LEYDSCHE
COURANT.
N°.
1848.
WOENSDAG, 19 APRIL.
fM
Wv
BINNENLANDSCHE BERIGTEN.
De Courant wordt MaandagW oensdag en
Vrijdag uitgegeven. Die van Maandag komt
uit Zaturdag avond.
it&rSi f.
De Prijs der Courant is f 13 *n het jaaï; 'y f t
de afzonderlijke nommcrs worden tegen 10
Centen afgegeven.
LEYDEN, 18 April.
De Staats-Courant van Zondag en Maandag 11. deelt het ontwerp van eene
gewijzigde Grondwet benevens de door de Commissie aan Z. M. daarbij aan
gebodene toelichtende memorie in hun geheel mede. In ons vorig nommer
hebben wij het hoofdzakelijke van dit ontwerp reeds medegedeeld, en laten
het voorloopig kiesreglement en de inleiding dier memorie, waartoe ons toen
tijd en plaats ontbrak volgens onze toezegging thans alhier volgen
VOORLOOPIG KIESREGLEMENT.
Art. 4. der additionele bepalingen.)
Art. 1. Bij afkondiging der veranderingen in de Grondwet houden beide
Kamers der Staten-Generaal van regtswege op te beslaan.
2. De leden der nieuwe Kamers zullen worden gekozen, ten getale van 68
voor de Tweede, en van 34 voor de Eerste Kamer, door kiezersvergaderin
gen, bestaande uit hen, die, volgens de reglementen voor de Stedelijke Be
sturen en op de zamenstelling der Provinciale Staten, de vereischten bezit
ten om tot kiezers te worden benoemd.
3. Terstond na de afkondiging bovengemeld, houden de Plaatselijke Be
sturen zich met herziening der laatst vastgestelde lijsten van verkiesbaren
bezig. Zij doen die, herzien, vóór denter inzage van het
publiek leggen.
4. Binnen vijf dagen na de kennisgeving, dat de lijsten ter visie zijn ge
legd, dienen de ingezetenen hunne bezwaren, bij geschrift, vrij van zegel,
aan het plaatselijk bestuur in.
5. Over deze bezwaren en de juistheid der lijsten in het algemeen wordt
door den Stedelijkcn of Gemeenteraad ten spoedigste beslistzoodat de lijsten
vóór denkunnen zijn gesloten, en op nieuw ter algemeene
kennisneming gelegd.
6. De Gemeentebesturen ten platten lande zenden onmiddelijk afschrift der
geslotene lijsten aan het bestuur der hoofdplaats van het kiesdistrict, waarin
hunne gemeenten zijn vervat.
7. De kiezersvergaderingen wordenna voorafgaande oproeping der kie
zers, gehouden, in de steden, en ten platten lande in de hoofdplaatsen der
tegenwoordige kiesdistricten op den
Elk kiezer ontvangt, nevens zijn brief van oproeping, twee slembriefjes
ter invulling.
8. De Burgemeester der stad of plaatsof die hem volgens de reglemen
ten bij ontstentenis vervangt, is Voorzitter dor vergadering; de twee jongste
leden van den Stedelijken of Gemeenteraad zijn slemopnemerscén der laat-
sten teekent de namen van eiken kiezer, die een stembiljet in de bus komt
doende anderbij het ledigen der busde uilgebragte stemmen op.
9. Na afloop der stemopneming wordt het procesverbaal, staande de ver
gadering, opgemaakt, en, na voorlezing, door den Voorzitter met de twee
stemopnemers geteekend.
Het behelst
1°. de namen der kiezers, die gestemd hebben;
2°, de namen der personen, op wie stemmen zijn uitgebragten het ge
tal der op ieder uitgebragte stemmen.
De kiesvergadering kan besluiten, dat alleen het tweede gedeelte zal wor
den voorgelezen.
10. Alschrift van het procesverbaal wordt aanstonds ter visie gelegd van
elk ingezetenaan de Gedeputeerde Staten gezondenen hetzij in een open
baar nieuwspapier, hetzij afzonderlijk, gedrukt.
11. Er zijn twee stembussenééne voor de verkiezing van leden der
Tweede, de andere voor die van leden der Eerste Kamer.
12. Elk kiezer benoemt twee Afgevaardigden ter Tweede, en éénen ter
Eerste Kamer.
13. Elke provincie wordt verdeeld in zooveel hoofdkicsdislrictenals de
bevolking het getal van 90,000 malen bevat. Te weten
Noord-Braband in 5, Gelderland in 4, Zuid-Holland in 6, Noord-Holland
in 5, Zeeland in 2, Utrecht in 2, Vriesland in 3, Overijssel in 2, Gro
ningen in 2, Drenthe in 1, Limburg in 2. Te zamen 34.
