\V. Wenk alhier uitgegeven. De verdienstelijke schrijver betoogt in dit wel gesclireven stukje, dat genoemde vereeniging de ware vrijheid bedoelt, de ge lijkheid wil en eene opregte broederschap huldigt. Hij bestrijdt het heer- schend vooroordeel, wederlegt de gewone bezwaren, welke men nog bij me nigeen tegen de vereeniging hoort opperen en spoort dringend aan om door eene meer algemeene toetreding, eene broederschap te helpen uitbreiden en bevestigen, die de uitroeijing van eene der schadelijkste misbruiken van onzen tijd beoogt. Het is te hopen, dat deze bladen in veler handen mogen komen en dat het menschlievend doel van schrijver en uitgever daardoor in ruime mate moge bevorderd worden. N. R. C. AMSTERDAM, 17 April. De reeks voorlezingen der Amsterdamsche afdeeling van de maatschappij Tot Nut der Israëliten in Nederlandgedurende het halfj aar 1849/1850, werd eergisteren avond op eene waardige wijze besloten door eene spreekbeurt van den Heer Mr. J. E. Goudsmit, Advocaat te Leyden, en Lid van het hoofdbestuur der Maatschappij. Hij deelde eenige beschouwingen mede over eerlijkheid in middelen. Na in eene inleiding te hebben aangetoond dat eerlijkheid eene deugd is, wier naleving of verwaarloozing het blijven bestaan of de ontbinding der menschelijke maatschappij ten gevolge heeft betoogde de spreker dat eerlijkheid is en moet zijn een algemeen rigtsnoer en maat staf, naar welke een ieder, wie ook, zijne handelingen behoort in te rigten en af te meten en dat tot bereiking van welk doel ook de middelen steeds eerlijk moeten zijn. Vervolgens ging hij tot het eigenlijk behandelen zijner stof over, daarbij uiteenzettende wat men te verstaan hebbe door eerlijkheid 1°. in het staatkundige2°. in het godsdienstige3°. in de beoefening der wetenschap4°. in handel en nijverheid. Veel menschkundige op merkingen en leerrijke lessen wisselden de tafereelen af, die de geleerde re denaar zijnen hoorders schetste van den staatsman, der godsdienstijveraars, den beminnaar en beoefenaar der wetenschappen en den bandelaar en indus trieeldie altijd hnn doel zien mislukken, en hunne pogingen verijdelen, wanneer de door hen aangewende middelen niet op de grondslagen eener stipte eerlijkheid berusten. Kernachtig werd de spreuk doe wel en zie niet omin den loop der verhandeling verdedigd en aangeprezen; even krachtig en nadrukkelijk de stelling: het doel wettigt de middelenbestreden. De Heer Goudsmit be sloot zijne sehoone verhandeling met de toepassing van zijn onderwerp op den Ncderlandschen Israëlieten na te voren de eerlijkheid in middelen uit een bloot zedelijk en maatschappelijk oogpunt te hebben beschouwd, schetste hij die deugd niet alleen als een maatschappelijken en zedelijken maar ook als een nationalen pligt voor zijne geloofsgenooten in het dierbare vaderland, en spoorde hen aan tot de betrachting van die deugd, als het krachtigste middel tot vernietiging van het helaas! nog beslaande vooroordeel, in weer wil van den meer gunstigen maatschappelijken toestand, waarin de Israëliten thans, vergeleken bij vroegere tijden, verkeeren. De bijdrage werd geleverd door den Heer Mr. J. v. S. Mulder, die eenige opmerkingen over het wel besteden en doelmatig aanwenden van den tijd, voordroeg. Naar wij vernemen beeft het bestuur der Vereeniging lot bevordering van de belangen des Boekhandelseene circulaire gezonden aan den Boek handel in Nederlandwaarin zij dezen uitnoodigt, zich van alle mede werking tot den verkoop van de leerredenen, der zich alhier onder