LEYDSCHE
COURANT.
De Courant wordt MaandagWoensdag en
Vrijdag uitgegeven. Die van Maandag komt
uit Zaturdag Avond.
WOENSDAG 10 EEBRUARIJ.
De Prijs der Courant is 12 in het jaar;
de afzonderlijke Kommers worden tegen 10
Centen afgegeven
BINNffNLANDSGHË BKRIfiTEW.
LEYDEN, 9 Febrtiarij.
Gisteren werd hier de 283st0 verjaardag der hoogeschool gevierd, na
reeds vroeg door het uitsteken der vlaggen te zijn aangekondigd.
Ten 12 ure trad de hoogleeraar F. Kaiser in de groote gehoorzaal van
hel academie-gebouw op,' in tegenwoordigheid van heeren curatoren, hoog
leeraren studenten der hoogeschool cn een groot aantal andere personen
die in de viering van dezen dag belang steldenom more majorum met
eene plegtige redevoering de waardigheid van rector-magnificus neder te leg
gen. De redenaar had voor zijne rede geen onderwerp, aan zijn vak ont
leend, gekozen, maar bepaalde zich om den rijkdom der slof bij de ver
melding van de lotgevallen der hoogeschool gedurende het afgcloopen academie
jaar. Ofschoon in deze wel iets treurigs viel aan te slippenwaren zij
echter gelukkig voor het grootste gedeelte van opbeurenden aard. In de eerste
plaats maakte de hoogleeraar met dankbaarheid gewag van het groote voor- I
regt, dat de hoogeschool genoot door voortdurend een telg uit het huis van
Orahje-Nassail onder hare kweekeüngen te mogen lellen. Daarna rigtte
hij hel woord tol de curatoren; den nieuw-lienoemden curator, den heer
mr. J. A. Philipse, toesprekende gaf bij te kennen dat hij het een geluk j
achtte voor de academie dat 'skonings keuze op hem gevallen was, en dat
liij aan deze keuze gehoor had kunnen geven. Tot de professoren zich
wendende verheugde hij zich d.it geen zijner amblgenooten aan de hooge
school ontvallen was, doch zag hij zich genoodzaakt melding te maken
van liet afsterven van den onddicogleeraar J. Kieuwenhuisaan wiens
nagedachtenis eene reglmatige hulde gebragt werd. Daarop werd een har-
lelijk woord gesproken tot den heer J. Bake, die hoewel om zeventig
jarigen leeftijd emeritus verklaard, nog krachtig was van geest en het
vooruitzigt gaf der akademie nog lang lot luister te zullen verstrekken.
Achtereenvolgens stond de heer Kaiser stil bij het lijdelijk verlies van
den hoogleeraar W. R. de Yricse, met eene belangrijke zending naar
Oost-Indië vertrokken; hij de eervoile benoeming van de heeren J. H. Schol
ten en G. J. Verdam lol ridders van de orde van den Ned. Leeuw; bij
de aanstelling der heeren J. G. llulleman en YV. F. II. Suringar, den
eersten tot gewoon hoogleeraar in de letteren, den laatsten tot buiten
gewoon hoogleeraar in de kruidkunde, liet deed den spreker leed dat de
heer llulleman tot nog toe door ziekte was verhinderd geworden zijne be
trekking te aanvaarden; doch bij wenschle der akademie geluk dal de
heer Cobct het geven der lessen in het Latijn wel op zich had willen
nemen en bereid was daarmede lol de komst van den heer llulleman voort
te gaan. Eindelijk werd nog melding gemaakt van het emeritaat verleend
aan den heer J. G. S. van Breda, reeds sedert vele jaren als secretaris der
Roll, maatschappij van wetenschappen te Haarlem werkzaam, en werd don |l
van buitengewone tot gewone hoogleeraren benoemden Heeren Simon Tho- !j
mas, Ilalbertsma en Dozy met deze hunne bevordering geluk gewcnschl. I
Ten slotte wendde zich de spreker tot de kweekeüngen der hoogeschoolj
prees hen om het uitmuntend gedrag en den ijver, waardoor zij zich ge- j!
durende zijn rectoraat onderscheiden hadden, en wees hen op het overly- j!
den van hun verdienstelijken medestudent A du Rieu, als ccn bewijs dat ij
ook jeugdige jaren door den dood niet ontzien worden.
