LEYDSCHE
COURANT.
VRIJDAG 5 FE1ÏRUARIJ.
De Courant wordt MaandagWoensdag en
Vrijdag uitgegevenDie van Maandag komt
uit Zat ut dag Avond
De Prijs der Courant is 12 in het jaar
de afzonderlijke Hommers worden tegen 10
Centen afgegeven
BINNENLANDSCHE 8ERIGTEN.
LEYDEN, 4 Februari).
Maandag aansl. den ö51"" dezer, des middags ten 12 ure, zal de hoogleeraar
F. Kaiser, met bel bonden cener plegtige redevoering in de groote gehoor
zaal der academie, de betrekking van reetor magnificus der boogeschool
overdragen aan zijnen opvolger, den hoogleeraar J. II. Slufl'ken.
in de maand Januari) 18611 zijn binnen deze gemeente overleden 117 perso
nen als: 25 mannen, 30 vrouwen, 29 zoons en 33 dochters, daarenboven
als levenloos aangegeven 5. Geboren 135 kinderenals60 zoons en 75 doch
ters, waaronder zijn begrepen 1 paar tweelingen. Voltrokken 14 huwelijken.
Wij ontvingen dezer dagen de 12dc of laatste aflevering van de reeds
meermalen in dit blad besproken Milt hei hingen van dr. A. Petermann voor
1857, uitgegeven door het geogrnphiseh Instituut van Justus Perthes te
Gotha, en haasten ons die aan onze lezers aan te kondigen.
De aflevering wordt geopend inel eenen tilel en eene uitvoerige naar de
werelddeelen gerangschikte inhoudsopgave voor den geheelen jaargang, ge
volgd door eene tiekrologie van Bernard! Perthes, sedert 1853 hoofd van het
onder de firma Justus Perthes (wiens kleinzoon hjj was) met roem zich
handhavende huis, in October 1857, in den ouderdom van 36 jaren overle
den. In de eersie bijdrage van deze aflevering zoekt de slerrekundige .1. F.
Julius Schmidt de hoogte van Olmiitz Ie bepalen, langs zekerder weg dan
vroeger (zie Mittheil. 1856, XII) door hem gevolgd was. Daarop volgen
twee verhandelingen over den handel en den landbouw van Egypte, met
statistieke opgaven toegerust, door dr. Vrijheer von Keimans, die gelijk be
kend is niet lang geleden eene reis ondernomen heeft om over dr. Yogel's
lot uaauwkcurige berigten in te winnenen zoo deze zich in gevangenschap
bevinden mogt, alles aan te wenden om hem daaruit tc verlossen. De vol
gende verhandeling heeft lot schrijver den luitenant Maury, chef van het
hydrographisch departement der Vereenigde Staten van Noord-Amerika te
Washington die de Arnerik lansche en Engelse he peilingenin den Atlan-
tischen oceaan ten behoeve van een electrischcn telegraaf lusschen Engeland
en Noord-Amerika ten uitvoer gebragt, onderling vergelijkt en aan de En-
gclsche de voorkeur schijnt te geven. Eene door dr. Petermann naar eene
schriftelijke mcdedeeling van den luit. itlaury geteekende kaart geeft een
duidelijk overzigt van de verschillende optnelingen. De laatste grootcre
mededeeling bevat eene physisch-geographischsta'.istische schets van Zeven
bergen, door drie kaartjes toegelicht, van welke hel eerste de algemcene
geographie van het land, het Lwcede de bevolkingsverhouding, het derde de
Uitgestrektheid der bossehen aanschouwelijk maakt. Plaatsgebrek verbiedt
ons de kleinere medcdeelingcn onder welke menige belangrijke bijdrage
voorkomt, op te noemen. Met het oog op Nederland vermelden wij dat er
een plaatsje is afgestaan aan eene mededeeling van den correspondent, den
heer A. J. H. van der Toorn te Amsterdam, omtrent de aan le leggen
telegraaflijnen op het eiland Javaaan een stukje over kolenmijnen en aan
leg van wegen op Borneo en aan eene korte beschrijving der Cocos-cilandcn
door de Engclschen den 31s,cn Maart 1857 in naam der koningin van Enge
land in bezit genomen. De aan hel slot geplaatste afdeeling nieuwste
geographische literatuur, die 178 nommers bevat, levert niet eene eenvou
dige opgave van titels maar de daarin voorkomende geschriflen en kaarten
worden min of meer uitvoerig besproken. Met deze twaalfde aflevering
wordt de jaargang 1857 waardiglijk gesloten. Wij onthouden ons van eene
aanbeveling; de namen van Petermann en Perthes strekken ten waarborg,
dat hier weder iets voortreffelijks geleverd is.
