Antwerpen benoemd, bekleedde hij die betrekking tot 1830, als wan
neer hijgetrouw aan zijne staatkundige overtuigingnaar Holland vertrok
en eerst na een aantal jaren naar België terugkeerde.
