LEYDSCHE
COURANT
4854.
MAANDAG, 3 APRIL.
N°, 4ö£EGSi
BÏMENLANDSCHE BERIGTExV.
De Courant wordt MaandagWoensdag en
uitgegeven. Die van Maandag komt
De Prijs der Courant is f 12 in het jaar
de afzonderlijke nommers worden tegen 10
Centen afgegeven
LEYDEN 1 April.
Wij maken onze lezers opmerkzaam op eene tentoonstelling van gesponnen
kunstvoorwerpen in glas, die gedurende 10 jaren in een groot aantal plaatsen
met veel bijval is bezigtigd. Men zoude naauwelijks kunnen gelooven dat
uit het brooze glas stoffen te vervaardigen zijn, die even als zijde vouwbaar
zijnen de zijde in kleuren en glans overtreffen. De Dames vooral zullen
eene menigte en eene groote verscheidenheid van voorwerpen voor haar toilet
bewonderen, als: sierlijke glazen hoeden halve mutsjes, manchettes, ceintures,
strikken enz. Te Petersburg heeft de Heer Delporie voor II. M. de Keizerin
eene japon uit glas vervaardigd en meer andere voorwerpen lot het toilet he-
hoorende. Buiten de voorwerpen voor Damesvindt men er nog eene menigte
voor étagère geschenken en souvenirs, als scheepjes, vogels, verschillende
dieren, vazen, mandjes, kruisjes met de zinnebeelden van geloof, hoop en
liefde. De bezoekers zien de voorwerpen vervaardigen. Men ziet ook den
draad weven lot sloffen bestemd, men spint in eene minuut 2000 ellen,
zestien of twintig maal fijner dan een haar. Zie de Adv.)
De Rederijkerskamer Vondelonder de zinspreuk't Vermakelijke en
't Nut enz. hield Donderdag 11. in de Stads-Gehoorzaal eene vergadering met
Dames. De werkzaamheden van dien avond werden afgewisseld door Piano
muziek van den Heer A. J. C. Knippenberg en met eenige dichtregelen door
den Voorzitter besloten. Zoowel de talrijke opkomst der genoodigdenals de
schoone uitvoering der voorgedragene stukken getuigden, dat ook hier ter stede
die soort van uiterlijke welsprekendheid in eere gehouden en met goeden uit
slag beoefend wordt.
Het getal opgenomenen in bet werkhuis gedurende de afgeloopen
week is geweest als volgt:
26 Maart 208 volwassenen, 83 kinderen, te zamen 291.
27
28
20
30
31
235
260
265
254
263
1 April 234
83
104
113
103
111
98
318.
364.
378.
357.
374.
332.
Bij Z. M. besluit van den 29sten Maart, is de Heer J. A. Swillens, op
zijn daartoe gedaan verzoek, eervol ontslagen als Notaris te Nieuwkoop, Ar
rondissement Lej'den.
Door de Ned. Ilandel-Maatschappij zijn bevracht 9 schepen voor Amster
dam, 6 voor RotterJarn, 2 voor Dordrecht en 2 voor Middelburg.
De Commissie van beheer en toezigt over de droogmaking van hel Haar
lemmermeer verwittigt de gegadigden, dat zij zal overgaan tot de zesde ver-
kooping, gedurende eenige achtereenvolgende dagen, van eene groote partij
gronden in den Haarlemmermcerpolder, in het einde van Mei of het begin
van Junij aanstaande, te Amsterdam.
De UtrecJitsche Courant bevat het jolgende welgeschreven stuk over
het Haarlemmermeer en de levenswijze der arbeiders aldaar.
De verkochte grond in het Haarlemmer-meer is bijna geheel in orde
gebragt, dat is, in sloten en greppels geworpen en gelijk gemaakt tot eenig
verbouw. Daartoe zijn, op sommige tijden, welligt 7 a 8,000 man werkzaam
geweest. Groote dagloonen zijn er verleend, vooral in den beginne, toen er
zelfs 125 per bunder werd gegeven. Iemand, die met alle krachtsinspan
ning wilde werken, kon toen 6 a 7 daags verdienen. Later is de bunder
besteed voor ƒ100, voor 70 en nu zegt men zelfs voor 48. D.t laatste
is te weinig en van daar dan ook, dat reeds ettelijke arbeiders vertrokken.
De verdiensten zullen echter wel weèr beter wordenals er meer gronden
zullen zijn verkocht. Wanneer er ƒ60 a ƒ70 arbeidsloon per bunder wordt
gegeven, dan kan een goed werker nog zeer goed 2.50 daags verdienen; doch
dit moet hij ook hebben, want het leven is er duur. De polderjongen"
slaapt in eene keet, wier getal wel 300 is, en betaalt daarvoor, alsmede voor
het wasschen van een hemd en een doekje of zoo iets 's wekelijks 80 cents,
terwijl hij des avonds voor aardappelen met eene lange saus, ƒ1,75 per week
moet geven. Is hij een goed werker en, in evenredigheid van zijne krachts
inspanning, een fatsoenlijk eter, dan heelt hij 's wekelijks 3 t£ spek noodig,
t welk hem dus a 50 cents per pond, ƒ1.50 kost. Daarbij komt nog zijn
tarwebrood en roggebrood, (het eerste wordt echter liet meest gegeten) en
de korrel, die door schier tallooze wandelende slijterijen (dat zijn industriëlen
met vaatjes op den rug en glaasjes in de handen) in het meer wordt gepre
senteerd. Voor de Matigheids-genootschappen zouden daar belangrijke opmer
kingen en gevolgtrekkingen zijn te maken. Er worden vrij wat drie cents
glaasjes geledigd
De arbeider begint vroeg; velen in de morgen schemering. Om 2 uur ver
laat menigeen reeds zijne keet. Hij gebruikt des daags zijn brood staande.
