LEYDSCHE
COURANT.
1857.
VRIJDAG 23 JANUARIJ.
X'. 10.
De Courant wordt MaandagWoensdag en
Vrijdag uitgegevenDie van Maandag homt
uit Zaturdag Avond
De Prijs der Courant is ƒ12 in het jaar
de afzonderlijke Hommers worden tegen 10
Centen afgegeven.
BWNENLANDSCBE BERIGTEN.
LEYDEN, 22 Januarij.
Eergisteren avond hield de Leydsche Afdeeling van de Maatschappij van
Fraaije Kunsten en Wetenschappen eene openbare vergadering. De aankon
diging dat Mr. J. van Lennep daarbij als spreker zou optreden was genoeg
zaam geweest om een zeer talrijk publiek bijeen te brengen, waarvan de
hoog gespannen verwachting niet is te leur gesteld. Spreker droeg in den
hem zoo bijzonder eigen ouderhoudenden stijl en toon een verhaal voor uit
de 17de eeuwbetreffende de familie van den Iloogleeraar Vossius.
Gisteren had te 's Gravenhage de openbare verloting plaats van kunst
werken onder de inteekenaars op den 18dcn jaargang van de Kunstkronyk.
Van de schilderijen is N°. 7 van S. L. Verveer, een landschap bij Wijk
aan Zee, te beurt gevallen aan de HH. Schreuder en van Baak alhier, en
N°. 9 van J. Spoel, eene schaakpartij aan den Heer E. J. Brillmede alhier.
Gisteren namiddag ten half vijf ure viel Sara Laurier, huisvrouw van
J. Guley, wonende op de Binnenvestgracht, in het water, door het opvan
gen van warm water uit de waterloozing der stoomfabriek van den Heer
van Geer op hel Levendaalen was weldra van den kant gedreven en in
zinkenden staat. Op het angstgeschreeuw van eenige vrouwenkwam een
fabriek-arbeider van genoemden Heer, met name Izak Korenhof, oud 24 jaar,
toesnellen, sprong zonder aarzelen in het water en redde de vrouw van een'
anders gewissen dood. De vrouw is welvarend. Men zegt dat Korenhof
zich reeds vroeger door eene gelijksoortige daad lofwaardig heeft onder
scheiden.
Uit het verslag dat de Commissie van opperloezigt en beheer van de
in December 1855 alhier opgerigte Kweekschool voor de Zeevaartonlangs
van het eerste jaar van haar bestaan heeft gegevenonlleenen wij hier het
volgende
De Commissie roemt velerlei welwillende medewerking en krachtdadige
ondersteuning die van haar van vele kanten te beurt viel. Zij brengt vooral
haren dank aan den voormaligen Minister van Marine den Heer Smit van
den Broecke, die al het mogelijke heeft gedaan om de zaak op goeden voet
te brengen.
De stedelijke Regering stond een stads gebouw voor takelplaats af, eenige
aanzienlijke ingezetenen schonken hunne giften; dit fonds werd later aan
zienlijk vermeerderd door de opbrengst van een declamatorium door HH.
Studenten. Voorts kwamen er boeken in voor een leesbibliotheeken deden
2 Heelmeesters het aanbod om bij voorkomende gevallen gratis hunne dienst
te bewijzen.
Zoo kwam de inrigting tot stand en gelukte heteen kanonneerboot met
10 koppen bemand, door de stad heen in het Galgewaler bij de takelplaats
op stroom te krijgenen werd onder 's Ministers goedkeuring een reglement
op de school vastgesteld.
De lessen begonnen met een 20-tal, en slaagden, in weerwil van het
vreemde der zaak, uitnemend. In dit eerste jaar meldden zich 120 knapen
aanvan welke er wel om verschillende redenen velen afvielen of terug
traden; maar toch 38 als scheepjongens werden toegelaten en 5 als matrozen
4de klasse, en nog 2 als stuurmansleerlingen, terwijl er weldra nog 3 voor
de dienst zullen gereed zijn.
De uitkomst is derhalve, dat 48 jongelieden, die kort geleden nog voor
een groot deel nutteloos en werkeloos ronddoolden cn eene donkere toe
komst te gemoet gingen, nu tot een nuttig bedrijf, tot eene eervolle be
trekking, tot een gezonde levenswijs, lot een voordeelig bestaan, wij
zouden haast zeggen lot hunne maatschappelijke beslemming zijn gebragt,
en dat binnen zoo kort tijdsbestek; terwijl de kosten, die hun verblijf op
de kweekschool aan de Commissie veroorzaakt heeft, niet meer hebben be
dragen dan ƒ10 per hoofd.
Wat hun tot geene geringe voldoening verstrekt, is dit, dat zij van
geen dezer in dienst zijnde jongelingen, andere dan gunstige rapporten ont
vingen, zoo wat hun gedrag als wat hunne bruikbaarheid aangaat, en
bijzonder gunstig zelfs was het bcrigt aangaande een 9-tal hunnerdie het
voorregl genoten van geplaatst te worden op 's Lands stoomschip de Merapi,
aan boord waarvan Z. K. H. de Prins van Oranje zijne laatste reis ge
daan heeft.
De staat waarin thans de kweekschool verkeert, kan voldoende geacht
worden.
