omwentelingen te bewerken: het beginsel der vrijheid; een beginsel dat slechts
met waarheid en billijkheid bestaanbaar is. Datzelfde beginsel der vrijheid
beheerscht ook onze studiën en vertoont, waar het heerscht en onbelemmerd
werken kan, vrije ontwikkeling en zelfstandigheid.Geschiedenis en kritiek
zullen ons moeten dienen. Wij kunnen ze niet missenals we in waarheid
wetenschap zoeken, evenmin als karakterkennis van schrijvers en van hunne
subjectieve voorstellingen en redeneringen.
We zullen hier eenige fragmenten laten volgen, die den lezer beter dan
eenig aanprijzend verslag, iels van de hooge waarde van dit werk doen
kennen. Wij maken daartoe een begin met uit bet hoofdstuk de geest des
Christendoms het slot te ontleenen
»'tls met het Christendom als met de politiek. Men zoekt het heil in de
vormen en strijdt voor monarchale en republikeinsche gouvernementen, alsof
met regeringsvorm alles gevonden waszonder te bedenkendat ons land
bijvoorb. als republiek gelukkig en bloeijend wasen het niet minder als
monarchie wezen kan: dat alles afhangt van de personen en de uitvoering,
dat geen wetten het gemis aan bekwame regenten kunnen vergoeden en dat
daar de meeste welvaart en rust en vrede heerschen zullen, waar volk en
overheid Christenen zijn: d. i. niet Roomscben of Protestanten, of welke an
dere sekte gij noemen wilt, maar Christenen, groot gebracht en opgevoed in
de zuivere leer van het Evangelie, volgens den Bijbel, ontdaan van alle
theologische bijvoegselen of twistvragen. Wij zouden de vorsten en onderda
nen, de geestelijken en leeken van harte geluk wenschen, als zij dit eenmaal
helder mogten inzien en er zich geheel naar gedragendat vrijheid van onder
zoek en vrijheid van geweten wel verre van gevaarlijk voor Staat en Kerk te
zijnintegendeel heiden steunen en bevestigen zullen en dat er geen steviger
bolwerk is tegen oproer en geweld, dan christelijke vrijheid van onderzoek en
geweten onder een volk, dat prijs stelt op verlichting, kennis en wetenschap!
Zoekt ze niet, die welvaart en rust en vrede in teruggang, in het vcreeren
van een voorbijgedreven voorgeslacht, zoekt ze veeleer in den geest des Chris
tendoms en in zijne vereeniging met den geest des menschdoms. Daar, daar
alleenmaar ook daar zeker kunt gij ze vinden elders niet
Heerlijk zijn de hoofdstukken de Zoon des menschen en zijne gemeente. Uit
liet laatste laten wij hier volgen een tafereel van het inwendige Christendom»Dat
iszegt de S.een Christendom des harten dat het geweten zuiverthet gemoed
vernieuwt, den mensch herschept en cene gemeenschap der Heiligen sticht en
onderhoudt, een Christendom aan Christus gewijd: het is zijne geliefde ge
meente uit Roomsehen en Onroomschen, uit allerlei Christensekten, geestelij
ken en leeken zamengcsteld. De leden dier onzigtbare kerk laten zich door
geen tempelen of priesters scheiden. Zij hebben elkander lief, wat naam zij
ook mogen dragen. Zij kennen elkander onderling als leden van ééne broe
derschap, als bloedverwanten, die lot ééne groote familie behooren, die van
denzelfden adeldom zijn en van Gods geslacht, kinderen van éénen Vader,
dienaren van éénen Heer, onderdanen van éénen Koning, offeraars onder éénen
Priester, maar die ook zelve tot koningen en priesters gewijd en geheiligd zijn
door den Zoon des Menschendie tevens als de eengeboren Zoon van God
met alle magt bekleed is in Hemel en op Aarde.
Daar is iets ziel verheffends, iets verrukkends, iets geestvervoerends in de
gedachte, tot die onzigtbare kerk, tot die verborgen gemeente, tot die ge
heime orde, tot dien adeldom der menschheid geroepen te zijn! Alle andere
eer en onderscheiding en roem en rang en wat voorregten van geboorte of
lot men ook noemen moge, verzinken daarbij in het niet. Dat heerlijk chris
telijk organisme bestuurd door het Christushoofdbezield met den Christus
geest, gevoed door het Christusbloeddoor en met Hem in de naauwstc
innigste betrekking tot God, den Geest die Liefde is, wekt verwachtingen en
vooruitzigtcn op de toekomst die de stoutste gedachten te hoven gaan."
