LEYDSCHE
IN". 139.
MAANDAG, 20 NOVEMBER.
l)e Courant wordt Maandag, Woensdag en
Vrijdag uitgegeven. Die van Maandag komt
vil Zaturdag avond.
De Prijs der Courant is f 12 in liet jaar;
de afzonderlijke nommers worden tegen 10
Centen afgegeven
Mij •leze fourant belioort een Bïijvoeg'selIietwells
gratis wordt uitgegeven.
Aan de geabonneerden van de Leydsche Courant zal Maan
dag avond gratis worden gezonden de Naamlijst van de kies-
geregtigden in het eerste hoofd-kiesdistrict der Provincie
Znid-HollandLetden met Soeterwoude en Voorschoten,
zoo als die van wege de Regering op het raadhuis ter inzage
ligt, en ons ter uitgave is medegedeeld; henevens de Naamlijst
van hen die tot Afgevaardigden der Eerste Kamer van de
Staten-Generaal verkiesbaar zijn, voor zoo verre de Provincie
Zuid-Holland betreft, volgens de verbeterde uitgave daarvan
van wege Gedep. Staten van Zuid-Holland.
l)eze Lijsten zullen voor niet-geabonneerden tegen betaling
van 10 Centen ter Courantdrukkerij verkrijgbaar zijn.
BINN EN L A N DSC HE BE R1GTEN
LEYDEN18 November.
In de Bijeenkomst, gehouden in liet Holel te Lion d'Or, op den lö11"1 No
vember, zijn ecnigc Punten van Overeenkomst vastgesteld, betreffende liet
doel en bet bestuur van Vereenigingen van Kiesgeregtigdcn; en heeft men
goedgevonden reeds dadelijk eene voorloopige proefstemming, omtrent de aan
staande keuze van een I.id voor de 2tlc Kamer der Staten Generaal te onder
nemen. Aan deze proefstemming namen 52 Kiesgeregtigden deel. De uit
slag was, dat 44 stemmen zich vereenigden op den Heer D. T. Gevers van
Endogccst, 5 op den Heer Prof. Cock, 2 op den Heer Prof. Tydeman, en 1 op
den Heer van Gollslein. Prof. Cock heeft dadelijk, met dankzegging voor de
op hem uitgebragle stemmen, verzocht buiten aanmerking te worden gehou
den, vermits hij van meening was, dat het wel vervullen van de pligtcn van
Hoogleeraar, onvereenigbaar was met de behoorlijke vervulling van die van
Lid der Staten Generaal.
NB. Omtrent de andere Kiesvergadering heden morgen gehoudenzie
men het berigt boven de Advertentiën.
Sedert onze laatste opgave zijn er 17 Cholera lijders bijgekomen, waar
van 7 overleden. Totaal 59, overleden 29, hersteld 4, in behandeling 20.
De Staals-Courant van gisteren behelst het verslag van den Raad der
lijdelijke Ministers aan Z. M., ten opzigte der maatregelen welke tot bezuini
ging in hel Staatsbeheer zouden kunnen genomen worden, waarbij de Staats-
begrooting tot leiddraad is genomen, na eerst afzonderlijk het punt omtrent
de negen Departementen van algemeen bestuur te hebben overwogen.
De Raad heeft, na rijp overleg, gemeend dat bet niet raadzaam was
eenig Ministerie af te schaffen.
Over de afschaffing van het Ministerie van Justitie is wel meermalen ge
sproken, doch behalve het belang cener goede politie waarvan deze Minister
bet hoofd is, zal de inrigting der regterlijke rnagt moeten herzien worden
en tevens de wetboeken van burgerlijke reglsvordering en strafvordering;
liet wetboek van strafregt moet nog ingevoerd het beheer der gevangenissen
is aan dat Ministerie verbondenterwijl de vele te ontwerpen wetten wel een
rcgtsgeleerde aan het hoofd van zulk een Ministerie noodig maakt.
