te winnenbaten deze middelen weinigbezuiden de uiterste grens van Delf
land bestaat geen duin meer langs het strand, en dat strand zelfs wordt,
waar de steenen hoofden eindigen, door de gezamenlijke werking van golven
en stroom, verlaagd.
Het bestuur van Delfland zal, in den loop van dezen zomer, den Slaper
dijk voltooijcndie van den Maasdijk tot aan het hooge duinbij het be
zwijken der zeewering, de zee moet keeren.
De langzame aanranding der zeewering bezuiden Scheveningen gaat voort,
en er is ook geene schrede gevorderd in het regelen der wijzewaarop in het
blijvend gevaar voorzien zal worden. De Hoofdingenieur blijft steeds aan
dringen op de noodzakelijkheid, om ook achter het bedreigde punt in de
duinketen, ter hoogte van Loosduinen, eenen slaperdijk aan te leggen.
Aan C. IT. AVolff, c. s. is bij Konink. besluit van 29 Mei 1851 vergund,
verveening van eenige buitengronden van den Lisserbroekpolderonder de
voorwaarden, met de Commissie over de droogmaking van het Haarlemmer-
Meer bepaald. Onder anderen, dat vóór of bij den aanvang der verveeningaan
gemelde commissie honderd gulden per bunder van het te verveenen land moet
worden uitgekeerd, als bijdrage in de kosten tot droogmaking van het Meer.
Droogmakerijen. Droogmaking van het Haarlemmer-Meer. De drie stoom
pomp-werktuigen hebben liet Meer afgemalen tot bijna drie ellen beneden A. P.
De Leeghwaterde Cruquius en de Lynden beantwoordenwat de werking
betreft, aan de verwachting welke men daarvan heeft gekoesterd. Door de
onvoorzigtigheid der machinisten en andere onbekende oorzaken, hebben die
stoomwerktuigen eenige schade geleden.
In den afgeloopen winter en het daarop volgend voorjaar is, door den veel-
vuldigen regen, de boezem van Rijnland zoodanig gezwollen geweest, dat
men de uitmaling vele weken heeft moeten staken.
Er hebben aanbestedingen plaats gehad tot het graven der kanalen en tog-
tendie het meerwater naar de stoomwerktuigen voerenalsmede van berm
en kavelslooten in de droogvallende gronden, en ofschoon reeds eenige kanalen
en sloolen gegraven zijn, is echter de verkaveling door den daartoe te hoogen
waterstand nog weinig gevorderd.
De ondervinding geleerd hebbende, dat de boezem van Rijnland dikwerf
niet toelaatde bemaling voort te zettenzoo is men overgegaanom een
stoom-scheprad-gemaal van honderd paardenkracht bij Halfweg te doen aan
leggen, waardoor het water van den boezem door de sluizen van Rijnland,
aldaar op het IJ zal worden uitgeslagen.
Het is bekenddat de landen van Rijnlandten zuiden van den Rijnden
meesten overlast van water hebbe»bijzonder in de omstreken van de Gouwe.
Thans is er een ontwerp aanhangig, om aan de Gouwe een stoomwerktuig
te maken, ongeveer als dat, welk thans te Halfweg wordt gebouwd, om het
water op den IJssel te malen.
Voor de voorgenomene droogmaking der veenplassen onder Hilgersberg en
Kralingen, zullen de gezamenlijke kosten eene som van 918,000 bedragen.
Wanneer de ontwerpen tot rijpheid zullen gebragt zijnwillen Gedep. Staten
de noodige voorstellen doen, om daartoe eene subsidie uit de provinciale
fondsen te verleenen.
Hoofdstuk XII. AVegen. De groote Rijkswegen worden goed onderhouden.
Provinciale wegen bestaan in Zuidholland niet.
Gemeente-, Polder- of buurtwegen en voetpaden.
Gedurig worden er aanvragen gedaanom nieuwe buurtwegen aan te leg
gen of bestaande te verbeteren, doch er worden geene subsidien uit de pro
vinciale fondsen toegestaan dan na verkregen overtuiging, dat de aanleg in
het provinciaal belang nuttig is.
