Tliéatre Francais a Leidc.
O ft ST KV KIJK.
AVEENEN, 11 October.
Berigten van fleze dagteekening over Berlijn ontvangen, melden, dat de
Keizer met 4.000 man ruiterij te Ollmutz is aangekomen en Windischgraz
AVessenberg en Jellachich aldaar bij zich heeft doen ontbieden. Na de aan
komst van dezen zou besloten zijn, de troepen uit de onderscheiden pro
vinciën naar Weenen te doen oprukken. Men verwachtte dat die troepen
den 13den voor de stad zou komen opdagen voorts sprak men van eene
overeenkomst met Rusland, houdende, dat, in gevalle er in Gallicië, nadat
de Gallici9che regementen het verlaten zullen hebben, onlusten mogten ont
staan, Russische troepen, op aanzoek van de Oostenrijksche regering, over de
grenzen zouden trekken en zich onder de orders van eenen Oosteurijkschen
Generaal stellen.
Het inwendig aanzien der stad is allertreurigst, de winkels zijn gesloten,
de straten zijn ledig, want de meeste ingezetenen, die iets te verliezen heb
ben, zijn gevlugt, en van de geblevenen is al wat de wapenen kan voeren in de
voorsteden en op de loopplaatsen. Men zegt dat de magt van Jellachich post
gevat heeft aan den AVeenerberg, het beste punt om de stad te beschieten.
Een dagblad van AVeenen van den 1 lden bevat het volgendeDe afge-
loopen nacht was de onrustigste, welken de stad sedert het bombardement
door Napoleon in het jaar 1809 beleefd heeft. In de straten zag men tol het
aanbreken van den dag slechts gewapende lieden, welke deels afzonderlijk
deels in kleine ongeregelde benden, deels in geregelde afdeelingen voortrukten.
Nu en dan hoorde men hier en daar schoten vallen, welke de oplettendheid
van allen tot zich trokken. Bij de versperringen waren even als gisteren ge
wapende in kielen geklccde personen om wachtvuren gelegerden tusschen
hen dwaalde eene menigte vrouwen rond. Op de wallen en bastions der stad
hecrschle in bet bijzonder eene groote drukte. A'erscheidene wachtvuren wa
ren aldaar ontstoken, alle omgeven door gewapend landvolk en nationale
garden. Boven de poorten waren kanonnen geplaatstwelke de naar de stad
leidende wegen bestreken, en door burgers, overgeloopen soldaten, studenten
en werklieden bediend werden. In de nabijheid legerden zich gansche com-
pagnien krijgslieden van allerlei wapens, welke patrouilles uitzonden. Op
die wijze waren 8 a 10,000 manschappen langs de wallen verdeeld.
Ondertusschcn blijven de rijksdag, de gemeenteraad het centraal comité
van de democratische vereeniging, het universiteits-comité en de opperbevel
hebbers der nationale garde permanent bijeen. De aandacht van allen is op
twee hoofdpunten gevestigd op het leger hij het Belvedère onder bevel van
den Generaal Auersperg, van welke zijde men eenen aanval op of overrompe
ling van de stad vreesten op Jellachich met zijne krijgsmagt, of liever met
zijne verstrooide troepen. Met betrekking tot deze beide punten zijn nog de
tegenstrijdigste geruchten in omloop.
Het leger, hetwelk zich in de nabijheid der stad bevindt, is in de laatste
uren aanzienlijk vermeerderd, het telt ongeveer 15 a 20,000 man, en heeft
eene sterke stelling ingenomen, welke echter op den duur niet houdbaar is.
De troepen liggen zarnengedrongen tusschen de hooge muren van het huiten-
goed van Schwarzenberg en van het Belvedère; zij zijn afgesneden van de stad
en door vijandelijk gezinde voorsteden omgeven, en het is te vreezen dat er,
bij het opkomende slechte weder, wanorde onder de manschappen zal ontstaan.
