LEYDSCHE
COURANT.
MAANDAG 22 JUNIJ.
■1837.
De Courant wordt Maandag r Woensdag en
Vrijdag uitgegeven. Die van Maandag komt
uit Zaturdag Avond.
De Prijs der Courant is f 12 in het jaar
de afzonderlijke Hommers worden tegen 10
Centen afgegeven.
BIL deze Courant behoort Bijblad jV°. 1?.
BINlXENLANDStHlT BKRlUTKlX.
LEYDEN, 20 Junij.
Uil de hierachter voorkomende advertenlie zullen onze lezers zien dat de
Azteken, een nieuw ontdekt menschenras uit Centraal Amerika, benevens
een Aardmannetje en Corona, uit Zuid-Afrika, in de volgende week op
Zomerzorg zullen te bczigtigen zijn. De dagbladen der Hoofdstad hebben
in den laatsten tijd daarvan uitvoerig gewag gemaakt, en meer dan 20,000
personen hebben aldaar die kleine wezens bezocht. Hun verblijf alhier kan
slechts kort zijn, want wij hebben uil de gedane aankondigingen gezien
dat zij zich Vrijdag aansl. in het gebouw üiligentia te 's llage moeten bevinden.
Hel getal der in het Werkhuis alhier opgeuomenen, bedroeg gedurende
deze week dagelijks 105 tol 122 personen.
Gisteren middag is onder Voorscholen hel lijk opgehaald van een mans
persoon uil 's llage afkomstig en sedert eenige dagen vermist. Kort daarna
gebeurde er op genoemd dorp een treurig voorval. Jan Kranenburg, een
man van bijna 70 jaren, was bezig om op den snoeiwagen het houtgewas
der gemeente te scheren. Om een partij goed te overzien, buigt hij zich
achterover, waardoor hij zijn evenwigt verliezende, zoodanig viel, dal hem
de sabel, waarmede hij zijn werk deed, bijna in de lengte geheel door het
lijf ging. De man had spoedig den geest gegeven.
Door de Ned. Handelmaatschappij zijn bevragl 23 schepen, als voor
Amsterdam 13, voor Rotterdam 6, voor Middelburg 3 en voor Schiedam 1.
Naar wij vernemen, heeft het van Oost-Indië te Rotterdam binnenge
komen Ncderl. barkschip JlezoekicKapt. Lammcrs van Buren, o. a. mede
gebragt een Oeran Oetangbestemd voor het Kon. Zoölogisch genootschap
Natura Arlis Magislra, te Amsterdam. (flW.)
In den loop dezer week viel aan een Veerknecht, die met een hootje
personen van Gorinchem naar Sleeuwijk overzette, het geluk ten deel dal
een steur van 150 pond in zijne boot sprong. Hel is te begrijpen dat hij
zich spoedig daarvan meester maakte.
De Gemeenteraad van Amsterdam heeft besloten om de thans bestaande
Ulrechlschepoort en brug legen schatting af Ic slaan aan de Vereeniging
voor Volksvlijt voor het op te rigten paleis. De stad zal zich, ter bevorde
ring van de verwezenlijking van dit ontwerp, eenc uitgaaf getroosten,
welke op ƒ50,000 wordt begroot, en het bestuur zal de onderhandeling
van de Vereeniging met het Depart, van Oorlog, ter verplaatsing van de
kazerne der ruiterijnaar vermogen ondersteunen.
Tc Amsterdam ontstond gisteren morgen brand in een kelder in de
St. Jacobslraal, bewoond door den schoenlapper N. C. Kristel, en wel tij
dens hij in zijn pothuis zat te werken, zijne vrouw eene boodschap deed
en, de kinderen alleen te huis waren. Op het vernemen van den brand is
K. naar zijne woning gegaan en heeft een 2-jarig kind, dat door de an
dere kinderen, toen zij den brand ontdekt hadden, was achtergelaten, uil
den in volle vlam staanden kelder gered en heeft zich daarbij belangrijk
gebrand. De kelder is geheel uitgebrand.
ln het dorp Putten nabij Harderwijk, heeft Woensdag morgen een
felle brand gewoed. 5 huizen zijn daardoor vernield.
