VRIJDAG 5 NOVEMBER. li 1858. De Courant wordt MaandagWoensdag en y t ij dag uitgegevenDie van Maandag komt uit Zaturdag Avond N°. 133. v u De Prijs der Courant is f 12 «m het jaar de afzonderlijke Nommers ivorden tegen 10 Centen afgegeven B1NXENLANDSCHE BERIGTEN. LEYDEN, 4 November. j| Door Z. M. den koning is lol burgemeester dezer gemeente benoemd mr. D. Tieboel Siegenbeek, thans officier van justitie bij de arrondissements- reglbank alhier. Bij kon. besluit van 31 Oct. is aan J. A. Kolff, op zijn verzoek, eervol ontslag verleend als 2Je luitenant bij de dienstdoende schutterij alhier, we- geus verandering van woonplaats. Wij vernemen, dat in de zitting der vereenigde vergadering van Rijn land, op 23 Oct. jl. gehouden, ter tafel is gebragt een request van mr. 1'. L. F. lllussé, waarbij hij verzoekt, dat de vergadering art. 20 van het in de zitting van 21 Sept. jl. aangenomen Reglement van Orde in dier voege wijzige, dat de ingelanden steeds tot bijwoning der zittingen dier vergade ring toegelaten zullen worden, behoudens uitzondering voor de behandeling van eenig bepaald onderwerp door de meerderheid te maken. De requestrant herinnert daarbij dat hij in de zitting van 21 Sept. jl.als hoofdingeland- plaatsvervanger den hoofdingeland van zijn district vervangende, op hetzelfde art. een amendement voorstelde, heigeen strekte om, behoudens gelijke uit zondering, de zittingen in het openbaar te houden, zijnde zulks, naar zijn inziennoodig zoowel om aan het nieuwe regeringsstelsel goede werking te verschaffenals om aan het bestuur het vertrouwen der ingelanden en daar door kracht te verzekerendat de door hem voor dat voorstel aangevoerde gronden geene wederspraak in de vergadering vonden, doch dat er slechts twee met elkander strijdige nevengronden aangevoerd werdenwelke tot afstemming door 11 van de 20 stemmen schijnen te hebben geleid, namelijk: 1°. de meening dat toch van de openstelling der deuren geen gebruik zou worden gemaakt, en 2°. de vrees, dat van haar een te veelvuldig gebruik gemaakt zou worden, namelijk ook door hen, die geen ingelanden zijn, en mitsdien geacht moeten worden geen belang bij de te behandelen zaken te hebben, llij geeft daarbij verder te kennen, dat de aanleiding tot laatstgenoemde vrees zeer goed schijnt weggenomen te kunnen worden zon der aan het nul der openbaarheid te schadenen wel door den toegang lot de vergadering alleen open te stellen voor de ingelanden; dat ecne wijzi ging van zijn vroeger voorstel in dien geest schijnt te slrooken zoowel met hel verlangen der vóórstemmers als met dat van een deel ter tegenstem mers; en dat hijgeen lid der vergadering zijnde, maar slechts als plaatsvervanger geroepen om een lid bij diens afwezigheid te vervangen, gemeend heeft gebruik te moeten maken van het regtdat aan hemgelijk aan ieder gewoon ingeland toekomt, om de vergadering te verzoeken art. 20 van het reglement van orde in dien geest te wijzigenhetzij overeenkomstig eene door hem aangegeven redactie van dat art. hetzij overeenkomstig zoo danige andere als de vergadering beter mogl achten. De vergadering heeft de behandeling van dit onderwerp hij gebrek aan lijd tot de eerstvolgende zitting uitgesteld. Gisteren avond vereenigden zich cenige leerlingen der bouwkundige school van het alhier gevestigde genootschap Mathesis Scienliarum Genitrix in de vergaderkamer van het bestuur, ten einde, gelijk dit vroeger door het