klasse zal slechts levenslang benoemd worden, terwijl in de tweede klasse
die betrekking erfelijk zal zijn. De eersten zullen door de Koningin benoemd
worden. De tweede klasse zal uit Generaals en Edellieden bestaandie een
inkomen van 15 a 20,000 piasters genieten. De Aartsbisschoppen zijn reg-
lens leden van den Senaat.
ITALIË.
Door eenige Officieren van het Fransche bezettingsleger is cene kaart
van den Kerkelijken Staat vervaardigd. Zij hebben daarvan een exemplaar,
in 4 bladenden Paus aangebodendie over het werk zeer voldaan was.
Te Rome is weder eene rooverbende ontdekt. Deze bende had meer
dan 30 belangrijke diefstallen met huisbraak gepleegd, en zoude daarmede
zijn voortgegaan, zoo niet een heler, de politie er van had verwittigd,
voor welke dienst de wet hem straffeloos verklaart.
Nabij Alessandria worden 20,000 man Sardinische troepen vereenigd.
Het oogmerk daarvan moet alleen het houden van krijgsoefeningen zijn.
DENEMARKEN,
In den Deenschen Rijksraad is door den Minister van Financien eene
voordragt gedaan tot regeling van het gebruik, hetwelk van de gelden ge
maakt zal wordendie wegens den afkoop van den Sondtol in 's lands kas
zullen vloeijen. Volgens dat voorstel zouden 1,200,000 Rd. tot bestrijding
der loopende uitgaven gebezigd, en voorts op den Minister van Financiën
volmagt verstrekt wordenom eene gepaste som tot den aankoop van staats
schuldbrieven te gebruiken. Uit Elseneur zijn bij den Rijksraad een aan
tal adressen, zoo van de gemeente als van bijzondere personen, ingekomen,
alle strekkende om vergoeding te erlangen van de schade, welke door de
afschaffing van den Sondtol aan die plaals en hare bewoners berokkend is.
OOSTENRIJK.
WEENEN, G April.
Eenige dagen geleden hebben 2 Slavoniërs, in weerwil van het strenge
toezigt, middel weten te vinden om bij gelegenheid van een gehoor, lot
den Keizer door te dringen. Daar zij geen hofcosluum droegen, wilde
men hen verwijderenmaar zij weigerden de zaal te verlatenspraken met
veel levendigheid, zonder dat men iets anders kon begrijpen dan de woor
den: ii Majesteit, verraad." Ten laatste was er een jong mensch, die hen
begreep; en die verklaarde, dat zij waren gekomen; om den Keizer te ver
wittigen van cene zamenzwcringstrekkende om Z. M. gedurende zijne reis
in Hongarye te vermoorden. Het gelukte eindelijk hen te verwijderen en
zij werden voorloopig in hechtenis genomen. Men gelooft dat deze personen
op de eene of andere wijze zijn misleid.
RUSLAND.
De betrekking tussclien de Russische en Oostenrijksche Regeringen
staat niet op den besten voet. Vorst Eslerhazy, Oostenrijksch Gezant,
zal eerstdaags huiswaarts keeren, ten gevolge van een hem verleend verlof.
Aan de sluiting van een nieuw handelsverdrag tussclien Rusland en
Frankrijk wordt geen geloof meer gehecht. De Russische Regering heeft
onlangs aan de Pruissisehe zeer stellig verklaard, dat het met geenen Staat
van Europa nieuwe handelsovereenkomsten wilde aangaan, voor dat de
aangevangenc herziening van het Russische tarief van regten op den in- en
uitvoer tot stand gebragt zou zijn.
TURKTE.
De Sultan heeft aan de Echtgenoole van den Groot-Vizier eene prachtige
armband, met zijne beeldtenis voorzien, geschonken. Dit geschenk moet
zoowel in rijkdom van edelgesteente als in bewerking uitmunten.
Voor het vertrek van de Engelsche vloot heeft de Sultanop zijn
verlangen, het Admiraalschip Royal Albert bczigligd, en is aan boord van
dat schip pleglig ontvangen.
De Engelsche en Fransche Gezanten te Konslantinopel hebben een af
scheidsmaal aan den Admiraal Lyons gegeven. De bevolking, zoowel als
de Regering, ziet hem met genoegen vertrekken, omdat het daaruit ten
duidelijkste blijkt dat al de moeijclijkhedcn die de Engelsche scheepsmagt
in den Bosporus hebben doen verblijven, zijn opgeheven.
De Regering heeft te Londen 10 stoomboolen besteld voor de dienst
in de Zwarte zee, zooals zulks bij het verdrag van Parijs is bepaald.