De heer Kaiser besprak in het tweede gedeelte zijner rede de academische j
inriglingen en gebouweudie over hel algemeen in bloeijenden staat, ver
keerden. De tijd vvas niet ver meer af, dat voor natuur-, ontleed- en
scheikunde een geschikt gebouw gereed zou zijn, dat de academische bi
bliotheek hare schallen beter zou kunnen ten loon spreiden en dat het
nosocomium niet meer verpügt zou zijn hulpbehoevenden af te wijzen. Ge
heel anders was het gesteld met het observatorium. Reeds sedert meer dan
50 jaren was aanhoudend betoogd dat het tegenwoordig gebouw ten eene-
male ondoelmatig mogl genoemd worden, en eerst voor 8 maanden wer
den de noodige geldsommen voor de stichting van eene wezenlijke slerre- j
wacht toegestaan. De spreker betreurde het dat hij nog niet kan vermei- j
den wanneer met den bouw dier sterrewacht een aanvang zoude worden
gemaakt, maar hij verheugde zich onder zijne toehoorders te zien den man,
die gedurende den korten tijd dat hij aan het hoofd van het departement
van binnenlandsche zaken geplaatst wasvoor de stichting eener sterre
wacht te Lcyden eene som op de slaatsbegrooling heeft gebragt.
Daarna ging de aftredende secretaris der academie, de heer A. Kuenen
over lot het voorlezen der door de faculteiten uilgebragle judicia over
de ingekomen prijsantwoorden en reikte de rcctor-magnificus met ge-
paste toespraken hel eermetaal uit aan de volgende verdienstelijke jonge
lingen. Een gouden eerepenning ontvingen de heeren D. de Loos, phil.
nat. caiid. te Leyden; E. van der Yen, phil. nat. cand. te Leyden; J. W. N.
Mosselmans, lilt. hum. slnd. te Leyden; T. M. C. Asser, jur. stud, te Am
sterdam; J. Lambrechls, litt. hum. cand., theol. stud te Leyden, wegens
hunne verhandelingen over de eerste en tweede prijsvraag der faculteit van
wis- en natuurkunde, over de tweede vraag der letterkundige en de tweede
vraag der regtsgeleerde faculteit en over de vraag der faculteit van godge
leerdheid. Een zilveren eerepenning werd uitgereikt aan den heer S. van
Houten, jur. cand. te Groningen, wegens zijne beantwoording der tweede
vraag van de regtsgeleerde faculteit; een lolïrlijk getuigschrift aan den heer
P. Q. Brondgeest, phil. nat. cand., med. stud, te Utrecht, wegens zijne
verhandeling over de medische prijsvraag.
Als rector magnificus over het academiejaar 1858—1859 is opgetreden de
hoogleeraar J. II. StufLken; als secretaris van den aeademischen senaat de
Hoogleeraar F. Kaiser.
Des avonds braglcn heeren studenten de gebruikelijke serenaden waarna
zij zich in den schouwburg aan een' vriendschappelijken maaltijd vereenigden,
die lot laat in den nacht werd voortgezet en in de beste orde afliep.
In den nacbt tussclier, Donderdag op Vrijdag is er brand ontstaan
ten huize van de manufacturiers Siemons en Borst, te YYasscnaar, die eerst
sedert 3 maanden in die gemeente woonden. Daar deze heeren naar men
verneemt zich eerst zeer kortelings voor eene beduidende som bij eene brand
waarborg maatschappij hadden doen inschrijven, had hel ongeval bj de in
woners van Wassenaar eenen zeer onaangenamen indruk gemaakt. De
oiFicier van justitie uit 's IIage derwaarts gekomen om de zaak nader te
onderzoeken, schijnt termen te hebben gevonden om ccn der vcunooten in
verzekerde bewaring te nemen.
