LEYDSCHE
COURANT.
f
f830.
N°
08.
WOENSDAG, 5 JüiMJ.
IENLAJNDSC HE BERIGTEN.
De Courant wordt MaandagWoensdag en
Vrijdag uitgegeven
Die van Maandag komt
uit Zaturdag Avond
De Prijs der Courant is f 12 in het jaar
de afzonderlijke nommers werden tegen 10
Centen afgegeven.
j&tfi
F> f
LEYDEN4 Junij.
Heden oclilend eindigde de Hoogleeraar van Hengel zijne openbare lessen
met eene toespraak aan zijne leerlingen en eenige andere belangstellenden.
Hij gedaebt met dankbaarheid aan het voorregt hein geschonken tot op dezen
dag met onverzwakte krachten in zijne gewiglige betrekking te zijn werkzaam
geweest. Hij schetste met korte woorden wat hij gedurende de afgeloopene 35
jaren ten behoeve der Wetenschap had gedaan en erkende in alles Gods bij
zondere bescherming, Die hem, bij het klimmen zijner jaren, zoo zeer naar
ligchaam en geest had gezegend.
Hij gaf te kennendat de Hoogleeraar Scholten als zijn opvolger in de
Uitlegkunde zou optreden en uitte tegelijk den wensch dat de opengevallene
plaats in de Theologische Faculteit zou vervuld worden door een ktveekeling
der Leidsclie IJ oog e school.
Zijne ruste zij, naar den wcnsch van zijn hart, eene onverdeelde toewij
ding aan die wetenschap die bij, gedurende zijn' geheele leven, gediend
beeften zij alzoo bevorderlijk aan de uitbreiding van Christus kerk op aarde.
(Ingezonden.)
Z. M. heeft onder anderen een octrooi verleend, in dato 20 Nov. 1849,
voor den tijd van 15 jaren, aan A. Degon alhier, op de uitvinding eener
nieuwe wijze van zoogenaamde cuisinières of keukenkagcbels te vervaardigen,
waarvan genoegzaam alle bijzondere deelen uit zeer dun gegoten ijzer bestaan.
Het Kantonregt te Nooidwijk heeft den R. C. Pastoor de P. aldaar, ten
bate van den eischer, C. d. W. veroordeeld tot ƒ1.50 schadevergoeding voor
het Nieuw Testament, hetgeen de P. hem, als schadelijk voor zijne ziel,
ontnomen, en vervolgens verbrand had, en dus niet kon teruggeven. Dc
Napelsche Catechismus, die ook door den Pastoor medegenomen en door
C. d. W. geregtelijk teruggevorderd was, is daags voor de zitting van het
Kantongeregtwaarin de zaak dienen zoudoor een meisje bij C. d. W. in
huis neergelegd. Zondaghl
De N. Rott. Cour. meldt, dat de Schoener Hawk, Kapt. Hateman
die den 30slcn Mei door de Stoomboot Rotterdam werd aangezeild, (zie ons
vorig nommer), niet is verongelukt, maar den lstcn dezer behouden te Lon
den is aangekomen.
Uit de laatste driemaandelijksche beriglen omtrent de Maatschappij van
Weldadigheid, gcdagleckend 15 April II., ontlecncn wij het volgende:
Twee giften en een legaal zijn gedurende dat tijdvak bij de Maatschappij
ontvangen of voor haar beschikbaar gesteld.
De eerste gift bestond in een Certificaat 2} pCt. Nat. Werk. Schuld, groot
in kapitaal ƒ200, met de Coupons, verschenen den 1S,CD Januarij 1850 en
vervolgens; welke gilt, van een' ongenoemden, bij de sub-commissie te Ley-
den was ingekomen.
De tweede in eene som van ƒ25, van N. N.; terwijl het legaat, waarvan
wij gewaagden, bestond in een bedrag van 200, door wijle Mevrouw de
Wed. D. Lublink, geb. A.C. Eheling, alhier, aan de Maatschappij vermaakt.
Eere zij toegebragt aan deze vrienden der menschheid en aan de nagedach
tenis der weldadige afgestorvene, die ook na haren dood nog van hare belang
stelling in onze stichtingen heeft willen doen blijken.
De sterkte der bevolking is nagenoeg dezelfde gebleven, hebbende dc aan-
komelingen het getal ontslagenen ruim opgewogen en bedraagt 11308 zielen.
Het voornemen bestaat om wederom ruim 530 bunders met aardappelen te
hepoten. De winter-roggewaarvan 754 bunders uitgezaaid is, had van de
eerste vorst weinig geleden; van de laatste, na half Maart, heeft zij dit meer.
Te Oinmerschans wordt er, voor de rerste heer, eene belangrijke proef ge
nomen met de bemesting van een vierde gedeelte van het klaverlandongeveer
50 bunders, met Zwolscbe haard-asch tegen 70 mud op het bunder.
Wij mogen ons steeds over den toestand van het rundvee verblijden, niet
tegenstaande de longziekte in verschillende streken romdom de Ommersehans
geheerscht heeft of nog bestaat. Het vetmesten der oude runderenop enkele
stallen bij de Gestichten, wordt voortgezet. De zuivel-opbrengst van het
melkvee, door de hoevenaars, is voldoende. Te Ommersehans zijn wederom
40 varkens, van nagenoeg een jaar oud, geslagt, waarvan 30 voor dc huis
houding en de 10 kleinste voor de hoeren, welke eerste gemiddeld 82 Ned. ft'
liet stuk zwaar zijn bevonden. De varkenfokkerij hier en de schaapfokkerij
te Vecnhuizen en Wateren wordt met goed gevolg voortgezet.
