LEYDSCHE
COURANT.
1857.
WOENSDAG 13 MEI.
De Courant wordt MaandagWoensdag en
Vrijdag uitgegeven. Die van Maandag komt
uit Zaturdag Avond.
De Prijs der Courant is 12 in liet jaar
de afzonderlijke Nommers worden tegen 10
Centen afgegeven.
BHVNENLANDSCIIE BERIGTËN.
LEYDEN, 12 Mei.
Uit het Jaarlijksch Verslag omtrent den toestand der Gemeente, door
Burgemeester en Wethouders aar. den Gemeenteraad ingediend, deelen wij
de volgende hoofdbijzonderheden mede
Hoofdstuk I. Bevolking. De wettig gedomicilieerde bevolking bedroeg
op 1 Januarij 1856 een getal van 3G,129 personen, deze onderging gedu
rende dal jaar eene vermeerdering door geboorte van 1228 en door vestiging
in de gemeente van 1318; daartegen eene vermindering van 881 door sterfte
en van 1686 door vertrek uit de gemeente, zoodat die bevolking op den
3D'™ December 1856 was gedaald lot 36,108; opleverende eene vermindering
van 21 personen. Feitelijk waren evenwel op dat tijdstip aanwezig 36,451
personen, daar zich alhier bevonden 886 personen, die niet lot de wettige
bevolking behoorenmaar daarentegen 543 personentot die bevolking be-
hoorende, elders lijdelijk verblijf houden. Voorts waren er 857 personen
tot de landmagt behoorende, 35 gevangenen, 288 besledelingen en bedelaars
in de koloniën der Maatschappij van Weldadigheid, die gedeeltelijk ouder de
wettige en overigens onder de feitelijke bevolking begrepen zijn.
Hoofdstuk II. Verkiezingen en Gemeentebestuur. Blijkens de kiezers
lijsten was het getal kiezers voor de Tweede Kamer 1021voor de Prov.
Staten 1019 en voor den Gemeenteraad 1441. De gewone verkiezing voor
de Tweede Kamer had plaats op den 10den Junij. Van de 1151 geldig uit-
gebragte stemmen verkreeg Jhr. Mr. D. T. Gevers van Endegecst 833 stem
men en dus de volstrekte meerderheid. De benoemde kon van wege zijne
verkiezing tot Minister van Binnenl. Zakendeze betrekking niet aannemen.
Dien ten gevolge had eene nieuwe stemming plaats, die, daar het getal stem
briefjes grooter was dan het aantal kiezers, niet geldig was. Bij eene
tweede stemming verkreeg Mr. G. Groen van Prinsterer 1126 stemmen en
dus de volstrekte meerderheid. Deze laatste heeft de benoeming aangenomen.
Voor de Prov. Staten werden herkozen de 1111. Mr. H. C. Huyser en Mr.
H. Cock. Ook moest er nog eene buitengewone verkiezing plaats hebben
voor de opengevallen plaats door de verkiezing van den Heer A. Hartevelt Jz.
tot lid der Eerste Kamer. In zijne plaats werd gekozen Mr. N. Sikkel Groos.
Bij de verkiezing voor den Gemeenteraad, wegens het overlijden van Mr.
G. P. van Outeren en het bedanken van Dr. H. R. de Breuk, werden tot
die betrekking gekozen Mr. C. W. Hubrecht en Mr. P. du Rieu Jr.
Hoofdstuk III. Beheer der Gemeente. De regeling en beschrijving van
de boeken, charters en papieren, lot het Archief der Gemeente behoorende,
gelijk die laak bij Raadsbesluit van den 19don April 1855, voor den tijd van
twee jaren aan Jhr. W. J. C. Rammelman Elsevier werd opgedragen, is
gedurende het jaar 1856 met ijver en zorg voortgezet, ten gevolge waarvan
den 15d(,n Mei weder aan den Gemeenteraad werden overgelegd twee regis
ters, als: a. van handschriften van kerkelijke zaken in betrekking tot deze
Stad van 1578—1749; b. van adviezen en rapporten van het llof van Holland
en der gecommitteerde Raden, alsmede reqnesten en andere stukken, bij de
Staten van Holland ingekomen van 15971644. Alsmede later eer. register
van stukken de gilden betreffende en in het Archief dezer Gemeente aanwezig.
