De Heer Groen van Prinsterer spreekt over het Staats examen. IVa eenc
historische beschouwing daarvan betoogt spr.1°. dat een gewijzigd Staats
examen eene wenschelijke zaak is 2°. dat een gewijzigd Staats-examen van
1845, in afwachting eener wet, als tijdelijke maatregel en hij gebrek aan
betere waarborgen, onmisbaar is; en 3°. dat het besluit van 1853 in geen
geval zooals bet daar ligt, kan blijven beslaan, in allen gevalle vraagt spr.
of niet de zaak van zooveel belang mag geacht worden, dat zij nog in den
loop dezer zitting afzonderlijk aan de beoordeeling der Kamer kan worden
onderworpen. Spr. zet die punten nader uiteen.
De Minister van Hinnenl. Zaken beantwoordt in de eerste plaats den Heer
ten Cat« en vervolgens den Heer Groen.
De Heer Groen komt nog kortelijk op zijne meening terug.
Nalat nog de I1H. Schiminelpenninck van der Oye, Elout van Socterwonde,
Bosscha, van Zuylen van Nyevelt, Thorbecke, Mackay, van Goltsleinvan
Hoëvell, de Minister van Hinnenl. Zaken, Groen van Prinsterer en van Lennep,
het woord hadden gevoerd, werden de algemccne beraadslagingen over het
hoogcr onderwijs gesloten. De zitting is daarna geëindigd.
Zitting van Dingsdag 27 November.
De Commissie van Rapporteurs brengt haar eindverslag uit over het voorstel
van den Heer Rochussen, lot het instellen eener enquête omtrent het mis- j
bruik van steiken drank. De dag der beraadslaging zal later bepaald worden.
Aan de orde is de voortzetting der algemeene beraadslagingen over de
VIlde afdecling van Hoofdstuk V [Dep. van Rinnenl. Zaken) der Staatsbe-
grooting voor 1858 en wel bepaaldelijk nopens de Delftsche Academie.
De Heeren Hoekwater, Delprat, Schimmelpenninck en Baud treden ach
tereenvolgens als sprekers op. De laatste is nog aan het woord bij de afzen
ding van dit berigt.
AMSTERDAM, 26 November.
De Gemeenteraad heeft besloten de belasting op het schapen- en varkens-
vleesch af te schaffen, even als die op de bouwmaterialen. Beide in te
voeren met 1 Januarij 1856. Het wetsontwerp om eene belasting te heffen
onder den naam van straat- en rioolgeld, is afgestemd.
Zaturdag II. heeft, onder voorzitting van den Heer J. van Geuns, de
gewone vergadering plaats gehad van de Kon. Academie van Wetenschappen.
Uit Leyden waren tegenwoordig de HH. A. H. van der Boon Mesch J. van
der Hoeven, W. II. de Vriese, F. Dozy en J. A. C. Oudemans.
Ingekomen een brief van den Heer Hasskarll, houdende dankbetuiging voor
de benoeming lot corr. lid en overlegging eener wetenschappelijke verhan
deling, welke gesteld wordt in handen der commissie van redactie. Voorts
een brief ven den Heer Ermerins over de uitgave der Hippocratische werken,
waarover eenige discussion plaats haddenwaaraan werd deelgenomen door de
Heeren Miquel, v. d. Hoeven, Schncevoogt en Vrolik. Nog is ingekomen een
brief van den Minister van Binnenlandsche Zaken, waarin hij te kennen
geeft, dat bij ten behoeve van bet Departement van Binnenlandsche Zaken
voor 50 exemplaren van de Bryologia Javanica had ingeteekendwaarvan
een zeker getal aan de Academie zal worden gegeven, ten einde als middel
van ruiling te dienen.
Vervolgens hield de Heer G. J. Mulder eene verhandeling over het bier
als volksvoeding, waarbij de spreker in de eerste plaats aantoonde, dat de
gebruikelijke wijze van bereiding van het bier een vrij aanzienlijk verlies van
voedende bestanddeelen ten gevolge had, en in de tweede plaats betoogde,
dat aardappalenvermengd ir.et mout van garst en op dezelfde wijze bewerkt
een veel beteren en goedkooperen volksdrank zou opleveren.
De Heer Harting deed daarna eene mededeeling betreffende de vraag, of
gasvormige stikstof in de atmosfeer door de planten wordt opgenomen.
