LEYDSCHE
COURANT.
a
1836.
WOENSDAG 13 FEBRUARIJ.
iV. 19.
De Courant wordt MaandagWoensdag en
Vrijdag uitgegeven. Die van Maandag komt
uit Zaturdag Avond.
f 12 in liet jaar
De Prijs der Courant
de afzonderlijke Hommers worden tegen 10
Centen afgegeven.
BINNENLANDSCHE BERIGTEN.
LEYDEN, 12 Februarij.
De «vallende ster" op Zondag den 3Jcn dezer 's avonds, op verscheidene
plaatsen, zoo binnen als buiten 's lands, opgemerkt; is ook bier in de nabij
heid der stad door iemand gezien, die ons het navolgende daaromtrent
mededeelt.
De lucht was helder en de slerren flikkerden met buitengewonen glans.
Plotseling vertoonde zich in het ZZO. omtrent ^Groole Hond een lichtbol,
schijnbaar zoo groot als Sirius, met een blaauwachlig wit licht. Hij school
regtlijnig van bet oosten naar het westeneene lichtstreep nalatende. Toen
de lichte kern in de nabijheid van «Haas was gekomen, scheen bet als werd
zij plotseling in hare vlugt gestuit, en er ontstond eene duidelijk zigtbare
ontploffing als van een vuurpijl, eri de blaauwachtig wille kleur van het
lichtpunt veranderde in vuurrood. Het verschijnsel kon door den opmerker
wegens eene groep van boomen niet verder gevolgd worden, liet was niet
langer dan 3 tot 4 seconden zigtbaar, en had omstreeks 8 uur 14 minuten
plaats. Een daarmede gepaard gaand geluid is niet gehoord.
Dezer dagen ziet het licht eene tweede wederlegging van Dr. J. C.
Zaalberg's feestrede, ter gedachtenis der Kerkhervorming, door J. C. H.
Mure', It. K. Priester en Professor aan het seminarie llagevcld. Naar men
zegt heeft Dr. J. C. Zaalberg, van deze verschijning onderrigt, met de be
antwoording van Pater Frentrop's leerrede gewacht, om thans beide te
gelijker tijd in open brieven te behandelen.
Men verneemt dat door de Friesche sloomboot-reederij te llarlingen
ter vervanging van het stoomschip Friso de voor een paar jaren nieuw ge
bouwde stoomboot l'iero in dc vaart tusscheu Lemmer en Amsterdam zal
worden gebragt, en levens, dat zij zich tot den Minister van liinnenl. Za
ken heeft gewendom met die stoomboot voortaan dagelijks lusschcn beide
plaatsen heen en terug te mogen varen.
De (iron. Cour. zegt, dat Z. Exc. de Minister van Oorlog niet van
gevoelen isdat Groningen als vesting kan worden opgehevenomdat het
algemeen belang vordertdat Groningenmet de linie van Helpmanen de
vesting Delfzijl, voor 's rijks verdediging behouden blijve. Wanneer Gronin
gen als vesting opgeheven werd, zou er, naar het oordeel van den Minister,
genoegzaam aan geene verdediging van hel oostelijk gedeelte des rijks meer
gedacht kunnen worden. Z. M. beeft dan ook op het adres ter dezer zake
van dc Stalen der provincie Groningen, tot zijn leedwezen, afwijzend moe
ten beschikken.
Vervolg der beschrijving van de Hollandsche Vrijstaten, in Africa,
getrokken uit de mededeelingcn van Dr. Peterman. Zie ons voorlaatst nommer.