Vervolg hierna).
Bij de Tweede Kamer is ingekomen het verslag over het Armwezen
over 1851. Wij bepalen ons thans bij de hoofdbijzonderheid in dit uitvoerig
stuk, zijnde de uitkomsten van het beheer der armbesturen en godshuizen,
welke in dat verslag gezegd worden de voornaamste leiddraad te zijn ter be
oordeeling of de last van het armbestuur voor- of achteruit gaat. 1851 geeft
bij vergelijking met 1850 de volgende gunstige verhouding:
1850. 1851.
Getal bedeelden424,514 398,491
Bedrag van allerlei onderstand 4,009,355 3,932,303
Subsidiën der Gemeenten1,714,261 1,658,953
De Staats-Courant bevat de volgende opgaven van de Nederl. Bank:
Omloopende Bankbiljetten ƒ88,704,240.00. Saldo's van Rekeningen-Courant
ƒ26,119,607.42. Munt en Mantmatcriaal 92,681,386.40j.
De Grondw. bevat het volgendeMen meldt uit Katwijk De kermis
is alhier, even als in de nabijgelegen gemeente Rijnsburg en Valkenburg,
afgeschaft. Bij het besluit hiertoe, is, wat de gemeente Beide Katwijken be
treft door den gemeenteraadop voorstel van een der ledenbepaalddat
jaarlijks, op een nader te regelen tijd en wijze, die burgerij eenig publiek
vermaak zal worden bereid.
Men heeft namelijk alhier begrepen, dat, mogen de kermissen al, bijzon
der ten platten lande, ontaard zijn in ruwe, dikwerf onzedelijke vreugdebe-
tooningenwaarom hare afschaffing wenschelijk isnogtans ook de mindere
standen eenig vermaak en uitspanning toekomt, en het plaatselijk bestuur
hun dit kan en behoort te verschaffen op eene betere wijze, dan waartoe
de kermis tot hiertoe de eenige gelegenheid aanbood.
Te Vlaardingen is door den Raadmet 8 tegen 5 stemmenbesloten
om de kermis niet af te schaffen. Ook in den Gemeenteraad van Kethel is
met algemeene stemmen besloten, de kermis aldaar niet af te schaffen, maar
die op de gewone wijze te doen plaats hebben.
De Heer Mr. P. C. Prince, lid der Prov. Staten van Zuidholland is te
Gouda overleden, in den ouderdom van 35 jaren.
Te Locvestein is men steeds druk bezig met het slechten en het ma
ken van veranderingen; onder anderen is er de kerk verplaatst, en zijn de
grachten geheel verlegd; bij die gelegenheid is er eene muurschildering ont
dekt met verscheidene familiewapens, namen, jaartallen, enz.
Er is te Amsterdam eene proefneming gedaan met policie te paard
welke zeer goed is geslaagdzoodat het bestaande plan om aldaar eene rij
dende policie op te rigtenwel zijn beslag zal krijgen.
Uit Texel schrijft men van den 30slcn Januarij aan het IIhl. dat toen
aldaar twee nog zeer jonge kinderen, een knaapje en een meisje, zich ver
maakten met spelenhet knaapje beproefde over eene lage heining te klau
teren, maar door een onbegrijpelijk toeval met zijn halsdas, aan een spijker
is blijven haken, zoodat toen zijn zusje, jonger dan hij, kort daarna in
'souders huis kwam en verhaalde dat haar broertje eerst gehuild had, maar
nu sliep, de moeder zich naar buiten spoedde en het jongske levenloos aan
den spijker vond hangen.
Te Zwolle is den 27sten Januarij overledenin den ouderdom van 73
jaren, de R. K. Pastoor J. Jaspar, die in het vorige jaar de 50-jarige gedach
tenis van zijne ambtsbetrekking had gevierd.
Men leest in de Oost-Post van Java
Op den 7den December is aan boord van 's lands korvet Nehalennia
alhier, een doodvonnis ten uitvoer gelegd aan den matroos van de 2de kl.
