EEYDSCHE
COURANT.
De Courant wordt Maandags Woensdag en
Vrijdag uitgegevenDie van Maandag komt
uit Zaturdag Avond.
YEIJDAG 3 JULIJ.
De Prijs der Courant is ƒ12 in het jaar j
de afzonderlijke Nojnmcrs worden tegen 10
Centen afgegeven
BINNENLANDSCÏIE BEKIGTEN.
LEY DEN, 2 Julij.
Op gisteren en heden werd alhier de 18de Jaarlijksche Vergadering ge
houden van de Nederl. Vereeniging tot Afschaffing van sterken drank. Deze
bijeenkomst, bier ter slede, waar de Vereeniging in 1842 door een achttal
mannen werd ontworpen, leverde eene treffende proeve op van hetgeen
vercenigde krachten en volharding vermogen. Hetgeen toen nog maar een
zaadkorrel was, is thans tot eenen krachligen boom opgewassen, die zijne
takken over geheel Nederland en zelfs over onze Overzeesche bezittingen
heeft uitgestrekt.
Als naar gewoonte had op den eersten dag eene openbare bijeenkomst in
den trant eener meeting, zoo als de Engelsehen die gewoon zijn te noemen,
plaats. Het Hoofdbestuur, de Afgevaardigden der afdeelingen en de Corres
pondenten verzamelden zich des avonds ten half zeven ure in de Doopsge
zinde Kerkdie daartoe welwillend was afgestaanen waarvan de toegang
ook voor het publiek was opengesteld.
Nadat de Voorzitter, Mr. C. C. E. d'Engelbronner, met een kort woord
de Vergadering had geopend, traden achtervolgens als sprekers op de H1I.
Dr. Egeling, Secretaris der Vereeniging, D5. Francken, Pred. te Rotter
dam, Baron van LyndenProv. Correspondent van Zuid-llolland, en Ds. van
ToorenenbergenPred. te Purmerende. Wij zullen trachten van het gespro
kene een kort overzigt te geven.
De eerste spreker, Dr. Egeling, stelde zich in zijne rede de beantwoording
voor van de vraag: »Wat wil de Vereeniging?" en alvorens zulks te
beantwoordengaf hij op wat de Vereeniging niet wil. De Vereeniging is
geen genootschap tot bekeering van dronkaards, ook geen middel, zoo als
wel eens gezegd is, om het Evangelie te vervangen of te gemoel te komen,
als zoude dit niet genoegzaam zijn. Wel ontleent de Vereeniging hare
kracht uit het Evangelie, en zij is, om zoo te spreken, het Evangelie in
praclijk gebraglen een krachlig middel tot voorbereiding van het Evan
gelie. De Vereeniging wil alle krachten verzamelen en op ée'n punt doen
uitloopen lot bestrijding van den s!. drank, die allernoodlotligsl voor het
menschdom is, en dit doel door alle eerlijke middelen bereiken, zoo als:
1°. Nederland bekend maken met den aard van het gevaar dal er in het
gebruik van den sl. drank ligt, als zijnde schadelijk voor den gezonden
menseh; 2°. trachten naar krachtige algemeene zamenwerking, gedachlig
agn de spreuk: F.endragt maakt magt, waartoe het houden van algemeene
vergaderingen allezins dienstbaar is, en 3°. bij de Regering aandringen om
door wettelijke bepalingen beperkende maatregelen, niet legen het misbruik,
maar tegen den verkoop uit te vaardigen, en zulks niet in eens, want
daarvoor is de natie niet rijpzij moet daarloe door overtuiging voorbereid
worden. Spreker helderde deze onderscheidene punten nu en dan door
treffende bewijzen en voorbeelden op. Men vernam o. a. dat, volgens eene
matige berekening, Nederland 10,000 en onze stad alleen 150 slaven van
den «t. drank telde, dat in Leyden hel verbruik van st. drank op 13J- kan
per hoofd kan gesteld wordenen dat lol verzachting van de daaruit voort
vloeiende gevolgen i van de stedelijke begrooting noodig is. Hoog ernstig
werden aan het slot sprekers woorden, toen hij schetste al den jammer
door den st. drank veroorzaakt, al de tranen door hen: gestort, al de gra
ven door hem gedolven en ieder hoorder gevoelde de waarheid van zijn
woord: elk dronkaard is eene verlorene ziel, want hij zal Gods Koningrijk
niet beërven.
