leydsche courant. 1840. VRIJDAG, 26 JANUARTJ. BINJNEINLANDSCHE BER1GTEJN. Do Courant wordt Maandag, Woensdag en Vrijdag uitgegeven. Vie van Maandag komt vit Zaturdag avond. Dc Prijs der Courant is ƒ12 in liet jaar; de afzonderlijke nommers worden tegen 10 Centen afgegeven LEYDEN, 25 Januarij. 15lj Koninklijk besluit van den 19llcD dezer, is aan den Hooggel. Meer Mr. II. W. TydeinanEmeritus Hoogleeraar bij de Rcgtsgcloerde Faculteit aan de Uoogeseliool alhier, verleend een pensioen ten bedrage van 3,500 'sjaars, op grond van art. 48 der wet op de burgerlijke pensioenen van 0 Mei 184C. Bij Konink. besluit van den 20stcn dezer, is aan den Heer II. Paling Wzn., op zijn verzoek, buiten bezwaar van den lande, verleend een eervol ontslag uit zijne betrekking van Ontvanger der Directe Belastingen en Aecijn- scn te Woerden c. a.zijnde voornoemde Heer, als een openlijk blijk van 's Konings hoogc goedkeuring en tevredenheid over zijne langdurige aan den lande bewetcne diensten, bij hetzelfde besluit tevens benoemd tot Ridder der Orde van den Ncderl. Leeuw. Bij Koninklijk besluit zijn benoemd in de Commissie tot dc zaken der Waalsche kerken, tot leden: Ds. F. C. J. van Goens, alhier, en Mr. J. Ran van Gameren, ouderling te Arnhem; tot secundi: Ds. J. D. Kevel, te 'sGra- venliage en Mr. J. S. Vcrnède, ouderling te Utrecht. Uit liet Jaarboekje over 1849 blijkt, dat op 1°. Januarij 1848 de bevolking des Rijks bedroeg Noord-Brabant 403,723 zielen. Gelderland373,000 Zuid-IIolland 504,45-4 Noord-Holland 402,851 Zeeland157,774 Utrecht153,300 Friesland240.030 Overijssel 212,030 Groningen190,090 Drenthe83,570 Limburg 202,734 Te zamen 3,050,840 zielen. Dc Vrentsche Courant deelt het volgende ingezonden stuk mede over bel Onderwijst Ofschoon dc misslagen der regeringen en het openbaar worden van onzede lijkheid bij dc hoogste standen, de voorname aanleiding mogen zijn tot den tegenwoordigen vciwarden toestand van Europa, de verregaande zedeloosheid der laagste standen, een gevolg deels van onwetendheid, deels van armoede, liceft grootelijks daartoe medegewerkt. Vooral in groote steden en fahriekdistricten is die zedeloosheid en onwe tendheid ten top gestegen, en is het opkomend geslaelit der laagste standen {de straatjongens), de geesel der maatschappij en een zorgharend gedeelte der bevolking. Do tooneelen der revolutie in Frankrijks hoofdstad hebben ge toond, waartoe armoede, gepaard aan ongebondenheid, in staat is, en de straatjongens van Parijs waren niet de minste strijders op de barricades. De rust der Staten wordt afhankelijk van de straatjongens der groote ste den. In Frankrijk ziet men dit in en grijptonzes craehtcnsnaar het heste middel, om op den duur, uit dien toestand te geraken, althans de maat schappelijke orde voor geheelen ondergang te bewaren. De commissie aldaar, heiast met het ontwerpen van wetten voor het onder wijs, heeft dc navolgende beginselen aangenomen: 1. gratis onderwijs; 2. on beperkte vrijheid, en 3. veryligting van alle burgers om lager onderwijs te ontvansen. u Het is dit laatste vooral, wanneer het streng wordt toegepast, dat de straatjongens van straat zal doen verdwijnen, dat lien in staat zal stellen om op ecne andere wijze, dan door bedelen of stelen den kost te kunnen verdie nen, en dat eene weldaad zal worden voor een volgend geslacht. Olsehoon wij in Nederland op meerder zedelijkheid en minder onwetendheid bij dc lagere standen mogen roemen, meende men toch dat zoodanige bepa ling, ook hij ons, heilzaam zoude kunnen zijn, en is zij daarom, tijdens onze herziene grondwet nog in overweging was, opgenomen in een icquest, destijds bij de Tweede Kamer der St aten-Generaal ingediend. Om het groote belang der zaak ware het wcnschelijk dat dit onderwerp nader werd onderzochten als het beginsel waarachtig goed iszoo als wij vcimeenen, dat men dan meer algemeen hij den Wetgever aandrong, om liet even als in andere Staten, op te nemen bij de aanstaande wettelijke regeling van ons lager onderwijs. Op ecne Afdeelingsvergadcring der Gcldersche Landbouwmaatseliappij vóór cenigen tijd gehouden, had een wodstrijd van spinsters plaats; zeven spinsters dongen om een gouden kruis, cene