Door voorposten en enkele patrouilles van deze troepen zijn de schande
lijkste buitensporigheden begaan reeds gisteren avond waren zes gevallen he
kend dat rustig voorbijgaandedeels gewapendedeels ongewapende burgers
en studenten door de wachtposten en soldaten doodgeschoten waren. Heden
morgen werden uit het kanaal bij de AA'ieden verscheidene lijken opgehaald,
welke meerendeels verminkt, naakt en uitgeschud waren. De rijksdag heeft
reeds herhaaldelijk parlementairs naar den Generaal Auersperg gezonden die
echter steeds ontwijkende antwoorden gaf en beweerde de daadzaken niet te
kennen en onmogelijk voor de handelingen van enkele soldaten onder de te
genwoordige omstandigheden verantwoordelijk te kunnen zijn. Men ziet hier
uit dat zijne troepen reeds gedemoraliseerd beginnen te worden. Ook hooren
wijdat de officieren zoowel als manschappen over den Generaal Auersperg
en het door dezen gehouden gedrag ontevreden zijnen den vorst Felix
Schwarzenberg in zijne plaats aanstellen willen.
Jellachich was reeds gisteren met 2000 man in Schwandorf binnengerukt,
hetwelk slechts 3 of 4 mijlen van AVeenen gelegen is. De rijksdag zond den
afgevaardigde Prado als parlementair naar hern afom hem te vragenmet
welk voornemen hij AVeenen naderde. De afgevaardigde overhandigde hem den
brief, welken hij bedaard en naauwkeurig doorlas, en bekwam tot antwoord,
dat hij geenszins met een vijandelijk oogmerk de hoofdstad naderde, maar
dat zijn plan was, »den Keizer te beschermen en zijne bevelen te ontvangen."
De afgevaardigde berigttc te gelijker tijd, dat de troepen van den Banus
hoogstens 2000 man sterk, in den erbarmelijksten toestand, uit allerlei
corpsen zamengesteld en bijna geheel zonder krijgsvoorraad waren. Heden
morgen heeft de rijksdag op nieuw een koerier afgezonden welke omstreeks
7 ure des avonds terug zal zijn en in bepaalde termen van den Banus de
uitnoodiging overbrengt, om of te verklaren dat hij uit Hongarije vlugten-
de, met een vredelievend oogmerk de grenzen heeft overschreden, alsdan
dadelijk zijnen terngtogt door Stiermarken zal moeten aannemenof dat hij
zich als vijand behandeld zal zien. Van het antwoord hangt het af, of de
rijksdag de overschrijding der grenzen door de aanrukkende Hongaren goed
keuren en wcnschen zal of niet. Daarentegen meent men in de stad dat de
Hongaren hij AVieselburg de grenzen reeds zijn overgetrokken andere geloof
waardige herigten meldendat in Pesth een aantal stoomschepen gewapend
worden en ten deele reeds op weg herwaarts zijn.
Do rijksdag heelt, in dezen zoo moeijelijken staat van zaken, tot eene
algemeene wapening des volks besloten en den gemeenteraad opgedragen
daarvoor te zorgen. Tevens zijn studenten naar het platte land gesneld en
heelt het democratisch centraal comité door boden en plakkaten den landstorm
opgeroepenmet welk gevolg is nog onzeker.
Eene deputatie uit Brünn in Moravie hragt de tijding, dat de gansche
nationale garde dier plaats bereid was de hoofdstad te hulp te snellen. Eene
deputatie uit Praag verklaarde goed en bloed voor de verdediging der vrijheid
veil te hebben.
Verder wordt nog uit Praag van den lldcn gemelddat de Generaal Mes
saros, Jellachich met een leger van 30,000 man Hongaren vervolgde.
Aan den rijksdag is door den Minister Hornbostl, welke in deputatie
naar den Keizer was, geschreven, dat hij zijn ontslag indiende, omdat hij
zich niet verantwoordelijk stelde voor de reeds genomen en nog te nemen
maatregelen.
FRANKFORT.
