De Duitsche Vereeniging te Leipzig heelt dadelijkna het ontvangen
dier tijding besloten den Ministers een adres toe te zenden waarin zij hun
hare achting en toegenegenheid te kennen geeft.
BEIJERËIÜ.
MUNCHEN, 22 Januarij.
De Koning heeft den Landdag geopend met eene rede, waarin hij onder
anderen zegt: dat de taak van dien Landdag is, het begonnen werk der
staatsregeling voort te zetten in het ware, welbegrepen belang des volks,
en met wijze inachtneming van de teekenen des tijds.
Verder zegt hij dat hij zich naauwgezet aan zijne beloften heeft gehouden
en verder houden zalen als constitutioneel Koning in den geest en overeen
komstig de bedoeling der staatsregeling regeren. Dat waarheid het beginsel
zijner regering zijn en blijven zal. Dat hij regt en wettelijke vrijheid tegen
regeringloosheid zal handhaven. Dat alle Duitsche stammen doordrongen
zijn van de begeerte naar eene krachtige vereeniging; dat ook hij daarnaar
streeft.
Moge, dus eindigt de Koning, de Almagtige ook verder beschermend Zijne
hand over ons uitstrekkenKoning en volk Zijnen wil en den weg doen er
kennendie alleen duurzaam tot heil en zegen leidt!
OOSTENRIJK.
WEENEN 23 Januarij.
Vorst Windischgratz heeft nogmaals eene proclamatie uitgevaardigd aan
de Keizerlijke troependie zich aan de Hongaren hebben aangeslotenwaarin
hij hundaar zij waarschijnlijk zijne vorige proclamatiën niet zouden gelezen
hebben, vergiffenis belooft voor het verlaten hunner vaandels, namelijk voor
allen die geen hongeren rang dan wachtmeester bekleeden voor de officie
ren, die zich onderwerpen, zal hij de bijzondere genade van den Keizer
inroepen.
De Oostenrijksch-Italiaansche Staten hebbenofschoon Radetzky hen
daartoe herhaaldelijk sterk heeft aangemaand, geen Afgevaardigden naar Kremsir
gezonden behalve alleen de stad Bresciadoch daar heeft de verkozenedc
Heer Salarigeweigerd die betrekking te vervullen.
Volgens berigten uit Pcsthvan den ÏS^", was aldaar uit Debreczin
van den 15den het berigt ontvangen, dat Kossuth, ten gevolge der hem al
daar bedenkelijk voorkomende stemming, met zijne bende naar Groszwardein
de vlugt had genomen. De inwoners van Debreczin wilden eene deputatie
naar Vorst Windischgratz zenden.
FRANKFORT.
26 Januarij.
In de zitting van gisteren zijn omtrent het Keizerschap verscheidene be
palingen gemaakt; de Rijksdag zal zijn inkomen vaststellen, hij zal het regt
hebben van vrede en oorlog, hij is onschendbaar, zijne Ministers zijn ver
antwoordelijk; hij handhaaft de algerneene regten en belangen van Duilsch-
land, ten opzigte van verdragen met andere Mogendheden onder de bij de
wet bepaalde medewerking van den Rijksdag enz.
In de zitting van heden, waarin over den Rijksraad zou worden be
raadslaagd werd een voorstel van de voorstanders der volksheerschappij
om dien Raad niet bij de staatsregeling vast te stellen, met 211 tegen 200
stemmen verworpen en met geringe meerderheid besloten, dat hij bestaan
zal uit gevolmagtigden der Duitsche Staten.
Voorts bevat het laatste stuk der rijkswetten eene wet ter opheffing van
alle openbare speelbanken met de overeenkomsten die daarop betrekking heb
ben, tegen den lsteu Mei.
Wat er ook van die Rijksvergadering worde, is het niet te ontkennen dat
zijzoo zij zulk een wet tot stand kon brengenen getrouwelijk doen na
leven, die Vorsten beschamen zou, wier gewetenloosheid deze afschuwelijke
broeinesten van zedelijk bederf, en van nameloozen jammer en ellende durft
gedoogen, en de Rijksvergadering zich door de uitrocijing dier banken bij
gansch Europa verdienstelijk zou hebben gemaakt.
