LEYDSCHE
NT.
VRIJDAG 3 OCTODER.
J
De Courant wordt MaandagWoensdag en
Vrijdag uitgegevenDie van Maandag komt
uit Zaturdag Avond.
-—i
De Prijs der Courant is 12 het jaar;
de afzonderlijke Nommers worden tegen 10
Centen afgegeven.
BiKftEivLAivnsnny: behigten. i
LEY DEN, 2 October.
Op bet Damplein der Hoofdstad prijkt thans bel gedenkteeken aan den
volksgeest en hel leger van Nederland in de jaren 1830 en 1831door de I
Yereeniging van 't Metalen kruis opgerigt, opdat het nageslacht den moed en
trouw en opoffering dier dagen voor Vaderland en Oranjein eere moge honden.
Ook uit vroegere lijden, uit die dagen van wier benaauwdheid het na
kroost zich bijna geen denkbeeld kan vormen, leeft nog menige herinne- i
ring, bestaat nog menig gedenkteeken aan die bloedige tafereelen uit den
tachtigjarigen strijd met Spanje, die te midden der akeligheid toch aantrek- j
kelijk zijn, omdat ze schitteren door den moed en volharding der vaderen.
Zoo prijkt in de geschiedenis des Vaderlands het bang beleg dezer stad
in 1574 en het blij ontzet op den 3dc" October van dal jaar, een dag welks
jaarlijksche gedachtenisviering sedert dien tijdals tot een onvergankelijk
gedenkteeken dient van den bangen strijd voor het kostelijkste goed, de
vrijheid van den menschelijken geest.
Morgen wordt die dag weder herdacht, die merkwaardige uitredding onzer
stad uit eenen nood, welke ongeveer een derde barer toenmalige bevolking
(haar toen veel kleiner omtrek bevatte ruim 16,000 zielen) door pest en
hongersnood had zien vallenterwijl de overgeblevenen sidderden bij het
denkbeeld der vreeselijke jammerendie haar bij inname der stad door plun
dering en moord stonden te wachten.
Dat dreigend gevaar week, op 'toogenblik toen het bijna onvermijdelijk
scheenen de uitredding besliste tevens aanvankelijk het lot des vaderlands.
Zij besliste of Nederland een land van vrijheid en vooruitgang zou wezen,
dan of het als Spanje hel licht zou weren, om in de duisternis der on
kunde, den bloei des lands te zien verwelken, om Nederland te zien ver
vallen, zooals Spanje van zijne grootheid en aanzien verviel, lot een droevig
maar waarschuwend voorbeeld, hoe hel weren van licht en kennis, het ge
welddadig onderdrukken van redelijke vrijheid, een volk doet vei kwijnen
en ten ondergang leidt.
Zoo is er dan wel reden tot blijdschap en dankbare herinnering in ons
gezegend land, aan den moed en de volharding der vaderen, die den strijd
tot verkrijging en bevestiging van burgerlijke en godsdienstige vrijheid niet
opgaven, tot dat zij met opoffering van goed en bloed, haar onder Gods
zegen hadden mogen verwerven. Dat wij dan even als de menigte te Am
sterdam bij de inwijding van het gedenkteeken van 'l Metalen Kruis, ons
eendragtig verblijden, als kinderen van 'l zelfde vaderland, ons verheugende
in de onschatbare vruchten van den zegepraal der vaderen op onderdruk
king en geweld, waarvan wij hier in de Iloogesehool zulk een heerlijk,
zulk een vruchtbaar gedenkteeken mogen aanschouwen.
Waait dan vrij uit, vrolijke vlaggenzinnebeelden van vreugde en vrijheid
en zeggen wij met een' onzer uitstekendsle vaderlandsche dichters:
O dag van roemo dag van zegen
O feestdag van het vaderland 1
Eens klonk u 'I vrolijk welkom tegen.
De vrijheid, aan haar druk ontstegen,
Bood eenmaal u de blijde hand;
Toen 't afgestreden Leydcn zwichtte,
Geen sier den nacht van nood verlichtte.
Toen reest ge, en 't Vaderland herrees!
De storm joeg langs de hemeltransen,
Hel wolkgevaarte voort, dat, over Valdez schansen,
Den dappren Zeeuw den hcirtocht wees:
Gij reest, bij 't afgebeden loeien
Der winden! ziet! de wat'ren groeien,
En bruisen voor de orkanen heen
Zij dragen op de ontvoerde baren
Der vrijheid braafste martelaren,
En roepen redding uit van duizende gevaren
Lu Leydens rampen zijn geleên
Sedert den 8slcn Febr. 11., zijnde de dies natalis onzer Hoogeschool, zijn
in het Album Civium Aeademicoriinide hierna volgende inschrijvingen gedaan
Godgeleerdheid40,
Wis- en Natuurkunde2.
Letteren. 1.
Geneeskunde30.
Regten49.
te zamen. 128.
Hiervan studeren te Leyden:
Godgeleerdheid32.
Wis- en Natuurkunde2.
Letteren1.
Geneeskunde20.
Regten40.
De overige studeren aan de Alhenaea en zijn alhier ingeschreven tot het
afleggen der Examina.
Bij Kon. besluit van 30 Sept., houdende magtiging tot het uitschrij
ven der 231ste Staatsloterij, is levens art. 3 van het Kon. besluit van 6
Jan. 1831 gewijzigd, in dien zin, dal reeds dadelijk bij het uitschrijven der
loterij ook de prijzen der loten en gedeelten daarvan voor de tweede en vol
gende weken der vijfde klasse bij het plan der loterij worden vastgesteld.