J. B.schuldig verklaard aan de misdaad van herhaaldelijke insubordinatie.
Hoewel deze persoon zich in de laatste dagen nog zeer halsstarrig en verstokt
voordeed, is hij kalm en gelaten de eeuwigheid ingegaan, dank zij de onver
moeide pogingen van den Predikant J. F. G. Brumund. Deze ijverige leeraar
heeft zich zeer veel moeite gegeven om den ongelukkige, in zijne laatste da
gen, betere denkbeelden in te boezemen; bad bet geluk hierin volkomen te
slagen, en hem gelaten en kalm naar zijne strafplaats te geleiden, alwaar
weinige oogenblikken daarna zijn lot beslist was.
Ofschoon men wel geneigd is te willen beweren, dat de zeeman, door den
aard zijner betrekking, gewoonlijk niet ligt tot aandoening overhelt, zoo was
het evenwel treffend te zienwelken indruk deze gebeurtenis op de verschil
lende aan boord vergaderde equipagiën verwektedaar geen der 300 aanwe
zige manschappen hunne gemoedsaandoening konden onderdrukken door de
zoo zeer toepasselijke aanspraak van den achtenswaardigen en bijzonderlijk
door hen geachten Heer Brumunduitgebragt na de voltrekking van bet vonnis.
Prins Napoleon is uit Parijs te Brussel aangekomen, men weet niet met
welke bedoelingen, maar de meesten schrijven dat bezoek alleen toe ter onder
houding van vriendschappelijke betrekking.
'sGRAVENHAGE, 2 Februarij.
Z. M. heeft benoemd tot Burgemeester van Colijnsplaat c. a.J. II. Bybau
aan A. J. Scriveriusop zijn verzoek eervol ontslag verleend als Burgemees
ter van Steenwijkerwolden benoemd tot Griffier bij het Hoog Militair Gc-
regtshof Jhp. Mr. A. A. van Oldenbarneveldgenaamd Witte Tullingh, thans
Substituut-Griffier bij hetzelve.
Bij besluit van Z. M. van den 26sten Januarijwordt de Hoofdingenieur
der marine te Willemsoord, P. Schyt Jrzn.met den laatslen April eer
vol uit zijne betrekking ontslagenen worden met den lsten Mei benoemd
tot Hoofdingenieurs bij de marine de Ingenieurs der lsle klasse II. A. van
der Speck Obreen en L. K. Turk, wordende aan eerstgenoemde opgedragen
de betrekking van Directeur der school van scheepsbouw bij 's Rijks werf te
Amsterdam.
Bij besluit van den 20sten Jan. 11. heeft Z. M. bepaald dat de brieven-
port naar Ned.-Indië bij verzending over Engeland langs den weg van Sout
hampton één gulden zal bedragen.
De bepalingen van dit besluit worden voor de eerste maal toegepast op de
brieven, welke in de eerste verzendingen met de Indische landpost van de
maand April aanst. uit het Rijk naar Ned.-Indië, of uit de koloniën naar het
moederland langs den weg van Southampton begrepen zijn.
BUITENLANDSCnE BERtGTElV.
EUGELANI».
LONDEN, 31 Januarij.
Heden is de Parlementszitting door de Koningin geopend. Ten aanzien der
binnenlandsche aangelegenheden behelst de troonrede vooral twee belangrijke,
schoon niet onverwachte mededcelingennamelijk dat het gouvernement een
wets-onlwerp zal indienen lot wijziging des kiesstelsels en der zamenstelling
van het Lagerhuis, alsmede een wets-ontwerp tot openstelling der kustvaart
voor alle natiën.
Verder wordt aangekondigd dat eene herziening der wet op het armwezen
eene hervorming der kerkelijke gereglshovenalsmede bepalingen tot bevor
dering van het volksonderwijs en tot verbetering der burgerlijke staatsdienst
zullen worden voorgedragen.
Omtrent het Turksch-Russische geschil luidt de troonrede niet zoo oorlog
zuchtig of dreigend, als door sommige dagbladen verwacht werd. II. M. zeide
namelijk, volgens telegrafische berigten, het volgende:
De hoop die ik bij de sluiting uwer laalstvorige zitting heb te kennen
gegeven, dat het lusschen Turkye en Rusland opgerezen geschil spoedig zou
worden vereffend, is te leur gesteld. Ik betreur liet, hierbij zelfs te moeten