LEYDSCHE
COD
li A N T.
1851.
MAANDAG, 8 SEPTEMBER.
BIMENLANDSCDE BERIGTEN.
De Courant wordt MaandagWoensdag en
Vrijdag uitgegeven. Die van Maandag komt
uit Zaturdag Avond.
De Prijs der Courant is f 12 in het jaar
de afzonderlijke nommers worden tegen lil
Centen afgegeven.
LEYDEN6 September.
De 7 broodbakkers van Woerden stonden op 29 Augustus 1. I. voor
de Arrondissements-Regtbank alhier teregt, door het O. M. gedagvaard, ter
zake dat zij het tarwebrood eene halve Cent boven de vastgestelde zetting
verkocht en geen zwart bord, den prijs en het gewigt der broodsoorten dui
delijk en van buiten af leesbaar vermeldende, in hunne winkels voorhanden
handen. De Advocaat Sikkel Groos droeg hunne verdediging voor. Bij von
nis van 5 dezer heeft de Regtbank de Beklaagden ontheven van alle regts-
vcrvolging, op grond dat en het Kon. Besluit van 15 April 1843 Staatshl
n°. 13) en de Stedel. Verordening van Woerden, dd. 30 October 1845, op
den verkoop van het brood en het werk der broodzettingbeide ongeldig zijn.
Wij maken, bij aanstaande verandering in de Stedelijke wetgeving, hierop
opmerkzaam.
Dezer dagen gaf een toeval aanleiding tot het ontdekken eener aanmer
kelijke bezwangering van het regenwater met looddeelendaarmede in ver
band brengende de langdurige droogte van de vorige maanden de hevige
daarop gevolgde slagregens mag men gelooven dat zulks bij meer huizen
zal plaats hebben. Wij meenen de aandacht van iedereen op dit punt te
mogen vestigenals van wezenlijk aanbelang voor elks gezondheid. Op eene
geheel onkostbare wijze, kan elk Apothecar de stellige overtuiging leveren,
omtrent den zuiveren of onzuiveren staat des waters. Het ledig en schoon
maken van de goten en den regenbak is het eenvoudige middel tot herstel
wil men daarvan nog meer verzekerd zijn, men werpe eenige ponden Been
zwart in den bak en roere dit met het op nieuw gevallen water éénmaal om.
Na de bezinking zal alle vrees geweken en bet water volmaakt zuiver zijn.
Vergelijkende Staat van de opbrengst der opcenten en eigene middelen
ten behoeve dezer Stad geheven, gedurende de maanden Augustus van 1850
en 1851.
ca
s
u
f opcenten
■J eigen midd. -
1850.
1,804.19}
336.45
1 opcenten 8,098.94
jij eigen midd. - 206.74
Wijn
s i opcenten 2,985.17
g eigen midd. - 806.66
.5 I
K'O l
f opeenten 18.41
1 l eigen midd. - 29.85
u
O
•f
ts
2,140.64}
8,305.68
873.90
3,791.83
48.26
ƒ15,160.31}
1851.
ƒ1,640.98
- 467.14}
7,546.61
- 193.94}
2,108.12}
1,456.81
- 1,647.40
7,740.55}
784.80
3,104.21
111.74
44.44
156.18
ƒ13,893.87
Minder in 1851 ƒ1,266.44}.
De IV. Rott. Cour. berigt, dat de begrooting voor 1852 reeds gereed
zon zijnen behalve de baten van vorige diensteneen overschot van 11 mil-
lioen zou aanbieden.
Het ontwerp van wet op het lager onderwijs zou reeds gereed liggen
en de aanbieding er van aan de Kamers wachten op de regeling van het
hooger en middelbaar onderwijswaarmede het een geheel zou uitmaken.
Er zijn 68 Latijnsche scholen of Gymnasiën hier te lande, met 261
Onderwijzers en 1819 leerlingen.
-Uit het openbaar gemaakte verslag van het Nederl. Zendeling-Genoot
schap, blijkt, dat het in ecnen gunstigen toestand verkeert. De in
komsten waren geklommen tot de aanmerkelijke som van 89,980.93}dus
nog f 17,924.39} boven die van het vorige jaar; de uitgaven bedroegen
ƒ81,625.89} en bleven ƒ14,530.09 beneden die van het vorige jaar, zoodat
er een batig saldo van 8,355.04 overig bleef. Onder meerdere giften en
legatenwas er een van ƒ14,000 aan het Genootschap ten deel gevallen
waardoor vooral dat jaar de inkomsten zoo aanzienlijk geweest zijn. Bijna
500 plaatsen van ons vaderland leverden aan contributien en maandelijksche
collecten de som van 29,392.37; terwijl de Pinkster-collecten, in vele ge
meenten gehouden 6,351.15 beliepen en door de hier en daar beslaande
hulpgenootschappen" 9,369.20 werd bijgedragen. Ook het Nederl. Bijbel
genootschap bleef medewerken en toonde zich steeds bereid den arbeid der
zendelingen door ruime toezending van Maleische en Javaansche Bijbels te
ondersteunen.