Sedert in het laatst van hel vorige jaar de bcgrooling voor hel depar
tement van oorlog door de volksvertegenwoordiging werd afgekeurd en een
nieuwe minister met de leiding van genoemd departement werd belast, is
de algemcene aandacht weder bijzonder gevestigd op de sommen die lot
's lands verdediging worden aangewend en op de vruchten door die uitgaven
verkregen. Aanzienlijk is het getal dergencn die in onzen tcgenwooriiigen
toestand op eene inkrimping aandringenmaar daartegen verheffen zich nu
en dan stemmen die zulks dringend afraden. In den laatstgenoemden geest
verscheen dezer dagen bij den boekhandelaar D. Noothoven van Goor alhier
een ernstig waarschuwend woord aan het Nvderlandsnhe volk over bezui
niging in verband met 'stands verdediging. In eenige weinige bladzijden
tracht de schrijver aan de hand der geschiedenis aan te toonen dat eene
inkrimping onzer strijdkrachten uiterst gevaarlijk is en dat de drangredenen
door de tegenpartij daartoe aangevoerd van allen grond zijn ontbloot. Wij
gelooven met hem dat, vooral met het oog op onze koloniën, Nederland
behoefte heeft aan een geoefend legermaar of de lot hiertoe gevolgde wijze
oui daartoe te geraken.de minst kostbare cn de verkieslijksle is, dit is een
belangrijk vraagstuk, dat door des schrijvers redeneringen niet wordt opge
lost. De wenken door hem gegeven zijn echter niet te verwerpen en kunnen
tot verdere gedachtenwisseling aanleiding geven. Ou choc des opinions
jaillit la. vérité.
De minister van justitie heeft wat de provincie Zuidhollaud betreft
aangesteld: 13 rijks veldwachters van de 2de kl. op eene bezoldiging van
ƒ450; 21 van de 3de kl. op eene bezoldiging van ƒ400 en 27 op eene be
zoldiging van ƒ375; alsmede 33 van de 4de kl. (voor de jagt en visscherij)
op eene bezoldiging van ƒ300.
In den Folksvriend werd dezer dagen eene hulde gebragt aan wijlen
dr. W. Egelingden oprigler der Ned. vereeniging lot afschaffing van ster
ken drank, en redacteur van genoemd maandblad. Daarin komt o. a. voor:
Willem Egeling was de oudste zoen van een waardigen vader, wiens naam
met den zijnen in ens vaderland in eere zal blijven. Opreglheid, naauw-
gezetie ijver en volharding zelfs bij de grootste zwarigheden waren de
hoofdtrekken van zijn karakter, cn paarden zich aan een helder oordcel,
eene vurige geestdrift voor al wat hem als goed en nuttig trof. Waar hij
tijd en rust cn voordeel veil had voor wat hij nastreefde, was het hem al
tijd om de zaak te doen. Hij wist niet van zijne overtuiging te plooijen
en met vastheid stond hij op hetgeen deze hem ingaf, en zoo deed hij ook
ten opzigte der inrigting, welke hem vooral het leven te danken heeft; hij
riep een zestal mannen te Lcyden te zatnen cn overreedde hen van de drin
gende noodzakelijkheid om handen aan het werk te slaan; hij deed het
door in een geschrift velen de oogen te openen voor den ontzcltenden om
vang en de verwoestende gevolgen van het toenemend drankgebruikhij
deed liet door dc oprigling der Nederl. vereeniging, die uit kleine beginselen
voortkwam cn aan wier hoofd hij vele jaren stond; hij deed het door vrij
willig, toen dc vereeniging zich langs hoe meer uitbreidde, afstand te doen
van dc betrekking van voorzitter, omdat hij meende haar als secretaris
meer te kunnen dienen cn zich met al het daaraan verhonden werk te be-
