I I VitSCHF
COURANT.?
WOENSDAG, 16 MEI.
De Courant wordt Maandags Woensdag en
Vrijdag uitgegeven. Die van Maandag komt
-o 5
u
De Prijs der Courant is f 13 in het jaar;
de afzonderlijke nommers worden tegen 10
Centen afgegeven.
Uit hoofde van den HEMELfAiRTSDAG, zal de
Vrijdagschc Courant Woensdag avond worden uit
gegeven.
B1NNENLAKDSCHË BEHSGTEM.
LEYDEN, 15 Mei.
Vervolg van het Verslag, gedaan door Burgemeester en Wethouders aan
den Gemeenteraad van Leyden. Zie ons nommer van 11 dezer.
Hoofdstuk VIL Nationale militie en schutterij. Hot getal manschappen
voor het contingent ingelijfd, bedroeg 108 man en de sterkte der schutterij
1236 manwaarvan de reserve bedraagt 581 man.
Hoofdstuk VIII. Kerkelijke zaken. Het getal der bestaande kerkgemeenten
is met 1 vermeerderd, zoodat er thans alhier 10 aanwezig zijn, zijnde er
alhier 2 Christelijk Afgescheidene gemeenten, elk met een afzonderlijk kerk
gebouw.
Met het einde dezes jaars telde de Nederd. Hervormde gemeente slechts
8 Leeraren, terwijl zij op den 2(Ien November in Ds. Nanning Berkhout, haren
oudsten Leeraar, cenen waardigen voorganger verloor.
Bij de 2de Christelijke Afgescheiden gemeente, voor wie het nieuwe kerk
gebouw op de Ileerengracht, bestemd was, is lot Leeraar beroepen en als zoo
danig werkzaam Ds. T. de With.
Aan de Ev. Lulh. gemeente ontviel Ds. II. J. Matlhes, wiens plaats ver
vuld is door Ds. C. Kerbert Jr.van Monnickendam.
Bij de Doopsgezinde gemeente is opgetreden Ds. C. Sepp.
Bij de R. K. hadden verscheidene veranderingen plaats; bij deze werd de
Kapelaan II. A. C. Eisen vervangen door den Kapelaan A. A. van Eyndhoven
de Kapelaan L. A. Gussenhoven door den Kapelaan P. Riddersde Kapelaan
J. Zomerdijk door den Kapelaan T. van Berlo de Kapelaan T. F. Knapen,
na opklimming van zijnen opvolger, door den Kapelaan G. G. Honig.
Hoofdstuk IX. Onderwijs, kunsten en wetenschappen. Het lager onderwijs,
dat steeds bloeijende was, bekleedt hier de eerste plaats. Bij een der armen
scholen is als Onderwijzer aangesteld J. A. van Dijk.
liet getal bijzondere scholen is met 1 van de 2<Ie kl. verminderd, doordien
de school van P. Vis te niet ging, doch met 1 van de lste kl. en 2, zijnde
scholen voor meisjes, van de 2de kl. vermeerderd. Door die van de lslc kl.
is benoemd AV. L. M. van Hellen. De beide meisjesscholen zijn die van
J. L. Flament en A. J. Smaasen.
Het getal scholen is als volgt: openbare 4; bijzondere der lsteld. 7: bijz.
der 2de kl. voor jongens 4; bijz. der 2de kl. voor jongens en meisjes 7; bijz.
der 2de kl. voor meisjes 6; te zamen 28 scholen. Het getal Onderwijzers op
die scholen bedroeg: 2dc rang 21, 4dc rang 1 en 67 Ondermeesters. Het ge
tal kinderen op de 6 bewaarscholen bedroeg van 1300 1550.
De staat van hel lager onderwijs mag goed genoemd worden; dc school-
localen, waaronder die der openbare scholen uitmunten, zijn in goeden staat.
Het subsidie uit de gemeentekas voor de openbare scholen, met inbegrip
der beide stedelijke bewaarscholen, bedroeg voor dit jaar ƒ8,000, met welke
som, benevens ruim ƒ4,000 uit de schoolbussen, in de behoefte dezer scho
len is voorzien.
Bij de plaatselijke School-Commissic werd benoemd de Heer L. A. te Winkel.
Den 2l,cn November stierf haar Voorzitter Ds. N. Berkhoutdie gedurende
bijna 20 jaren een ijverig lid dezer commissie was; in zijne plaats is later
(in 1855) verkozen de Heer B. AAL AVltcwaal.
Tot Curator van het stedelijk gymnasium werd benoemd Prof. J. Geel, in
de plaats van Prof. J. van der Hoeven, die in het collegie van Curatoren
onder die, welke uit den Gemeenteraad verkozen worden was overgegaan.
Onder de Docenten aan het stedelijk gymnasiumwerd aan DL G. Greven
eervol ontslag op zijn verzoek verleend als 2den Docent in de AViskunde en
in zijne plaats benoemd de Math, et Phil. Nat. Cand. G. van Hennckeler.
Ook werd den 23sten November op zijn verzoek aan D1'. E. J. Kield een eer
vol ontslag verleend als 2'Icn Praeeeplor, in wiens plaats benoemd is, dc
Candidaat in de Letteren S. H. Rinkes.
Van het getal leerlingen, waarmede op den 8stcn September 1853 dc cur
sus geopend werd, verlieten 10 leerlingen het gymnasium, terwijl later,
door de aankomst van 11 nieuwe leerlingen en het verlaten van deze inrig-
ling van nog 16 leerlingen, op den 7d<,n September de nieuwe cursus met
43 leerlingen geopend werd.
