SVuissen hun verblijf bouden, gedurende bun leven eene ondersteuning wor
den uitgereikt, mits zij geheel of ten deele ongeschikt zijn om in bun onder-
boud te voorzientevens hulpbehoevend zijn en niet reeds als invaliden
verzorgd worden.
zal l,ier een Seminarie worden opgerigt tot opleiding van vrouwen
die zich willen toewijden aan bet geven van onderwijs in de godsdienstleer
der Evangelische kerk, in den geheelcn Pruissischen Staat.
j)e verschillende sloom- en sleepvaart-maatschappijenschippers en ree-
dcrs -op den Rijn hebben bij de centrale scheepsvaart-commissie te Mainz
een protest ingediend tegen bet leggen van eene vaste steenen brug over den
Rijn bij Keulen, als nadeelig voor de scheepvaart en strijdig met de Rijn-
scheep vaart-commissie.
Eerstdaags zal te Wiesbaden eene bijeenkomst worden gehouden van
gevolmagtigden der Duilsche vorstendie zich vereenigd hebben ter bevor
dering der Duilsche kolonisatie in Texas. Op voorstel van den Hertog van
Koburc-Golha zal beraadslaagd worden over de meest gepaste middelen ter
bescherming der aldaar gevestigde of nog te vestigen Duitsche landverhuizers.
De Hertog is mede genegen in Hongarije uitgestrekte landerijen aan te koo-
pen, met het doel om aldaar Duilsche kolonisten te vestigen.
De cholera te Warschau is volgens verklaring der Geneesheeren aan bet
afnemen; den 18den waren nog 1474 personen in behandeling.
0O§TENRU K.
AVEENEN, 20 Augustus.
In liet Regeringsblad van den 19dcn dezer wordt bcrigt dat dien dag
weder een zeker bedrag aan staatspapieren-geld verbrand, en daardoor de
geheele som van bet tot dusver vernietigde geklommen is tot 30,800,000 flo
rijnen, waailoe een gedeelte der uit de leening van 1851 gesproten fondsen
gebezigd is.
CUBA.
Op dit eiland werd, volgens de jongste lijdingen, de aankomst verwacht
van acht duizend Chinezendie te Amoy in China waren aangeworven om
alhier veldarbeid te verrigten. Dit was geschied op bevel van den sedert
door bet Spaansche gouvernement afgezetten bestuurder der kolonieden
Kapitein-Generaal de la Concha, die beproeven wilde hoe verre slavenarbeid
door vrije werklieden zoude kunnen worden vervangen.
ZUIffi-ABERIHA.
De IItr. Cour. deelde dezer dagen een verslag mede omtrent Nieuw Gre
nada, ontleend uil de officiële of Staats-Couranl Gaceta Oficial)van het
eerste kwartaal dezes jaars, waaruit wij hier een en ander laten volgen.
Nieuw Grenada gevoelt de behoefte aan constitutionele instellingen, alle
inrigtingen van maatschappelijke verbetering en voortgang zijn in die gewes
ten afhankelijk van vennootschappen uit Protcslantsche landen, als verbeterde
vervoermiddelen door liet aanleggen van wegen en spoorbanenbet bevaarbaar
maken van rivieren; bet daarstellen van stoomboolen op mecren en rivieren;
verder bet bewerken der mijnen; hel oprigten van handelhuizen, enz. In
dien men derhalve Protestanten in het land wil lokkendan dient men
geestelijken te hebben, die ophouden den ketterhaat aan te kweeken op preek
stoelen en in bicglsloelenen dit is eene onmogelijkheid zoolang bet patronaat
niet aan den staat behoort. Ook zijn de Spaansche Amerikanen overtuigd,
dat de voorbeeldelooze bloei van N.-Amerika toe te schrijven is aan de ver
draagzaamheid in bet stuk van godsdienst. N.-Amerika wordt daarom ook in
de Grenadaanscbe dagbladen de model-republiek genaamd. Het beperken van
het gezag der Spaansche geestelijkheid was voor de regering dier landen eene
moeijelijke taak, daar dit gezag drie eeuwen lang diepe wortelen bad gescho
ten, en alle wijsgeerige denkbeelden uit het volk geweerd waren. Geen
vreemdeling mogt er voet aan wal zetten, en bijna geene andere boelten dan
zulkedie tot de oefeningen van devotie behoordenwerden er toegelaten.