Ook de afschaffing der Ministcriën van Eeredicnst durft de Baad niet aan
te raden. Hunne vereeniging onder één Ministerie of insmelting bij andere
Departementenachten zij in het belang der rust in den Staat en der zoo
wenschelijke verdraagzaamheid tusschen de belijders der onderscheidene Gods
dienstige gezindheden onmogelijk dit toch zoude grootelijks den naijver en
het mistrouwen van de leden van dat Kerkgenootschap opwekken dat zich
in het hoofd van het Departement niet vertegenwoordigd vond en worden
deze Departementen hij twee anderen gevoegd, dan ontstaat de moeijelijkheid,
dat de Koninguithoofde dezer zelfde consideration, bijna gebonden zoude
zijntelkens aan het hoofd van liet eene Departement eenen Roomsch-Kalho-
1 ijkenaan het hoofd van het andere eenen Protestanlschen Minister te plaat
sen. Verder doet zicli de vraag voor, bij welke Departementen zouden de
Eerediensten alzoo te voegen zijn, cn het antwoord zoude wel niet anders
kunnen worden dan, hij Justitie en bij Binnenlandsche Zaken; maar dit
laatste Departement is, met zoovele en zoo velerhande werkzaamheden belast,
dat er eerder iels mogt worden afgenomen dan bijgevoegd. Voorts zoude door
deze opheffing weinig worden bezuinigd. Het personeel dezer beide Departe
menten is zoo gering, dat er weinig Ie verminderen zoude zijn, en dat schier
alleen zouden zijn uit te winnen de tractenienlen van twee Ministers, ad ƒ8000
ieder, alzoo 16,000 maar deze som zoude toch moeten verminderd worden
mot de bezoldiging van twee Directenrenaan het hoofd van ieder der alsdan
gesupprimeerde Ministeriële Departementen te plaatsen, welke ambtenaren
minstens de helft der belooning zouden moeten genieten; en voor deze geringe
hesparing zoude men:
1°. den Raad van Ministers van twee leden berooven; iets dat niet is aan
te raden, vooral niet in een oogenblik, waarin het parlementaire veld voor
de Ministers hier te lande zoo aanmerkelijk zal worden uitgebreid door meer
talrijke, meer levendige en meer beweegbare Kamers, door de openbaarheid
vooral der beraadslagingen der Eerste Kamer, en door de veelvuldige te ver
vaardigen cn te verdedigen wetten, welke de onvermijdelijke uitvloeisels van
de herziening der Grondwet zijn zullen
2°. liet Ministerie van Binnenlandsche Zaken zoodanig met werk overladen
dal, of de openbare belangen daarbij schade zouden lijden, of wel, dat men,
na korten tijd, genoodzaakt zoude zijn, een nieuw Departement op te rigten,
hetgeen dan welligt tot vermeerdering van uitgaven strekken zoude, en
3°. het godsdienstige gevoel van velen schokkenverdeeldheid in plaats
van staatkundige verbroedering tusschen twee gezindheden aankweeken, daar
door vele der vruchten verliezenwelke de herziening der Grondwetook
ten aanzien der godsdienstige verdraagzaamheid, schijnt te beloven.
Op Hoofdstuk II. IIooge Collegiën van Slaat en het Kabinet des Konings
zou de Raad van State door vermeerdering van personeel, te weten een
Vice-President a ƒ8,000, [Z. M. is Voorzitter] 6 leden ieder a 5,000en
verdere beambten van dit Collegia op ƒ86,112 te brengen zijn, en dus
38,762 worden bespaard.
De Rekenkamer van 7 op 5 leden brengende, zou men 8,000 bezuini
gen, terwijl men door de kanselarij der beide ridderorden hij huitcnlandsclic
zaken te voegen, ƒ5,850 zou uitwinnen.
Bij llooldstuk III, Buitenlandsche Zaken, wordt voor de Gezantschappen
en Consulalen 2/3 dier begrooting uitgetrokken. Men stelt nu voor, om door
vermindering van tractementcn op de eerste 40,000 en op de andere 11,000
te bezuinigen.
De kosten van Hoofdstuk IV, Justitie, bedragen thans 1.132,100zon
der de militaire regtsbcdeeling en de gereglskosten. Het is noodig en nuttig
het gansche raderwerk der regterlijke instellingen te veranderen, zoowel ter
bezuiniging als ter vereenvoudiging. Daar de ondervinding heeft geleerddat
de nieuwe instellingen geenszins de spoedige afdoening van strafzaken bevor
deren, en in het burgerlijke de kosten der regtsgedingen bijna, in vergelij
king van vroeger tijd, zijn verdubbeld, is het pligt, zonder aanzien van
personen zoodanige nieuwe instellingen te heramen, als voldoen aan de be
hoeften der maatschappij, te welen: in het lijfstraffelijke, eene spoedige af
doening van zaken, zoo digt mogelijk hij de plaats waar het misdrijf is ge
pleegd; in burgerlijke zaken, eene eenvoudige, weinig kostbare behandeling,
behoudens een tweede onderzoek, ten einde de dwalingen, welke hij het
eerste, ót door de twistende partijen, óf door den regter mogten zijn ge
pleegd, te doen herstellen.
De Grondwet laat de zamenstclling der regterlijke magt bijna geheel aan
den wetgever over. Zij schrijft alleen gebiedend vooor, dat er een Ilooge
Raad moet bestaan. Schoon thans ieder doordrongen moet zijn vari de be
wustheid dat hij door eigen krachten en middelen bronnen van bestaan moet
vinden, en de Regering niet naar het nadeel van eenige weinigen mag vra
gen, moet zij echter zorgen voor hen die uit hunne betrekkingen worden
gcslooten. Daarom zal de bezuiniging bij justitie die op 320,000 wordt
geschat, en tot een half milliocu kan aangrocijenhet eerste jaar wclli»t
slechts ƒ150,000 bedragen, door uitkeering van 2/3 bezoldiging aan uitval
lende ambtenaren.
Thans heeft men onder den Hoogcn Raad geplaatst drie graden van juris
dictie. Geene merkelijke bezuiniging is denkbaar, dan door één dezer gratiën
weg te nemen cn de andere zoo tc wijzigendat voldaan wordt aan de he-