14. De namen van hen, op wie binnen elk hoofdkiesdistrict stemmen
zijn uitgebragt, en het getal dier stemmen, worden door de Gedeputeerde
Stalen vergaderdenbij afzonderlijk procesverbaal voor elk hoofdkies
districtzoo spoedig mogelijk openbaar gemaakt.
15. Hij, d ie in elk hoofdkiesdistrict de meeste stemmen heeft, is tot af
gevaardigde benoemd.
llij, die in elk hoofddistrict, voor het lidmaatschap der Tweede Kaner, na
den eersthenoemde de meeste stemmen heeft, is de tweede benoemde Afge
vaardigde.
Bij gelijkheid van stemmen is de oudste in jaren benoemd.
16. llij, die volgens het voorgaande artikel is gekozen, ontvangt van de
Gedeputeerde Staten een door den Voorzitter geteekend uittreksel van het in
art 14 bedoelde proces-verbaal, waaruit blijkt, hoe de stemmen verdeeld
zijn geweest.
Dit uittreksel is de geloofsbrief van den Afgevaardigde, waarnevens hij
aan de Kamer overlegt
1°. een uittreksel uit de registers van geboorte of, bij gemis, eene acte
van bekendheid, waaruit tijd en plaats zijner geboorte blijken;
2°. eene verklaring van het hoofd van het bestuur zijner woonplaats, ten
blijke dat hij ingezeten is van het rijk;
3°. eene door hem zeiven af te geven verklaring, vermeldende alle open
bare betrekkingen, die hij bekleedt.
17. De gekozene, niet genegen om de benoeming aan te nemen, geeft
daarvan ten spoedigste kennis aan de Gedeputeerde Stalen, welke de plaatse
lijke besturen van het hoofd-kicsdistrict gelasten, binnen den kortst moge
lijken tijd eene nieuwe verkiezing te doen plaats hebben.
18 Mogt iemand in meer dan één boofd-kicsdistrikt, of te gelijk voor de
Tweede en Eerste Kamer zijn gekozen, dan verklaart hij, dadelijk na ont
vangst van het in art. 13 bedoelde uittreksel, schriftelijk aan de Gedepu
teerde Stalen, welke dier benoemingen bij aanneemt. De Gedeputeerde Sta
ten nemen hierop, voor de andere plaats, gelijken maatregel, als in het
geval van het voorgaande artikel.
19. Om tot lid der 'Tweede Kamer verkiesbaar te zijri, wordt geene andere
voorwaarde gevorderd, dan dat men Nederlander, ingezeten van het Rijk,
in het volle genot der burgerlijke en burgcrschaps-regten zij, en den ouder
dom van dertig jaren hebbe vervuld.
De schatpligtigheid van den kiezer wordt tot de verkiesbaarheid p.iet ge
vorderd.
20. Verkiesbaarheid tot lid der Eerste Kamer onderstelt het bezit derzelfde
voorwaarden, behalve dat men den ouderdom van veertig jaren hebbe ver
vuld, en in de directe belastingen, met uitzondering van het patentregt,
ten minste tusschen 800 en ƒ1,200 drage, naar de provinciale onder
scheiding in bijgevoegde tabel aangewezen. Namelijk in
Zuid- en Noord-Holland, Zeeland, Utrecht en Vriesland ƒ1,200.
Overijssel- 1,100.
Groningen-- 1,000.
Noord-Braband en Drenthe - 900.
Gelderland en Limburg- 800.
21. In elke provincie houden de Gedeputeerde Staten zich terstond na
afkondiging der veranderingen in de Grondwet, bezig met de opmaking van
de lijst van hendienaar het voorgaande artikel tot Afgevaardigden der
Eerste Kamer verkiesbaar zijn. Deze lijst vermeldt bij eiken naam het ge
boorte-jaar van den verkiesbare, en de plaatsen, waar hij zijne belastingen
betaalt.
22. De lijst wordt, bij afschrift, in alle steden en hoofdplaatsen van
kiesdistricten der provincie gedurende dagen ter visie gelegd.
23. Bezwaren tegen de lijst moeten binnen dagen, bij geschrift,
vrij van zegel, aan de Gedeputeerde Staten zijn ingediend.
24. De Gedeputeerde Staten de lijstna onderzoek der bezwarenzoo als
zij zullen vinden te behooren, hebbende verbeterd, sluiten die vóór den
Zij brengen de gesloten lijst terstond door middel van het provinciale blad
of een openbaar nieuwspapier ter kennis van het publiek.
25. Aan de kiezers wordt herinnerd, dat men, om tot lid van eene der
Kamers verkiesbaar te wezen, niet behoeft ingezeten der provincie, waar inen
wordt gekozen te zijn.
Den bestaanden vorm volgende, zal het ontwerp in den Raad van Minis-