LEYDSCHE
COURANT.
VRIJDAG, 3 SEPTEMBER.
BÏNNENLANDSCHE BERIGTEN
De Courant wordt Maandag, Woensdag en
Vrijdag uitgegeven. Die van Maandag komt
uit Zaturdag avond.
De Prijs der Courant is f 13 in
de afzonderlijke nommers worden
Centen afgegeven.
LEYDEN, 2 September.
De algemeene vergadering der Hollandsche Maatschappij van fraaije kunsten
en wetenschappen zal dit jaar alhier plaats hebben op Zaturdag den 18dcn
September, in het Stads-Locaal op de Breedestraat.
Gisteren had de openbare Promotie en Prijsuitdceling plaats onder de
Leerlingen van het Stedelijk Gymnasium. Deze plegtighcid werd geopend
met eene toespraak van den Rectorwaarin hij aan het vrij talrijk opgeko
men publiek de lotgevallen des Gymnasiums gedurende den afgeloopenen
Cursus mededeelde.
Onder de 36 Leerlingen, die het Gymnasium telde, werden 16 met Prij
zen begiftigd: cn van deze reciteerden 5, ook namens hunne medeleerlingen,
Gratiarum Actiones in onderscheidene talen te weten
In de lste klasse 11. C. Coebergh, in de Hollandsche taal. 2de kl. II. C. M.
van Kervel, in de Fransohe taal. 3de kl. L. D. Suringar, Hoogduitsche taal.
4de kl. J. C. Kist, in de Latijnsche taal. 5de kl. W. N. du Rieu, in de
Latijnsche taal.
De Leerlingen die tot hoogere klassen bevorderd waren en die welke Prij
zen bekomen haddenwerden door den Rector geluk gcwenschtde overigen
aangespoord en tot grooter ijver opgewekt.
Ten slotte hragt de Rector de welverdiende hulde aan de nagedachtenis
van den onlangs overledenen President-Curator, den lieer J. van Heukelom Sr.,
onder dankbare erkentenis van het menigvuldige goede, dat de overledene,
die in zoo velerlei opzigten voor de Maatschappij nuttig en werkzaam geweest
was, ook ten beste van het Gymnasium had helpen tot stand brengen.
Wij verheugden ons bij die gelegenheid te vernemen dat eerstdaags een
gedrukt Verslag, even als in vroegere jarenzal worden uitgegeven met eene
daaraan toegevoegde geleerde Verhandeling.
Ook vernemen wij van goederhand, dat ruitn een twintigtal jongelingen
zich heeft aangemeld, om voor den volgenden Cursus als leerlingen tot het
Gymnasium te worden toegelaten.
Men verneemt dat aanst. Dingsdag, des namiddags ten 4 ure, op den
Burg alhier het jaarlijks Koning- of Ridder-schieten, door de Leden der
Handboogschnlterij Willem Teilzal plaats hebben.
Door de Alg. Vergadering van Slcmgeregtigden der Neder]Handelmaat
schappij op den 9dcn Dec. 11. gehouden, was met eenparige stemmen besloten tot
verlenging van den duur der Maatschappij na ultimo Dec. 1849, voor een
tweede tijdperk van 25 jaren. Het door den Raad, krachtens de magtiging
dier Algemeene Vergadering vastgestelde ontwerp van Artikelen van Overeen
komst, waarop de Koninklijke bewilliging is erlangd, is bij Circulaire heden
aan de bekende Deelhebbers ter inzage en kennisneming toegezondenterwijl
dat ontwerp verder verkrijgbaar is gesteld voor de houders van blanco Aan-
deelen tegen vertooning hunner Aandeelen, gratis, ten kantore der Directie
en voor het algemeen tot den prijs van 30 centen bij de Hceren Ipenbuur en
van Seldam, Boekhandelaren te Amsterdam. Al de Deelhebbers worden nu
uitgenoodigd, om, op den voet van voormeld goedgekeurd ontwerp van Artike
len van Overeenkomst, tot de vernieuwde Vennootschap, welke met 1°. Januarij
1850 zal aanvangen, toe te treden; ook vermits het tegenwoordig kapitaal der
Maatschappij, groot 23 millioenen gulden, na 31 December 1849, met het
op 50 ten honderd van dat kapitaal geraamde reserve-fonds zal worden ver
meerderd en mitsdien alsdannaar die ramingvoor elke twee geheel Aan
deelen drie nieuwe zullen worden uitgereikt dat de termijnen van be
raad, binnen welke de Deelhebbers gehouden zijn hunne keus uit te brengen,
voor de Deelhebbers, binnen het Koningrijk zal zijn 13 weken, aanvang
nemende met den 7deD September 1847 en eindigende op den 6den Decem
ber 1847.