Reeds het congres van Cucuta [in 1821] zag indat zonder bet beperken van den
invloed der geestelijkheid, geen vooruitgang in Columbia kon plaats hebben;
want toen, na den afloop van den bevrijdingsoorlog van de 12 Bisschoppelijke
zetels in Columbia; tien ledig stonden, zorgde hetzelve, dat ze niet spoedig
vervuld werden, ten einde het volk aan bel geestelijke gezag te ontwennen.
In Venczuëla, waar door bet handelsverkeer met de Hollandsche volksplan
ting te Curacao verlichte denkbeelden waren doorgedrongen, gelukte de kerk
hervorming spoediger dan in andere republieken van Zuid-Amerika. Doch de
I'aus gaf niet eerder toe, als toen alle Bisschoppelijke zetels en bijna alle
Parochiën ledig stonden, en de natie stond gedecatholiseerd te worden; toen
eerst werd het concordaat gesloten, dat door het burgerlijk bestuur aan den
Paus was voorgeschreven.
Het gevolg biervan was, dat van de twee plagen, die Spaansch Amerika
teisteren, namelijk de religie- en politieke oorlogen, Venezuela van de eerste
verschoond bleef. N. Grenada was zoo gelukkig niet ten opzigte van religie
oorlogen. Toen die staat in 1839 de kloosters wilde vernietigen, ontstond er
een burgeroorlog, die in 1841 en 1842 stroomen bloeds heeft doen vloeijen,
terwijl de staat eindelijk verpligt was, om de wet, die de kloosters afschafte,
weer in te trekken.
Eene tweede poging tot kerkhervorming in 1851 is gelukt na een strijd die
slechts 72 dagen heeft geduurd. De opstandelingen zijn verslagen en de Jezui-
ten zijn naar Ecuador gevlugt.
Onder de wetten, die in 1851 in de wetgevende vergadering te Bogota zijn
doorgegaan, zijn de drie volgende de voornaamste:
De eerste wet is de afschaffing van privilegiën der geestelijkheidhieronder
begrepen het beffen der tienden en de onafhankelijkheid der geestelijkheid vau
de burgerlijke regtbank.
De afschaffing van privilegiën der geestelijkheid was, volgens de Gaceta
noodzakelijk, «want de emigratie zal ons verschillende godsdienstige gezind
heden aanbrengen en de natie zal bestaan uit R. Katholieken, Protestanten
en Joden, en de billijkheid vereischt daarom, dat zij gelijke regton zullen
genietenindien derhalve de dienaren van de eene godsdienst bijzondere voor-
reglen genieten, dan belmoren deze ook aan de dienaren van anderen toege
staan te worden."
De tweede wet bepaalt, dat de parochie-priesters zullen gekozen worden
door de Cabildo of het plaatselijk bestuur.
Deze wet, zegt de Gacetais insgelijks niet meer dan billijk, want het
zijn de leden van cén kerspeldie hunne geestelijken moeten onderhouden
daarom behoort hun ook toe het regt, deze te benoemen.
De derde wet belooft de kloostergeestelijken, monniken en nonnen bescher
ming der Regering; indien zij de gedane gelofte niet verbindend achten voor
bun gewetenen dat zij het klooster willen verlaten.
Het is vooral de kerkelijke geschiedenis of de botsing, die er bestaan heeft
tusschen het Pausdom en de wereldlijke magt, waarmede men bet publiek
zoekt bekend te maken, ten einde het te doen zien, dat het ultramontanis-
inus zich ten allen tijde tegen de verbeteringen beeft verzet. In de Gaceta
komt een artikel voor onder den titel van la tlieocratia. Dit stuk sluit de
geschiedenis der botsing van de Pausen met het wcrcldscbe gezag aldus:
«In de jongste lijden hebben Oostenrijk en Spanje den Paus groote conecs-
sien gedaan. Oostenrijk heeft de circulatie der bullen en breves van den
Paus toegestaan zonder verlof van bet bestuur, doch dit is ter belooning van
den Pauselijkcn bijstand in bet onderdrukken van den opstand in Hongarije
en andere deelen van bet Oostcnrijksche gebied.