Omtrent den moord dezer dagen onder Berlicum (Noordbrabant) op
een 9-jarig meisje gepleegd, en reeds in ons vorig nommer kortelijk vermeld
worden door dc ftoordbrabanter de volgende bijzonderheden medegedeeld
Zondag 7 Junij jl. werd in de gemeente Berlicum vermist een allerliefst
meisje van 9 jaren; kort te voren was hel nog spelende geweest met an
dere kinderen. Te vergeefs wachtten de ouders het te huis; eindelijk begon
men het te gaan zoeken eu werden de bedroefde ouders hierin geholpen
door de geburen. Alle nasporingen bleven geheel vruchteloos, tot eindelijk
de Burgemeester eene premie uitloofde aan hendie cenig narigl omtrent
het kind konden geven.
Op Zondag den 14d0» dezer, begon de gcheele gemeente te zoeken, en
eerst legen den avond gelukte hel aan twee bewoners van hel dorp, helaas!
niet de kleine lieveling, maar haar lijkje te vinden. En in welken toe
stand? Afgrijselijk om te hoorenmaar nog afgrijselijker om te zien.
Onmiddellijk plaatste de Burgemeester eenc wacht bij hel lijk en gaf nog
dienzelfden nacht, tusschen Zondag en Maandag, hiervan kennis aan de
Justitie. De Rcgler-CommissarisMr. J. W. van Bcusekom snelde dadelijk
derwaarts, bijgestaan door den Substituut-Olïieier van Justitie en den waar-
nemenden Griffier, twee Geneesheeren en den Burgemeester. Ter plaatse
aangekomen, vonden zij hel lijk van het ongelukkige wichtje in eene mod
dersloot, nabij de brug van Middelrode. De sloot was geheel met hout
omplant, zoodat hel bijna niemand daar zou hebben gevonden. Het lijk lag
met watermodderrotte bladeren en de uitgetrokken klecderen be
dekt. Bjj het wegnemen dezer onreinheden bevond men, dat het kind van
het halsje tol aan den onderbuik geheel was opengesnedenhet akelig
schouwspel vermeerderde daarbij, doordien dc ingewanden er uithingen,
even als van een stuk geslagt vee. Maar dit is nog niet alles, ook de ge-
hcele rug was opengesneden en de beenen zoodanig verminkt dat zij schier
onkenbaar waren. De snoodaard schijnt bepaaldelijk hel doel gehad te heb
ben, het kind in stukken te snijden, die te verspreiden en op verschillende
plaatsen te begravenom zoo doende zijne euveldaad minder te doen uit
komen. Alleen het hoofdje had hij ongeschonden gelalen, en men kan
bedenken welk een zonderlinge tegenoverstelling dit aanvallig gezigtje, nog
met de blozende kleuren op de wangen, met de overige, verminkte deelen
des ligchaams den aanschouwer gaf. Volgens de deskundigen moet het
kind eerst geworgd zijn.
Te Baardwijk (Noordbrabanl), werd onlangs een huis wegens bouw
valligheid afgebroken. De puin daarvan afkomstig is op een stuk land
gereden. Een jongen, toevallig in de weide loopende, vond een stuk geld,
waarmede hij naar huis liepverder zoeken deed hem nog eenige stukken
vinden. Alsioen gingen honderde aan het zoeken, en menig geldstuk werd
gevonden. De hoeveelheid zal moeijelijk te bepalen zijn. doch zooveel is
zeker dal de schal nog al aanzienlijk te noemen is. De zilverstukken heb
ben meestal de grootte van een' Hol!. Rijksdaalder; de goudstukken die
van een halven gulden met het jaartal 1612. De eigenaar van hel stuk
lands (een welgestelde boer) was toegevend genoeg om zulks toe te laten.
Vreemd is het, indien dit berigt juist is, dat die geldstukken piet bij het
laden of althans bij het lossen gevonden zijn.