De Heer v. Geuns heeft wegens het vergevorderde uur zijne voordragt tot
eene volgende bijeenkomst uitgesteld waarna de vergadering is gesloten. j i
Op de Donderdag 11. gehouden veiling door de Ned. Handelmaatschappij i
van 17,084 kranjangs en kanass. Java-suiker is alles 3 boven de Septein- i
her-veiling vei kocht.
KUITEiMLANDSCHE BEKKiTEaM.
BELGI K.
BRUSSEL, 26 November.
De Hertog van Aumale en de Prirrs van Joinville zijn uit Engeland ko
mende België doorgereisd zich naar Italic begevende, daar de gezondheids
toestand van hunne moeder, de weduwe van bodewijk Filips, ernstige he- I
zorgdheid veroorzaakt. Bij hunne aankomst alhier hebben zij echter gerust
stellende lijdingen ontvangen.
Alhier is reeds veel sneeuw gevallen.
ENGELAND.
LONDEN26 November.
De Koning van Sardinië zal met een Fransch oorlogsschip te Dover aanko
men en 5 dagen hier te lande doorbrengen. Groote toebereidselen worden
te Windsor voor zijne ontvangst gemaakt. Hij zal alhier denzelfden weg
volgen dien Keizer Napoleon genomen heeft. Door den Gemeenteraad van deze
stad zal, op voorstel van den Lord-Mayor, een dankadres aan Z. M. worden
aangeboden.
De Hertog van Cambridge is uit Parijs alhier teruggekeerd.
Generaal Campbell zal na zijn verlof weder naar de Krim vertrekken.
Het berigt dat hij onder Generaal Codringlon niet wilde dienen, blijkt dus
valsch te zijn.
Zoowel door de Fransche dagbladen als door de onze wordt verzekerd,
dat Rusland vredes-voorstellen heeft gedaan. Keizer Napoleon moet deze aan
Lord Palmerslon hebben doen toekomen, met bijvoeging dat hij ze voldoende
aeht en de bedoelingen van Rusland voor opregt houdt. Een groot gedeelte
van het Engelsche Kabinet verzet zich hiertegen, zoodat men aan eene weige-
ring gelooft.
De Heer F. Peel heeft zijn ontslag genomen als Onder-Secretaris van
Oorlog.
Zoo hier als elders worden vergaderingen gehouden, ten einde door
adressen bij de Regering aan te dringen op de herstelling van Polen.
De groote kaarsen- en zeepfabriek van de Heeren Lewis Cowan and Son
is afgebrand; de schade wordt op meer dan 10,000 berekend.
Ten gevolge van de vermindering der briefporten en de afschaffing van
het zegelregt op de dagbladen, is de drukte aan het postkantoor alhier zoo
zeer toegenomen, dat het gebouw moet vergroot worden.
De kassier van de firma Jacques, Meijers en C°.te Liverpool, die reeds
30 jaren die betrekking vervulde, is thans bij zijne verantwoording 9000 M
te kort gekomen, welk tekort hij steeds verborgen heeft weten te houden.
Te Manchester zijn reeds bijna 4000 arbeidslieden werkeloos, ten ge
volge der weigering om voor verminderd dagloon te werken, en dat aantal
wordt allengs grooter.
Tusschen Manchester en Leeds zijn drie arbeiders die zich naar hunnen
arbeid begaven en op den spoorweg wandeldendoor den trein ingehaald en
oogenblikkelijk verpletterd.
De Heer Austin, Gouverneur van de gevangenis te Birmingham, is tot
3 maanden gevangenisstraf veroordeeld, wegens mishandeling van de gevan
genen. Hij had o. a. een jong mensch gedwongen om een rad 14,000 maal
op een dag om te wentelen.
Dezer dagen zijn weder 300 landverhuizers, waaronder vele Ieren uit
de Vereenigde Staten te Liverpool teruggekomen. Als reden, waarom zij naar
Europa teruggekeerd zijn, wordt door hen opgegeven, dat het thans zeer
moeijelijk is in de Verrenigde Stalen loongevenden arbeid te vinden, en dat
de landveihuizers, inzonderheid de lersche, er door de vreemdelingen-werende
partij, de zoogenaamde Knownothings, zooveel mogelijk tegengewerkt worden.