Tijdens het overlijden van den laatsten Onder-Koniug van Egypte,
Abbas-Pachaliep het gerucht dat deze in zijn eigen paleis verworgd was
en dat de moordenaars zich uit de voelen hadden weten te maken. In den
nacht van den 25slen Maart zijn nu 3 Cireassiers te Konstantinopel ver
moord door 2 bedienden van den zoon van Abbas-Pacha, die zich thans
aldaar bevindt. De moordenaars verklaarden vroeger in dienst geweest te
zijn van Abbas-Pacha, dat hunne slagtoffere de moordenaars waren van den
vroegeren Onder-Koning van Egyptedat zij hen sedert hunne aankomst
hadden herkend, en niet uit het oog verloren vóór dal zjj den dood van
hunnen ongelukkigen meester hadden gewroken.
Betuwsclic Novellen, door J. J. CREMER.
Haarlem 185G.
Onze provintiale almanakken hebben voornamelijk eene archaeologische
strekking en daardoor minder eigenlijk gezegden letterkundigen naam. Bij
gevolg moet het dubbel verwondering wekkendat eenige stukjes in de
boerentaal der Betuwe door den jeugdigen landschapschilder Cremer geschre
ven en gedurende de laatste jaren in de Geldersche volks-almanak geplaatst,
niet alleen langzamerhand tot de kennis van het algemeen zijn doorge
drongen, maar, inzonderheid na de verschijning van zijn laatste verhaal
(Deinc-Meu)de ingenomenheid van het letterkundig gedeelte des lands zoo
danig hebben opgewekt, dat de schrijver tegenwoordig onder onze meest
oorspronkelijke penvoerders genoemd wordt en onderscheidene boekverkoo-
pers het verzoek tot hem rigtlcn, die kleine vertellingen, tot een bundel
verzameld, in het licht te geven. De Erven Loosjes te Haarlem werd het
toegestaan, en voor eenige maanden verschenen de Betuwsche Novellen, vijf
in getal. Het zijn toonbeelden van eenvoudigen, onschuldigen verhaaltrant;
meesterstukken van even eenvoudig, onschuldig en frisch gevoel. Men be
speurt duidelijk, dat de schrijver, ook hierin gelijk aan onze oude meesters,
niet wist, hoe mooi was wat hij deed; daardoor is er iets opregts, waars,
eigenaardigs in de novellen gekomenhetwelk in tegenstelling is met heel
veel wat in ons land van de pers komt envoor enkelen althansonlecs-
baar-gemaakt, ten gevolge van allerlei praalzieke verslrooijingenuitvalt,
en gaat er een geur uit op en ligt er een waas over, dat den gevoeligen
mensch wel treft, den man vatbaar voor humor wel een traan ontlokt en
de teederste snaren doet trillenmaar ontsnapt aan alle ontleding. Ten ge-
gevolge van die onbewustheid, is de schrijver ook zoo objectief. Nooit
eenige eerzuchtige beschrijvingnooit op den voorgrond de natuur in
phrasentooi en woordenkeur gehuldof zich opgehouden hij stoffelijke bij
zonderheden ge voelt den middag op het zonnige hooiveldmaar de boeren
en boerinnetjes gaan stilletjes hun gang, zonder zich om hun lezer te be
kreunen. Om den mensch zeiven, om diens geest en gemoed, is het den
schrijver te doen, en gij staat verbaasd en verrukt over de poëzijdie Cre
mer uit de waarheid haalt, en over het ideaal, dat hij uit de werkelijkheid
weet af te zonderen zonder deze ooit te benadeelen. Tevens predikt hij
stilzwijgend de gulden les, dat zedelijk, waar zij een algemeen menschc-
lijk gebied betreden en het een algemeen menschclijk belang geldt, allen
gelijk staan en de landbouwer, even kiescheven fijn, even edel, door
een zelfde gevoelal is het dat hij het niet in door de wereld vooraf be
paalde vormen uitdruktbewogenbestuurd en doordrongen wordt en in
zekeren zin even fatsoenlijk man is als de heer wiens land hij bearbeidt.
Er zou, wilde men de Betuwsche Novellen met de voortbrengsels van
Auerbach en anderen vergelijken, een uitvoerig opstel over deze inderdaad
belangrijke verschijning in onze vaderlandsche kunst te schrijven zijn. Dit
bestek gedoogt zulks echter niet. Wij bepalen ons slechts tot de bewering,
dat Cremer zijne plaats vindt tussclien Sand en Conscience, minder kunstig
en overdreven dan de eerste, minder kinderachtig en oppervlakkig dan vaak
de laatste zijn kan. Als man der kunst staat Cremer ongetwijfeld hooger
dan de Belgische romanschrijver; daarbij is hij degelijker dan Sand en
loopt er door al wat hij voortbrengt een ader van gezond en zuiver gods
dienstig gevoel, welke een liefelijken indruk geeft en bij Sand meestal ge
mist wordt of vervangen door eene soort van wijsgeerige en staatkundige
godsvereeringwaarmede zich Nederland niet kan vereenigen.