Gisteren is de Memorie van Beantwoording betreffende liet wets
ontwerp op het Lager Onderwijs bij de Kamer ingekomer. Bij dc alge-
mcene beschouwingen worden de bedenkingen, vroeger bij het voorloopig
verslag der Kamer uileen gezel, nader herinnerd en de denkbeelden der
Regering daaromtrent medegedeeld. Vervolgens wordt het ontwerp artikels-
gewijze toegelicht cu verdedigd, 'l ontbreekt ons aan plaats om de in ver
scheidene artikelen voorgestelde wijzigingen op te geven, zullende later bij
de behandeling van 'L gewijzigd ontwerp in de Tweede Kamer van zelf
aanleiding bestaan lot de geregelde mededeeling daarvan. Wij bepalen ons
voor '1 tegenwoordige bij de vermelding, dal artikel 21 (thans 22), 'tgecn
de meeste tegenspraak in de Kamer had uitgelokt, onveranderd is behouden
en wat de oprigling van bijzondere scholen en 'tverleenen van subsidie
voor deze betreft, zegt de Memorie o. a. het volgende:
Dat het toestaan van het subsidie slechts zeldzaam zoude plaats hebben,
dit meent de Regering ook nog te moeten aannemen. Zij gelooft niet, dat
de hier bedoelde bezwaren zich zoo veelvuldig zullen voordoen, als wel
wordt verondersteld. Is het onderwijs in de openbare school goed en wordt
het doelmatig bestuurd, vele opvattingen, vooroordeelen zoo men wil, zul
len allengs wijken, en de behoefte aan subsidie zal in evenredigheid ver
minderen. Bovendien zal de vrijheidwelke er ten gevolge van deze wet
zal ontstaan om bijzondere scholen te openen, al ligl onderwijzers, die
daarvoor roeping gevoelen, uitlokken, om zich in zoodanige localiteit neder
te zetten, waar zij kunnen rekenen in de godsdienstige denkwijs der ouders
een bondgenoot te zullen vinden voor hunne onderneming. Maar mogt noch
het een noch het ander nilzigt verwezenlijkt wordende voorzorgen
welke alin 4 voorschrijft en moest voorschrijven om geenc misbruiken te
doen ontstaan, zullen te groole uitbreiding van dit subsidie-stelsel keeren.
's GRAVEND ACE, 20 Junij.
Ten gevolge van een verzoekschrift van F. II. van Vlissingen en 9 an
deren, betreffende eene Europesehe kolonisatie door landverhuizing in het
groot van Europeanen in hel algemeen en van Nederlanders in het bijzon
der, en door overbrenging van behoeftigen en van misdadigers naar de
bezittingen van den Staat in den Indischen Archipel, met uitzondering van
Java en Madura, is bij Kon. besluit eene Commissie ingesteld, om kennis
1e nemen van dat verzoekschrift en te onderzoeken of en in hoeverre dc
Regering zich zou kunnen en belmoren te vereenigen met de daarin ont
wikkelde denkbeelden en vervatte voorstellen en om bij bevestigende be
antwoording der vraag, de maatregelen voor te stellen, welke van Rege
ringswege zullen kunnen en behooren genomen te worden om zoodanige
kolonisatie, hetzij regtstreeks te bewerkstelligen, hetzij middellijk te be
vorderen of om bij een tegenovergesteld gevoelende middelen aan de
hand te gevenwelke kunnen leiden om de ontwikkeling der zedelijke en
stoffelijke belangen dier bezittingen te bevorderen. Tol leden dier Commissie
zijn benoemd: de lieer J. J. Rochussen, voormalig Gouv.-Gen. van Nederl.
lndiii (Voorzitter); A. L. Weddik, voormalig Gouverneur van Borneo; M'1.
JE. Baron Mackay, lid van de Tweede Kamer; Mr. B. W. A. E. Baron
Sloet tol Oldhuis, lid van de Tweede Kamer; P. Jeekel, voormalig Gou
verneur der Moluksrhe eilanden; F. C. Donders, Hooglecraar Ie Utrecht;