Reeds hebben 16 Duitsche Vorsten verklaardzich met de staats
regeling te vereenigen en verscheiden andere zullen weldra volgenzoodat
men daaruit berekenen kan datwanneer het wederom tot eene stemming
komt, het Rijksgebied aan den Koning van Pruissen zal worden opgedragen.
AKADEMIE-NIErWS.
PROMOTIE AAN DE LEYDSCHE HOOGESCIIOOL.
Den 29slen Januarij de Heer A. D. Fuhrivan Rotterdam in de Medicij
nen na Openbare verdediging zijner Dissertatiede Potuum Spiriluosorum
effeclibus nocivis.
KERKNIEUWS.
Z. M. heeft goedgekeurd het door den Kerkeraad der Hervormde gemeente te
Kruisland uitgebragt beroep op G. H. v. Senden Jr. Candidaat lot de H. Dienst.
BEZUINIGING.
Het overige van het uittreksel uit een stukje van den Heer Hora
Siccama Lid der Algerneene Rekenkamer. Zie ons vorig nommer.)
Het afschaffen van deze of gene min noodzakelijke instelling, het vereen
voudigen der vormen van bestuur, het verminderen van het getal ambtena
ren zal voorzeker niet zonder invloed blijven op hel gezamenlijk bedrag der
staatsuitgaven doch ook reeds in vroegere jaren heeft men nu en dan ge
tracht langs dien weg besparing te verkrijgen en echter zijn op den duur daar
niet veel vruchten van gezien. Zoude dat niet toe te schrijven zijn aan het
gemis van eenig volstandig beginsel? Zonder juist aan kwade trouw te wil
len denken is het toch opvallend hoe dikwijls de belangen der schatkist, dal
is eigenlijk van het algemeen, voor bijzondere belangen achterstaan. Het is
mij altijd voorgekomendat de schatkist geen medelijden moest kennen.
Want waar houden de misbruiken op indien men zich aan geene regels wil
binden? Eenige van die misbruiken moeten wij wel aantooncn, ten bewijze
hoe 's lands inkomsten verkort en 's lands uilgaven vermeerderd worden, zon
der dat dit ergens eenigermate in het oog valle.
Het toekennen van gratificatiën b. v. acht ik eene schadelijke gewoonte.
Bestaat er toch eenige reden om iemand boven zijne vaste bezoldiging, of
zijn pensioen, namelijk boven hetgeen waarop hij aanspraak heeft, nu en dan
eene aalmoes te geven Anders is dit toch doorgaans niet. Is de beambte te
slecht bezoldigd men verhooge zijne jaarwedde en brenge die in verhouding
tot het gewigt der van hem gevorderde diensten. Hadde men minder be
ambten, men zoude ze beter kunnen betalen. Met gratificatiën wordt daaren
boven doorgaans zeer ongelijk en willekeurig te werk gegaan, zonder anderen
grond dan meerdere of mindere welwillendheid, wordt aan den één gegund
wat aan den anderen geweigerd wordt. Mogt men er eenmaal toe komen de
jaarwedden aan burgerlijke betrekkingen verbondeneven als bij de Regler-
lijke magt en het Leger, in zekere overeenstemming te brengen met het ge
wigt van het ambt, dan zoude men veel onbillijkheden en ongelijkheden doen
vervallen, en ook dan pas eene regtvaardige wet op de pensioenen kunnen
maken. De regel dat intellectueele diensten beter behooren bezoldigd te wor
den dan materieele, wordt dikwijls uit het oog verloren. De traktements be
paling der meeste beambten hangt nu geheel af van het goedvinden van een
Chef en de onbillijkheden die er het gevolg van zijn ontmoedigen dikwijls zeer
ijverige en bekwame lieden.
