De bevolking in de Koloniën bedroeg op 1 Januarij 1850, 11299 zielen. Onder dc overledenen was Cornells Gonzaal uil deze stad. De aardappel-verbouw heeft opgeleverd van 530 bunders 8G109 mud, 16,230 van liet bunderzijnde 24,163 mud in liet geheel en 45 mud van liet bunder meer dan in 1818, maar loeli nog bijna 30,000 mud beneden de oogsten van 1843 en 1844, vóór liet ontstaan der aardappelziekte. Iri- tusschen beeft herbaalde nachtvorst meer dan deze ziekte, bet gewas be schadigd. Wij hebben opgemerkt, dat op diepgespit land de aardappelplanten van de vorst het minst hebben geleden. Alleen in de gewone Koloniën en te Ommerschans is ongeveer 4van den aardappel door de rolziekte bedorven te Veenhuizen was bijna geene ziekte te bespeuren. De boekweit-teelt heeft opgebragt van de 124 bunders 1494 mud, 12,04 van het bunder, waarvan een derde gedeelte zand- en het overige veen boek weit was, waarvan de eerste 16,20 en de laatste 9,45 mud van het bunder dat slechts twee derde eener gewone opbrengst kan genoemd worden. Bij den langen duur dezes winters heeft het dorsehen en schoonmaken van het boek weitzaad een gewensehten winterarbeid uitgemaakt, gelijk mede het al'dor- sclicn van al het overige opgeslagen graan. Het wortel-verbouw is, gelijk bijna overal elders, uitmuntend geweest, als hebbende opgeleverd 3290 mud van 4,30 bunders, 785 mud van bet bunder. De roode Duitsche heeft tegen 900 mud van het bunder opgebragt. Zoodanige opbrengst kan echter slechts van tuingrond óf best bouwland worden verkre gen maar hoe aanzienlijk ze dan ook is, blijkt onder anderen hieruit, dat 20 mud wortelen in voedende kracht met een voer hooi van 500 Nederl. pond gelijk staat en zulk een bunder met koe-wortelen alzoo tegen 45 voer 'hooi oplevert. De waarde der verbouwde tuinvruchten bedraagt te zamen 15,136. De tuinen der gewone kolonisten zijn 6 Nederl. roeden groot en worden nadat daarin gedurende twee achtereenvolgende jaren tuinvruchten zijn verbouwd inet een dergelijk klaverstukje verwisseld, hetwelk in 1849 bijzonder veel -snijgroenten voortgebragt heeft en waarop de klaver, bij zulk eene eenvoudige omwisseling, telkens goed voorkomt. De zuivel-opbrengst is mede gunstig uitgevallen. In het geheel is er van S23 koeijen 36,140 pond boter, 68 pond per koe, gewonnen, wordende 30 kan zoetemelk voor een pond boter gerekend. De aanfokkerij, vetmesterij en geschoren wol hebben ƒ6,384 opgebragt, na aftrek van het verlies door sterfte van vee, alsook de waarde der aardappelen en het zaad, hetwelk aan rundvee en varkens, boven gras en hooi en eenig afvalvervoederd wordt. Onder dat bedrag is begrepen de waarde van 2468 pond wol, van 2150 «cliapen zijnde 1,15 pond van ieder schaap. 139 lammeren zijn er verkre gen aan het eerste gesticht te Veenhuizen en te Wateren. Opmerkelijk gering is het verlies door sterfte van den veestapel geweest, als hebbende slechts 1,6 jpCt. van het kapitaal, zoowel der schapenlammeren, varkens als van bet rundvee bedragen, hetwelk in 1848, 2,3 pCt. en over de laatste 17 jaren, van 18331839, gemiddeld 3,1 pCt. beliep. Ten aanzien der paarden was de verhouding der sterfte minder gunstig, •daar er 8 stuks van de 1Ï5, die cr gehouden werden, zijn verloren. De vroege winter verhinderde velen veldarbeid. Het vee thans in de Koloniën beslaat uit: 116 paarden; 81 trek-ossen 3)71 runderen; 1942 schapen, en 129 varkens. De katoenweverij is druk aan den gang, zoo ook de koffijzak weverij aan de bedelaars-gestichten. Deze weverij, met een 150-tal getouwen, levert, behalve voor zoo vele wevers, nog arbeid op voor 400 invalide mannen en «vrouwentot