In het jaar 1850 waren de wegen, waarvoor subsidien uit de provinciale
fondsen zijn verleend bijna alle in volmaakten staat opgeleverd.
Spoorwegen. De ijzeren spoorweg voor zooveel die door Zuidholland loopt
en ons bekend isbevindt zich in eenen zeer goeden staat en wordt be
hoorlijk onderhouden.
Hoofdstuk XIII. Landbouw. De toestand van den landbouw, in 1850,
was niet ongunstig. De tarwe had wel geleden door het wederzoodat de
opbrengst niet zeer ruim was, (gemiddeld 20 mudden per bunder); maar de
qualiteit is redelijk geweest. De prijzen waren van 6.75 tot 8.75 per mud.
Ten aanzien der rogge waren de berigten gunstiger. De opbrengst was
gemiddeld 30 mudden per bunder; terwijl de prijs bedroeg van 4.20 tot
ƒ6.40 per mud.
Gerst en haver hebben een rijk beschot opgeleverd. De prijs van de gerst
was van 2.95 tot 4 70 per mud; die van de haver van ƒ2.10 tol 3.40
per mud.
De vlasteelt was middelmatig; maar de prijs goed.
De meekrap in Goedereede en Overflakkee heeft onvoordeelige uitkom
sten gegeven.
De ziekte onder de aardappelen is in 1850ofschoon minderweder vrij
algemeen waargenomen. Intusschen was de opbrengst redelijk, uit hoofde
dat er meer bunders zijn bepoot dan in 1849.
De vruchtboomen hebben weinig opgebragt.
Er is veel boter en kaas gemaakten de uitvoer daarvan was aanzienlijk.
Het is te betreurendat de vervalsching van den boterwaaraan sommige
zich schuldig maken meer en meer toeneemt.
A'oor de kaas zijnin verhouding tot den lageren stand van andere levens
middelen goede prijzen bedongen. Die der Zuidhollandsche kaas kan ge
middeld op ƒ14 per 50 Ned. 15 worden gesteld. Voor het verlier ware het
wenschelijkdat aan de verbetering der qualiteit in deze provincie meer zorg
werd besteedvolgens het berigt der Kamer van Koophandel te Rotterdam
wordt daarover dikwerf geklaagd. Gedurende 1850 zijn te Leyden ter stads
waag gewogen 328,000 Ned. 16 boter en 43,830 Ned. ffi kaas; zijnde min
der dan het vorige jaar. Intusschen was de handel in die artikelenook
buiten hetgeen ter stadswaag werd gebragt, zeer aanmerkelijk. Te Delft
zijn in 1850 ter markt gebragt 596,430 Ned. 15 boter en 24,924 Ned. 15
kaashetgeen wat de kaas betreftnagenoeg een vierde meer bedraagt dan
in 1849. De hoeveelheid kaas, die in 1850 te Gouda is ter markt gebragt,
overtrof die van 1849. De middelprijs was ƒ30 de 100 Ned. 15. Te Oude
water is aangebragt van 1,600,000 Ned. 15 zoetemelksche kaas.
De ziekte onder het rundvee schijnt minder algemeen en niet zoo he
vig als vroeger te zijn. De veestapel was in 1850 zeer belangrijkdoch
de prijzen merkelijk gedaald. Gedurende 1850 zijn te Rotterdam ter markt
gebragt 65,170 stuks runderenkalveren, schapen, varkens en paarden,
tegen 54,196 stuks in 1849 en 50,754 stuks in 1848; waaruit blijkt, dat
die markt voortdurend zeer in belangrijkheid toeneemt. De uitvoer van vee
naar Engeland, bedroeg te Rotterdam 13,678 runderen, 12,008 kalveren,
61,653 schapen en 1343 varkens.
De paardenfokkerij blijft toenemen, en de hooge prijzen hebben algemee-
nen naijver opgewekt. De schapen hebben tamelijk veel wol gegevende
prijzen waren redelijk. Het houden van varkens is zeer toegenomen, maai
de prijzen zeer laag. Vervolg en Slot in een volgend nomtner.)
