LEYDSGHE
COURANT.
WOENSDAG 30 JULIJ.
J)e Courant wordt MaandagWoensdag en
Vrijdag uitgegeven. Die van Maandag komt
.uit Zaturdng Avond.
De Prijs der Courant is f 12 in het jaar
de afzonderlijke Hommers worden tegen 10
Centen afgegeven
BllfNENLANPSCffli BERNtTEN.
LEYDEN29 Julij.
Van de 1021 kicsgeregligden zijn voor de nieuwe kenze en voor de her
stemming tot verkiezing van een lid van de Tweede Kamer der Slaten-Generaal
hij het bureau van stemopneming dezer gemeente ingeleverd ï39 blaauwe
en <54 witte stembriefjes.
Door den groolen Kerkeraad der Evang. Luth. gemeente alhier, is
gisteren tot Herder en Leeraar beroepen de Wel-Eerw. Zeer Gel. lieer
W. D. Statius Muller, Predikant te Zutphen.
Bij gunstig weder zal de muziek der Stedelijke Schutterij op Donder
dag aaust.des avonds ten 7 ure, de navolgende muziekstukken uitvoeren:
N°. 1. Zouaven Marche; 2. Ouverture llaydéeoule SecretAuber); 3. Polka-
Mazurka; 4. Choeur de l'opéra Nabuchodonosor (Verdi), 5. Grande Ouver
ture par Souppe (lc Execution)6. Inckermann-Galop par Buggenhont.
In den vroegen morgen van Vrijdag II. overleed binnen deze stad de
Heer Bartholomeus van den Broeck, in den ouderdom van 96 jaren en drie
maanden. In hem verloor het sedert den ja re 1785 hier ter slede gevestigde
Genootschap Mathesis Scientiarum Genitrixden eenigen nog over
gebleven mede-oprigter, wien hel vergund was de grondslagen te helpen
leggen van eene inrigtingwelke aanvankelijk ten doel had, wat zich in
onze dagen meer krachtig begint te ontwikkelen, de opleiding namelijk,
van jonge lieden uil deze stad tot de builenlandsche zeevaart; maar welk
doel reeds spoedig na de vestiging zich verder uitbreidde en hel volksonder
wijs in de wis-, natuur-, bouw-, werktuig- en handteekenkunde in het
algemeen omvatte. Van den aanvang der oprigting met het onderwijs in
de handteekenkunde belast, vervulde hij die taak gedurende meer dan zestig
jaren, zonder daarbij te letten op hetgeen een betamelijk eigenbelang mogt
medebrengen; want naarmate de handleekcnschool in een tal van leerlingen
toenam, verminderde ook daardoor de bijzondere voordeden die hij als
Teekenmeesler kon genieten. Zijne ijverige zorg voor de instelling, die hij
had in hel leven helpen roepen en instandhouden, bleef hein tot in hoogen
leeftijd bij en was voorheeldeloos. Z. M. Koning Willem I begiftigde
hem bij de viering van het 50-jarig bestaan des Genoolschaps, met het
broederlinl der Orde van den Nericrl. Leeuw.
Vlug van oordeel en rondborstig van karakter, was hij ook nog tol in
hooggeklommen jaren een achtenswaardig lid van hel Bestuur, dat hem op
menigerlei wijze gaarne ondubbelzinnige blijken gaf, hoe het den eerbied-
waardigen grijsaard hoogachtte en eerde, 't Was eene deels droevigedeels
aangename taaktot welker vervulling het Bestuur zich aanboodom door
eene Commissie van vier leden, het dierbaar overschot van den overledene
te helpen geleiden naar zijne laatste rustplaats, waar een woord van erken
telijkheid en hulde uit haar midden zich liet hooren. Die taak was toch
aangenaamomdat de overledene was gestorven gelijk hij geleefd hadmet
bewustheid waar hij heen ging, met erkentelijkheid dat hij nu eerst daar
heen ging, en met eene onbedriegelijke hoop, dat daar waar hij heen ging
vrede, rust en zaligheid zijn deel zoude wezen, gelijk hij nog eenige uren
voor zijn dood, de groote voordeelen van een godzaligen ouderdom geroemd
en aan de zijnen aangeprezen had.
Zijne nagedachtenis zal in zegening blijven bij zijne dierbare betrekkingen
en bij zijne talrijke leerlingenmaar vooral zal het Genootschap Mathesis
Scientiarum Genitrix een voortdurend getuigenis zijndal Bartholomeus
■van den Broeck voor meer dan één geslacht nuttig is geweest en nog leeft
nadat hij gestorven is. Ingez.
Van goederhand vernemen wij thans, dat de Kapitein ter zee, B. G.
'Escher, met 1 Augustus aanstaande werkelijk benoemd is tot Direcleur-
iGeneraal van Marine. De Minister van Koloniën zal alsdan te gelijkertijd
met de verantwoordelijkheid van zijn Ministerie, die van het departement
van marine op zich nemen. De Heer Escher, tot nu toe Kommandant van
's lands stoomkorvet Princes Ameliazal als zoodanig vervangen worden
Hoor den Kapt.-Luit. ter zee W. H. A. Wessclink. li. C.)
Het hoofdbestuur der Vereeniging ter bevordering van fabriek- en
handwerksnijverheid in Nederland heeft eene circulaire gerigt aan alle be
langstellendenom op 4 Augustus, des voormiddags te 11 ure, te 'sHage,
eene vergadering in het lokaal het Groot Keizershof, bij te wonen, ten
einde aldaar over te gaan lot het bespreken van de middelen welke zullen
kunnen leidenom de belangen van Nederland te doen vertegenwoordigen
op hel congres, op 22 23 en 24 September te Brussel belegd, door de
Association Beige pour la reforme douanière.