Als tweede spreker trad op Bs. Franckcn, die met de hem eigene wel
sprekendheid betoogde dat de sterke drank de grootste hinderpaal is voor
de uitbreiding van Gods Koningrijk onder de wilde volken. Dit was vol
gens hem een nieuw oogpunt en eene nog niet aangevoerde drijfveer ter
bestrijding van den st. drank. Zulks was bij hem opgekomen na eene ont
moeting met den Heer Hugo llahn, een man in Rusland geboren, en die
na te Elberfcld zijne opleiding te hebben ontvangen, 10 jaren in Afrika
onder de wilde volksstammen had doorgebragt. Die man had met tranen
in de oogen lol hem gezegd: «Daar in het hart van Afrika heb ik mij
dikwijls over het beschaafd Europa geschaamd." Zoo dikwijls daar een
zendeling aankomt, zendt men hem twee vijanden, buskruid en sterken
drank achter na, en hetgeen de eerste in een jaar arbeidt, wordt door de
Liatsten in eene maand vernietigd. Europa zend derwaarts een Engel en
een demon, namelijk: het Evangelie en den sterken drank. Spreker trok
hieruit de stelling, dat bij ons de overtuiging moet gevestigd zijn. dat gees
telijke beginselen ons moeten leiden tot deelneming aan den strijden dal
zoolang dronkenschap cn wellust in Europa hcerschener geen kracht van
zal uilgaan om het Koningrijk van God te verspreiden. Spreker leverde
aan de hand der geschiedenis een tal van bewijzen, dal h(j niet van over
drijving was te beschuldigen, vooral bij de bewering dat de st. drank een
volk van miilioenen kan vermoordenzoo als duidelijk zigtbaar is in de
vernietiging van de oorspronkelijke bewoners van Amerikade Indianen.
Toen Hudson de baai die naar hem genoemd is, ontdekte, bood men den
Indianen sterken drank aan, doch zij weigerden dien te drinken; maar
toen zij die ten laatste op herhaalden aandrang hadden geproefd, was hun
doodvonnis en dat hunner kinderen onderteekend. Uit dit alles nam spre
ker aanleiding om aan de hoorders, zoowel Christenen als Israëliten, toe te
roepen: Maak dat 'sHceren naam niet gelasterd wordt onder de Heidenen."
Baron van Lynden, die vervolgens optrad, vestigde de aandacht op de
eigenaardige werkzaamheid die aan de onderscheidene steden, elk in 't bij
zonder eigen is, en waarbij hij aan Schiedam de eigenschap van slaopen
toekende. Hierbij trad hij in eene beschouwing van de vernielende kracht
van het vocht, dat te Schiedam bereid wordt, en nam daaruit aanleiding
om bij de vergadering met hoogen ernst aan te dringen op werkzaamheid
ten einde, wat den jenever betreft, Schiedam te helpen sloopen.
De laatste spreker, Ds. van Toorenenbergen riglte ten slotte een krachtig
en roerend woord tot de aanwezigen, waarin hij de aangename zijde van
den strijd voorstelde. Voor hem alleen was hij onaangenaamdie niet voor
den broeder wilde leven. Hij wekte een ieder tot deelneming op, cn drukte
aan de ouders het welzijn van hun kroost diep op het hart. Moge ook
zijn woord, uit het hart tol het hart gesproken, zoowel als dat zijner
voorgangers, weerklank daarin gevonden hebben.
