LEYDSCHE
COURANT
ARIJDAG, 26 JULIJ.
De Courant wordt Maandag Woensdag en
Vrijdag uitgegevenDie van Maandag komt
uit Zaturdag Avond
N°^É|
-t'
*•3
aft
HOv
De Prijs der Courant is f 12 in het jaar;
de afzonderlijke nommers werden tegen 10
Centen afgegeven.
BINJNEJNLA1NDSCHE BERIGTEN.
LEYDEN, 25 Julij.
Den 17dcn Junij deelden wij in onze Courant liet volgende nieuws uit Rome
mede: »Er is hier eene inschrijving geopend om aan den Aartsbisschop Fran-
zoni te Turyn, wegens zijn verzet legen zijne Regering, eenen gouden miskelk,
als bewijs van hulde aan te bieden."
De Tijd is den 23sten dezer tegen de uitdrukking wegens zijn verzet
tegen zijne Regering" te velde gelrokken, en na gezegd te hebben dat onze
binnenlandsche bladen slechts 3 of 4 uitgezonderdsteeds voortgaan met
hetgeen in den laatsten tijd in Piemont is voorgevallen, en hoofdzakelijk al
wat de vervolging van Mgr. Franzoniaartsbisschop van Turijn betreft, in
een valseh daglicht te plaatsen, met verdraaijing der geschiedkundige feiten
en met miskenning van al wat aan die feiten ten grondslag ligt," zegt dat
blad nog: De Leijdsclie Courantdie zich mede dwazelijk beijvert om zijne
hulde te brengen aan de revolutionnaire woelingen in Italië, telkens wanneer
die woelingen op de Katholijkc Kerk de grondkracht en bewaarster van het
behoudsgezind en ordelievend beginsel, gemunt zijn, laat zich hier, en geen
wonder, door zijn ijver verblinden."
Wij zouden dit punt niet aanroeren, als de Tijd die woorden niet cursief
had doen drukken, alsof ze zóó in de Letjd. Cour. hadden gestaan. Dat is
ter kwader trouw of 't heeft er althans veel schijn van; ieder weet dat cur
sief een opzettelijken nadruk, eene bijzondere bedoeling te kennen geeft, die
wegvalt als meri de gewone letter bezigt. Zoo moeten nu de lezers van
de Tijd denken, dat die woorden uit de Leyd. Cour. een hatelijke bedoe
ling hadden, terwijl ze in gewonen druk toch niet meer beteekenen dan ze
uitdrukken, namelijk de waarheid. De kerkvoogd heeft zich immers tegen
zijne Regering verzet; de Leyd. Cour. zegt niet, te regt of te onregt, voegt
er geen woord van goed- of afkeuring bij, vermeldt meteen enkel woord
een feit; mag men dat ook niet meer doen? Wij wenschten dat de Tijd
ten opzigte van kerkhervorming en dergelijke zakende waarheid nimmer
erger in valsch licht plaatste, dan dit blad ons beschuldigt zulks bier te heb
ben gedaan.
Verder willen wij de Tijd niet in zijne redenering volgen. Wij staan daar
toe op te wijd verschillend standpunt en waartoe dan veel woordenstrijd
De Tijd zal ons evenmin overtuigen als wij de Tijd. Wij toch meenen dat
bet onbeperkt gezag en de onweerstaanbare rriagt der Kerk, wel hare nuttig
heid had in de middeleeuwen, maar thans niet meer; dat de volken de kin
derschoenen ontwassen, niet meer als kinderen te regeren zijn; dat de zigt-
bare Kerk door geen magt of gezag of uiterlijke praal of vertooning, maar
alleen door levendig Christelijk geloof op Evangelische kennis gegrond het
verderf en den ondergang kan weren, waarmede het ongeloof Ilaar en de Maat
schappij bedreigt, en zullen steeds alle pogingen toejuichen, die, door welke
kerk ook tot uitbreiding en bevestiging worden aangewend van dal op de
Openbaring gpgronde geloof, dat de wereld overwint.
Den 22sten Aug. zal de verkooping aanvangen der kostbare verzameling
gewassen van wijlen Z. M. Koning Willem Jf, met den meeslen smaak in de
ruime van ijzer en glas opgetrokken gebouwen naast de Gothische Zaal van
Z. M. Paleis te 's Gravenhage gerangschikt. In een uitvoerig verslag als inge
zonden stuk in het Handelshl. van 15 Junij opgenomen, vindt men een keu
rig en tevens wetenschappelijk overzigt van al het fraaije en zeldzame dat in
die verzameling prijkt, uit welk overzigt wij hier kortelijk het voornaamste
aanstippen.
De daarvan hier en elders verkrijgbaar gestelde Catalogus, bevat in twee
hoofdafdeelingen, die der warme kas-planten en die der gematigde kassen, te
zamen 3667 nommers van 170 geslachten in stelselmatige volgorde.
De Varens zijn niet talrijk, maar schoon en uiterst zeldzaam. De Palmen
munten uit door talrijkheid van soorten en exemplaren; onder anderen de
Calamus niger, voorzeker het prachtigste exemplaar, hetwelk in eenige ver
zameling bestaat, meer dan vier Nederlandsehe ellen hoog en met talrijke
stengels. Chamaerops Biroo is een der grootste en zeldzaamste palmen dezer
verzameling. Jubaea Spectabilis is een der schoonste en grootste bekende
exemplaren. Vier exemplaren van Latania Eorbonica zijn van eene verbazende
grootte, de kroon van N°. 127 heeft niet minder dan 18 Neder), ellen in om
trek. Wallichia Caryotoides munt uit door de afwisselende kleuren van het
gebladerte en forschen groei. Onder de Cycadeën munt uit Cycas Rumphii,
of Glauca, N°. 173 is een Cycas Revoluta met breeden en platgedrukten kop.