muts en een halsdoek. Om Ie tooncn welk groot verschil van handigheid er is hij 'l spinnen, wordt cene opgave medegedeeld van 't geen er verrigt werd. Aan iedere spinster was cene gelijke hoeveelheid vlas gegeven, ten einde daarvan in 45 minuten garen te spinnen, van die zwaarte welke bekend is onder den naam van 6 stuk uit de 5 ons, hetgeen op 253 Ncd. ellen uit een Ned. lood gerekend wordt. On der die 45 minuten werden 15 minuten noodig gcaelit om 't vlas op den kop te doen, zoodat er 30 voor 't eigenlijk spinnen overschoten. Dc grootste hoeveelheid vlas in dien tijd verwerkt, bedroeg 44 Ned- wigtjes, de kleinste 10 wigtjes. De langste en fijnste draad was van 408 Ned. el uit het Ned. lood; de kortste en grofste was 176 el 't garen dat dc opgegeven hoedanig heid 't meest naderde, was 289 cl lang. •sGRAVENIlAGE, 24 Januarij. De Slaats-Courant deelt lieden een Koninklijk besluit van den 7l,cn Au gustus 1847 mede, waarhij, op het ingediend request van de Nederlandsche llandel-Maatschappijgevestigd te Amsterdamdaarbij overleggende het ont werp der acte, waarop die Maatschappij van 1 Jannarij 1850 af zal worden voortgezet, bewilliging wordt verleend tot de voortzetting der bovengenoemde vennootschap. In hetzelfde nommer der Staats Courant wordt liet begin der bij genoemd besluit goedgekeurde acte medegedeeld welke mededecling in dat blad zal worden voortgezet. Daaruit blijkt, onder anderen, dat Z. M. dc Koning aandeelhouder is in deze naamlooze vennootschap voor dc som van ƒ2,592,000; Z. K. II. Prins Frederik der Nederlanden voor die van 1,560,00011. K. II. Prinses Albert van Pruisscn voor 1,560,000Z. K. II. dc Prins van Oranje voor 75,000; Z. K. II. Prins Hendrik der Nederlanden voor 75,000 en 11. K. 11. dc Erfgroothertogin van Saksen-Weimar-Eisenaeh voor 75,000 enz. Z. M. heeft benoemd tot Leden en Seeundi der Evaugelisch-Lutlicrsclie Synode voor dit jaar, de HccrenJ. M. L. Roll, Prcd. te Amsterdam; Se cundus, B. T. Lublink Weddik, Prcd. te Amsterdam; II. J. Matthcs, Pred. te LeydcnSecundus, J. A. Kramer, Pred. te 's GravcnhageC. I.. Keure nner, te 's Gravcnhage; Secundus H. J. Doorman, te's GravcnhageJ. G. Onncn te Utrecht; Secundus, J. C. Schroder, te Utrechtwijders hij ver nieuwing: tot President, den Heer J. Decker Zimmerman, Prcd. te Utrecht; tot Vice-President, den Heer 11. J. Mattbes, Prcd. te Leydcn, en tot Secundus van den Vice-President, den Heer J. M. L. Roll, Pred. te Amsterdam. II. K. II. de Erfgroothertogin van Saksen-Weimar-Eiscnaelidoehter des Konings, is den 20stc" dezer te Weimar van ecne dochter bevallen. De gewone audiëntie van den Minister van Biuncnl. Zaken, zal in stele van Zaturdag 27, op Vrijdag den 26<tcD dezer, ten 12 ure plaats bobben. Gisteren beeft de Graaf Karolyevergezeld van den Schout hij Nacht van den Bosch en den Colonel ter Zee van Karnebeek de marinc-etablissc- mentcri in oogcnschouw genomen. De Graaf Karolye heeft ook de modelkamer aan liet Ministerie met veel belangstelling bezigtigd. 's Lands Korvet Boreas, onder bevel van den Kapitein ter zee J. G. Huysden 12l,c" October II. uit Texel naar Balavia vertrokken, te gelijk met de Oorlogsfregallcn Prins van Oranje en de Sainhre, is te Rio-Janeiro binnengcloopcn en beeft den 14llcu December de reis voortgezet. Dc loterij, gehouden ten voordeele der door de Veiceniging van dcR II. Vinccntius van Paulo alhier bezocht wordende arme huisgezinnen en kin deren heeft opgebragt cene som van ruim ƒ1,700; van die gelden is aan Burgemeester en Wethouders aangeboden ecne som van ƒ150, ten einde deze te verdoelen onder de algemeene armen der stad, uitgenomen do Katlio- lijken en is aan regenten van liet R. K. weeshuis toegezonden cene som van ƒ100, ten behoeve der weezen, of wel als ecne bijdrage voor oen te houwen oudemannenhuis. 25 Januarij. Z. M. heeft, door tussclicnkomst van zijnen Thesaurier, den Heer D. Ragay, aan de llcercn Burgemeestcrai van Werkendam en de Werkenten behoeve van de slagtoffcrs der overstroomingen in den nacht van 17 op 18 dezer, al daar plaats gehad doen toekomen de zoo aanzienlijke gift van ƒ2000..

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leydse Courant | 1849 | | pagina 1