LEYDSCHE
COURANTJ
VïlïJDAG21 APRIL.
BIMENLANDSCHE B13RIGTEX.
De Courant wordt MaandagWoensdag en
Vrijdag uitgegevenDie van Maandag komt
uit Zaturdag Avond.
N°.
De Prijs der Courant is ƒ12 in het jaar
de afzonderlijke nommers worden tegen 10
Centen afgegeven.
LEYDEN, 20 April.
Wij vernemen dat de genezing van den zwaar gekwetsten arm van het
jongetje, wiens ongeluk wij in ons nommer van 11, Vrijdag vermeldden,
voorspoedig vordert.
Uit het verslag gedaan door Burgemeester en Wethouders aan den Ge
meenteraad van Leyden onlleenen wij de volgende bijzonderheden.
Hoofdstuk E Bevolking. De bevolking op 1 Januarij 1853 was 36817;
deze is door geboorte met 1368, en door vestiging in de gemeente met 892
vermeerderd; door sterfte 1028, en door vertrek 1253 verminderd, zoodat
de wettige bevolking op 31 December 1853 bedroeg 36796, en alzoo 21
personen is verminderd. De feitelijke bevolking beliep 37084. Onder deze
laatste is begrepen van de landmagt 747, de bevolking van het huis van
arrest en bewaring lot 70 personen, en de bestedelingen en bedelaars in de
koloniën der Maatschappij van Weldadigheid hier domicilie van onderstand
hebbende, ten bedrage van 196.
Hoofdstuk II. Verkiezingen en Gemeentebestuur. Blijkens de kiezerslijsten
op den 5den April 1853 gesloten, bedroeg het getal kiezers, van leden der
Tweede Kamer 986van leden der Provinciale Staten 973van leden van
den Raad 1417.
In den loop dezes jaarsnamen de Heeren A. Hartevelt Jz.en Prof.
J. Bake, ontslag als leden van den gemeenteraad.
Wij mogen het niet ontveinzen, leest men verder, dat het ons leed doet,
dat de Heeren Hartevelt en Bake hun ontslag uit den Raad namen, en alzoo
niet langer in dezen de belangen der gemeente zullen voorstaan, waaraan zij
steeds naauwgezet deel namen, en waarvan de eerstgenoemde, door zijn
breedvoerig en doorwrocht voorstel tot afschaffing van het bestaande en in
voering van een nieuw belastingstelsel, nog ten vorigen jare toonde hoezeer
hem de financiën dezer gemeente ter harte gingenen zulks na gedurende
een aantal jaren bij den stedelijken Raad lid van de Commissie van financie
te zijn geweest, en de laatste door zijn voorstel den grondslag legde tot de
besluiten van den 16den November 1852, waardoor de geschillen in zake het
Huiszitlenhuiszoo wij mogen hopen, voor altijd werden beëindigd.
Door Z. M. werd bij besluit van 29 Julij 1853, goedgekeurd de, door Ge
deputeerde Staten, na daaromtrent den Raad te hebben gehoord, gedane voor-
dragt omtrent de jaarwedde van den Burgemeester op ƒ2200, van ieder der
Wethouders op ƒ900 en van den Secretaris op ƒ2400.
Verder vermeldt het verslag de verandering in het personeel van het Be
stuur en verschillende Commissiën voorgevallen, alsmede de nieuwe inrigting
der gebuurten en een opgave der door dien Raad vastgestelde verordeningen.
Hoofdstuk III. Verschillende onderwerpen betrekkelijk het beheer der ge
meente. Omtrent de archieven der gemeente wordt vermeld, dat de noodige
zorg wordt aangewend om ze te beschrijven en te regelen.
Hoofdstuk IV. Geldmiddelen. Ontvangsten. Gewone 297,090.93buiten
gewone 90,379.41 JTotaal 387,470.34?. Uitgaven. Gewone 288,504.73 j
buitengewone ƒ65,455.92?. Totaal ƒ353,960.66, en alzoo een batig slot
van ƒ33,509.681.
De begrooting voor de dienst van 1854, in de vergadering van 1 Septem
ber overgelegd, werd den 27stcn October vastgesteld en den 29sten Nov. door
Gedep. Staten goedgekeurd. Do inkomsten beliepen 331,301.49de uilga
ven ƒ329,045.95. Waarschijnlijk batig slot ƒ2.255.54.
Hoofdstuk V. Gemeente-eigendommenwerken en inrigtingen. Deze alle
zijn in goeden staat, zijnde de ongeschikte armschoool in de Groenesteeg,
vervangen door een geheel nieuw gebouw in de Haverstraat, waaraan ƒ8400
zijn te koste gelegden hetgeen in allen deele aan de vereischten van een
goed schoollocaal beantwoordt.
Wat de kazernen betreft, ook deze laten weinig te wenschen overig, en
bet mag betwijfeld worden of wel in eenige plaats in ons vaderland eene
betere gelegenheid tot kazernering van een regement ruiterij gevonden wordt,
liet onderhoud der kazernen in het algemeen heeft in den den loop dezes
jaars alleen eene som van ongeveer 7,600 gevorderd, met inbegrip van de
inrigting van een locaal voor de gymnastic.