Een overzigt moetende geven omtrent de vercenigingen tot bevordering van
kunstenen wetenschappen, beginnen wij met de Maatschappij: Tot Nul van
't Algemeen.
Behalve dc scholen dezer Maatschappij van bijzonderen aard en strekking,
en bare spaarbank en spaarkas, heeft zij nog eene leesbibliotheek, waarbij
het getal lezers in het jaar 1354 is toegenomen, en waarvan de Godshuizen
en andere openbare gestichten, waarhij zich ook dit jaar het Evang. Lutb.
AVees- en Oudeliedenhuis gevoegd heeft, een trouw gebruik maken. Deze
Maatschappij verloor in dit jaar 29 leden; 17 traden toe; het getal barer leden
bedraagt thans 268.
De Maatschappij van Ned. Letterkunde, alhier sints den jare 1766 geves
tigd, telt ongeveer 390 inlandsche leden, waaronder nagenoeg 70 alhier. 7.ij
gaat voort met jaarlijks prijsvragen uit te schrijven, is in het bezit van eene
belangrijke boekerij, vele handschriften en groeit gestadig aan. Zij geeft zoo
wel jaarlijks hare handelingen, als op onbepaalde tijden deelen barer werken
en vervolgen op den catalogus harer bibliotheek uit.
De Afdeeling Leyden der Maatschappij van Fraaije Kunsten en AVetenschap-
pen, telde den lsten October 56 leden.
Het Dep. Leyden der Nederl. Maatschappij ter bevordering van Nijverheid,
verkeerde in bloeijenden staat; het telt thans 109 leden. Onder de voorwerpen
aldaar van inwoners dezer gemeente ingezondenmogen niet voorbij worden
gezien de toren-uurwerken van II. AV. de Bruyn, die bijzondere aanbeveling
verdienen, en waarvan reeds eenige door hern zijn afgeleverd. Ook van zijne
wachtklokkenvoor het toezigt van gestelde wakers in fabrieken, zijn er
reeds verscheidene hier afgeleverddie goed voldoen. De instrumentmaker
AV. F. van der AVoerd, heeft mede eene magnetische klok aangeboden, die
allen lof verdient.
Dc Teeken-Academieonder de zinspreuk: Ars Aemula Naturaemogt
dit jaar meerderen bloei ondervinden. Er waren 19 teekenaren naar het
naakte model. Ook wordt er vlijtig van dc gelegenheid om des zomers naar
pleisters-afgietsels te teekenen, gebruik gemaakt.
Ook de toestand van het genootschap Mathesis Scientiarum Genitri.v
bleef gunstig. Het aantal zijner leden verminderde door overlijden met 2,
door bedanken met 5 leden, dan het klom, door aanwinst van 12 leden,
lot een getal van 181. Het lelde te zamen 148 leerlingen. Het genootschap
bleef in het bezit van al zijne Onderwijzers, die geldelijk belang nooit boven
aansteldenals zij het genootschap slechts van dienst konden zijn.
De Maatschappij voor Toonkunst hield zich mede eervol staande. Het aan
tal harer leden bedroeg in het afgeloopen jaar 136, waaronder één donateur.
Het getal der leerlingen bedraagt meer of min 80.
De openbare lessen in de Scheikundetoegepast op de nijverheid in het
algemeen en het fabriekwezen in het bijzonder, in het Industrie-Collegie, zijn
door den Hoogleeraar A. II. van der Boon Meseh wederom geregeld gegeven
en de belangstelling daarin bleek op nieuw uit het aanzienlijk aantal toehoorders.
Met geene mindere belangstelling werd het openbaar Landhoishoudkundig
Onderwijs door genoemden Hoogleeraar gegeven, bijgewoond door ingezetenen
dezer stad en velen van nabijgelegen dorpen, zoodat het locaal te klein was
voor de toehoorders en velen zich moesten verwijderenzonder het onderwijs
te hebben kunnen bijwonen. Aan vragen, van vele zijden aan HH. Curatoren
gerigltot vergrooting van het laboratorium en het locaal voor deze lessen,
zal worden voldaanen daartoe is reeds een plan beraamd.
Bij de Iloogeschool bleven hare verzorgers alle gespaard, ook de gewone
Hoogleeraren; aan haar ontvielen twee emeriti, de Ileeren C. G. C. Reinwardt
en M. Siegenbeek. Vier leerlingen werden door den dood aan de studiën ont
ken. Bij Zr. Ms. besluit van 10 Mei, werd de lloogleeraar P. L. Rijke van
buitengewoon tot gewoon benoemd, terwijl Mp. P. C. Snellen van Vollenho
ven lot Conservator der insecten bij 's Rijks Museum der Nat. Historie werd
aangesteld.
Op den 31sten December 1854 waren ingeschrevenin de Godgeleerdheid
138 studenten, Regtsgeleerdheid 199, Geneeskunde 85, AVijsbcgeerte en Let
teren 31, AA'is- en Natuurkunde 18, te zamen 471, en daarenboven, als op
de Athenaea studerende: in de Godgeleerdheid 49, Regstgeleerdheid 40, Ge-
neesk. 52, AVijsbcgeerte en Letteren 7, AA'is-en Natuurk. geene, tezamen 148,
uitmakende te zamen 619 studenten. Dit jaar promoveerden: in de Godge
leerdheid 1, Regtsgeleerdheid 53Geneeskunde 10, AVijsbegeerle en Letteren 2
en in de AVis- en Natuurkunde 1. Verv. en Slot in het volg. A°.