Als de klok des namiddags 2 uur slaat, zijn er echter ook die de schop op
den rug nemen en huiswaarts gaan. De laatsten werken hoogstens tot 4 uur.
Dan is het vieravond en velen gaan als de kippen het rek zoeken, onder de
dekens.
Zoo levende, goed werkende, gezond etende en zijn Schiedammertje drin
kende, heeft de polder-arbeider 6 a f 7 per weck, voor zijne noodzakelijke
behoeften noodig en daarom behoeft bijbij zeer moeijelijken arbeidook een
goed loon te verdienen. Voor 60 a ƒ70 de bunder, zal zich echter het
noodige getal arbeiders wel aanmelden. Onder de werklieden, die lot heden
in het meer arbeiden zijn zeer vele Noordbrabanders en Zeeuwenen ook
nog al Friezen. Hun gezondheids-toestand is vrij voldoende, hoewel er nog al
door koorts worden aangetast.
Het schijnt, dat er nog weinig belangrijks wordt gevonden. Veel wrakken
van schuiten treft men er echter aan. En daaronder vol aarden pottenwaar
uit de arbeiders nu eten. Hoe weinig had hij, die deze lading toekwam en
vervoerde, kunnen vermoeden, dat daaruit, op de plaats zelve waar die schuit
zonk, door lien zou worden gegetendie den grond gereed maken, om
vruchten voort te brengen! Ook delft men nu en dan geraamten op. Bij
één daarvan vondt men eene pijp, knoopen en een lederen zakje; onlangs wer
den er 7 bij eikanderen gevonden. Voor eene koperen tabaksdoos, 3 eeuwen
oud, ontving de vinder, zoo men zegt, 50 gulden. Volgens een gerucht,
onder het werkvolk verspreidzou cr ook eene schuit met porcelein in den
grond zitten en men begrijpt hoe ieder vol verlangen is, om die te ontdekken.
De grond van het meer is, voor verreweg het grootste gedeelte, zeer goed
en er zit heerlijke klei. Men verzekert dan ook, dat er geen enkele bunder
te duur is gekocht. Hij wordt het meest bezaaid met haver en verder met
mosterdzaad, paardeboonen en ook bepoot, boevvel minder, met aardappelen.
Het winterzaad is zoo goed als mislukt, het kon in den vochligen, kouden
grondgeen wortel schieten.
Ziedaar het een en ander uit het Haarlemmer-meer-leven, heilrijke gevolgen
van eene grootsche onderneming, die tot zegen zal gedijen voor duizende land-
genootenen goede renten zal opleveren voor de schatkist. Daar zal een we-
zenllijk lust-oord ontstaan, 't welk de tijdgenoot met genoegen en de nako
melingschap met bewondering en dankbaarheid zal beschouwen. II.
Wij vernemen dat eergisteren namiddag op den Hinder is vast blijven
zitten de stoomboot Petrel, Kapt. R. Lancaster, met eene lading stukgoederen
van Huil naar Rotterdam bestemd. Het schip moet zeer gevaarlijk zitten,
daar het grootste gedeelte van de equipage reeds te Rotterdam is aangekomen.
Wij vernemen uit Leeuwarden, dat eenige Ileeren een adres aan Z. M.
hebben ingediendstrekkendeom voorloopig concessie te bekomen tot het
aanleggen en exploiteren van een spoorweg in de N. Prov. in verbinding met
het Duitsche spoorweg-net, .welke onder anderen zal loopen van Hardingen
naar Leeuwarden en van daar een tak naar Groningen en verder naar de
noordelijke grenzen van Hanover, in de rigting van Leer, en eene andere
over Akkrum enz. naar Ilanover in de rigting van Rheine.
Uit Drenthe wordt gemeld dat voor Fransche rekening paarden legen
hooge prijzen worden opgekocht. Men betaalde voor een paard ƒ330 en voor
een ander 500.
Te Zierikzee wordt er eene konijnen-fokkerij beproefd. Ir hebben
zich lot dat doel reeds drie vereenigingen gevormd, voor wie het noodige
getal fokkonijnen, om een aanvang te maken, bereids uit België is aange
komen, terwijl men ijverig bezig is, de localcn daarvoor in gereedheid te
brengen. Het kapitaal hiertoe benoodigd, is betrekkelijk zeer gering. Men
lelt, zoover wij weten, in Friesland reeds 7 inriglingen tot aanfokking va»
konijnen, waarvan 3 onder Leeuwarden, 2 te Dockum, 1 te Holwerd eu
1 te Sneek, terwijl te Holwerd het noodige in gereedheid is gebragt, om er
eerstdaags ccnc tweede fokkerij op te riglcnen ook nog op andere plaatsen
de noodige voorbereidende maatregelen daartoe worden genomen-