Voor den goeden staat van het oorlogsvaartuig met toebehooren en ma
terieel wordt op de uitslekendste wijze van wege het Gouvernement zorg
gedragen. Aan het gansche personeel der equipage mogen zij lot hunne
bljjdsehap een goed getuigenis geven. Hun goed voorbeeld oefent een gunsti-
gen invloed op de kweekelingen uit. Orde en tucht worden met gepaste
gestrengheid gehandhaafd. Onzedelijkheid en ruwheid in woorden of ma
nieren worden niet geduld. Voor de godsdienstige opleiding der kweeke
lingen wordt, naar den cisch hunner respective kerkgenootschappenge
waakt en gezorgd. De lessen worden met stiptheid gehouden en dikwerf
door een der leden van de Commissie bijgewoond. De oefeningen inenteren,
rocijen enz. geschieden nimmer dan onder het zorgvuldigste loezigt der
leermeesters, en opmerkelijk is het dat daarbij nog geen enkel ongeluk
heeft plaats gehad.
Ook de tegenwoordige Minister van Marine, gaf reeds menig blijk zijner
goedkeuring en welwillendheid. Men teil daaronder ook de toezending
van een volledig modelvaartuigten gebruike bij de instructie. Dit keurig
en kostbaar voorwerp heeft de noodzakelijkheid doen inzien om, na ver
kregen verlof van de stads Regering, eene belangrijke verandering van het
inwendige der takelplaats te bewerkstelligen. Dit heeft wel eene aanmer
kelijke vermindering van het kleine fonds te weeg gebragt; maar tevens
eene in 'l oogvallende verfraaijing en meer doelmatige inrigting der geheele
localiteit. liet bovengemeld modelschip is nu geplaatst in een wel verlicht,
geheel afgeschoten vertrek, dat in den winter behoorlijk verwarmd, aan al
de vereischten van eene geschikte leerkamer voldoet. Aan de zijde van een
kleiner vertrekdat vroeger reeds werd afgeschoten om te dienen lot kan
toor en bewaarplaats der bibliotheek en van de door liet Gouvernement
verstrekte matrozenpakjeszal eerlang een eenvoudige toestel ingerigt
worden voor gymnastische oefeningenwaarin het geven van onderwijs
door een bekwaam leermeester in dat vak gratis is aangebodenterwijl
ook het Genootschap Mathesis Scientiarum Gcnetrix, op zeer billijke voor
waarden, den toegang lot zijne lessen heeft opengesteld voor zulken der
kweekelingen, die begeerte en aanleg mogten hebben, om in reken- en
wiskunde en regtlijnig leekenen verder opgeleid te worden. Door de beide
sluurmans-lcerlingen wordt hiervan geregeld gebruik gemaakt.
De Commissie bestaande uit de 1IH. A. Rulgers van der Loeff, M. A.
Kluit, J. F. Sandifort en C. W. Hubrecht, eindigt haar verslag met den
wensch naar meer middelen om beter te kunnen zorgen voor de voeding
der armste kweekelingenvoor hunne physische ontwikkeling zoo onont
beerlijk. Zij betuigt haar leedwezen en verwondering, dal ouders en voog
den en regenten van weeshuizen voor de hunnen niet meer van deze zoo
gunstige gelegenheid gebruik maken. Moge de uitkomst van het eerste jaar
daartoe gunstig op de toekomst werken, terwijl de Commissie ten slotte
verklaart dat iedere bijdrage tol hare kas, die er, al heeft de Commissie
uit bescheidenheid geene opzeltelijke aanvraag gedaan, zoo groote behoefte
aan heeft, haar hoogst welkom zal zijn.
En waarlijk de Commissie heeft wel aanspraak op medewerking; want
onder veel bezwaren hebben zij eene inrigting tot stand gebragt, die voor
onze stad op den duur rijke vrucht kan dragen, en waarbij de gevers de
aangename voldoening smaken kunnen dat ze nu hun geld niet meer behoe
ven te wagen aan nog onzekere pogingen om zulk een school op te rigten
maar dat het dient tot bevestiging en meerderen bloei dezer indedaad lof
waardige en hoogst nuttige instelling.
De Agent voor het Dep. van Koloniën te Amsterdam, zal op Zatur
dag 31 dezer in 's Rijks koloniaal magazijn op den Buitenkant aldaar, aan
den minst inschrijvende bij gezegelde biljetten aanbesteden: de levering van
gedurende dit loopende jaar benoodigde kooi- en baksgoederenvoor de
uitzending van troepen naar de Oost- en West-Indiën, bestaande in: hang
matten, matrassen, kussens, wollen dekens, enz. enz.
Door het Prov. Gereglshof in Noordholland is G. G. Valk, beschuldigd
van poging tot moedwilligen manslag met voorbedachten rade, in het vorige
jaar op een der bewaarders in de gevangenis te Hoorn gepleegdveroordeeld
tot 15 jaren tuchthuisstraf.
Ten gevolge van den nadeeligen afloop der vischvangst is de armoede op
het eiland Schokland ditmaal weder zeer groot. Vele personen steken van
daar naar Kampen over om in die streken het noodige voedsel af te bedelen.
Uit 's Hertogenbosch wordt gemeld dat de economische hroodbakkerij
welke men voornemens was aldaar op te rigtenniet tot stand zal komen
daar de prijs van het roggebroodhet gewone voedingsmiddel der arbeidende
klasse in die strekenniet hooger is dan 28 cent de 3 Ned. en de
hoedanigheid van het brood tevens niets te wenschen overlaat.
De Noordbrabanter deelt uit St. Oeder.rode berigt mede, omtrent het
vatten van eenige belhamels van eene dievenbende:
Tusschen den 12 en 13 dezer werd in de nabijheid van het dorp op 7 plaat
sen ingebroken en gestolen. In den nacht van den 15 en 16 dezer brak een
getal dieven op het gehucht Verrenhout in een huis, bewoond door de wed.
H. de Kinderen, met hare dochters en slechts eenen knecht. Den vorigen
dag had zij eene koe verkocht en de dieven eischlen dat geldalsook de