Het oude geslacht Zamia (Encephalartos Lehm.) is hier door reusachtig grootc
exemplaren vertegenwoordigd. De Orchidcën (N°. 279385) zijn meestal for-
sche en bloeibare exemplaren. Onder de Banamen-gewassen munten uit Stre-
litzia Augusta, vier ellen hoog, en exemplaren van Urania Speciosa, eene
plantsoort van Madagascar afkomstig, en wegens de eigenschap om in de
sleuven der bladstelen water te verzamelen, door de Engelschen watertree ge
noemd. Onder de Pandaneën twee exemplaren van Pandanus Odoratissimus
elk van 5 Nedcrl. ellen hoog. Een Kaneelboom ziet men hier van vijf en een
halve Ncderl. ellen hoog. Talrijk en prachtig zijn de exemplaren van Euphor
bia Splcndus en E. Breoni.
De tweede afdeeling vangt aan met de schoone Japansche Lelien, (521595);
voorts komen hier voor talrijke en zaer schoone Yuccas (597680); Phormium
Tenax, zijnde eene plant, die, hetgeen niet vaak in Europa plaats vond, nu
en dan bloeit. Van de Agave Americana, de zoogenaamde honderdjarige
Aloë, treft men hier zeer schoone exemplaren en bonte of gestreepte verschei
denheden aan.
De Araucarias spannen hier met de Palmen de kroon. De Viburnums loo-
pen van 832e902. Die planten (Eau rus-Tin us gewoonlijk genoemd) waren,
om haren doorgaans rijken bloeiboven vele andere gewassen bij den Koning
geliefd.
Wij maken geene afzonderlijke melding van groote Jasminus, Royena's,
Clethra, Arbtus, enz. Maar de geslachten Azalea en Rhododendron vereischen
eene bijzondere vermelding. Bij het eerstgenoemd geslacht munten vooral uit
10069, zijnde schoone krooncn op stam. Bij Rhododendron arboreum
(1085—1102a 11141201) vindt men eene keur van verscheidenheden,
en reusachtige grootte.
Er zijn, behalve de dubbele nommers, niet minder dan 824 Camellia's
opgeteld. In deze voorwerpen is, wegens hunne grootte, wegens de zeldzaam
heid der variëteiten en den schoonen en gelijk doorgaans hier het geval was,
rijken bloei, eene groote waarde. Ettelijke honderden komen hier voor, die
eene lengte hebben tusschcn eene en eene halve tol drie Ned. ellen.
De Fuchsia's op stam zijn rijk bloeijende en prachtige voorwerpen. Aan
schoone Oranjeboomen ontbreekt het almede niet. Een aantal Granaatboomp
jes, op vrij hoogc stammen, maakt een schoon geheel uit.
In een woord, zeldzaamheid van vele der soorten, krachtvolle ontwikkeling,
schoonheid en pracht in allen, kenmerken deze Vorstelijke verzameling, eenen
Koning waardig.
De tijd ter bezigtiging is bepaald van 12 tot 21 Augustus, waarvoor de
toegangkaartjes te bekomen zijn ten Kantore van den Notaris JIr. M, Eys-
sel Mz.te 's Hage.
Gisteren heeft te Rotterdam de wedstrijd der Kon. Ned. Jagtclub plaats
gehad zoo van verschillende roei- als van zeilvaartuigen. Bij den 14den of
laatsten wedstrijd van vijf platbodem zeilvaartuigen niet langer oversteven dan
10 Ned. ellen, heeft de Adelaar van den Heer E. J. Hoos van hier, den prijs
van 120 behaald. Nog was onder de ingeschrevene mededingers de Ulysses
van den Heer J. van Galen, mede van hier.
De Commissie van Beheer en Toezigt over de Droogmaking van het
Haarlemmermeer, zal den 19den Augustus aanst., aan het Ministerie van Bin-
nenl. Zaken, onder nadere goedkeuring in het openbaar Aanbesteden:
1. Het verlengen en verdiepen van het Aanvoerkanaal, of van het gedeelte
der Hoofdwaterleiding naar het Stoompompwerkluig de Lijndenmet het
doortrekken der Rijzenhoofden ter wcêrszijden van dit Kanaalvoor de ver
dere Droogmaking van het Meer.
2. Het maken van 2 vakken der Hoofdvaart door den Grooten Meerpolder
in de nabijheid van den Leeghwater, benevens de verdieping van een vak der
Kruisvaart bij den Cruquius.
Nadere inlichtingen zijn onder anderen te bekomen bij den Heer Ingenieur
J. A. Beijerinckalhier.
De Minister van Finantiën zal op den 15dcn Augustus aanstaande, des
middags ten 12 ure, bij inschrijving doen Aanbesteden, het Leveren der
Draagbare Blikken Brievenbussen, en der Gegoten IJzeren Brievenbussen,
ten dienste van 's Rijks Postkantoren.
De Inschrijvings-Billelten moeten uiterlijk één uur voor de Aanbesteding
