LEYDSGHE COURANT,. 1831. WOENSDAG, 3 DECEMBER. N". 14$ Ut BIN NETLAND SC HE BERIGTEiV. De Courant wordt Maandag Vrijdag uitgegeven. Die van Maandag komt uit Zaterdag Avond. p,y v* i? V De Prijs der Courant is f\2 in liet jaar; de afzonderlijke nornmers worden tegen 10 Centen afgegeven LEY DEN, 2 December. Z. M. de Koning der Belgen beeft dezer dagen onzen geleerden Penning kundige, den lloogleeraar P. O. van der Chijs, Directeur van bet Munt- en Penningkabinet der Leydsche Hoogescliooleen groote gouden medaille vereerd ter innerlijke waarde van ruim ƒ100.bij gelegenheid der uitgave van zijn verdienstelijk werk: Over de munten der voormalige Hertogdommen Bra l/and en Limburgvan de vroegste tijden tot aan de Pacificatie van Gend 1576, in 4°. formaat met keurige afbeeldingen dier munten door den schrijver afgeteckend en door den bekwamen Steendrukker den Heer Hooiberg op steen gebragt; uitgegeven te Haarlem bij de Erven F. Bolm, door Teylers tweede Genootschap als antwoord van genoemden Hoogleeraar op een prijsvraag in 1846 met goud bekroond. Naar wij vernemen, zegt bet Handels hl.is dezer dagen door den Raad van Ministers, met bet oog op art. 6 der Grondwet, bet beginsel vast gesteld, dal geene vreemdelingen, thans landsbedieningen bekleedende, tot cene bevordering in rang of betrekking, bij den Koning in aanmerking zul len kunnen worden gebragt, wanneer zij niet vooraf genaturaliseerd zullen wezen. De Algemeene Synodale Commissie der Hervormde kerk beeft ten gevolge barer ernstige bsraadslagingen wegens de handhaving van de zelfstandigheid der diakonicnin verband- met het onlangs door de Regering ingediend ont werp van algemeene armenwet, besloten tot bet opmaken van een adres aan de Tweede Kamer der Staten-Generaalvoornamelijk strekkende om de ker kelijke instellingen van weldadigheid te houden buiten toepassing van de be palingen dier wet. Te Amsterdam zijn in de laatste dagen groote hoeveelheden zilver aan gevoerd, zoo men meent, tot bet vervaardigen van O. I. muntstukken. Curatoren van de Latijnsche school te Enkbuizen hebben Doctoren in de Letteren opgeroepen, om te staan naar den vacant geworden post van Rector. Belanghebbenden moeten zich vóór den 20sten dezer aanmelden. 's GR.AVENHAGE2 December. Z. M. beeft dezer dagen het kapitale buis en aanboorigbedenloebc- hoorende aan den lieer Schick, in bet Noordeinde, aangekocht, hetgeen voor omstreeks 50,000 was opgehouden. De 4 landhoeven van wijlen Z. M. Willem II bij Tilburgden 26slcn November publiek verkocht, hebben 25.000 opgeleverd. De Minister van Financiën beeft van een onbekende onder bet postmerk Haarlem 500, en door tusscbenkomst van den Burgemeester van Wijk bij Duurstede40 ten behoeve van de schatkist ontvangen. De Ministers van Koloniën, Financiën en Marine zullen Woensdag, Donderdag en Vrijdag geen gehoor verleenen. TFivee&e gisimer tier Statten-fdeneraaf, Zitting van Zaturdag 29 November. Deze zitting heeft slechts enkele punten opgeleverd van algemeen belang. Het eerste gedeelte was geheel eene herhaling van bet gesprokene op gisteren. De Heer Sloet tot Oldhuis regtvaardigde zijne toen geuite meening, dat men aan den IJssel niet zoo veel vertrouwen in de kunde van het personeel van den waterstaat stelde als de Minister, en wensebte, dat dit corps den lof, door den Minister daaraan gebragt, en waarvan ook spreker in menig opzigt bet gegronde erkende, voortaan zal blijven verdienen. Zoo ook beeft de Heer Schiller punt voor punt geantwoord op de rede des Ministers, gisteren in antwoord op zijne beschouwingen gehouden, ca was de Minister daardoor weder verpligt te dupliceren. Arlt. 91 en 92 zijn daarop aangenomen. Bij art. 93 ontwikkelt de lieer Westerhoff veelvuldige bezwaren tegen de Rijks-subsidien voor de eilanden UrkSchokland en Ameland en vooral omtrent de uitgetrokken bijdrage voor de calamiteuse polders in Zeeland. De Minister van Binnenl. Zaken beeft met betrekking tot de bijdrage voor haven- en zeewerken hoofdzakelijk betoogddat die bijdrage noodig isin het algemeen belang; dat het Rijk niet te karig moet zijn in het geven van dergelijke subsidien, en dat het goed is, dat de Rijkswetgever al bet moge lijke doet, om bet terrein der provinciale uitgaven, zoo veel mogelijk, in te krimpen. De artt. 93104 worden achtervolgens aangenomen, waarmede het hoofd stuk over den Waterstaat en Publieke werken is afgehandeld. De Voorzitter stelt voor, de beraadslagingen tot Maandag te verdagen. Op voorstel echter van den Heer de Fremcry, wordt met 37 tegen 23 stem men besloten, eene avondzitting te houden. Alsdan is aan de orde bet hoofdstuk Onderwijs. De Commissie voor de petitien heeft vervolgens verslag gedaan op de vol gende adressen: I. Op een adres van papierfabrikanten te Pioermond cn Maas tricht, die zich beklagen over de verandering, bij bel voorgedragen verdrag met België, ten aanzien van bun fabrikaat. Ter Griffie. II. Op drie adressen, een van den Kerkeraad der Hervormde gemeente te Weesp, een van armverzorgers te Bolsward en een van de diaconie der Evang.