het spoelen van garen en bet digtnaaijen en aanknoopen der sakken. Alle afval zoo van dit garen, als van de ruwe katoen en de pijp jes inslag, wordt mcerendeels nog tot verschillende stoffen voor eigen gebruik gebezigd. De onderscheidene handwerken of ambachten blijven beoefend worden, naar behoefte der eigene buishouding. Ook bet spinnen van het benoodigde vlas en naaigaren, waartoe slechts enkele bekwame spinsters gevorderd worden, beeft men gemeend daaraan te moeten toevoegen. Het godsdienstig- en schoolonderwijs wordt vlijtig bijgewoond en daaraan al die zorg besteed, welke het gewigt der zaak medebrengt. In de dienst van een hulpprediker te Vledder, voor dc Kolonie Frcderiksoord N°. 1 en 2is echter nog niet voorzien. De behoefte aan eigene kerken in die koloniën en te Willemsoord te za men 2,600 zielen tellendewaarvan 2/3 Protestantenwordt hoe langer zoo meer gevoeld. Dozer dagen werden de gewone kolonica nog bezocht door een' vreemdeling, den Heer Daniël Hooibrenck, een Hollander van geboorte, doch sedert een aantal jaren nabij Wccnen woonachtig, met het doel om, namens de Oos- tenrijksche regering, inlichtingen te bekomen nopens de opleiding van bc- hoeftigen voor het landelijk bedrijf. Wij hebbenzegt de Nederlanderals zoo vele anderenuit de Tiel- sclie Courant de tijding overgenomen, dat de wet op de regterlijke organi satie, door den Minister van Justitie in gereedheid en thans reeds bij den Raad van State in overweging zou zijn gebragt. De door die Courant mede gedeelde tijding is, gelijk zoo vele andere, welke het aantal wetten betreffen dat in gereedheid zou zijn omvaar. De Staats-Courant deelt in zijn berigt der uitmaling van het Haarlem mer-Meer, over Maart, mede, dat de lagere stand waarop de boezem van Rbijn- landgedurende die maand is verblevenheeft toegelaten ommet uitzon dering van geringe oponthouden, de stoomwerktuigen ter onllcdiging van het Meer te laten doorwerken. De stand van het Meer, welke den 28sten Febr. jl. gemiddeld 1.95 el beneden Amst. P. was, bevond zich den 31«t«n Maart jl. gemiddeld op 2.11 el. Alzoo is de waterspiegel in deze maand 16 duim ge daald, dat is ruiin 0.08 el lager, dan vóór de ongunstige maand van Febr. Alleen op den 5dcn en 6de" hebben de stoomtuigen moeten stilstaan wegens te iioogen boezem van Rhijnland. De overige stilstand is noodig geweest voor het verbeteren van verpakkingen en kleine, bij stoomtuigen voorkomende, voorzieningen. Het stoomtuig was builen werking wanneer de boezemstand deze hulp niet vcreischte; voorts hij plaats gehad hebbende lozingen op, of te hooge standen van het IJ. Het wordt berekend na aftrek van walerverlies ruim 37 mill. kub. ellen uit den boezem van Bliijuland op het IJ te hebben overgezet. Op den Rbijnspoorweg zijn in Maart vervoerd 26,182 personen, en is ƒ44,407 ontvangen. 's GRAVENllAGE, 4 April. Z. M. beeft op voordragt van den Raad van Ministers van den 22stCD Maart, ingevolge artt. 41 en 36 der Gwt., bejraalddat de Minister van Justitie, in eene openbare vereenigde zitting aan de beide Kamers der Staten-Generaal zal overbrengen een ontwerp van wet, ter benoeming van eenen Regent en tot vaststelling van bepalingen ten aanzien der aanvaarding van het Regent schap; alsmede een ontwerp van wet omtrent de benoeming van Voogden cn tot regeling der Voogdijschap, beide voor het geval der minderjarigheid van Onzen Troonopvolger bij zijne komst lot den troon en dat dien ten gevolge de leden der beide Kamers zullen worden uitgenoodigd zich op Vrijdag den 19den April, ten 12 ure, ten voorschreven einde, in de Vergaderzaal der Tweede Kamer van de Staten-Generaal te vereenigen. Z, M. heeft bij besluit van den 23sten Maart, pensioen verleend aan P. J. Hesseveld, R. K. Priester en afgetreden Praeceptor in het Seminarie op Hageveld, te Voorhout, ten bedrage van ƒ252; en aan J.