het motto: unitate ac persevevantiagevormd hebbende Vereeniging tot het in druk uilgeven van de leerredenen van den dagenz. (uitgever de Heer S. de Grebbcr Simz.alhier) geheel en al te onthouden. Bovengemeld bestuur ziet in de hier bedoelde onderneming, aanranding van bet wettig cigendomsregt eens auteurs; een eigendom, dat als vrucht van den geest, niet op dezelfde wijze als tastbare bezittingen beschermd, en dus vooral onder de hoede der openbare goede trouw behoort gesteld te worden. Amst. Cour. schouwburgen in de hoofdstad te vermeerderen, werd verworpen, maar een ander om bijzonder aan den Italiaanschen schouwburg eene toelaag van 60,000 fr. te geven, is naar de commissie tot onderzoek verzonden. Verder heeft zij de som voor tegemoetkoming der staatkundige veroordeel den van 500,000 tot 200,000, en die voor de strijders van Julij en Februarij van 100,000 tot 50,000 fr. verminderd. ITALIË, ROME, 5 April. Heden avond zijn de Kardinaal LambruschiniOrioli en eenige andere voor name Kerkelijke personen alhier aangekomenzoodat de komst van der. Paus op hande schijnt te zijn. PRni§EK. Ten gevolge van het besluit der volkskamer te Erfurt, waardoor met eene belangrijke meerderheid is besloten geworden, de zoogenaamde rijks-constitutie en bloc aan te nemen, ziet men hier de terugtreding van Darmstadt, Olden burg en nog andere kleinere Duitsche Staten, elk oogenblik tegemoet. De gansche Erfurler comedie zal waarschijn lijk daarop uitloopen, dat Pruissen, na zijn grondgebied door de inlijving van eenige andere kleine Duitsche Staten vermeerderd te hebben, eindelijk tot eene schikking met Oostenrijk komen, in den geest van tractaten van 1815. ®0§TE1VR I.J K WEENEN, 13 April. Hel vervalschen van banknooten neemt sedert eenigen tijd hier op eene on rustbarende wijze toe. Te Brunn zijn dezer dagen weder twee personen op die vervalsching betrapt. In een dorp nabij Presburg is op het Israëlitisch Paaschfecst weder eene ergerlijke gebeurtenis voorgevallen. Een Christen dienstmeisje kwam namelijk tegen den avond van den eersten Paaschdag met een mes in de hand de wo ning van den Israelitischen slagter nitloopen en riep, dat die man haar had willen slagten, omdat hij bij het Paaschfeest Christenbloed noodig had; dat zij zich slechts met moeite had gered en den slagter zijn mes had ontwron gen. De toegestroomde menigte in woede ontstoken, wilde het huis binnen dringen en het geheele gezin des aangeklaagden aan hare wraakzucht opoffe ren, toen de geestelijke van bet dorp verscheen, de menigte van dat voorne men deed afzien en het Israëlitisch gezin naar zijn eigen huis deed brengen, waar hij dit het veiligst achtte. Onmiddelijk werd om militaire hulp gezonden, die spoedig aankwam en de menigte uiteen dreef. Het meisje, dat lot dit tooneel aanleiding gaf, werd in hechtenis genomen en na eerst bij hare verklaring te hebben volhard, bekende zij eindelijk, dat de in hel dorp wo nende Christen slagter, haar, onder belofte van haar te zullen trouwen en bovendien 200 fl. te schenkenhad overgehaald deze rol te spelen. Dezer dagen hebben de Jesuiten te Praag voor ƒ60,000 eene niet meer gebruikt wordende kerk aangekocht; zij zullen in die stad binnen kort weder scholen openen. GRIEKESLAHB. De Regering heeft door den Gezant te Parijs kennis ontvangen van eene nota van het Russische kabinet van 23 Febr.gerigt aan de Russische gezanten te Parijs en te Londen. De Russische regering dringt hierin aan op de terug gave van de prijsgemaakte schepen, en verlangt, dat het