Wij vernemen, dat de Hertog de Choiseul de Praslin met de Hertogin,
benevens den Graal en de Gravin de Cambrise, op den 31ste Julij jl. te
Scheveningen aan de badinrigting van den Heer Maas zijn afgestapt geweest
en ten zijnen huize vier en twintig uren hebben vertoefd. Bij die gelegen
heid heeft men opgemerkt, dat de Hertog en de Hertogin als 't ware in het
geheel niet met elkander spraken; dat de Hertog zich met den Graaf de Cam
brise en de Hertogin zich met de Gravin meestal onderhielden en aan het
strand wandelden. De minzaamheid, waarmede de Hertogin een ieder toe
sprak en behandelde, wordt zeer geroemd. Daarentegen meende men bij den
Hertog iets terugstootends te hebben opgemerkt en verhaalt mendat de
courier, die zich bij het gevolg van die aanzienlijke personen bevond, ten
gevolge van eene berisping, die hij van zijn meester had ontvangen op zijn
voorhoofd wijzende, aan een der bedienden van het hotel zoude gezegd heb
ben het is heden weder zoo met den Hertog." Van Scheveningen heeft het
gezelschap zich naar Amsterdam begeven.
Het Journal des Débats heden middag ontvangen, deelt behalve het
verhoor van den Hertog de Praslin dat in ontwijkende en onbeteckenende
antwoorden niets meer bevat dan reeds bekend is, nog uittreksels mede uit
brieven en geschriften van de Hertogin. De twee eerste van 1840. Dan vol
gen uittreksels uit een boekje in hare nalatenschap gevonden, dat blijkens
't opschrift alleen voor den Hertog bestemd was, van Januarij tot Junij 1842,
en nog een fragment van een' brief van Sept. 1842, en een paar zonder
dagteekening.
Voorts nog drie brieven een van Augustus 1846, een van Januarij cn
een van 20 Augustus 1847 aan Jufv. Deluzy; nog een aan den Hertog van
15 Junij, en twee uittreksels uit stukken getiteld Mes Impressions van
17 Junij en 13 Julij 1. 1. Het geheel beslaat twee bladzijden of 10 kolom
men van genoemd blad, zeer dicht en met kleine letter gedrukt. Deze uit
treksels verspreiden een merkwaardig licht over de treurige geschiedenis der
verwijdering tusschen dit ongelukkig paar.
Minnenijd, naar 't schijnt, in haar karakter gegrondmet al wat deze
rampzaligs in haar gevolg voert, aangewakkerd of welligt eerst ontvlamd
door ontrouw van zijne zijde, die trapsgewijze vermindering van genegenheid
voor, onverschilligheid omtrent, afkeer van, en eindelijk haat tegen haar te
weeg hragtwaren de oorzaken van het jammerlijk einde van hunnen echt.
Heelt zij veel geleden bij haren doodheviger en dieper moet in de laatste
jaren, uit deze uittreksels te oordeel enhaar zielelijden geweest zijn; beur
telings geslingerd door eigene beschuldiging van minnenijd en hevigheid van
aarddoor zucht om den Hertog nog weder aan zich te verbinden aan den
eenenen bewustheid zijner bekrompenheid van geest, zijn gebrek aan Gods
dienst en van zijn daarbij door ledigheid en overvloed bedorven karakter aan
den anderen kant, door kwelling over krenking van haar gezag in het huis-
beheer en de opvoeding harer geliefde kinderenen pogingen van zelfbeheer-
sching daartegen, om zich met de Gonvernante te verstaan, trachtte zij ten
faatstc in het gebed tot en vertrouwen op God hare toevlugt te zoeken. Zoo
blijkt het dat de aanleiding tot de jammeren van één oogenblik reeds jaren
lang waren voorbereid, en levert deze akelige geschiedenis wederom het bewijs
op wat de hartstogten vermogen, waar Godsdienst en rede haar niet in be
dwang honden.
Indien dit de slotsom is die men uit hare eigene geschriften schijnt te
moeten opmaken, is het echter niet te ontkennen dat het verhoor van Mej.
Delucy, in hetzelfde nommer van genoemd blad medegedeeld, de Hertogin
als eene vrouw kenschetstwier wispelturige cn lastige geaardheid de bewa
ring van den huiselijken vrede zeer bezwaarlijk maakte, en het gedrag des
Hertogs in een verschoonend licht plaatst.
'sGRAVENHAGE, 1 September.
Bij Koninklijk besluit van den 18dcn Augustus 11. is aan den Heer Mr.
A. A. Reael, ingevolge zijn verzoek, eervol ontslag verleend als Mede-Commis
saris van het Grootboek der Nationale Schuld, met dankbetuiging voor zijne
veeljarige diensten.
Z. M. is den 26sten Augustus in gezondheid te Weimar aangekomen.
Bij den Minister van Finantiën zijn van onbekenden de volgende som
men ten behoeve van 'sRijks schatkist ontvangen, als: onder het postmerk
's Gravenhage, 1; onder het postmerk Amsterdam van 30 Augustus jl. een
bankbiljet groot 1,000
De Minister van Marine zal Vrijdag geen gehoor verlcenen.
De Gouverneur dezer Provincie heeft bekend gemaaktdat de groole
jagt op den 8sten September zal geopend worden. De lange jagt zal slechts
Woensdag en Zaturdag van elke week plaats hebben, en op éénen dag niet
meer dan 5 hazen mogen gevangen worden.
Naar men verzekert is de instructie in de zaak van G. I'. Verploegh zoo
goed als afgeloopcn. Het onderzoek moet het onwedcrlcgbaarste bewijs opge
leverd hebben, dat niet één ambtenaar met hem in ecnige betrekking heeft