Uit Ierland worden aanzienlijke hoeveelheden aardappelen aangevoerd,
daar de oogst in dat land overvloedig is geweest.
Op een Amenkaanschcn walvischvaarder heeft eene vreeselijke vergifti
ging plaats gehad. Van Boston in Maart II. naar de Stille Zuidzee vertrokken,
veroorloofde de Kapitein zijn volk zich met de vischvangst bezig te houden in
de nabijheid van het eiland Juan-Fernaridez, waar men water innam. Veel
visch van verschillende soort werd gevangen. Men bakte er een gedeelte van
voor het avondmaal en de Kapitein deelde een rantsoen rum uit.
Eenige uren daarna werden van de 57 schepelingen 44 door duizelingen,
ingewandspijn en brakingen aangetast, en deze namen zoo hevig toe dat 34
hunner bezweken. Een Doctor was aan boord, doch kon het kwaad niet
meester worden. De herstelling der 8 anderen ging langzaam en was van
plaatselijke pijnen en branden in verschillende deelen vergezeld, van afschilfe
ring der huid, van verlamming van een gedeelte, en bij anderen van het
geheele ligchaam. Door een toeval zouden de Kapitein, de Doctor en eenige
Stuurlieden, eerst den volgenden dag van deze vergiftige visschen eten. Men
ijst bij de gedachte, dat zoo de vangst vroeger had plaats gehad, de geheele
bemanning zoude omgekomen zijn.
Van Rio-Janeiro wordt gemeld dat de cholera aldaar groote verwoestin
gen aanrigl. Reeds zijn 2000 personen aan die ziekte bezweken. De Keizerin
had zich aan het hoofd van 300 Dames gesteld, om de armen in hunne
woningen op te zoeken en hulp te verleeuen.
FRANKRIJK.
PARIJS, 26 November.
Omtrent den intogt van den Koning van Sardinië wordt gemeld dat Z. M.
aan het station van den spoorweg door Prins Napoleon ontvangen en in plegt-
statigen optogt naar de Tuilcriën is getrokken, alwaar hij door den Keizer is
ontvangen. De Koning zal het zoogenaamde Pavilion Marsan in dat paleis
bewonen. is allerwpge door eene groote volksmenigte met geestdrift
toegejuicht.
De Koning heeft reeds bezoeken afgelegd hij de Keizerlijke familie en heeft
de Voorzitters der Wetgevende magten en van den Staatsraad bij zich ontvangen.
De Koning beeft, vergezeld van den Keizer, een concert in het tentoonstel
lingsgebouw bijgewoond. Het feest dat van wege deze stad hem zal worden
aangeboden, is op Woensdag bepaald, en zal zeer schitterend zijn.
Volgens de Constitutionnel zullen er moeijelijkheden ontstaan tusschen
de Ooslenrijksche regering en de onze, wegens mishandeling van een genees
heer die onder Fransche bescherming staat, door een Oostenrijksch kapitein van
het bezettingsleger in de Vorstendommen.
De in het begin dezes jaars ingevoerde bepalingen betrekkelijk de land-
magt, waardoor de personen die zelve niet aan hunne verpligting tot de
krijgsdienst willen voldoen, genoodzaakt worden tot storting eener afkoopsom,
welke door de Regering gebezigd wordt om het leger met reeds gediend heb
bende vrijwilligers voltallig te houden, hebben tot beden zeer goed gewerkt.
Een groot aantal goede en geoefende soldatenin de volle kracht huns le
vens zijn daardoor genoopt om onder het vaandel te blijven of weder in
dienst te treden. Hun aantal is thans reeds even groot, zoo niet grooter,
dan het gemiddelde aantal jongelieden die in een jaar plaatsvervangers stellen.
Wanneer eerlang het bedrag der afkoopsom voor de eerste maal door de Re
gering vastgesteld wordt, zal het blijken dat de nieuwe wet niet alleen voor
het leger maar ook voor de huisgezinnen gunstig is; want de afkoopsom zal
in allen gevalle gesteld worden beneden hetgeen in tijdsomstandigheden als
de tegenwoordige voor eenen plaatsvervanger doorgaans betaald werd.
Onze Regering heeft 150,000 geweren te Luik besteld, om in het aan
staande voorjaar te worden afgeleverd.