Hoofdstuk IV. Geldmiddelen. De rekening over 1855 bedroeg in ontvang
ƒ338,091 28) en in uitgaaf 327,335.01 ij, en sloot dhs met een batig slot van
ƒ10,756.27.
Bij de begrooting der inkomsten en uitgaven voor het dienstjaar 1857
werden de inkomsten geraamd op ƒ332,638.361 en de uilgaven op ƒ326,892.87,
.zoodat men op een batig slot van 5,745.49j rekent.
Ten opzigte van de plaatselijke belastingen besloot de Gemeenteraad den
;30ste" October dat voor het jaar 1857 eene andere belasting dan de inge
voerde hoofdelijke omslag zou gevolgd worden. Nadat verschillende voor
stellen ter uitvoering van dat besluit waren gedaanin beraadslaging geko
men en verworpen, kwam den 24slcn December eene herziening lol stand,
bij de behandeling der begrooting voor 1857waarbij bepaald werd dat er
plaatselijke belastingen zouden worden geheven op den turf, de steenkolen
en cokes, het brandhout, de boter, de honden, een wig- cn weegloon en
eindelijk het ontbrekende door eenen hoofdelijken omslag, onder de oude
benaming van lantaarn- en brandspuilengeld, nacht-, brand- en klapwa-
kersgeld, zoude worden gedekt.
Hoofdstuk V. Gemeente-werkenenz. De gebouwen der Gemeente, tot
verschillende einden bestemd, zijn in behoorlijken staat onderhouden. De
kosten voor gewoon onderhoud zijn geweest 14,595.10. Door den afstand
van het onbebouwd gedeelte van den grond der kleine Ruïne ter bebouwing,
is dat plein't welk in de laatste jaren in een als zoodanig bruikbaren
toestand was gebragt, aan de openbare dienst onttrokken en voor dat
gedeelte van den open grond, dat aan den voor velen onvergetelijkcn ramp
van Leyden herinnert, het vooruitzigt geopend om in vorigen bebouwden
staat te worden hersteld. De Gemeenteraad heeft bij besluit van den 3dc"
Julij dezes jaars, dien grond afgestaan aan IIH. Curatoren van 's Rijks
Hoogescboolten einde daarop te stellen een Rijksgebouw ten dienste van
het PhysischChemisch cn Anatomisch onderwijs.
Hoofdstuk VI. Medische Politie. De krankzinnigen uit deze Gemeente
worden in den regel, wanneer zij op kosten der Gemeente moeten geplaatst
worden, verpleegd in het St. Joris Gasthuis te Delft; hun getal bedroeg
op 31 December 1856 36.
In het Caecilia-Gasthuis zijn in 1856 verpleegd 446 zieken, een getal
veel grooter dan in vorige jaren doch kleiner dan in 1855. Van die zie
ken zijn 321 hersteld ontslagen, niet hersteld ontslagen 35 en 48 overleden.
De staal der sterfte was dus gunstiger dan in 1855. Op 1 Januarij 1857
bleven er in behandeling 42 lijders. In de Stads-Apolheek zijn gereed ge
maakt 28,205 recepten, dus 9,526 minder dan in 1855.
In het Nosoeouiium Academicum zijn gedurende dat jaar opgenomen:
322 lijders. Vervolg hierna).
Door het Prov. Genootschap voor Kunsten cn Wetenschappen in
Noordbrabant, is de Heer Dr. J. F. F. Wap met de zilveren medaille be
kroond geworden, voor zijne ingezondene geschiedkundige verhandeling
over de Heeren van Cuyck.
