LEYDSCHE
COURANT.
VRIJDAG 22 AUGUSTUS.
V.
Be Courant wordt MaandagWoensdag en
Vrijdag uitgegeven. Die van Maandag komt
uit Zaturdag Avond,
N°. Iljl
De Prijs der Courant is 12 in liet jaar
de afzonderlijke Nommers worden tegen 10
Centen afgegeven.
BUVNENLANDSCHE BERIGTEN.
LEYDEN, 21 Augustus.
I)e faculteit van Wijsbegeerte en Letteren aan onze Hoogeschool zal
vaceren tot het afnemen van het Admissie-Examen, ingesteld bij Koninklijk
besluit van 4 Aug. 1853, op Dingsdag en Woensdag den lGden en 17de" Sep
tember aanst. De belanghebbenden moeten zich aanmelden bij den Hoog-
leeraar C. G. Cobet, Secretaris der faculteit.
Ter aanvulling van het vroeger medegedeelde omtrent hel Letterkundig
Congres te Antwerpen, deelt de Rolt. C. nog de volgende bijzonderheden
mede: 11e Commissie belast om aan Koning Leopold den dank der Ver
gadering te brengen voor het ontvangen boekgeschenk, bestond voor België
uit den President van het Congres, Dr. Matthyssensvan Antwerpen, en
den Heer van der Voort, uit Brussel, en voor Nederland uil Prof. de Vries,
uit Leyden Prof. Jonckbloetuit Groningen en Dr. de Jager, uit Rotterdam
en werd door Z. M. met de meeste vriendelijkheid ontvangen. Z. M. in
het Franseh begroet zijnde, antwoordde in dezelfde taal, onder anderen
door de verklaring dat hij geen 25 jaren noodig heeft gehad, om de oude
goede Vlaamsche taal te leeren waarderenen niets zal verzuimen om de
ontwikkeling dier taal te bevorderen. Later bleek, dat het Z. M. even
welgevallig zou geweest zijn, door de Commissie in het Vlaamsch te wor
den toegesproken; doch de schriftelijke kennisgeving, deswege op verlangen
van Z. M. aan de Commissie gedaan, kwam te laat ter barer kennis, om
er gebruik van te maken. Het onderwerp, over hetwelk Dr. de Jager van
Rotterdam op het Congres heeft gehandeld, is vroeger onjuist vermeld.
Het liep over het belang van de beoefening der Middel-Nederlandsche ge
schriften voor eene grondige beoefening onzer moedertaal.
Dezer dagen is in het licht verschenen het regeringsverslag omtrent
het Armwezen in Nederland over 1854, waaruit o. a. het navolgende blijkt:
Hel gczamenllijk bedrag der snbsidien over 1855 geraamd, is gebleven be
neden de sommen, in 1853 uitbetaald. Vergelijkt men hel bedrag der sub
sidien, voor 1854 en 1855 geraamd, dan ziet men, dat de raming voor 1855
bedraagt voor Gelderland, Zuidholland, Noordholland, Zeeland, Utrecht,
Overijssel en Groningen, te zamen meer 172,426 69en voor Noordbra-
la.il, Friesland, Drenthe en Limburg, te zamen minder ƒ44,542.26*. De
heide voormelde uitkomsten zijn te meer bevredigendwanneer men in aan
merking neemt, dat de duurte der levensmiddelen is toegenomen, waaruit
zoo veel grooter behoefte is ontstaanen dat het hooger beloophetwelk
in Limburg zeer gering is, voor Friesland en Drenthe door natuurlijke oor
zaken wordt toegelicht. In Noordbrabant alleen schijnt er ten deze eenige
achteruitgang te beslaan. In de instellingen, welke strekken ter verzor
ging der armen, was in alle provinciën de gezamenlijke bevolking 3.238,753
zielenzijnde 35,521 meer dan op het eind van December 1853. Er waren
in 1854 4839 instellingen, strekkende ten behoeve of lot het verzorgen der
armen. Daaronder behoorden 1529, die door de burgerlijke overheid gere
geld en van harentwege bestuurd worden en tot die van gemengden aard,
in welker regeling of bestuur door de burgerlijke overheid en van wege
eene kerkelijke gemeente of door bijzondere personen of bijzondere niet
kerkelijke vereenigingen gczamenllijk wordt voorzien 2705 lot die van ker
kelijke gemeenten, bestemd voor de armen ecner bepaalde godsdienstige ge
zindte, en van wege die kerkelijke gemeente geregeld en bestuurd; 605 lot
die door bijzondere personen of door bijzondere niet kerkelijke vereenigin
gen geregeld en bestuurd.