Daar het Z. M. den Koning heeft bepaald, dal Z. K. II. de Prins van Oranje
in het aanst. jaar alhier zou worden onderwezen, en alsdan tevens een balail-
lon van liet regement grenadiers en jagers alhier in bezetting zal komen, ter
vervanging van bet 2de bataillon van het 8ste regement infanterie, wordt aan
de kazerne aan de Morschpoort eene aanmerkelijke uitbreiding gegeven, welke
is aanbesteed voor ruim ƒ55,000.
De gemeente gebouwen in bet algemeen hebben gedurende den loop van dit
jaar aan onderhoud, verbetering en aanbouw gekost 19,034.33.
De straten en pleinen zijn in voldoenden toestand, en wordt bij voortdu
ring jaarlijks een gedeelte verlegd, om deze in goeden staal te behouden.
Hoofdstuk VI. Medische Politic. Onder dit Hoofdstuk wordt vermeld de
benoeming eerier Cholera-Commissie, en de verdere maatregelen van voorzorg,
als inrigting der Lakenhal tot ziekenhuis en uitdeeling van warme spijs, de
onkosten voor het eerste bedroegen 955 en voor het andere ƒ3114.
Op den 12den Maart is de acte van overeenkomst tusschcn hel Rijk, verte
genwoordigd door Curatoren van 's Lands Hoogeschool en deze gemeente ge-
teekend, waarbij het Nosocomium Academicum met al wat zich daarin be
vindt, de verzameling van instrumenten alsook die van pathologische en
anatomische praeparaten uitgezonderdaan deze gemeente is overgedragen.
De lijders in het Stads-Ziekenhuis zijn door elkander 25 a 30 dagen ver
pleegd. Het grootste getal te gelijk aanwezige zieken was in Eebruarij Maart
en April ten getale van 36 a 40; het kleinste van Mei tot November be
droeg dat van 20 tot 35. In November en December was het getal van 40 tot 54.
In het Nosocomium Academicum waren op 1 Januarij dezes jaars in be
handeling 24 personen. In den loop dezes jaars zijn opgenomen 307 personen
van welke zijn overleden 27.
Hoofdstuk VII. Nationale militie en schutterij. Het getal manschappen
voor het contingent ingelijfd, bedroeg 103 man en de sterkte der schutterij
1142 man, waarvan de reserve bedraagt 587 man.
Hoofdstuk VIII. Kerkelijke zaken. Binnen deze gemeente bestaan negen
kerkgemeenten, als: Nederduitsch Hervormde met 9 Leeraren of Geestelijken;
Waalsch Herv. met 2; Remonstrantsch Geref. met 1; Christelijk Afgeschei
dene met 1; Eiv. Luth. met 2; Doopsgezinde met 1; Roomsch Kath. met 16;
Oud Roomsche of van de Bisschoppelijke Clerczy met 1en eene Israëlitische.
Door Mej. Benezet is vermaakt, een certificaat 2? pCt. W. Schuld, groot
ƒ1000, aan de Waalsche kerk en voor kerk en armen der Remonstrantsche
gemeente, door de Weduwe W. van Geer, ƒ200. Verv. in een volg. N°.
Sedert ruim 15 jaren bestaat er in deze provincie eene Vereeniging tus-
schen een groot aantal onderwijzerstot een onderling Weduwefonds voor eene
toelage in eens, en van welke het Hoofdbestuur, bekend onder den naam van
Contract tusschen Zuidhollandsclie Onderwijzerssteeds alhier gevestigd
was. LI. Woensdag werd de Algemcene Vergadering gehouden, op welke een
25-tal onderwijzers uit deze provincie, vertegenwoordigende 128 deelhebbers
tegenwoordig waren. De leiding der vergadering was door de directie opge
dragen aan den Heer J. H. Eichman, onderwijzer alhier, welke eerst het
ontstaan, de rigling en den duur der inrigting schetste en aan hel slot
vooral op de hartelijkste wijze hulde bragt aan den verdienstelijken onder
wijzer D. v. d. Veen, oprigter der Vereeniging en van hare geboorte af, be
stuurder derzelve.
Uit het verslag van den algemecncn Secretaris, den onderwijzer Lanccl
bleek het, dal door de directie in den tijd van 15 jaren, aan de Erven van
52 overleden deelnemers was uitbetaald, de zeer aanzienlijke som van 16,576.35;
verder dat onder de nagelaten betrekkingen dier overledenen zich bevonden
38 weduwente zamen hebbende 148 kinderenonder welke laatste eene
dochter, zelve reeds weduwe met 2 kinderen; 6 anderen waren weduwenaars,
die te zamen 17 kinderen achterlieten waaronder mede eene dochter, weduwe
met 1 kind, terwijl van de 8 overige overledene deelhebbers, die ongehuwd
waren, aan 4 de uitkeering is geschied aan hunne bejaarde ouders, wier
voornaamste steun zij waren, en aan de 4 overigen aan hunne familiën, die
daardoor in staat gesteld zijn geworden om de onkosten der verpleging en der
begrafenis te kunnen voldoen.
AVijders bleek het dat op 1 Januarij 1854 het Contract 185 Donalenrs en
Leden telde, onder welke eerste wijlen IIII. MM. Koning AVillcm I en AVillcm II
gevonden worden, en de Erven dus nog steeds op eene betrekkelijk niet on-
belangrijke uitkeering kunnen rekenen.
Ontegenzeggelijk heeft deze instelling zeer weldadig gewerkt op het meestal
jll niet zeer gunstige lot van onderwijzers-weduwen en weezenen verklaarde de