geschil in eene conferentie te Londen onderzocht worde, en eindelijk, dat ons land schadeloos gesteld worde door Engelandomdat de waarde der in beslag genomen vaar tuigen de geeischte schadevergoeding verre overtreft. In het tegenovergesteldo geval, zoude de keizerlijke regering gecne daad van den buitengewonen Ge zant van Frankrijk, den Baron Gros, erkennen. De Fransche regering zou die voorstellen reeds aangenomen hebben. ZWEDEN. De buitengewoon strenge winter heeft in het begin van deze maand einde lijk plaats gemaakt voor zachter weder met zware stormen, zoodat de sneeuw binnen weinige dagen grootendecls verdwenen was. Ook dit jaar, hebben in Noorwegen onderscheidene ongelukken door het nederstorten van lawinen plaats gehad, waardoor menschen het leven hebben verloren. De voorjaars-visscherij was in Nordland en Finmarken zeer gelukkig, in Romsdal daarentegen zeer ongelukkig uitgevallen terwijl de haringvisscherij langs de kusten van Bergen en Christianssand naauwelijks meer dan de helft van den opbrengst des vori- gen jaars geleverd had. OOST-IffDIE. BATAVIA, 23 Februarij. Den 19<len is de verjaardag van Z. M. den Koning met luister gevierd. Met den Overlandpost zijn ditmaal 3,632 brieven naar Europa verzonden. In de residentie Preanger-Regentschappen heeft een noodlottig voorval plaats gehad, daar op den 21steD Januarij des middags ten 12 ure, eene aanzienlijke massa aarde van deu berg Hanjawar, in de afdeeling Bandong, zoo onverwacht en snel naar beneden stortte, dat de nabijwonende bevolking den tijd niet beeft gehad, te ontkomen, en vijf kampongs, in het district Timbangganten met derzelver bewoners onder de aarde zijn bedolven twee geringe inlandsche hoofdendie te paard waren toegesneld, en zich waar schijnlijk te veel gewaagd hebben, zijn mede door de aarde overdekt, en met de paarden, op welke zij gezeten waren, omgekomen; kort daarna beelt in een ander gedeelte van dezelfde residentie, een gelijk onbeil plaats gehad, ditmaal in het district Tjikemboelan alwaar in den nacht van den 22slen ongeveer ten 3 ure, eene massa aarde van den berg Tandjolant ncdcrslorlte BUITEJNLANDSCHE BERIGTEN. ENGELANl, LONDEN, 15 April. Het Hoogerhuis heeft den 12den dezer beraadslaagd over het ontwerp van wet, tot wijziging van het gevangenis- en deportatie-stelsel, bepalende, dat de misdadigers, in de eerste plaats gedurende een jaar a 15 maanden eene cellulaire gevangenis-straf zullen ondergaan, daarna gedurende eenigen tijd in Engeland dwang-arbeid zullen verrigtenen vervolgens als straf-kolonisten naar Van-Diemensland gezonden zullen worden. De minister voor de kolo niën erkende, dat het tegenwoordige stelsel, noch ten opzigte der misdadi gers noch der koloniënaan de verwachting beantwoordde. Ten slotte heeft het huis besloten tot de derde of laatste lezing. In Van-Diemensland bestond de bevolking, volgens de laatste telling, uit omstreeks 68,000 hoofden, be halve de militairen; daarvan waren 27,476 veroordeelde misdadigers; van de overige ruim 40,000 bewoners waren 32,000 vrije kolonisten, en 8000 mis dadigers, wier straf was afgeloopen. Onder de veroordeelden vond men 16,500 beneden den ouderdom van 14 jaren. FIMNRIt IJK. PARIJS, 16 April. De wetgevende vergadering heeft bare beraadslagingen over de begrooting der uitgaven voortgezet. Onder anderen is eene verhooging van 10,000 fr. bepaald voor de ceredienst in Algerië. Een voorstel om de toelagen van de

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leydse Courant | 1850 | | pagina 3