Ilct VIII Hoofdstuk Marinevan de staatsbegrooting voor 1857, is
geraamd op eene som van ƒ7,311.834.30.
Uit eene bijlage tot genoemd Hoofdstuk behoorende, blijkt dal de wezent-
lijke sterkte van 's Rijks zeemagL op den laalsten Julij 1856 was als volgt:
linieschepen lsle kl. 2, 2dc kl. 3, fregatten lsle kl. 3, 2de kl. 8, schroeffre-
gallen 3, kuilkorvcllen 4, gladdekskorvetlcn 2, schroefkorvelten 5, brik
ken l"e kl. 7, schoenerbrikken 11, schoeners 4, schroefsehoeners 3, rader-
stoomschepen 17, idem 3, transportschepen 2, kanonneerbooten groot mo
del 44, idem klein model 12, idem, groot model buitens 's Lands 2,
rocikanonneerboot 1, instructievaarluigen 2, wachtschepen 3, koslschip 1.
Totaal 142, waarvan 60 in dienst, 69 die opgelegd zijn of hersteld worden
en 13 in aanbouw. De bemanning bedroeg 6538 koppen en het aantal
vuurmonden 690, waaronder 424 zware en 266 ligte.
Het IX Hoofdstuk Financiënis voorgedragen als volgt: IX A. Nat.
Schuld, tot een bedrag van ƒ34,174,083, zijnde 914,580.74 minder dan
in 1855, ter oorzake van de vermindering door de vernietiging van schuld
te weeg gebragt. 1X4?. tot een bedrag van ƒ6,400,668, zjjnde ongeveer
100.000 minder dan voor dit jaar was toegestaan.
De Heer Mp. A. J. Duymaer van Twist, gewezen Gouverneur-Generaal
van Ned.-lndië is met het schip Rotterdamin goeden welstand te Brou
wershaven aangekomen.
De Heeren van Vlissingen en C". hebbenten gevolge van liet request
van de Heeren van Enlhoven c. s.aan de Tweede Kamer gerigtaan
gaande de duiten-plaatjesook een adres aan die Kamer ingezonden
waarin zij opkomen tegen hetgeen van hen wordt gezegd, als zouden zij
thans aan hunne verpligling niet voldoen; daarin wordt ook gezegd, dat
eene hoeveelheid van 80,000 Ned. ffi niet is afgekeurd, maar dit de Rege
ring geweigerd heeft die, op grond van eenige geschillen, te ontvangen.
Dadelijk na de in ontvangst neming is men echter weder aan het werk
gegaan, en heeft men reeds in de eerste week 26,984 Ned. duiten
plaatjes afgeleverd.
Aan het Nieuwe Diep is op 28 Sept. het Bremer stoomschip Aurora
aangekomen, met eene lading runderen naar Londen bestemd. Door storm
weder was de machine onklaar geworden en het schip daardoor genood
zaakt aldaar binnen te komen. Meer dan'twee derde der lading, die uit
365 runderen en 400 schapen bestond, is dood gestormd, en in '1 openbaar
verkocht; het was een afgrijslijk gezigl die runderen, verminkt of grooten-
decls dood. Alles vond gcreede koopers, en gedurende cenige dagen zal
het publiek aldaar worden onthaald op allerlei soort van goedkoop vleesch.
In de Landbouw Cour. leest men: Door den rijks-veearts Rcimers,
te Dalenis een middel tegen de besmettelijke longziekte uilgevondendat
aanvankelijk doorslaande bewijzen van deugdelijkheid heeft gegeven. Ge
noemde veearts heeft zich bij Gedep. Staten van Friesland vervoegd, en
eenige geneesmiddelen, uit poeders bestaande, hun toegezonden. Jhr. E. D.
van Beijma heeft, door Gedep. Staten daartoe uitgenoodigdde medicijnen
laten toedienen aan 5 runderen van den landbouwer H. Stellingwerf, te
Oosterwierumdie allen genezen zijn; ofschoon reeds 2 in zóó hevige mate
kwijnden, dal men aan hunne herstelling wanhoopte. Bereids worden in
andere streken der provincie de proeven herhaald, die, als zij den goeden
dunk van het middel bevestigengewis eene goudmijn voor de provincie
Friesland en voor den verdienstelijken Reimers zullen openen.
Eerstdaags zal de zitting van de Wetgevende Kamers van het Groot
hertogdom Luxemburg door den Stedehouder, Prins Hendrik der Nederlan
den, in persoon plaats hebben. Men is zeer gespannen, om alsdan te ver
nemen, welke veranderingen in de Grondwet zullen worden voorgesteld;
door hel regeringsblad is wel eene wijziging der staatsregeling aangekondigd,
maar er is niet gezegd waarin die bestaan zal.
De dienst op den spoorweg van Landen, over Hasselt en Maastricht,
naar Aken, is op 1 October geopend. Men kan thans in ruim 8 uren lijds
van Maastricht naar Rotterdam, in 9 uren naar 's Gravenhagein 11 uren
naar Amsterdam, in J7 uren naar Hamburg en 17*- uur naar Berlijn reizen.
Te 's Herlogenbosch is het aan de justitie gelukt, een der grootste
hoosdoeners van dien omtrek gevangen te nemen. Onlangs werd er onder
de gemeente Tilburg inbraak gepleegd, en een brief overhandigd, in wel
ken onder de grofste bedreigingen van moord en brandeene som gelds
van ƒ1200 werd geëischt, dadelijk te leggen op dezelfde plaats, alwaar de
brief gevonden werd, bij welke gelegenheid cr door degenen, die de in-