Bij de boekhandelaars M. Schooneveld en Zoon verscheen dezer dagen
eene brochure, getiteld: Moeten de gemeenten geholpen, of moet de accijns
op het geslagt afgeschaft wordenEen woord ter behartiging voor alle
gemeente-besturen. De schrijvers stellen zich ten doel de voordeelendie
hel voorstel der negen leden, strekkende tot afschaffing van den accijns op
het geslagt, aanbiedt, met die der regeringsvoorstellen te vergelijken en
komen tot de slotsom dat de laatste verreweg de voorkeur verdienen. Zon
der hier uitspraak te willen doenmeencn wij dat de moeijelijke belasling-
quaestie niet genoeg van alle kanten beschouwd kan worden, en bevelen wij
op dien grond dit boekje aan de aandacht der gemeente-besturen aan. Aan
hel slot vindt men een overzigt van de werking der voorgestelde reet op
de personele belasting ten opzigle der hoofdplaatsen van de provinciën
en van de steden Amsterdam en Rotterdam.
De heer J. J. Hasselman, vroeger resident van Djocjócarla, in Ned.
IndiB en thans te Ilervvjjnen woonachtig, heeft van de voornaamste land
huurders en ingezetenen dier residentie een prachtig geschenk in zilver ont
vangen, als een duurzaam blijk hunner bijzondere achting en vriendschap.
Het bestaat uit een plateau, groote en kleine schenkbladen, fruitscha
len, trommeltjes, flesschenbakjes en een compleet theeservies met bouilloire
en koflfijkau. Deze voorwerpen zijn vervaardigd in de fabriek van den lieer
van Kempen, die, gelijk men weet, eerstdaags nabij Voorschoten zal ge
vestigd worden.
Wij vernemen, dat bij de regering het voornemen bestaat, om, in
verband tot de voor het departement der zaken van de hervormde ceredienst
enz., bij de slaatsbegrooling beschikbaar gestelde fondsen, ook die predi-
kantslractementenwelke nog gebleven zijn beneden het bedrag van ƒ800,
met vrije woning (waaronder verslaan wordt vrijdom van huishuur), le
verbeteren. Deze maatregel zou evenwel niet strekken, om eene vaste ver
hooging uit 's landskas aan die standplaatsen te verbindenmaar allée'n om
het lot der tegenwoordige predikanten door eene tijdelijke traclements-
verhooging te verbeteren. ïlbl
Op 1 Januarij 1858 waren er 130 eandidaten lot de II. dienst bij de
Ncderl. hervormde kerk. Gedurende het laatste gedeelte van dat jaar zijn
er 18 eandidaten als predikant in verschillende gemeenten bevestigden
ook 18 tot predikant beroepen, van welke de bevestiging nog moet plaats
hebben. Het getal eandidaten was op 1 Januarij 1857 102, zoodat het in
een jaar lijds met 28 is toegenomen.