Heden morgen had in het gebouw der Maatschappij lol Nut van 't Algemeen
eene zeer talrijke bijeenkomst plaats van hel Hoofdbestuur, de Afgevaardigden
der Afdeelingen en Correspondenten, ter behandeling van die punten die in
den beschrijvingsbrief aan de orde waren gesteld, en voornamelijk op de
huishoudelijke zaken der Vereeniging betrekkelijk. Des namiddags hebben
een 50-tal Afgevaardigden enz. zich aan eenen eenvoudigen maaltijd in het
IIceren-Logemcnt aan den Burg vereenigd.
Het aantal der badenden en zwemmers bij de nieuwe bad-inrigfing
even buiten de Morschpoort alhier, heeft in de maand .Tunij het aanzienlijk
getal van 6,2ö8 bedragen. Een bewijs dat genoemde inrigting aan eene
vvczcntlijke behoefte in ons midden voldoet.
Het Prov. Ulrechlsch Genootschap hield eergisteren zijne jaarlijksche
Algemeene Vergadering. Als leden werden o. a. benoemd de 1111. Dr. J.
Bosscha en Dr. L. A. te Winkel, beiden alhier. Op de vroeger uitgeschre
ven prijsvraag, betrekkelijk het leven en de letterkundige verdiensten van
Justus van Effen, was e'én antwoord ingekomen, waaraan de gouden eere-
prijs werd toegekend. Bij opening van het naambriefje bleek de schrijver
te zijn ür. W. Bisschop, Lcer.ar in de Nederl. taal- en letterkunde aan
het gymnasium te Dordrecht, die daarop insgelijks tot lid des Genootschaps
werd benoemd.
Bij de examina aan de Kon. Academie te Delft, hebben als O. 1.
ambtenaren der tweede klasse, voldoende blijken van bekwaamheid gege
ven, de IIH. K. F. BohlII. J. O. van Waveren Pancras Clifford, 11. C.
van Eybergen, M. L. E. Halewyn, F. L. van Heeckeren van Brandsenburg,
L. Mulock Houwer en C. F. Ilumme.
Te Vlaardingen is lieden de eerste haringjager aangekomen met 36 Ion
cn de tweede met 70 ton. Bijna alle puike maatjesharing.
Door de Prov. Staten van Utrecht is lot Lid van de Eerste Kamer
verkozen de Heer Mr. E. van A'oorlhuysen.
Aan den Hoogleeraar II. Bouman te Utrecht, die zich gedurende het
afgeloopen Academiejaar, tijdens de vacature in de Lilterarische faculteit,
gedeeltelijk met het onderwijs in de Oostersche talen had belast, is van
wege een aantal studenten een prachtig geschenk aangeboden.
Men verneemt dal hel Nederl. Zendeling-Genootschap gedurende de
eerste 6 maanden dezes jaars aan giften en legaten ontvangen heeft de aan
zienlijke som van ƒ15 524.53j.
Te Deventer is op 30 Junij het twaalfde Landhuishoudkundig Congres
geopend. Z. M. de Koning heeft gemeld dal hij verhinderd wordt dit
congres bij te wonen. De tentoonstellingen van landbouw en nijverheid, die
gelijktijdig worden gehoudenzijn zeer belangrijk.
Te Middelburg is in den avond van Zondag 11. een hevige brand uit
gebarsten in den Langendelft aan den hoek der Burgtwaardoor binnen
een paar uren 5 percelen geheel zijn vernield, behalve de belendende hui
zen, welke beschadigd of gedeeltelijk omgehaald zijn, om den brand in
zijnen voortgang te stuiten. Het grootste gedeelte der bevolking was van
wege liet heerlijke weder buiten. Evenwel was ieder spoedig op zijn post,
de markt was weldra geheel bezet door de spuiten uit de naburige plaatsen
waaronder 7 uit Vlissingenvan welke vooral die der marine en de man
schappen van het wachtschip zeer vele diensten hebben bewezen. Uit de