1! LITE i\ L A i\ 1) SC 11E liERlGTKN.
ENGELAN»,
LONDEN, 8 Julij.
Van de 30 Jury's die benoemd zijn om de prijzen te bepalen voor de in
gezonden voorwerpen, hebben reeds 20 hare werkzaamheden geëindigd; de
prijzen zullen echter niet, dan na de sluiting der Tentoonstelling met half
October plaats hebben.
De Rijksinkomsten hebben in de 3 maanden eindigende den 5dctt dezer
12,910,052 opgebragt, tegen 13.005,406 in 1850.
Gisteren is de stoomboot Euxine van Constantinopel aangekomen, aan
boord hebbende 130 Hongaarsche en Poolsche uitgewekenen om vervolgens
naar Amerika te worden overgebragt.
Van 31 Dec. 1847 tot 31 Dec. 1850, zijn op de Koninklijke drukkerij
alhier 1,157,500 geheele bijbels, 752,000 nieuwe Testamentenin de Oxfor-
der drukkerij 857,750 geheele bijbels en 750,000 nieuwe Testamenten en in
die van Cambridge 138,000 geheele bijbels en 204,000 nieuwe Testamenten
gedrukt.
FEAIHRIJK.
PARIJS, 8 Julij.
De President is den 6den tegenwoordig geweest bij de inwijding van het
Standbeeld van Jeanne Hachette, te Reauvais, en is overal op zijnen weg
met de meeste geestdrift ontvangen. Hij heeft eene aanspraak gehoudendie
alleen betrekking had tot de plegtigheid van den dag. Hij is in den namid
dag van den volgenden dag te Parijs teruggekomenzeer te vreden over de
ontvangst.
[Jeanne Hachette van Beauvais heeft zich beroemd gemaakt door haren
moed, ten tijde dat Karei de Stoute, Hertog van Bourgondië, in 1472
die stad belegerde. Zij klom aan het hoofd van vele andere vrouwen op den
stadsmuur, rukte het vaandel naar beneden, dat een Bourgondisch soldaat
er op plantte en verlevendigde daardoor den gezonken moed der belegerden
die nu den vijand verdreven. Haar ware naam is onzeker, die van hachette
zou zij gekregen hebben naar den bijl, waarmede zij zich gewapend had.
Beauvais is eene zeer oude stad, die reeds 57 jaren voor onze tijdrekening
door Caesar werd ingenomen, in 850 en later door de Noormannen ver
woest in 1443 door de Engelschen belegerd. In 1810 werd zij bijna geheel
door brand vèrnield. Zij is eene fabriekstad met 13,000 inwoners.]
SPANJE.
MADRID 2 Julij.
In de zitting van de Kamer der Afgevaardigden van heden heeft de Heer
Canga Arguelles het verslag der Commissie verdedigd betrekkelijk de schuld
regeling. Hij heeft op grond der door de Regering ingediende stukken de
mogelijkheid betoogd, om de schuldeischers te voldoen zonder de begrootingen
met nieuwe leeningen te bezwaren en dat men geen te kort te duchten
heeft, maar dat men gemakkelijk de ontworpen schuldregeling zal kunnen
tot stand brengen en nog een overschot in de schatkist verkrijgen. Bij het
vertrek van den post nam de Heer Seyas Lozano het woord om tegen dat
verslag te spreken.
De Epoca meldtdat de Heer Ballazona een gewigtig amendement op
het wetsontwerp zal voorstellen en ontwikkelen. Het blad voegt er tevens
bij dat de beraadslaging over het ontwerp in het laatst der volgende week
in de Kamer van Afgevaardigden zal zijn afgeloopen en dat het meer dan
waarschijnlijk is dat het aangenomen zal worden.
BADEN.
De Hoogleeraar in de Geneeskunde te Heidelberg Nagele is aan eene sle
pende ziekte overleden.
OOSTENRIJK.
WEENEN, 6 Julij.
De Regering heeft besloten alles aan te wenden ter behoud van de Noord-
zee-vloot en tot dat doel reeds 3 millioen aangewezen. De behandeling der
zaak zal eerlang bij de Bondsvergadering plaats hebben.