14 October.
Het Rijksministerie heeft besloten tot beveiliging van de wettige orde een
rijksleger naar de Duitsche Staten van Oostenrijk te zenden. Er is reeds een
bevel uitgevaardigd, dat zich dadelijk 60,000 man Pruissische en 20,000
man Beijersche troepen op marsch zullen begeven.
De Rijksbestuurders heeft een besluit genomenwaarbij van de Duit
sche Staten 5 millioen florenen gevorderd wordt, tot voorloopige bijdrage voor
een Duitsche Marine. Oostenrijk en Pruissen zullen daarvan elk ruim ander
half millioen moeten opbrengen.
Twee leden van het Parlement zijn als Rijks-Commissarissen naar AVee
nen gezonden, om, in naam van het Parlement, naar de omstandigheden het
voorschrijven, te handelen.
AKADERIE-NIEÜWg.
PROMOTIE AAW DE LEYDSCHE IIOOGESCHOOL.
Den 17den October de Heer AV. II. s'Jacob, van 'sGravenhagein de Reg-
ten, na Openbare verdediging van zijn Specimen: de Historia Juris Gratiae
in Hollandiainde a Carolo V".
KERKNIEUWS.
LEEUAVARDEN, 12 October. De Kerkeraad der AVaalsche Hervormde
Gemeente alhier heeft, ter vervulling der aanstaande vacature in die Gemeente,
het volgende drietal gevormd, alphabetisch gesteld: A. Diemont, Th. Doel.
en Predikant bij de Nederduitsche Hervormde Gemeente te Langerak, vroeger
Candidaat onder het ressort der AVaalsche Commissie; J. H. de Greef en
C. J. Brutel de la Rivière, Carididaten tot de H. dienst.
ADVERTENTIES.
Heden beviel voorspoedig van eenen ZOON, de Hoog AVelgeb. Vrouwe
JEANNE AUGUSTINE RAMMEI,MAN ELSEVIER, Geb. Baronnesse van
Heeckeren van Brandsenbürg.
Leiden, 15 October 1848.
Heden overleed mijn geliefde Echtgenoot GERARDUS van der KAAY, in
den ouderdom van bijna 58 jaren.
Leiden, J. van der KAAY,
13 October 1848. Geb. van Sïeleing-werff.
NB. De Kaar den-Fahriekdoor den Overledene uitgeoefendzal
door mijmet medeiverking van mijnen jongsten Zoonop
denzelfden voet worden voortgezet.
Direction de Mr. F AUG EREa la demande générale.
Jeudi 19 Mctnlire 1S4§.
Seconde et Dernière Représentation de Mademoiselle HÉJAZETT,
Premier Sujet du Théatre des Vat iétés d Paris.
Les Premières JLrmes de PichelieuComédie Vaude
ville en deux Actes, de Mr. Bayard et Dumanoir. M"e. Déjazet remplira
le röle de Richelieu. Mp. Mutëe celui du Baron de Belle Chasse.
2°. La Fiole de Cagliostro Commédie Vaudeville en nn Acte.
M,le. Déjazet remplira le röle de la Baronne de Murville, qu'elle a créée a
Paris, Mr. Mutëe celui de Champrigaux, et
3°. Quand VAmour S'en va, Commedie Vaudeville en un Acte.
On commencera a SIX heures et demie.
De Directie van het JVederlandsch Itijhelgenoot-
schapAfdeeling Legden, maakt aan hare Stadgenooten bekend, dat de
Jaarlijkscfte Algemeene Vergadering van de Leden dier Af
deeling, op aanstaanden Donderdag den 19den Octoberdes avonds ten
6 ure in de AValsche Kerk alhier, weder zal worden voorafgegaan door eene
OPENBARE GODSDIENSTOEFENING, waarin van de werkzaamheden des
Genoolschaps Verslag zal gedaan worden, en tot welker bijwoning zij allen
uitnoodigt, die in de goede zaak der Bijbelverspreiding belang stellen.
Namens de Directie voornoemd
A. DOVER Tz., Secretaris.