Het turfgraven is in al de Koloniën met den aanvang dezer maand begon
nen te Vecnhuizen zelfs eerder, alwaar dan ook thans reeds 250 dagwerk of
een vierde der behoefte is gegraven.
Het fahriekwezen is thans druk aan den gang, daar er tegenwoordig weke
lijks 14,000 stuks kollijzakken en 900 stukken katoen worden geweven en
de katoenspinnerij nagenoeg 3000 ftgaren voortbrengt; alle welke inrigtingen
alzoo, behoorlijk van grondstclfeu voorzien, zeer voorspoedig werken.
De fabriekwerkzaarnheden ter voorziening in de eigene behoefte aan kleeding
en dekking zijn, daarentegen, thans niet druk. Althans het spinnen en we
ven daartoe wordt hoe langer zoo meer voor den winter gehouden.
Verleden jaar is er van die goederen vervaardigd, als volgt: 30,000 el
voer- en pijlaken, tot broeken, buizen en borstrokken, jakken, rokken en
boezelaars; 12,000 el verschillende soorten van grijs linnen, tot kussensloo-
pen, matrassen, boezelaars, korenzakken, dorschkleeden als anderzins; 2500
el hangmattenlinnen 5000 el noppendoektot tweede deken2000 el roode
baai, voor onderrokken; 550 stuks wollen dekens; 10,000 el katoenen bont,
tot boezelaars, borstlappen, gordijnen en ander gebruik, en 10,000 stuks
gekleurde hals- en neusdoeken.
Al overig bedrijf voor eigene behoefte, wordt zorgvuldig in stand gehou
den, zoo als de wagemakerijensmederijen, klompenmakerijen, kuiperijen,
mandenmakerijen paardentuigmaken, bezem binderij en menige anderen meer,
waarvan de laatsingevoerden hoe langer zoo meer aan de verwachting voldoen,
zoo als het spijkermakenliet draaijen van knoopenhet maken van wevers
spoelen houten schoppenlepels en nappen en dergelijken.
Een aantal weezen, vondelingen en verlaten kinderen verlaten thans, naar
gelang der uitzigten op een middel van bestaan, het kindergesticht te Veen-
huizen.
Ook de werkzaamheden van ontginning aan de Smilde en elders trekken
eenige jongeliedendie wij, om hunne verkregene geschiktheid voor het werk,
dat er thans hier zoo veelvuldig te doen valt, met leedwezen, maar in hun
en het algemeen belang met blijdschap de wereld zien intreden alwaar wij
hun de ontmoeting van vele edeldenkenden hartelijk toewenschen, om hunne
eerste zwakke schreden te sterken en hen incnschlievend gade te slaan.
De scholen zijn dezen winter gezet en met vrucht gehouden geworden. Het
Godsdienstwerk wordt door Leeraars en Geestelijken, ijverig voortgezet. Moge
het aangebroken sehoone jaargetijde velen nopen de koloniale inrigtingen te
komen bezoeken; hare voorstanders zullen er ongetwijfeld door toenemen.
In eene Nota van Wijzigingen in de Tabel, bedoeld in art. 100 der
wet, regelende het Kiesregt enz. tot aanwijzing van het getal der in elk
hoofd-kiesdistrict tot kiesdistrict te kiezen leden van de Tweede Kamer, en
van de rooster hunner aftreding, wordt bepaald dat in het hoofd-kiesdistrict
I.eyden worden weggenomen de gemeenten: Voorhout, Noordwijk, Noordwij-
keihoiit, llillegomLisse, Heemstede, Berkenrode, Bennebroek, Bloemen-
daal, Zandvoort en Velzen, die overgaan tot het Hoofdkiesdistrict Haarlem,
waartegen bij Leydcn worden gevoegd: Ter AarNieuwcveenBodegraven,
Zwammerdam, Alphen, AarlandcrvcenOudshoorn, Hazerswoude, Bent
huizen en Hoogeveen die bij de eerste verdeeling bij Gouda waren gevoegd.
Te Birdaard (prov. Vriesland), had den 23stt'B dezer eene gebeurtenis
plaats, die bijna eenig in hare soort te achten is en zeker hoogst zeldzaam
plaats heeft. Er werd namelijk een familiefeest, eene gouden bruiloft gevierd
van drie paar gehuwden, waaronder twee broeders en eene zuster, die juist
vóór 50 jaren in het huwelijk zijn getreden. Eene taliijke schare van de
naaste betrekkingen vierde deze zeldzame gebeurtenis, onder dankzegging
aan God, voor het groote voorregt, dat aan deze gehuwden was geschonken.
's GRAVEND AGE, 3 Junij.
Z. M. heeft besloten de ondersteuning, die zijn Vader aan den Holland-
schen en den Franschen Schouwburg alhier verleende, daaraan bij voortduring
te schenken. Ook zal Z. M. jaarlijks eene gouden medaille van de eerste
grootte uitloven voor het beste Hollandsche tooneelstuk, alsmede voorden
Nederlandschen componist die de beste muziek vervaardigt op een bijzonder
daartoe door een der beroemdste Fransche dichters zaïnengestelden tekst eener
opera-comique.
Den lslcn dezer is alhier vergaderd geweest het collegie der ridderschap
voor de prov. Zuid-Holland. Men scheen te verwachten, dat die vergadering
openbaar zou zijn, ten gevolge van de meerdere openbaarheid, welke bet