Aan 't Nieuwe. Diep is van Amsterdam aangekomen, het op 'sRijks
werf aldaar nieuw gebouwde oorlogsfregat met sioomvermogen Wassenaar,
hetwelk om deszelfs schoonen en kolossalen vorm een ieders bewondering
wekt. Dit schip zal daar opgetuigd worden en vervolgens naar Ylissingcn
vertrekken, om gekoperd en verder gereed gemaakt te worden.
Uil Harderwijk wordt aan het Ubl geschrevenRuim 2 jaren gele
denvlugtte uit Groningen een Kapitein-Doctor, nalatende eenige aanmer
kelijke schulden, ten bedrage van p. m. ƒ9000. Zich welligt thans veilig
wanende, liet hij zich te Lorrich voor de Ilollandsche dienst werven en
kwam zoo hij mecHde, geheel onbekend te Harderwijk aan. Doch bij de
eerstvolgende keuring werd hij door de Doctoren de Meijer en Raland,
herkend. Eerstgenoemde gaf daarvan onmiddelijk kennis aan den Kolonel,
die den voortvlugtige op liet rapport deed komen. Hij werd ondervraagd
en terstond in verzekerde bewaring gebragt, om binnen weinige dagen
voor den krijgraad teregt te staan.
In genoemde stad zijn in de vorige weck door een span vissehers 14,000
en later nog 16,000 stuks ansjovis aangebragt.
De Herv. gemeenten te Oost-Zaandam, Koog aan de Zaan, Zaandijk,
Westzaan, Krommenie en Jisp, hebben onder elkander eene beurs gesticht,
ten behoeve der weduwen en weezen harer leeraren. Zij hebben zich ver
bonden om voor ieder harer dienstdoende Predikantengedurende 10 jaren
jaarlijks eene som te storten van ƒ100.
Te Stadskanaal (Groningen) is ter bevordering der Synodale leening door
den Kerkeraad eene inteekening geopend, die weldra 1,200 opbragt.
De nasporingen omtrent de verzakking langs den kaaimuur te Nijme
gen hebben, naar men verneemt, met zekerheid doen blijken, dat die ver
zakking niet ontstaat van de rivierzijde, maar door van boven komende
wellen. Bij de reeds gedane uilgravingen is binnen de kaai een muur ge
vonden, en in dien muur eene scheur, die waarschijnlijk het welwater
doorlaat, ten gevolge waarvan eene uitspoeling of ontgronding plaats heeft,
waardoor de verzakking ontstaat. Men hoopt spoedig middelen in hel werk
te kunnen stellenom de verzakking duurzaam tegen te gaan.
De Leeuw. Cour. berigt dat de vrouwdie aldaar zoo noodlottig een
einde aan haar leven heeft gemaakt (zie ons voorlaatste nommer)zulks
niet uit vrees voor haar man heeft gedaanmaar wel om dat in het huis
mede een aantal voorwerpen waren gevondendie men gelooftafkomstig
te zijn uit huizen waarin zij werkte.
Te Zwolle ging 11. Zaturdag het eenigst meisje eencr arbeidende weduwe
bij vrij hevigen wind, vuur halen; op straat komende, vatten hare kleederen
vlam en in een oogenblik stond het meisje in lichtelaaijen gloed. Niette
genstaande er oogenblikkelijk ludp werd verleend, is haar toestand aller
treurigst.
Uit Goes wordt gemeld dat er verregaande ongeregeldheden hebben
plaats gehad onder de arbeiders aan het kanaal te AYcmeldingen. Zij wil
den de overige arbeiders mede tot staking van het werk overhalenplunder
den de zoetelaarstenten enz. Men heeft de militaire magt van het fort
Bath moeten ontbieden om aan dit alles een einde te maken.
Vrijdag middag is er door het slooken van vuur op de heide brand
ontstaan in een mastenbosch, ouder het gehucht de Wildert, gemeente
Zundert (Noordbrabant), toebehoorende aan den Heer Michauxwonende te
Bibemonl in Frankrijk. Meer dan 400 personen in den omtrek werkzaam