Te Rotterdam is aangekomen Mevrouw de Wede. Dunker uit Straats
burg, welke geheel op hare eigene kosten eene collecte-reis doel door een
deel van Europa, ten behoeve van bestaande Prolestanlsche gestichten te
Jeruzalem en Smyrna, ter verpleging van krankenter herberging van
vreemdelingen en ter opleiding van kinderen van alle volken. Zij is van
aanbevelingen voorzien van voorname Predikanten in het builen- en het bin
nenland en zal voor deze nuttige zaak voorzeker ondersteuning vinden.
Het volksfeest dat op den 26stc" dezer te Amsterdam zal plaats hebben
hij gelegenheid van de onthulling van het gedenkteeken op den Damvindt
onder de ingezetenen aldaar veel bijval. De Amst. C. deelt mede dat er bij den
Burgemeester vele voorwerpen zijn ontvangen om als prijzen en premiën te
dienen, als: van de llecren Wethouders een zilveren horologie en ketting,
van den stads Secretaris een zilveren horologie-kelling, van de Ofïiciers-
societeit een zilveren tabaksdoos en dito horologieook is door de leden
van de sociëteit Doctrina et Amicitiae reeds eene aanzienlijke som toege
zegd, evenzeer tot aankoop van prijzen en premiën bestemd. Op den avond
van den 27slcn zal hel raadhuis aldaar luislerlijk verlicht zijn. De meeste
ingezetenen zullen dit voorbeeld volgen.
In de algemeenc vergadering der Maatschappij tot Bevordering der
Toonkunst, den 19dcn dezer te Amsterdam gehouden, hebben de navolgende
bekrooningen plaats gehad: Voor eene instrumentale quintet, de HeerC. J.
Brandts Buys, te Deventer, bij loting; voor 6 liederen voor alt, de Heer
Frans Coenente Amsterdam, en voor ingezonden dichtwerken, geschikt
voor musicale bewerkingde Heeren S. J. van den Berghte 's Graven-
liage en Frisius.
Naar men verneemt, is door den lieer II. Verdonk, Mr. Molenmaker
te Zaandam, aan den Minister van Binnenl. Zaken een plan aangeboden,
om het Oude IJ en het Wijkermeer droog te maken en tot bouwland in te
rigtendoor middel van het leggen van een dijk van Zaandam tot Amster
dammet de noodige doorvaart van eene kapitale sluis met ijzeren brug en
deuren en 2 duikers, tot uitwatering van het water, dat door de machines
en molens wordt aangebragl. Deze dijk zou dienstbaar zijn voor den spoor
weg van Amsterdam langs Zaandam tot het Nieuwe Diep en de kapitale
sluis zou gelegen worden in de rigling om een kanaal te vervaardigen door
Holland op zijn smalst, waardoor dan een groot aantal land zou droogge
maakt worden, zooals hel Oude IJ en het Wijkermeer. Ook zoude dit de
zeewering van Rijnland veel verbeteren, omdat die dan door geen vloed
of stormwinden meer gekweld zou worden. (Hbl.
Uit Naarden wordt gemeld, dat de 12-jarige knaap, die voor eenige
dagen hel huis zijner voedsterouders verliet, om de opeisehing van zijn va
der te ontgaan, thans is teruggekeerd; doch niet dan na zeker te zijn, dat
zijne eigene moeder, die lot zijne afhaling was overgekomen, de stad had
verlaten.