Hoeveel bezuinigingen zoude men kunnen invoeren zonder eene enkele bil
lijke aanspraak te schaden, bijaldien men zulks met ernst wilde, al ware
het slechts dat men de zoo menigvuldige verzoeken afsneed, om onderstand
en hulp uit de schatkistdie zooveel geschrijf veroorzaken. Het zal er slechts
op aankomen zich telkens de vraag voor te stellenof de Staat bij eene voor
genomen uitgave inderdaad eene goede dienst koopt Of eene uitgave nood
zakelijk nuttig, dan wel alleen aangenaam is? De buitengewone toelage
b. v. aan ieder officier uitbetaald die bij de corpsen Grenadiers en Jagers
wordt geplaatst tot aanschaffing der kostbare uniform, kan wel niet anders
dan in de laatste categorie vallen. Bij de menigvuldige mutatiën zal dit nog
al een aardig sommetje bedragen, wel geen ander nut hebbende dan het
gezigt te verheugen der kinderen in de residentie.
Maar al mogt men ook meerdere orde cn spaarzaamheid aanwenden bij de
voorziening in de gewone en buitengewone behoeften van 's lands dienst
moeijelijk is het te gelooven dat daardoor op den duur dc gcwenschte toe
stand zoude kunnen worden verkregen en behouden, van cvenwigt tusschen
's lands baten en lasten, zoolang er geene middelen zullen uitgedacht zijn tot
vermindering der nationale schuld. Ik vrees dat bij de sedert meer dan vijf
en twintig jaren opvolgenderwijs genomen financieele maatregelen het woord
gunst ook niet altijd buiten de berekening is gebleven. De strekking van
vele dier maatregelen is, niet alleen mij, maar ook anderen, soms toege
schenen de groote fondsenhouders zeer te bevoordeelen met dit gevolg dat
de weleer bij ons te lande zoo welgezeten burgerstand zeer achteruitgegaan is.
Men heeft overal opgemerkt dat de algerneene verarming toeneemt, naarmate
de groote fortuinen zich meer in weinige handen vereenigen. Ook hier,
moest er dusin zekeren zin decentralisatie plaats vinden en mogten wel
de middelstanden der maatschappij in staat gesteld worden met overgegaarde
penningen op eene gemakkelijke wijze de schatkist te hulp te komen. Het
aankoopen van eigenlijk gezegde effecten brengt kansen op verlies van kapi
taal mede, behalve dat daarmede kosten gespaard gaan van provisie enz. Ge
meenlijk ook zijn de daarvoor benoodigde sommen te groot en het weder af
zetten der stukken kost ook weder tijd en geld. Maar indien men b. v. eene
som van 25 voorde hand hebbende, welke men pas na verloop van ettelijke
weken of maanden zoude behoeven weder uil te geven, en men daarmede in
middels eene kleine maar zekere winst konde doen zoude men dat geld dan
renteloos in zijne kas laten liggen? Ik geloof het niet? Integendeel; ik
boude het er voor dat een Minister van Financiën geenerlei moeite zoude heb
ben om door de uitgifte van rentegevende muntbiljetten b. v. aanzienlijke
sommen op te nemen tot inkoop cn delging van schuld; hij zoude dan tevens
de groote kosten wegens courtagie cn provisie thans, bij de minste behoefte
aan geld, geëischtuitwinnen. Wij wenschen, onder behoorlijken waarborg,
muntbilletten eene rente gevende van ten naasten bij drie ten honderd
's jaars; op den rug van ieder stuk zoude, bij wijze van tarief, eene bereke
ning gedrukt staan van de wekelijks daarop verloopende intrest. Welk een
gemakkelijk betaalmiddel hebben de muntbilletten niet opgeleverd en hoe zou
den die nog gezocht zijn vooral nu het muntwezen zich zooveel verbeterd
heeft. Zoude dan een rentegevend papier van gering bedrag minder bijval
cn aftrek vinden Vooral indien de houder als bij den dag en met een oog
opslag de daarop verdiende rente konde berekenen? Wanneer hij ook
dagelijks en overal zulk een papier zonder moeite in betaling zoude kunnen
geven
Reeds sedert vele jaren is dit denkbeeld bij mij levendig en indien ik liet
thans wage de aandacht daarop te vestigen, dan is het omdat ik onlangs ver-