«A. Hoefnagel, afgetreden Pastoor der R. K. gemeente Lammerschagenprov. Noordholland, ten bedrage van ƒ249op grond van art. 2 van het reglementvastgesteld bij besluit van 5 Mei 1838. Naar men verneemt zal den 21stcn Mei aanstaande door UIL KK. HH. Prins en Prinses Frederik, hun 25-jarig huwelijksfeest gevierd worden. Bij die gelegenheid zullen, naar men verneemt, Z. K. II. de Prins van Pruisscn en eenige andere vorstelijke personen, bloedverwanten van 1111. KK. HH., her waarts komen, om het familie-feest hij te wonen. De Buitenplaats Bakkers hagen, aan den Leydschen weg gelegen, welke aan Z. K. 11. Prins Frederik toebehoort, zou in gereedheid gebragt worden tot de ontvangst van de buitcn- landsche Vorsten en Vorstinnen. De Minister van Marine zal Vrijdag geen gehoor verleenen. De Eerste Kamer der Staten-Generaal zal lieden middag ten twee ure hare werkzaamheden hervatten. De Algemeene Vergadering der Nederl. Vereeniging tot Afschaffing van Sterken drankzal dit jaar te Utrecht worden gehouden den 5(lc" en 6dcn Juriij. De Administratie der Registratie, enz., onderrigt zijnde, dat vele Boek handelaren, Winkeliers, Debitanten van Loterij-briefjes, enz., van meening zijndat de gedrukte berigtenwelke zij aan hunne woningen voor het publiek ter lezing voorhangen, niet aan het zegelregt onderhevig zouden zijn, heeft den daarbij belanghebbenden herinnerd, dat art. 23 der wet van 3 Oct. 1843 (Stbl. n°. 47), die berigten uitdrukkelijk aan liet zegelregt on derwerpt, met bedreiging eener boete van vijftig guldens, voor iederen onge- zegelden afdruk; dat volgens art. 32 derzelfde wet, voor die boete aanspra kelijk is ieder, die eenen ongezcgelden afdruk voor het publiek ter lezing voorhangt, en dat de daartoe bevoegde ambtenaren zijn aangeschreven om op de overtredingen van die wetsbepaling naauwkeurig toe te zien. ROTTERDAM, 3 April. De wedstrijd van de Koninkl. Ned. Jagt-Club zal den 8stCD Junij alhier ge houden worden. Op de gehouden verkooping van schilderijenonder Directie van den Kunstschilder A. J. Lamme alhier, hebben o. a. opgebragt: een schilderij van Ludolf Balthuyzen ƒ310; G. van den Eeckhout 475 Everdingen 319 A. va'n der Neer ƒ700 J. Ruisdacl ƒ1800; J. van Strij ƒ705; idem ƒ405; A. van Strij ƒ230 J. C'. Schotel ƒ500; W. van de Velden ƒ3125; A. Wal dorp 700. AMSTERDAM, 3 April. Aan den afgetreden Burgemeester den lieer Huidekoperzal als ecu bewijs van erkentelijkheid, door ingezetenen die daartoe vrijwillige bijdragen heb ben gegeven, een gouden gedenkpenning worden aangeboden, welke 's mans beeld aan de eene zijde vertoont en aan de andere, een toepasselijk opschrift. Z. M. heeft uit eigen fondsen ƒ100 geschonken, aan de Vereeniging van Volkszang-Onderwijs alhier. Heden werd alhier gehouden de 43ste Algemeene Vergadering van het Koninklijk Nederlandsche Instituut van WetenschappenLetterkunde en Schoone Kansten, onder Voorzitting van den Ilccr Mr. C. A. den Tex, terwijl liet Secretariaat werd waargenomen door den Heer Is. Warsinck. De alge meene Voorzitter opende deze vergadering met de kennisgeving, dat hem weinige oogenblikken te voren het heugelijk berigt was toegekomen, dat het Z. M. den Koning op gisteren had behaagd, ten einde geene stremming worde te weeg gebragt in de werkzaamheden des Instituuts, cn in afwachting der

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leydse Courant | 1850 | | pagina 2