bestuur was geschied, aan den hoofdonderwijzer in de bouw- en doorziglkunde, den heer J. W. Schaap, een blijk van belangstelling te geven in het voorregt dat hem op den 14Jen Oei. jl. te beurt vielvan gedurende 25 jaren met het onderwijs in die vakkeu te zijn belast. Hunne hartelijke en ongekunstelde taal, bij monde van den jongeling II. de Vroede, maakte een aandoenlijken indruk op den onderwijzer en op hen die daarbij tegenwoordig waren, om dat zij getuigde van de hoogachting en innige verkleefdheidwaarmede de leerlingen ten zijnen aanzien vervuld waren; terwijl lot een blijvende herinne ring een smaakvol geschenk in zilver met een toepasselijk opschrift namens aide leerlingen dier school den ijverigen en bekwamen man werd aangeboden. In den nacht van Dingsdag op Woensdag, omstreeks half 2 ure, ont stond alhier brand ten huize van den varkenslagter F. Halderiet, in de Maarsmansleegen wel in het achterste gedeelte der woning, alwaar ecne groole hoeveelheid turf lag opgestapeld. De brandweer was ook nu weder terstond op de been en het mogt haar na eenige inspanning gelukken den brand te stuiten. Gelijk reeds meermalen het geval is geweest, zag men ook bij deze gelegenheid een aantal studenten ijverig deelnemen aan de werkzaamheden der spuitgasten. In ons vorig nommer meldden wij dat het in de afgeloopen maand juist 25 jaren geleden was dat prof. Geel de betrekking van eersten bibliothecaris aanvaardde. Wij haasten ons mede le-declen dal de aanvaarding in de maand November plaats had. Doch het was in de maand October, en wel die van 1822dat de heer Geel de betrekking van tweeden bibliothecaris aanvaardde in welken rang hij aan den bibliothecaris prof. van Voorst was toegevoegd. De commissie in Zuidholland tot liet afnemen van de examens, volgens de wet op het lager onderwijs, heeft hare tweede zitting, sedert de invoe ring der nieuwe wet, gehouden van 25 Oct. lot en met 2 Nov. De uitslag is geweest als volgt: A. In de vakken van het gewoon lager onderwijs: hoofdonderwijzers (11 candidalen), toegelaten 8; hoofdonderwij zeressen (2 cand.), 1 toeg.; hulponderwijzers (50 cand.), toeg. 28; hulp onderwijzeressen (12 cand.), toeg. 9. D. In de vakken van het meer uit gebreid lager onderwijs: a. voor hel onderwijs in de beginselen der kennis van de levende talen: in de Fransche taal: onderwijzers(29 cand.). toeg. 18; onderwijzeressen (8 cand.), toeg. G; in de Engelsche taal: onderwijzers (10 cand.), toeg. 4; onderwijzeressen (2 cand.), toeg. 1; in de Iloogdnilschc taal: onderwijzers (8 cand.), toeg. 5; onderwijzeressen (5 cand.), toeg. 2; b. voor het onderwijs in de beginselen der wiskunde: onderwijzers (30 cand.), toeg. 1G; e. voor het onderwijs in de landbouwkunde: onderwijzers (2 cand.), toeg. 1; d. voor het onderwijs in het teekenen: onderwijzers (1 cand.), af gewezen 1; e. voor het onderwijs in de handwerken voor meisjes: onder- wijzeressen (2 cand.), toeg. 2. C. Voor het verder voortgezet onderwijs, volgens art. 72 der wet: a. in de levende talen: Fransch: onderwijzers (7 cand.), toeg. 3; onderwijzeressen (1 cand.), afg. 1; Engelsch: onderwijzers (5 cand.), toeg. 1; onderwijzeressen (1 cand.), afg. 1; Iloogduitschonder wijzeressen (1 cand.), afg. 1; Italiaanschonderwijzers (1 cand.), toeg. 1; b. wiskunde: onderwijzers (2 cand.), afg. 2; c. natuurkunde: onderwijzers (2 cand toeg. 2. Ten opzigte van liet examen der hulponderwijzers wordt aangemerkt, dat