De Oranjerivier Vrijstaat, ten westen van Natal, verbindt de Kaap-Kolonie
met de Transvaalsche Republiek, wordt ten Z. door de Oranje-, ten W.
en N. door de Vaalrivier en ten O. door het slechts op enkele plaatsen
toegankelijke Drakenbcrg- of Qualhlambagebergte begrensd en is ongeveer
100 uren lang en op de grootste breedte nagenoeg zoo breed. In 1830
noemde Sir Harris het nog een woeste wildernisalleen door woeste zwer
vende Kafferhorden bezocht; sedert begonnen zich daar boeren neer te zet
ten, werd het den 3dc" Feb. 1848 in het Britsche rijk ingelijfd, doch later
vrij gegeven, en thans door een volksraad onder een vrij verkozen Voor
zitter Landdrosten en Heemraden geregeerd. De bevolking wordt op
15,000 zielen geschat, waarvan 2/3 van Europeschen oorsprong. Het is
door vele rivieren doorsnedenen bevat op onafzienbare grasvlakten een
menigte Antelopen en dergelijke, alsook Rhinocerossen en Olifanten en ook
Leeuwen. De uitvoer van Paarden en slaglvee naar de Kaap, is hier de
hoofdbron van bestaanook neemt de schapenfokkerij zeer toedie uit
muntende Merino-wol oplevert.
De zomer is er niet zoo heet als aan de Kaap en de winter droog met
sterken vorst, zoo deze al cenigzins schaadt aan de fijnheid der wol, zij
wordt er des te langer door. Het bergachtige oostelijke deel is zeer ge
schikt tot den landbouw, men wint er de beste tarwe. Ten opzigte der
delfstoffen is het land nog weinig bekend. Men heeft echter reeds kolen,
ijzer en andere ertsen gevondenen goudkorrels die meerdere vondst
voorspellen. De groole wegen zijn overal uitmuntend beter dan aan
de Kaap.
De Vrijstaat is verdeeld in de districten Caledon of Smilhfield, Bloemfon
tein, Winburg en Harry Smith of Vaalrivier.
De stad Smilhfield neemt zeer in bloei toe, zij bezit een rnime Holland
sche kerk en vele winkelswaar men allerlei Engelsehe handelsartikelen
kan bekomen.
Ruim 30 uren verder ligt de stad Bloemfonteinwaar vijf jaren geleden
naauwlijks eene woning stond en nu al meer dan 200 meest goed gebouwde
huizen, eene Hollandsche kerk die 2000 heeft gekost, eene Bisschoppe
lijke, eene Wesleysehe en een Roomsch-Katholieke. Zij bevat ook reeds
een schouwburgeen societeils-gebouwen bezit een dagblad.
20 uren N. O. van Bloemfontein, ligt de stad Winburg met 60 huizen
en eene kerk, en een 25 uren ten N. O. aan den voet van het Drakenberg-
gebergteHarry Smith of Vrededorp. Sedert 3 jaren staan daar reeds 40
huizen. Overal zijn Predikanten en Onderwijzers aangestelden het is te
verwachten dat onder den tegenwoordigen scherpzinnigen Voorzitter J. F.
Hoffmannde Vrijstaat overvloedig tot uitbreiding van beschaving en Chris
tendom in Zuid-Africa zal bijdragen. In de nabuurschap leven nog vreed
zaam een paar kleine half wilde stammenvan gemengde Europesche en
Lnlandsche afkomst.
De Transvaalsche Republiek is door het Quatblambagebergle afgeschei
den van de kolonie Natal en verschillende Kafferstammen, en de Vaalrivier
vormt de grens lusschen den Oranjerivier Vrijstaat. De Transvaalsche Re-
publick is de grootste, zij bevat 3780 Duilsche mijlen, terwijl (volgens
latere melingen dan die in ons nommer van den 8stcn dezer opgegeven) Na-
tal slechts 1145, en de Oranje Vrijstaat 2310 Duitsche mijlen groot
zijn. De grond is voortreffelijk en beslaat uit verschillende kleiaarde en
zand en kan door het van de bergen afstroomend water gemakkelijk wor
den bevochtigd. Behalve ecnige naakte granietrotsen, heerscht er ook een
welige groeikracht; bosschen en weiden wisselen elkander af. Van uur tot
uur ontmoet men gróote kudden van hoornvee, schapen en geiten, door
zwarte herders geweid en hier en daar eenvoudige boerenwoningen en Kaf-
ferhulten met afgesloten boomgaarden en akkersdie de blanken met hulp
van eenige inboorlingen bearbeiden, en voorls voor de deuren een aartsva
derlijk volkje omgeven door pluimgedierte en door zwarte bedienden.
