den Broek en A. van Weel Jz. tegen wier toelating verschillende bezwaren
waren geopperd, worden na eenige beraadslaging aangenomen.
Er zijn alsnu 71 leden tegenwoordig5 afwrezig en 4 leden voor Rotter
dam nog niet gekozen.
De Heer Maekay doet een voorstel tot opschorting der werkzaamheden tot
na afloop der Rotterdamsche keuzenwelk voorstel met 63 tegen 8 stem
men wordt afgewezen.
De zitting is daarna gescheiden tot morgen Woensdag) ten 11 ure. Als
dan o. a. benoeming van leden der Gedeputeerde Staten.
Zitting van Woensdag 25 September.
In deze zitting heeft de Heer N. van Beeftinghna het overleggen van
de vereischte stukken en het doen van den eedzitting genomen.
Daarna heeft de Heer Voorzitter het woord opgevat en eene aanspraak ge
houden, waarin hij het gewigtige van de provinciale vertegenwoordiging ge
schetst heeft, vooral naar den werkkring hij de nieuwe wet aan haar opge
dragen. Als kiezers der leden van de Eerste Kamer der Staten-Generaal
en heiast met de uitvoering van onderscheidene wetten en maatregelen van
inwendig bestuur, zegt Z. Exc. o. a., zullen uwe handelingen ook van in
vloed zijn op meer algemeene belangen. Als wetgevers voor de Provincie,
en geroepen om een zeer werkzaam deel te nemen aan het bestuur en aan
de behandeling van hare gewigtigste aangelegenhedenis het grootendeels
aan uwe zorgendat het welzijn van het gewest wordt toevertrouwden
aan het bekleeden van meerdere magt is steeds eene grootere verantwoorde
lijkheid verhonden.
Z. Exc. stond vervolgens stil hij den werkkring der Gedeputeerde Staten
en zeide dat het tot de eerste onderwerpen behoort van de Prov. Statenom
overeenkomstig de aangenomene beginseleneene instructie te heramen
waarhij de werkzaamheden van Gcdep. Staten omschreven worden. De Voor
zitter verklaarde zijnerzijds de belangen van de Provincie zoo veel mogelijk
te zullen bevorderen en de Staten daarin behulpzaam te zijn. Het was hem
aangenaam, dat deze eerste bijeenkomst der nieuwe Staten-Vergadering plaats
heeft onder omstandigheden, die voor deze Provincie over 't algemeen als
niet ongunstig kunnen worden beschouwd. Hij wijst daartoe op het over
gelegd verslag wegens den toestand van het gewest, en zegt den plaatselijken
en provincialen autoriteiten dankdie daartoe hebben hijgedragen. Z. Exc.
gewaagt van zijn bezoek aan den Hoekschen Waard en de belangrijke ge
meenten daarinwaar op ééne uitzondering naorde en regelmatigheid
gepaard met eene trouwe behartiging van de belangen der gemeenten,
heerschen.
Z. Exc. heeft, wat het onderwijs aangaat, op sommige plaatsen dit uit
muntend bevondendoch niet overal de vereischte belangstelling het getal
kinderendat van het openbaar onderwijs gebruik maaktebevond Z. Exc.
over het algemeen te gering in genoemd gedeelte van het gewest. Hij heeft
met belangstelling ook de steden Delft en Delftshaven bezochten verheugde
zich aldaar toenemende ontwikkeling van middelen van bestaan te ver
nemen. Hij stond stil hij de Tentoonstelling, in eerstgemelde stad gehouden,
en vestigt meer in 't breede de aandacht op het nut, maar ook de moeije-
lijkheid van de zaak der waterschappenGed. Staten hebben in den laatsten
tijd de meeste zorg daaraan besteed. Inmiddels dat nieuwe reglementen van
dijk- en polderbesturen vervaardigd worden, zal er welligt hier en daar
eenige tijdelijke voorziening noodig zijn 5 een voorstel van Ged. Staten zal
b. v. gedaan worden tot het voorzien in den zeer gebrekkigen toestand dei-
zeewering van Delfland achter Loosduinen.
De hoofdzaak" blijft intusschen eene spoedige en doeltreffende herziening
der Reglementenomdat daardoor de meeste ondergeschikte zwarigheden
van zelve zullen opgeheven worden; terwijl alleen eene algemeene daarstel-
ling van goede bijzondere reglementen de vereischte verbeteringgepaard
met eene zeer wenschelijke vereenvoudiging en bezuinigingzal kunnen aan
brengen.