hoewel de verhouding lussclien het getal der toegelalene en der afge wezene gunstiger is geweest dan in Junjj, dit examen echter geen bewij zen van vooruitgang heeft opgeleverd. Vooral liet de kennis der geschie denis bij de meesten veel te wenschen overig: velen hadden van geene andere geschiedenis dan van die des Vaderlands eenig werk gemaakt, ook met de taalstudie was hel te dikwerf slecht gesteld. Daarentegen mag het niet onvermeld blijven, dat onderscheidene der candidalen zeer voldoende blijken gegeven hebben van bekwaamheid in de vakkenwaarvan de kennis thans gevorderd wordt. Vooral in de eersie beginselen van de kennis der natuur streefden sommigen hen op zijde, die zich voor het examen tot hoofdon derwijzer hadden aangemeld. Het examen voor het verkrijgen der acte als hoofdonderwijzer was verre van onbevredigend, vooral als men bedenkt, dat de leeftijd der candidaten die is, waarop hier te lande de geschiktheid tol zelfontwikkeling eerst pleegt aan Ie vangen. Doch het is betreurenswaardig, dat zelfs bij hen zich nog de gebreken openbaarden, die aan zoo velen der hulponderwijzers ie verwijlen zijn; veelal faalden zij in de taalkundige ontleding, omdat zij geen helder begrip hadden van de beleekenis der woorden enkelvoudmeer voud, naamtrap, wijstijdpersoon enz. Rij het onderzoek naar hunne kennis in het gewiglige vak van ouderwijs en opvoeding bleek hel te dikwijls, dat zij, ja gewoon waren om eene goede leerwijze te volgen, doch zonder er de gronden van te kennen. Veel liet ook hetgeen zij van de verhevener kennis der taal wisten te wenschen overvelen konden geen dichtstuk behoorlijk voorlezen, omdat zij met de versmaat onbekend waren, en dus korte lettergrepen lang uitspraken. Hunne bekendheid met de voor naamste voortbrengselen van onze letterkunde was ook zeer gering; het bleek maar al te zeer, dat de meesten nooit een klassiek werk geheel gele zen hadden maar hunne wetenschap uit bloemlezingen hadden bijéénvergaderd. Even als de vorige maal was het examen in de vreemde talen het minst bevredigend van allenvooral was er onder hendie zich voor het verkrij gen der acte voor het onderwijs in de Fransche taal hadden aangemeld, een groot gemis aan juiste schatting van hunne eigene kennis ie bespeuren. Ook bij de examina in de Engelsche taal is hel maar al te zier gebleken, dat velen zich geen denkbeeld gevormd hadden van hetgeen de onderwijzer omtrent het taaleigen en de taalregels behoort te weten, om zijne leerlingen op hel verschil lussclien de taal, die zij kennen en die zij moeten leeren opmerkzaam te maken. Het examen in de wiskunde heeft niet de gunstige uitkomsten gehad, die het vorige had opgeleverd. Zijdie voor het onderwijs in de beginselen zijn onderzocht, hebben, in hel algemeen gesproken, meer blijken van be kwaamheid in de meetkunde dan in de algebra gegeven. Voor het geven van verder voortgezet onderwijs in de natuurkunde is het examen zeer bevredigend geweest. Door den minister van oorlog is bepaald, dal de officieren van ge zondheid van de regimenten infanterie wederom dit jaar in het paardrijden zullen worden geoefend. Gemelde oefeningen zullen aanvangen den 15jcu dezer en eindigen den l6len April 1859. Uit Haamslede (Zeeland) wordt gemeld dal Vrijdag 11. aldaar de be manning aankwam van een Engelsch vaartuig, de Australia, met slcenko-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leydse Courant | 1858 | | pagina 1