Te Utrecht is Vrijdag 11. de elfde vergadering gehouden van de Ver-
leniging voor de Flora van Nederland en zijne Overzeesche bezittingen. Hel
verhandelde heeft aangetoonddat de plantenkunde door deze Vereeniging in
dit jaar zeer is bevorderd. De volgende vergadering zal te Zwolle worden
gehouden. Tot eerc-Voorzitter is benoemd Dr. S. P. Kros.
Onder de gemeente Kerkwijk (Gelderland) is Vrijdag 11. de persoon
van D. van den Oever in het veld door den bliksem gelroilenzoodat bij
onmiddellijk dood nederviel. De ongelukkige laat eene vrouw met 8 kin
deren in behoeftige omstandigheden achter.
Eeuige lleeren te Nijmegen hebben hunne mede-ingezetenen opgeroe
pen, ter teekening van een adres aan Z. M. den Koning, waarbij verzocht
wordt, dat die stad niet langer als vesting zal worden behouden.
Door de Prov. Staten van Friesland is het door eene Commissie ont
worpen adres aan den Koning, ter bevordering van den aanleg van spoor
wegen in de noordelijke provinciën des rijks, aangenomen. Daarin wordt
verzocht, dat van rijkswege daartoe hulp worde verleend, door gehecle
of gedeeltelijke waarborging der renten van de kapitalen die zoodanige on
dernemingen vereiste hen.
Te 's 11 age is dezer dagen ook uil Noordbrabant eene Commissie aange
komen met het doel om den aanleg eener spoorweglinie in die provincie
bij den Minister van llinnenl. Zaken aan te bevelen.
Naar men verzekert is de Minister wel gezind den aanleg van onder
scheidene hoofd.inien aan te moedigen en te begunstigen, maar wil hij
overigens deze belangrijke zaak aan de bijzondere nijverheid overlaten.
Men verneemt, dat eene builenlandsche inrigtinggenaamd Crédit mo-
bilierzich bij de Ilegering moet hebben bereid verklaard, om zich te
belasten met de uilvoering van zoodanige groote werken, die hier tol dus
ver, noch door de Regering, noch door bijzondere vcrccnigingen of perso
nen waren ondernomen of tot wier uitvoering geene bepaalde plannen
moglen bestaan, en zulks zonder geldelijke waarborg van regeringswege.
Dit voorstel zou bij de Regering geen gunstig onthaal hebben ontvangen.
De Prov. F. C. deelt mede dat er in den nacht lusschen Maandag en
Dingsdag jl. in eene weide nabij Leeuwarden eene onmenschelijke daad is
gepleegd. Men heeft aldaar namelijk een schaap geslagt. of liever vermoord,
eu alleen het vel er uilgenomen, vindende men des morgens, naast de mis
vormde overblijfselen, een nog levend jong, waarvan het dier door de onver
laten even ontijdig als wreedaardig verlost was. Van een anderen eigenaar
is denzelfden nacht een schaap van zijn wol beroofd door die uit de huid
te trekken. Men kan begrijpen in welk een ellendigen toestand het zoo
zeer gepijnigde dier, waarvan de poolen aaneen waren gebonden, door
den eigenaar gevonden werd. Te wenschen is het dat de policie deze boos
wichten in handen krijge, opdat zij door eenige jaren tucht voor hunne
wreedheid kunnen boeten.
Even buiten Breda viel Zondag 11. een jongeling in het water. Een
lieer die het ongeluk zag en als een goed zwemmer bekend stond, snelde
hem ter hulp, maar verdvveen in de diepte. Na eenige oogenblikken zijn
beiden met haken en touwen uit het water gehaald. De jongeling gaf nog
leekenen van leven maar hij die gepoogd had hem te reddenwas een lijk.
Vervolg onzer mcdedeelingen uit het Verslag van Ged. Staten aan de
Stalen onzer Provincie (zie ons nommer van Vrijdag 11.)
Verveeningen. In Rijnland vindt men nog alleen onder Reeuwijk en
onder Ter Aar piasveenderijen, op beide plaatsen, zoo als trouwens wen-
sehelijk is, van weinig beleekenis.
In de Meeslouvver- en Iluiszitter-droogmakerij onder Stompwijk, wordt
nog in het drooge gevcend; in andere droogmakerijen wordt mede hier en
daar turf gestoken.
Bij Koninklijk besluit van den 7Jcn Februari] 1855, is aan J. Rotte
veel c. s.te Lisse, onder de in dal besluit vermelde voorwaarden, ver
gunning verleend tot verveening van hunne gronden in hel achtergedeelte
van den Lisserbroekpoldergelegen aan gene zijde van den ringdijk van
het Haarlemmermeer. Die polders sedert tol de provincie Noordholland
overgegaan zijnde, zijn van deze verveening geene bijzonderheden meer bekend.
De Middelburgsche veenderij is in gunsligen toestand.
De verveening in de veenderij onder Zwammcrdam en Reeuwijk is onbe
duidend; die in de Broekvelden en Vcttebroek vooruitgaande.
De verveening in de Rietveldsche veenderij is gering.
Er is nog maar zeer weinig veenland in den Kleinen Ileiligengeestpolder.
De ingelanden zijn daarom bereid tot droogmaking; zijnde de bedijking,
op eenige verzwaring na, gereed en de tijd der vollooijing op handen. Het
fonds van droogmaking zal denkelijk toereikende wezen, om de kosten
daarvan te bestrijden.
Eindelijk de jongste veenderij in Rijnland, zijnde de Kleine Westeindsche
veenderij heeft eenigen vermeerderden aftrek van den gemaakten turf ver
kregen en de verveening gaat vrij goed vooruit.
De veenderijen in Schieland kunnen als afgeloopen worden beschouwd. Al-