-Luthersche gemeente te Amsterdam, bedenkingen inhoudende tegen de wet op bet arm bestuur. Ter Griffie, en verzending aan de Commissie. Zitting van Zaturdag avond 29 November. Aan de orde is de voortzetting der beraadslaging over bet Vde Hoofdstuk der Staatsbegrooting voor 1352, en wel over de afdeeling Onderwijs. De Heer Groen van Prinsterer opent daarover de algemeene beraadslagingen- Hij zal zich bij twee punten bepalen. In de eerste plaats vraagt bijwat de reden kan zijn, dat omtrent de indiening eener wet op het lager onder wijs nog geen vooruitzigt bestaat? In de tweede plaats zal hij enkele uit drukkingen, door den Minister bij verschillende gelegenheden, met betrekking tot dit onderwerp, gebezigd, behandelen. I. Bij de behandeling van het eerste puntherinnert de Sprekerdat de Minister tegen de indiening eener wet had aangevoerd, 1° bet bezwaarlijke dier wet, en 2° gebrek aan tijd: maar de moeijelijkheid ligt alleen in bet godsdienstig bezwaar, daartoe moet het stelsel van gemengde scholen gemaakt worden facultatief; dat dit is het éénige, wat op het oogenblik vereischt wordtbehoudens de vrijheid van het bijzonder onderwijs. Ziedaar de grond trekken eener partiële wet, welke hier te lande verlangd wordt. De Spreker treedt uit dien hoofde in de nasporing van andere bezwaren en tracht te be- toogen, dat tijdgebrek thans niet in aanmerking mag komen. De wet ten deze mogt niet later dan in de tweede zitting na de afkondiging der Grond wet worden voorgesteld, en evenwel is men thans reeds tot de vierde zitting genaderd. Wanneer bij zich dan afvraagt, welke toch de redenen mogteu zijn van bet uitstel eener indiening van eene wet, dan gist de Spreker, dat daarvoor drie redenen bestaan: 1° dat de Minister inziet, dat door de be raadslagingen over die wet de secte-tegenstand zou kunnen toenemen cn eene hoogte bereiken, die bij niet wcnschelijk acht; 2° dat die Minisler de onmo gelijkheid inziet om voor als nog zijne beginselen in de wet te brengen 3° dat bij, door niets te doen, hetzelfde bereikt als door de aanbieding eener wet in zijn systema, betgeen bij verder uiteenzet. II. In bet tweede gedeelte zijner rede beeft Spr. eenige uitdrukkingen des Ministers opgenomendie, wanneer bij ze stilzwijgend voorbij liet gaan, strekken konden, om de urgentie der wet op bet lager onderwijs te praeju- diciërcn. Die opmerkingen betreffen: 1" zich zei ven; 2° de houding dezer Kamer; en 3® de betrekking van de Kamer tot bet Ministerie. Spr. eindigt met den opregten wensch: dat bij steeds in staat moge zijn, bet Ministerie zooveel mogelijk te ondersteunen, maar dat bij ook hoopt, dat de vrijheid van bet onderwijs overeenkomstig de Grondwet, naar waarheid in Nederland zal worden ingevoerd. De Heer Zuylen van Nyevelt verlangt spoedige regeling van bet onderwijs, maar eene die even als alle andere, eene getrouwe en eerlijke uitvoering der grondwet zal zijn. De vrijheid van het bijzonder onderwijs behoort lot de waarborgen door de Grondwet gegeven. Spr. komt nu tot eenige opmerkin gen omtrent de gezindheidsscholen. Hij zet uit een: dat in ons land alge meene toepassing niet mogelijk is. Maar bovendien vraagt spr. waartoe zal de oprigling van gezindheidsscholen leiden? Zijn inziens tot niets anders dan om de klove tusschen de gezindheden al wijder en wijder open te maken en te bestendigen; om vonken van onverdraagzaamheid en vijandschap in bet teeder gemoed der kinderen aan te blazen; want men zal in de Protest, ge- zindheidsscholen den kinderen inprenten, dat bet Katliolicismus is anti-natio- naai en dat Nederland is een Proteslantscbe Slaat. Men zal de toekomst van Nederland vastknoopen aan hel jaar 1619 om langs dien weg tot eene heer- .schende kerk (c geraken. Daarom wil die partij de opvoeding overbrengen

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leydse Courant | 1851 | | pagina 1