De Voorzitter eindigt met in 't algemeen den zegen des Allerhoogsten
over de beraadslagingenten welzijn van het gewestaf te smeeken.
Op voorstel van den Heer Maekay wordt besloten de belangrijke aanspraak,
<he gehouden is, te doen drukken en dezelve in de Notulen op te nemen.
Ingevolge het besluitgisteren avond genomen, is men overgegaan tot de
verkiezing van zes Leden voor de Gedep. Staten. Er worden verkozen, de
Heeren JE. Baron Maekay, omtrent wien tevens besloten wordt met 60 tegen
10 stemmendat hij voor de betrekking van Commissaris der Regering bij
de Maatschappij van Weldadigheidals onvereenighaar met dezezal be
danken Jhr. A. L. Ileteren GeversJh1'. Mr. J. L. Cremer van den Berch
van HeemstedeD. van KoetsveldMr. C. B. Nederburghen E. II. Baron
Rengers van AVarmenhuizen.
Thans wordtingevolge art. 89 der Provinciale wetovergegaan tot de
keuze van een buitengewoon lid, om te beslissen in de gevallen, bij dat art.
voorgeschreven en daartoe gekozen de lieer M'\ II. C. J. Hoog.
Ingevolge het voorstel van den A'"oorzitter wordt beslotende loting voor
den tijd van aftreding der benoemde leden van Gedep. Staten uit te stellen,
tot dat zal zijn tot stand gebragt de wet, regelende den rooster van aftreding
voor de Provinciale Staten.
Tot de eerste werkzaamheden der Vergadering behooren, volgens art. 43
het maken eener instructie voor den Griflier, volgens art. 84 het ontwerpen
van een reglement van orde voor de vergaderinghetwelk aan 's Konings
goedkeuring moet worden onderworpen; en volgens art. 150, het vaststellen
eener instructie voor het collegie van Gedep. Staten.
De voordragten daartoe zullen worden ontworpen door drie commissiën
welkeop voorstel van Jhr. AI1". J. C. de Jonge, door den Voorzitter aldus wor
den zamengesteld
Commissie voor de instructie van den Griflier, de Heeren: van Ileteren
Gevers, van Zegwaard en Metelerkamp.
Commissie voor het reglement van orde der Provinciale Statende Heeren
Nederburgh, van Dam van Noordeloos, van der AVayfort en Hoekwater.
Commissie voor de instructie van Gedep. Staten, de Heeren: Cremer van
den Berch, van Ryckevorsel, Rengers, van Driel, Hein en Mock.
Daarna wrordt tegen A'rijdag den 27sten dezer aan de orde gesteld de verkie
zing van zeven leden voor de Eerste Kamer der Staten-Generaal.
De zitting wordt verdaagd tot morgen middag ten 12 ure.
AAISTERDAM24 September.
In den afgeloopen Zomer vereenigden zich de Heeren AV. II. AVarnsinck Bz.,
Prof. A. des Amorie van der Hoeven, Dr. B. ter Haar, Jhr. Mr. J. de Bosch
Kemper, N. Pieneman, J. B. van Bree, I. AVarnsinck en A. van Lee, tot
eene Commissie, met bedoelingom aan Neêrlands geliefden Dichter, Hen
drik Tollens, Czoon, den 24sten September 1780te Rotterdam geboren
hij zijnen 70sten verjaardag, een blijk van nationale erkentenis aan te bieden,
door het verzamelen van gelden voor een Fondsonder den naam van Tol
lens-Fonds waarvan de rente zou moeten strekken om naar de keuze des
Dichters, hetzij 1°. op zekere tijden, b. v. om de drie jaren, eene gratifi
catie tot aanmoediging toe te kennen aan een of meer schrijvers van het hest-
gelceurde der verschenen werken in proza of poëzyhetzij 2°. te strekken
tot ondersteuning van ongelukkig geworden prosaschrijvers of dichters, of
van hunne nagelaten betrekkingenof wel eindelijk 3°. tot het daarstellen
van beurzen, waaruit hunne zonen konden studeren of tot de beoefening
van eenige kunst worden opgeleid.
De Commissie stelt zich voorom de Namen van allendie tot dit doel
hebben hijgedragenin een Album te doen inschrijvenen deze Naamrol
den Heer Tollens aan te bieden.