Te Andijk (Noordholland) zijn in den nacht van Zaturdag op Zondag
3 huizen door brand vernield. Van den inboedel is bijna niets gered. Naar
men verneemt is de oorzaak te zoeken in het kooken van pek en teer,
waarbij men onvoorzigtig is te werk gegaan. Ook te Groot-Ammers (Zuid
holland) zijn drie huizen, waaronder het regthuis, in de asch gelegd.
Op de dezer dagen te Leeuwarden gehouden vergadering van het Ne-
dcrl. Onderwijzers-genootschap, is aan den Heer II. Muntinga, Onderwijzer
te Westerlee, prov. Groningen, de eer der bekrooning ten deel gevallen,
voor zijn ingezonden antwoord op de prijsvraag: Over het behoud van het
Christelijk element in de gemengde volksscholen.
liet koolzaad dorschen heeft bij eenen landbouwer te Eenrum (Gro
ningen), een knaapje van 5 jaren het leven gekost; doordien het bij die
gelegenheid te veel jenever had gedronken, is het een paar dagen later
overleden-
De N. R. C. deelt het volgende berigt uit Paramaribo, van 14 Julij,
mede: Zaturdag 11. vertrok van hier, met de koloniale schroefboot Para
maribo, de Edel Groot Achtb. Heer Mr. J. zE. Lismandie tot herstel zijner
gezondheid daartoe verlof had bekomen, naar het bij het fort Nieuw
Amsterdam zeilree liggende schip Noord-Hollandten einde met dezen
bodem de reis naar Nederland te ondernemen. Gisteren omstreeks lij
uur verspreidde zich alhier de treurige mare zijns overlijdens. Het lijk werd
naar de stad leruggebragt en is gisteren in den Nieuwen Oranjetuin plegtig
ter aarde besteld. Gedurende het elfjarig verblijf van den Heer Mr. Lisman
in deze kolonie, heeft hij eerst de betrekking hekleed van lid van het Ge-
reglshof, vervolgens die van Gouvernemcnts-Sccretariseindelijk die van Pro
cureur-Generaal bij het Gereglshof en Advocaat fiskaal bij hel Militair Gc-
rcglshof, lid van de Hoofddirectie der particuliere W.-Ind. bank, President
van den pupillairen raad, President van de commissie van onderwijs en was
hij belast met het commissariaat der inlandsche bevolking; voorts be
kleedde hij die van ged. groot-meester nationaal voor de opper- en symb.
graden der V. V. M. M. in de O. en W. gedeelten van Nederl. W.-Indiën,
regerend meester der achtb. loge Concordia. De Regering verliest in hem
een verdienstelijk ambtenaar, die in zijne maatschappelijke betrekking zich
steeds heeft betoond een voorstander te zijn van verlichting en beschaving,
van al wat nuttig is en edel, en die, waar het pligt van menschlievendheid
gold, zich van de schoonste zijde deed kennen, waardoor hij dan ook zich
de hoogachting en liefde van het algemeen in ruime mate had verworven.
's GRAVENIIAGE 21 Augustus.
Door Z. M. is vergunning verleend tot het aannemen en dragen van de
onderscheidingsleekenen der navolgende orden: aan Mr. I. Boeije, lloofd-
Administrateur bij het Depart, van Financiën, van Commandeur der lslekl.
van de Guelphen ordehem door den Koning van Hanover geschonken, aan
Mr. A. Uyllenhoven, Referendaris bij hel Depart, van Financiën, van de
Guelphen-orde, hem door den Koning van Hanover geschonken; aan Mr. II.
A. van Dijk, Adjunct-Commies bij het Ministerie van Builenl. Zaken, van
de orde van de Heiligen Mauritius en Lazarus, hem door den Koning van
Sardinië geschonken.
Bij Kon. besluit is aan den Heer J. W. van Romunde, op verzoek,