Het genootschap zag zich dus in staat gesteld op den ingeslagen weg voort
te gaan ter verbreiding van het Christendom in de Overzeesche bezittingen
van den Staat en trachtte door de verspreiding van 3476 kleine stukjesin
het moederland ook iets bij te dragentot bevordering van Christelijk geloof
en leven onder onze landgenooten.
De Volksvriend deelt uit het zevende verslag der Ned. Afschallings-
vereeniging onder anderen het volgende mede:
Verre de meeste berigten uit de verschillende oorden des vaderlands, van
de afdeelingen en correspondenten ingekomenstemmen daarin overeendat
de opinie des publieks langzamerhand gunstiger voor onze zaak gestemd wordt
dat men niet alleen het doel der Vereeniging meer en meer begint goed te
keuren, maar ook minder afkeerig wordt van de middelen, die ter bereiking
daarvan worden aangewend. Onder de vele bewijzen noemen wij alleen vol
gende: Bij onderscheidene publieke verkoopingenverpachtingen, aanbeste
dingen enz.is geen sterke drank gebruikt geworden. Hier en daar wordt
hij, bij het beproeven van brandspuiten, bij het dorschen van koolzaad, bij
begrafenissen, door wijn, bier of kofïij vervangen. Aan arbeiders en werk
lieden worden over 't algemeen veel minder borrels als fooijen geschonken dan
vroeger. Te Harlingen hebben onderscheiden houthandelaars besloten
voortaan aan de houtvlotters geen sterken drank te geven, maar het geld
daarvoor op te sparen en hun in den herfst turf enz. daarvoor te koopen.
Bij het provinciaal Collegie van Toezigt op de kerkelijke administration der
Hervormden in Noordbrabrant is beslotenaan de kerkbesturenwie de aan
besteding van den bouw of herbouw van kerken en pastorijen is opgedragen
aan te bevelendat zij een artikel in de bestekken opnemenwaarbij het
gebruik van sterken drank bij die werken ontzegd wordt. Het gebruik van
dien drank in de machinekamers der stoombooten is van wege de te 's Her
togenbosch gevestigde stoomboot-maatschappij verboden. Hij wordt almede
volstrekt geweerd uit het krankzinnigen-gesticht Meerenberg, welk gesticht
door bijna 400 personenwaaronder 280 lijdersbewoond wordtde sterke
drank mag daarin zelfs geheel niet voorhanden zijnbehalve in de apotheek.
Ook van de zijde van het openbaar bestuur zijn gunstige beschikkingen
opgemerkt. Te Groningen b. v, is het den agenten van policie verbodenge
durende den diensttijd sterken drank te gebruiken. Te Hoorn worden de
vroegere bepalingen ten aanzien van het afschaffen van dien drank bij gele
genheid van brand, en de strafbepalingen ten aanzien van hen, die zich in
stedelijke dienst bevinden en zich aan het bedoelde gebruik schuldig maken,
goed gehandhaafd en werken zij gezegend. Te Kampen is ééne der beide
kermissen afgeschaft.
Als eene zeer verblijdende bijzonderheid moeten wij vermelden, dat verre
weg de meeste berigten der Afdeelingen en Correspondenten er in overeenstem
men, dat het gebruik van sterken drank onder de fatsoenlijke standen wer
kelijk begint af te nemen. Velen voegen er bijdat die vermindering vooral
in de huisgezinnen plaats vindt, en geenszins in de herbergen, kolïijhuizen
en sociëteiten.
Meer en meer schijnt ookte regtbij de diakonie-besturenhet begrip
veld te winnendat er bij het uitreiken van liefdegiften behoort gevraagd
te worden, of de behoeftigen geld aan jenever verkwisten. Wij lezen hier
omtrent dat te Harlingen en te 's Hertogenbosch diakenen der Hervormde
gemeente naauwkeurig opletten, of er onder de bedeelden'zijn die zich aan
sterken drank overgeven. Te Zandvoort zijn alle diakenen leden der Ver
eeniging, en zorgen ook in het bedeelen overeenkomstig hunne verbindtenis
te werk te gaan. Te 'sGravezande is de bepaling gemaakt, dat, wie eene
herberg bezocht heeft, zijne bedeeling voor die week verbeurt. Aan dezen
maatregel, die zeer heilzame vruchten draagt, wordt, onder medewerking
van het gemeente-bestuur, krachtig de hand gehouden. Ook te Vlissingen
handelt men in gelijken zin. De bijzondere armen-bedeeling schrijft men
van daar waaraan onthouding van sterken drank en getrouw kerkgaan
verbonden was, heeft zich alleen tot de Hervormden bepaald, doch is, in