Nog heeft de Commissie goedgevonden, om aan den geliefden Zanger eene
gouden Medaille aan te bieden, met zijn Borstbeeld en het Opschrift, Neder
land zijnen geliefden volksdichter, 24 Sept. 1850. Exemplaren in Brons of
Zilver zullen later verkrijgbaar zijn. Bij de Commissie blijft inmiddels de
deelneming aan het Tollens-Fonds opengesteld.
Gisteren begaven zich drie leden dier Commissie, de Heeren AV. II. AVarn
sinck, D'\ B. ter Haar en A. van Lee, naar Rijswijk, ten einde den geliefden
volksdichter met het plan bekend te maken en hem de gouden medaille aan
te bieden. Dit gezelschap, van 'sHage derwaarts wandelende, werd door het
rijtuig van Z. Exc. den Minister van Justitie ingehaald, die verzocht de de
putatie bij hem plaats te nemen.
Zóó kwam het gezelschap bij dei? Heer Tollensdie geheel onbewust was
van de eer die hem wachtte. De Minister nam het woord begroette den
grijsaard op zijn jaardagbetuigde hemook namens zijne amhtgenooten de
hoogste achting (terwijl de Minister Thorbecke zijne hulde schriftelijk zond) en
overhandigde hem eindelijknamens Z. M.de insignia van het komman-
deurschap der orde van den Nederl. Leeuw.
AVelsprekend en met nadruk betuigde de Minister, hoezeer Z. M. den on
berekenbaar nuttigen invloed erkendedoor Tollens heerlijke poëzy op bur
gerdeugd en huiselijk leven uitgeoefenden hoe gaarne Z. AI. daarvan een
blijk gaf, in de decoratie die Hij hem op zijn 70stcn verjaardag schonk.
Daarna sprak de Heer AVarnsinck onzen Tollens aan, reikte hem bet, ge
melde plan oververzocht daarop zijne beslissing en schonk hem ten slotte
de medaille.
Alet geestdrift voerde de Heer AVarnsinck het woord en naauwelijks was
zijne hartelijke toespraak geëindigd of de Minister verzekerdedat ook Z. M.
bekend met het plan van oprigting van het Tollens-Fondsin liet welslagen
daarvan het levendigst belang stelde.
Zóó mogt Tollens zijn 7(Ist™ jaardag vieren Hij was tot tranen toe ge
roerd. AVat moet zulk een oogenblik geweest zijn voor den mandie zoo
treffend en hartelijk weet te spreken, en nu tot dank niets meer kon geven
dan een handdruk.
Onder de menigvuldige blijken van hulde en hoogachting, zegt de N.H. Cour.
aan onzen grijzen dichter Tollens op zijn 70slen verjaardag gegeven, behoort
nog vernield te worden, dat hem op dien dag namens eenige zijner vereerders
uit deze stad is aangeboden een prachtig geschenk in zilver.
De Heer Stumpff had gisteren avond allen, die belang stellen in kunst en
wetenschap uitgenoodigdter bijwoning eener verrassing, in zijne ffaaije zaal
Frascati. De opgekomenen aanschouwden daar de heerlijke uitwerking
door eene uoortx/tórewde-electro-galvanische verlichting te weeg gebragt. De
gaz-lichten verdwenen eensklaps en een helder zonlicht herschiep den avond
plotseling in licht klaren dagdie bijna een half uur aanhieldwaarna als
door een tooverslag het daglicht weder voor de vele gazlichten plaats maakte.
Indrukwekkend voorzeker is zulk een schouwspel. Een betrekkelijk zeer
klein lichtpunt was voldoende de groote en ruime zaal in helderder glans te
doen schijnen dan het gaz zulks vermagen alles geheel anders voor liet oog
te vertoonen. Deze goed gelukte proeve verschilt in zoo verre van eene vroe
gere, op eene andere plaats onzer stad genomen, dat de tegenwoordige met
het voortdurend licht genomen werdwelke eigenschap tot nog toe aan het
electro-galvanische licht niet kon worden gegeven, en dat deze eigenschap
eindelijk het gevolg is van nieuwe ontdekkingen op het onafzienbare veld van
wetenschap en kunst. De Heer Stumpff, naauw met die in het buitenland
uitgedachte verbeteringen bekend, beijverde zich, ze in zijn lokaal door den
werktuigkundige Piecalaga het eerst in toepassing te brengen.