In liet jaarboekje voor de stad en het kanton Schiedam voor 1858
treft meu eene berekening aan, in September 1791 gemaakt, van de hoe
veelheid granen en kolen in de branderjjen te Schiedam verstookt, alsmede
van de hoeveelheid kooru, wijn, of genever uit deze granen getrokken
enz. Daarbij werd aangenomen dat in 1792 het getal branderijen reeds
200 zou bedragendal elke branderij van twee ketels is voorzienwelke
door elkander genomen minstens 1050 üi meel per dag stoken, liet is naar
deze cijfers, dat de volgende opgaven berekend zijn: 400 ruwkelels versto
ken jaarlijks 21786 1. 6 z. rogge; 11475 1. 25 z. mout, en 33280 hoed
kolen, stoken 900960 ankers koornwjjn of genever; leveren spoeling lot
mesling gedurende 7 maanden, van 30,000 varkens; brengen op aan lands
impost ƒ208,041:17: en aan stads impost 4475310betalen aan
brandersknechls, molenaars, meters en zakkendragers ƒ318947:0:—.
Op 1 Jan. dezes jaars waren in de genoemde gemeente 205 branderijen
en 47 moulerijen aanwezig.
De diergaarde te Botterdam heeft wederom twee geschenken ontvan
gennamelijk een zwart luipaard, uil Ned. Indië aangebragt, en een
Turkschen aap,
Volgens don Tijd heeft de Paus lot kamerheeren honorair benoemd
de bh. O. A. Spilzc, ond-professor van Warmond, en de Ia Geneste, rector
te Grave.
De bisschop van Haarlem is uit Rome teruggekeerd en door den Paus
lot Bomcinschen graaf met ceinture en kruis verheven.
Uit Arnhem wordt het volgende gemeld Het water in den Bijn is
in den omlrek dezer stad tol eene nooit gekende laagte gedaald. Op som
mige plaatsen ligt wel de helft der bedding van de rivier bloot. Onder
scheiden personen scheppen er behagen in om op dit drooge, uit grondzand
bestaande, le wandelen, en het jonge geslacht grabbelt in geultjes van die
bedding om de vischjes die daarin zijn achtergeblevenmaglig te worden.
Het is eene groote merkwaardigheiddie wel in de jaarboeken zal opge-
teekend worden.
Ook wordt nog uil Amerongen als ecu merkwaardig voorbeeld van den
lagen waterstand der rivieren gemeld, dat de vrachtwagen van Vccnendaal
naar TicI aan hel veer le Ingcn door den Bijn is gereden, nadat de drooge
bodem eerst door voetgangers was gepasseerd. Aan het Eck-en-Wielschc
veer werd het anker, waaraan de Gierpont vast ligt, te voet opgehaald,
niettegenstaande het midden In den Bijn was geworpen.
Te Zntphen is op den lslcn dezer overleden de luil.-generaal C. A. de
Favauge, kommandeur en ridder van onderscheidene orden, bekend door
het roemrijk aandeel dat hij in de verdediging van de citadel van Antwer
pen heeft genomen.
In de Prov. Gr on. Cour. leest men: Op den 20sle" Jan. jl. is te
Leermens overleden Freek Timmer, oud 5 jaren. Dit sterfgeval moet onder
zulke omstandigheden hebben plaats gehaddat de justitie van Appinge-
dam, bijgestaan door de heeren doctoren van Hullen en Boerma, in den
nacht van 20 op 21 Jan. daarnaar onderzoek hebben gedaan; en zijn op
30 Jan. in het huis van arrest te Appingadam overgebragt P. J. Timmer
en diens huisvrouw P. A. Vos, als verdacht, dat zij hun gezegd kindje in
den laatsten tijd te weinig voedsel hebben gegeven en het niet behoorlijk
hebben gereinigdgepaard met het toebrengen van slagen en slootcn en
hel onder cen afdak, met galen voorzien, in een houten kist met lappen
j te hebben doen verblijf honden.
I Te Middelburg is door den gemeenteraad besloten hel havenkanaal dier