Het klimaat is bij de hoogé ligging des lands (5 tot 7000 voet boven de
zee) als in bet zuiden van Europa. Er is geen bepaalde regentijd, het
regent er niet zoo veel als in Nederland, maar de buijen zijn zwaarder en
dc vele oude lieden getuigen voor de gezondheid der luchtstreek. Alle
Europesche en keerkringsgewassen gedijen hier. HCt gras is dikwerf 6 en
7 voet lang. De tarwe brengt viermaal zoo veel op als in Nederland, de
woudboomen bereiken eene aanzienlijke hoogte en zoowel ool'tboomeu als
wijngaarden tieren er welig.
De schaduwzijde van de zoo gelukkige ligging des lands is de groote af
stand van de kust. De naaste haven is de Delagoa-baaimaar de weg
derwaarts loopt deels door een ongezonde streek, vol menschen en dieren
pijnigende insekten.
AVilde dieren hoort men 's nachts wel in de verte brullen, doch zij ko
men niet in de nabijheid der woningen. In bet noordoosten zijn de tal
rijke insekten een groole plaag. Eene soort van vliegen dooden soms run
deren en paarden, witte mieren ondermijnen de woningen die men door
teerkalkenz. verzuimde te beveiligen en maden en kevers verslinden de
tuinvruchten. (Verv. en Slot hierna.)
's GRAVENIIAGE12 Februarij.
De Heer A. A. van de Kasteele, Directeur van het Kon. Kabinet van
Zeldzaamhedenis benoemd tot Ridder der Orde van de Eikenkroon.
Z. M. heeft tot Militie-Commissaris in de prov. Zuidholland benoemd
den gepensioneerden Luit.-Kolonel J. E. Muller.
Door Z. M. is op verzoek eervol ontslag verleend aan Mr. G. Nilant
Bannier, als President van de Arr.-Regtbank te Deventer.
Uit Soestdijk wordt gemeld, dat H. M. de Koningin-Moeder, gelijk
vroeger, ook dezen winter aanzienlijke uitdeelingen door de commissie van
weldadigheid aldaar, beeft laten doen, waardoor een getal van 200 perso
nen en 150 kinderen zijn beweldadigd. Bovendien wordt er ook nog het
onderwijs en de geneeskundige hulp door haar sedert dien tijd bekostigd.
II. M. wordt in Mei terug verwacht, maar daar, naar men zegt, de krooning
van den Keizer van Rusland in April of Mei zal plaats hebben, kon die
lerugreize nog wel eenige dagen worden uitgesteld.
Door de gezamentlijke reeders te Scheveningcn zal een adres aan de
Tweede Kamer worden gezonden, om te verzoeken hare goedkeuring aan
bet aanhangige ontwerpzoo als het is liggendeniet te gevenmaar het
visschen met de netten gedurende het gansche jaar vrij te laten, geljjk zulks
door Fransche, Belgische en Engelsehe visschers geschiedt.
Tweede Kamer der Staten.'Generaal.
Vervolg der zitting van Zaturdag 9 Februarij.
In die zitting waarin de beraadslagingen plaats hadden over de conclusie
van het rapport der Commissie op de nadere van Regerinswege ingezonden
inlichtingen op het adres van A. de Rooy te 's Gravenhage, wegens de inlij
ving van zijnen zoon bij de nationale militie, welke conclusie strekte om
de Kamer te doen besluiten het rapport der Commissie te verzenden aan dc