«Spanje beeft hare coneessien gedaan, niet vrijwillig, maar voor bet be
houd van de binncnlandscbe rust. N. Grenada zal nimmer hierin Spanje
navolgenhoe begeerlijk de inwendige rust ook moge zijndie rust zal nim
mer gekocht worden ten prijs voor de vrijheid des volks. De zwarte vaan
van bet despolismus en van de Jezuiten zal nimmermeer wapperen op de
muren van ons lcapitool."
Men heeft in N. Grenada gemeenddat bet niet genoeg is om wellen uit
te vaardigen voor een volkbij hetwelk bet schoolonderwijs tot heden toe zeer
gebrekkig is gebleven. Het volk moet ook vatbaar gemaakt worden om de
heilzame strekking dier wetten in te zien. Met dit oogmerk is in
onderscheidene provinciën van den Staat eene maatschappij opgerigt met doel
om bejaarden dagelijks op bepaalde uren gratis onderwijs te geven.
Van de drie Staten, welke de republiek van Columbia uitmaakten, is
Ecuador het meeste ten achteren gebleven. Het ultramonlanismus is daar
bijna nog even hecrschcnd als in de Spaansche tijden. Deze omstandigheid
is aan de ligging van dit gewest toe te schrijven; in de nabijheid van zijne
kusten lag geene Proteslantsche volkplanting, met welke liet in aanraking
konde komen en van welke bet een begrip van den maatschappel ijken toestand
van het beschaafd Europa kon verkrijgen; doch zoodra de ijzeren spoorweg van
de landengte van Panama zal voltooid wezen, moet deze staat van zaken ver
anderen en nog meer wanneer eenmaal de gemeenschap tusschen de Atlan
tische en Stille Zuidzee door middel van een kanaal over die landengte zal
daargesteld zijndan zullen de Ecuadorianen aangeprikkeld worden om zich
op den landbouw toe te leggen, omdat er als dan gelegenheid zal zijn om
de voorbrengselcn des landbouws tegen die der Europesche nijverheid te ver
wisselen. liet in aanraking komen met vreemdelingen moet zeker een invloed
op hunne denkbeelden en gevoelens hebben; ook door hunne jongelingen,
die buitenlands zijn opgevoed. In Nieuw Grenada heeft men gunstige ge
dachten van het tegenwoordige bestuur van Ecuadordal bet goede wil
maar den behoorlijken tijd afwacht. Men hoopt dat deze republiek hare
beide zuster-republieken A'enczuela en N. Grenada zal navolgen in het aan
nemen van wetten overeenkomstig den geest des lijds. Doch hervormingen
en verbeteringen in een staat van wege bet bestuur kunnen dan alleen
plaats hebben, wanneer een slaat rust geniet, en dit beeft aldaar lot nu
toe maar zeldzaam plaats gehad.
De Gaceta van den 21stcn Februarij 1. I. bevat de volkstelling der Repu
bliek over bet jaar 1851. Deze bevolking bestaat uit 2,240,054 zielen. De
vrouwelijke bevolking overtrof de mannelijke met 07,552 zielen.
Het getal der vreemdelingen, residerende in de Republiek, beliep 1,211
mannen en 316 vrouwen, waaronder de Hollanders bedragen 58 mannen en
31 vrouwen, bijna alle inwoners van Curacao.
Er hebben zich zeker meerdere Curacaoënaars in N. G. neergezetdan hier
opgegeven wordt, want de meesten hebben zich laten naturaliseren, en zijn
N. Grcnadanen geworden. Dit beeft ook plaats gehad met andere vreemde
lingen. Het getal der kloosters was 16 mannen- cn 16 nonnenkloosters, doch
met een gering personeel.
STADS BERIGTEN.
VER.GADERING van den Gemeenteraad van Leyden, Donderdag den 26stcn
Augustus 1852, des namiddags ten 1 ure.
Onderwerpen
1°. Reglement van orde voor de Kamer van Koophandel en Fabrieken.
2°. Begrooting der dienstdoende Schutterijdienst 1853.
3°. Verzoek van Armenverzorgers der Israëlitische Armenom terug te ko
men op het Raadsbesluit dd. 10 Mei 11., betreffende de Staat van af- en
overschrijving, begrooling 1851.
4°. Voordragt lot het verleenen van een voorschot van ƒ18,600, aan het
Huiszitlenhuis.