Onder de hoedanigheden, waardoor zich Cremers werk onderscheidt,
noemen wij, magt over zijn onderwerp, spaarzaamheid, gemakkelijken slag
van verhalenvoorstellenvoortzettenaan een hechtenovergaan van den
eenen toon in den anderenhet nemen en doen van gelukkige wendingen en
grepen(De regte Josef blz. 25) en het in zekeren zin onwillekeurig bereiken
eener groote verhevenheid door de meest ongezochte middelen ('t Kriekende
Kriekske blz. 133). Gaarne haalden wij de brokken aanwaarop wij het
oog hebbendoch moeten ons bekorten. Wilden wij vervolgens nog kritiek
uitoefenenzouden wij ons inzonderheid naar een gebied dienen te begeven
waar Cremer het landleven en den boerenstand ontrouw wordt, en enkel de
Betuwsche Novellen liggen voor ons. Na de uitgave zijn ze door een zesde
't Kriekende Kriekske, tot een half dozijn vermeerderd. Slechts een half
dozijn verhaaltjes! Oppervlakkig beschouwd, welk een gering letterkundig
contingent! maar belangrijker voor de regtbanlt van den goeden smaak en
de ware kunst en waarschijnlijker voorwaarden van leven bevattende dan
menig paar lijvige boekdeelen.
Anacre'on n'a laissé qu'une page
Qui flotte encor sur l'abime du temps.
L. April 1857. J. K.
Wij kunnen ons evenwel niet weerhouden terug te wijzen op de oude Wcsscls en
zijn gezin, blz. 113118, en Deine-Meu blz. 7678.
Butr0crItjfic £?tanb.
Tan den 2 tot en met den 8 April 1857.
BEVALLEN: J. Ilemerikgeb. Olgaar, D. E. de Groot, geb. Ooijendjjk,
tweel. D. en Z. M. Louwrier, geb. Stavleu, Z. M. Bink, geb. Smit, D.
H.Dirkze, D. A. Cornet, geb. van der Krogt, Z A. E. Sommeling, geb.
van der WoerdZ. M. J. van Heuzcgeb. Steenstraten D. M. M. Arbouw
geb. Cedron, J. Groencveldgeb. Smit, Z. E. van Dokkum, D. levenl.
H. G. van Poelgeest, geb. Jutting, D. M. Nieuwenburg, geb. Wakka, D.
M. P. Sleglenhorstgeb. AnibaD. C. van den Broek geb. EtienneD. M.
J. Boerma geb. Teunissen D. II. WagemakerZ. levenl. M. C. Ramak
geb. Taffijn D. L. C. Heymans, geb. Zitman, Z. M. Harlandgeb. Ruiter,
Z. C. Ramakgeb. AalberseZ. S. L. van der Leek geb. HoefsmitZ.
M. A. van Dijkgeb. HaanD. E. S. LavermanD. C. M. van Oerlegeb.
Verwijs, D. C. Boer, geb. MaasbachZ. A.de Kier, geb. Guldemond, D.
C. II. Woulerloodgeb. BlomD. C. van der Reyden geb. LefeberD. F.
Vinkesteyn, geb. Trel, D. M. Buskens, geb. Guley, D. B. 11. Rombaut,
geb. FischerZ. J. M. Pleviergeb. PielaneD. S. E. SiljceZ.
GEHUWD: A. du Mortier, Jm. en M. Verhoogt, Jd. A. Heusen, Jm. en
J. Robbers, Wed0. A. J. L. Musseri, Wedr. en D. de Vet, Jd. K. van Vliet,
Wedr. en A. C. Peulen, Jd.
OVERLEDEN: Francisca Smit, 19j.Catharina van Lendt, 76 j. II.
Ondshoorn 63 j. P. van Schaik 22 j. H. van DisselZ.1 j. en 3 m. M.
Meerburggeb. Colpaar88 j. L. Lozie geb. Vermey59 j. II. van Ooijen
53 j. A. Plalteel, Z., lj.enSm. M. S. J. van der SpruylD.,2m. J.
Blink53 j. P. Brunenberg 78 j. H. van den Hoek 47 j. C. van Dijk
D.12 j. M. van Wijk D.13 m. A. M. Franchimon geb. Caltel41 j.
A. J. Sloos, 20 j. J. Heykoop, Z. 11 w.